Η θητεία στην Ελλάδα και η Κύπρος

του ΄Αδωνη Παλληκαρίδη

Η μείωση της στρατιωτικής θητείας στην Ελλάδα επηρεάζει άμεσα και την κυπριακή άμυνα.
Ο πρώην υπουργός Άμυνας Φοίβος Κλόκκαρης και άλλοι ειδικοί επί στρατιωτικών θεμάτων δηλώνουν ανήσυχοι για την εξέλιξη στα αμυντικά θέματα της Ελλάδας. Η αντίδραση του ελλαδικού Τύπου είναι ενδεικτική της πορείας που ακολουθήθηκε για τη μείωση της στρατιωτικής θητείας στην Ελλάδα. Η Νέα Δημοκρατία, για να συγκρατήσει την πτώση των ποσοστών της, προβαίνει σε μια σειρά απο κινήσεις και μία εξ αυτών είναι η μείωση της στρατιωτικής θητείας στο μίνιμουμ του χρόνου εκπαίδευσης. Στρατιωτικοί κύκλοι, ακόμη και από τους πλέον πιστούς στην κυβερνώσα παράταξη της Ελλάδας, επισημαίνουν ότι η Εθνική Άμυνα χάνει το βάθος της.

Μπορεί να υπήρχε, λένε, σχεδιασμός για σταδιακή μετατροπή του ελληνικού στρατού σε ημιεπαγγελματικό μικρότερου κόστους, αλλά ο σχεδιασμός άρχισε να υλοποιείται χωρίς τα βασικά προαπαιτούμενά του. Αντί να προσληφθούν δέκα χιλιάδες οπλίτες μακράς διάρκειας για ν' αναπληρώσουν τα κενά της μείωσης των κληρωτών, προσλήφθηκαν μόνο 1500. Πολλές μονάδες προκαλύψεως έχουν αποδυναμωθεί και υπάρχει άμεση ανάγκη σύντμησης μονάδων. Στην αεροπορία και στο ναυτικό διατηρείται η 12μηνη θητεία, αλλά εκεί οι ένοπλες δυνάμεις έχουν από καιρό προσλάβει μόνιμα στελέχη που καλύπτουν τα κύρια οπλικά συστήματα.

Ενώ η Νέα Δημοκρατία στα πρώτα χρόνια που ανέλαβε την εξουσία εκπόνησε πρόγραμμα εξοπλισμών ύψους 27 δισεκατομμυρίων ευρώ, βάσει του τελευταίου σχεδιασμού το πρόγραμμα περιορίζεται στα 16 δισεκατομμύρια. Εξοπλιστικά προγράμματα στην αεροπορία, στο ναυτικό και στο στρατό ξηράς έχουν συρρικνωθεί σε μια χρονική περίοδο που το έθνος αντιμετωπίζει σφαιρικά αυξημένα προβλήματα. Τίθεται ακόμη θέμα εθνικής επιβίωσης όταν η κακή κατάσταση στην οικονομία δεν μπορεί να διατηρήσει ισχυρές ένοπλες δυνάμεις. Στρατιωτικοί κύκλοι στην Αθήνα και στη Λευκωσία εκφράζουν αγωνία για την πορεία της σύγκρουσης εξουσίας στο κλεινόν άστυ. Ενώ η Τουρκία διατηρεί ισχυρές ένοπλες δυνάμεις 700.000 υπό τα όπλα, η Ελλάδα έχει μειώσει τις στρατιωτικές της δυνάμεις σε 120.000 άντρες και γυναίκες. Όπως καταγγέλλουν σε αθηναϊκές εφημερίδες ειδικοί επι στρατιωτικών θεμάτων, η υποβάθμιση της στρατιωτικής υποδομής είναι διάχυτη. Έχουν περικοπεί ασκήσεις για εξοικονόμηση αναλωσίμων. Υπάρχουν σχηματισμοί που έχουν ελλείψεις ακόμη και σε σφαίρες.

Η ευρύτερη υποβάθμιση της εθνικής άμυνας επηρεάζει άμεσα και την Κύπρο. Είναι γνωστό ότι μόνη η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να συγκρατήσει αποτρεπτικά τους σχεδιασμούς της Τουρκίας. Καθημερινά στο Αιγαίο αλλά και στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου και στον εναέριο χώρο πυκνώνουν οι τουρκικές προκλήσεις και η αμφισβήτηση των εθνικών κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.
Με τη μείωση της θητείας στην Ελλάδα, χωρίς αναπλήρωση με την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού, η αριθμητική και άλλη ισχύς του ελληνικού στρατού μειώνεται σημαντικά. Η άτυπη συμμαχική σχέση Ελλάδας και Κύπρου έχει αυτόχρημα περιοριστεί. Αυτό, σύμφωνα με τους ειδικούς, αντικατοπτρίζεται και στη διαπραγματευτική προσπάθεια. Χωρίς ανασχέσεις, χωρίς αποτρεπτική άμυνα, οι υποχωρήσεις έναντι της Τουρκίας είναι αναπόφευκτες. Θυσιάζεται, δηλαδή, εθνική κυριαρχία έναντι πρόσκαιρων πολιτικών κερδών αμφιβόλου, όμως, διαχρονικότητας. Η εκλογική ήττα ενός κομματικού σχηματισμού δεν ανακόπτεται με κινήσεις πανικού και αυτό δείχνουν τα πράγματα.

Η ανησυχητική κατάσταση στον Ελληνικό Στρατό έχει σοκάρει και τους Κυπρίους επιτελείς. Βλέπουν ότι η κοινή ισχύς των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων και των κυπριακών μειώνεται ως σύνολο. Την ίδια ώρα αυξάνονται οι πιέσεις για αναλόγου τύπου κινήσεις στην Κύπρο. Δηλαδή, λένε όσοι γνωρίζουν καλά τα στρατιωτικά θέματα, σε μια εποχή που το Κυπριακό πηγαίνει στην τελική του φάση για συμφωνημένο πλαίσιο λύσης, σε μια εποχή που η Κύπρος εκδηλώνει πρόθεση να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα στη θάλασσα, η μητέρα πατρίδα αυτοπαραιτείται από την αμυντική της αναβάθμιση.
Ακριβώς όπως έγινε και στη Μικρασία. Επήλθε κόπωση προσπάθειας και νομοτελειακά ήρθε η ήττα και υποδούλωση. Το θέμα απασχολεί στους διαδρόμους τούς επιτελείς και τους ειδικούς επι στρατιωτικών θεμάτων των πολιτικών κομμάτων.

Είναι, όμως, καιρός το θέμα να τεθεί σε εθνικό επίπεδο και να εκφραστούν οι κυπριακές ανησυχίες γιατί, διαφορετικά, οι όποιοι σχεδιασμοί γίνονται τοπικά θα πέσουν στο κενό.
Το σύστημα ασφαλείας που θα καλύψει την Κύπρο μετά τη λύση του Κυπριακού απαιτεί ισχυρές ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. Διαφορετικά, τον κύριο ρόλο στο νέο σύστημα ασφαλείας θα αναλάβουν οι άλλοι ενδιαφερόμενοι στην περιοχή.
Στο Υπουργείο Άμυνας ωριμάζει η σκέψη για αναζήτηση άλλων συμπληρωματικών συμμαχιών, για να εξισορροπηθεί η πολύ ανησυχητική εξέλιξη στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις.

ΣΗΜΕΡΙΝΗ