Το Δόγμα του Αρχιστρατήγου

Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ στην οποία ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ εκτελεί τα καθήκοντα του κατά το ήμισυ. Όπως προβλέπει ο νόμος εν καιρώ πολέμου τίθεται σε εφαρμογή το λεγόμενο δόγμα αρχιστρατήγου. Δηλαδή αυτός ο οποίος εκτελεί καθήκοντα αρχηγού ΓΕΕΘΑ καλείται να ηγηθεί του Στράτου του Ναυτικού και της Αεροπορίας στα οποία πριν(εν καιρώ ειρήνης) δεν είχε καμία αρμοδιότητα. Εν καιρώ ειρήνης τα τέσσερα γενικά επιτελεία ΓΕΕΘΑ, ΓΕΣ, ΓΕΝ και ΓΕΑ υπάγονται το καθένα χωριστά στον Υπουργό Εθνικής Άμυνας. Ένα παράδειγμα αρκεί να δείξει την παράνοια. Αν ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ κρίνει ότι κάποιος σχηματισμός όπλου δεν λειτουργεί αποτελεσματικά και χρειάζεται μεταβολές δεν μπορεί να τις διατάξει παρά μόνον αν... κηρυχθεί πόλεμος!

Μέχρι τότε κάτι τέτοιο είναι στη διακριτική ευχέρεια των αρχηγών των γενικών επιτελείων των όπλων. Όταν κηρυχθεί πόλεμος ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ ονομάζεται αρχιστράτηγος και καλείται αυτόματα να διοικήσει Μονάδες και Σχηματισμούς επί των οποίων μέχρι πριν δεν είχε τον παραμικρό λόγο. Το σύστημα αυτό είναι εν μέρει προϊόν της αδράνειας από το πολλαπλό «βόλεμα» της ύπαρξης τεσσάρων επιτελείων και τεσσάρων αρχηγών. Όμως αυτή η δομή λειτουργεί όχι αποτελεσματικά για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Τους στερεί τεράστιες σχεδιαστικές δυνατότητες και δεν εφαρμόζονται πρακτικές που έχουν γίνει αποδεκτές από τις Ένοπλες Δυνάμεις χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ για τον σχεδιασμό των επιχειρήσεων με βάση τις δυνατότητες όλων των διαθέσιμων οπλικών συστημάτων. Στερεί ακόμα πολύ μεγάλες οικονομίες κλίμακος σε υλικούς και ανθρώπινους πόρους ενώ δημιουργεί πολύ μεγάλα οργανωτικά προβλήματα στην εφαρμογή της διακλαδικότητας και κυρίως απειλεί με πολύ μεγάλα προβλήματα αν και όταν έρθει η στιγμή που αυτό το σχήμα χρειαστεί να δοκιμαστεί στην πράξη.
Η άμεση κατάργηση του συστήματος των τεσσάρων γενικών επιτελείων και η υιοθέτηση της δομής ενός ενιαίου Αρχηγείου για τις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας είναι η πρόταση από διατελέσαντες αρχηγούς ΓΕΕΘΑ στους φόβους για την πολεμική αποτυχία του δόγματος του αρχιστρατήγου.
Ο ρόλος των επιτελείων δεν είναι ρόλος διεξαγωγής επιχειρήσεων και ευθύνης διεξαγωγής αυτών. Προετοιμάζουν και προνοούν για τα πάντα που αναφέρονται στην προετοιμασία και την καλύτερη διεξαγωγή των επιχειρήσεων. Εφοδιάζουν, συμβουλεύουν, φροντίζουν, εκπαιδεύουν και καθιστούν αξιόμαχο το προσωπικό ευθύνης των.
Η Στρατιά, οι Ειδικές Δυνάμεις και οι λοιποί μείζονες Σχηματισμοί, το Αρχηγείο Στόλου και το Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας αν υιοθετηθεί η κατάργηση των τεσσάρων επιτελείων υπάγονται στο Αρχηγείο και στον Αρχηγό .
Συμπερασματικά, τα επιτελεία των κλάδων συμβάλουν, συντρέχουν, προνοούν, συμβουλεύουν, σύμφωνα με τις επιχειρησιακές απαιτήσεις σχεδιάσεως και προετοιμασίας διεξαγωγής των ενδεχομένων επιχειρησιακών σχεδίων του ενός υπερκείμενου αρχηγείου και αρχηγού και όχι τεσσάρων συναρχηγευόντων αρχηγών-επιτελαρχών.

Toυ Ταξίαρχου (εα) Χρ. Κουτσογιαννόπουλου
Πρώην Διευθυντή Διεθνών Σχέσεων ΥΠΕΘΑ