Η Αίγυπτος, η Τουρκία και ο Μπάιντεν

Ο στρατηγός Αλ Σίσι της Αιγύπτου κρατά το κλειδί της ΑΟΖ…

Η θάλασσα της ΑΟΖ μας κρέμεται από μια κλωστή. Την κλωστή αυτή την κρατάει ο στρατηγός Ελ Σίσι, κάτι που κατανοεί πολύ καλά ο Κυριάκος Μητσοτάκης και επικοινώνησε για δεύτερη φορά με την Αιγύπτιο πρόεδρο, την ώρα που ολοκληρώθηκε ο 62ος γύρος των διερευνητικών επαφών Ελλάδας – Τουρκίας.

Πρέπει να αντιληφθούμε ότι το πρόβλημά μας με την Αίγυπτο δεν πρωτοεμφανίσθηκε τώρα. Ξεκίνησε το 2003 και συνεχίζεται δυστυχώς για 17 χρόνια τώρα και δεν επιλύθηκε με την τμηματική οριοθέτηση ΑΟΖ μαζί της στις 6 Αυγούστου 2020.

Η κυβέρνηση Κληρίδη, το 2003, είχε συμφωνήσει με την Αίγυπτο για μια πλήρη οριοθέτηση των ΑΟΖ τους αλλά με παρέμβαση της τότε ελληνικής κυβέρνησης έθεσε το όριο στα 24 ν.μ. πριν την πλήρη οριοθέτηση ,γιατί έτσι θα φαίνονταν τα δικαιώματα του συμπλέγματος του Καστελλόριζου, ότι δηλαδή η Ελλάδα έχει θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο. Αυτό το σφάλμα το πληρώνουμε ακόμα και σήμερα.

Ο επόμενος χάρτης δείχνει την σωστή οριοθέτηση ΑΟΖ των κρατών της Ανατολικής Μεσογείου, που από ό,τι φαίνεται δεν θα την δούμε ποτέ.

ΧΑΡΤΗΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ ΑΟΖ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ





Η Αίγυπτος από το 2003 μέχρι σήμερα έδειχνε ξεκάθαρα ότι δεν ήθελε να απομονώσει την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο και επιθυμούσε να έχει θαλάσσια σύνορα μαζί της. Επομένως δεν είχε κανένα λόγο να οριοθετήσει την ΑΟΖ της με την Ελλάδα, με τέτοιο τρόπο ώστε να φαίνεται ότι δεν διαθέτει θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία.

Η Ελλάδα, στη βιασύνη της να απαντήσει, με κάποιο τρόπο, στο τουρκολιβυκό μνημόνιο δυστυχώς έθεσε σε κίνδυνο τα δικαιώματά μας στον ορυκτό πλούτο που μας ανήκει στην Ανατολική Μεσόγειο.

Θέλαμε να εμβολίσουμε το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, όπως δείχνει ο επόμενος χάρτης, και καταλήξαμε σε ένα οδυνηρό συμβιβασμό με την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ, που πολύ φοβούμαι ότι μπορεί να μας κοστίσει και άλλο μακροπρόθεσμα.

ΧΑΡΤΗΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗΣ ΑΟΖ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ



Εκείνο, όμως, που ελάχιστοι γνωρίζουν είναι ότι, παλαιότερα, κάθε φορά που διεξάγονταν συζητήσεις για την οριοθέτηση της ΑΟΖ ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο, οι Αιγύπτιοι αντιπρότειναν στην ελληνική αντιπροσωπεία «Κάντε εσείς πρώτα οριοθέτηση ΑΟΖ με την Κύπρο και μετά εμείς θα ακολουθήσουμε.»

Ξαφνικά όμως, πρόσφατα, δημιουργήθηκε ένα μεγάλο πρόβλημα όταν η Αίγυπτος αποφάσισε να μοιράσει οικόπεδα για εξερεύνηση στην δική της ΑΟΖ ,που θεωρητικά ανήκει στην ελληνική ΑΟΖ. Ο παρακάτω χάρτης δείχνει το πρόβλημα.

ΧΑΡΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΩΝ ΟΙΚΟΠΕΔΩΝ




Η Αθήνα θορυβήθηκε από αυτή την εξέλιξη και με μια συντονισμένη προσπάθεια του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια, η οποία φαίνεται να έφερε κάποιο αποτέλεσμα και το Κάιρο δέχτηκε μια αναπροσαρμογή των συντεταγμένων του ενός μόνου οικοπέδου (EG-MED-W18) , που όπως δείχνει ο χάρτης βρίσκεται ανατολικά του 28ου μεσημβρινού. Εδώ βέβαια πρέπει να επισημάνουμε ότι η Αίγυπτος δεν δέχτηκε την εξαφάνιση του οικοπέδου EG-MED-W18, επειδή ανήκει στην ελληνική ΑΟΖ.

Η Αίγυπτος δημιούργησε αυτό το οικόπεδο στην δική της ΑΟΖ και πιστεύει ότι έτσι συνορεύει με την τουρκική ΑΟΖ! Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η Αίγυπτος κάποια στιγμή θα οριοθετήσει ΑΟΖ με την Τουρκία και προετοιμάζεται γι’ αυτό το ενδεχόμενο.

Η διόρθωση του τεμαχίου EG-MED-W18 έγινε ανατολικά του 28ου μεσημβρινού και όχι του 27° 59´ 02° (όπως θα έπρεπε), που είναι το ανατολικό όριο της συμφωνίας μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ Ελλάδας -Αιγύπτου.

Μια πετρελαϊκή εταιρία που θα πάρει για εκμετάλλευση έστω και το τροποποιημένο τεμάχιο EG-MED-W18, θα μπορεί να κάνει γεώτρηση ανατολικά του 27° 59´ 02°, έξω από τα όρια της συμφωνίας και εντός της Ελληνικής ΑΟΖ.

Αλλά δεν διόρθωσε καθόλου το οικόπεδο (EG-MED-W11) δυτικά του 26ου μεσημβρινού όπως δείχνει ο προηγούμενος χάρτης. Στην ουσία αυτή είναι η δεύτερη κερκόπορτα, διότι αν κάποιος πάρει για εκμετάλλευση το EG-MED-W11 θα έχει δικαιώματα και σε αυτό το τρίγωνο, δηλαδή θα μπορεί να κάνει μια γεώτρηση εντός της Ελληνικής ΑΟΖ που έχει ορισθεί με τον Ν. 4001/11 (Νόμο Μανιάτη). Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε εάν η Ελλάδα ζήτησε την αφαίρεση και αυτού του οικοπέδου και η Αίγυπτος αρνήθηκε.

Πως η σύγκρουση Μπάιντεν-Πούτιν μπορεί να επηρεάσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις

Ήταν μια πράξη που δεν περίμενε κανείς από ένα τόσο έμπειρο πολιτικό, όπως ο Τζο Μπάιντεν. Σε μία τηλεοπτική συνέντευξή του στον Ελληνοαμερικανό δημοσιογράφο Τζορτζ Στεφανόπουλο, ο Αμερικανός πρόεδρος υιοθέτησε μία ασυνήθιστα σκληρή γλώσσα κατά του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Όταν ο Στεφανόπουλος τον ρώτησε αν πιστεύει ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι «φονιάς», εκείνος απάντησε: «Ναι, το πιστεύω». Και συνέχισε : «Τον γνωρίζω αρκετά καλά. Το πιο σημαντικό στη διαπραγμάτευση με ξένους ηγέτες, με βάση την εμπειρία μου, είναι να γνωρίζεις καλά τι είναι ο άλλος απέναντί σου».

Βέβαια η μετάφραση δολοφόνησε την λέξη «killer». Η ερώτηση ήταν: «Do you think that president Putin is a killer?». Η σωστή μετάφραση αυτής της ερώτησης θα ήταν «Πιστεύετε ότι ο πρόεδρος Πούτιν είναι αδίστακτος;» Σε αυτή την ερώτηση ο Μπάιντεν απάντησε καταφατικά.

Bέβαια δεν άργησε να έρθει και η σκληρή απάντηση του Βλαντιμίρ Πούτιν. Έτσι, εντελώς ξαφνικά, επιστρέψαμε στον ψυχρό πόλεμο που δεν έχουμε δει για τρεις δεκαετίες. Όπως είναι γνωστό στην διάρκεια του ψυχρού πολέμου είχε αναβαθμιστεί ο ρόλος της Τουρκίας, διότι συνόρευε με την «κόκκινη αρκούδα».

Δεν συμφωνώ με την ανάλυση το Ζαχαρία Μίχα που έγραψε ότι:

«….αν επικρατήσει τέτοιο “πολεμικό” κλίμα στις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας, οι πιέσεις που θα ασκηθούν στην Άγκυρα θα είναι ασφυκτικές και θα έχουν στόχο όχι κάποιον συμβιβασμό, αλλά την παράδοσή της.»

Έχω την εντύπωση ότι, ξαφνικά, η ρήξη Ουάσιγκτον-Μόσχας θα αυξήσει την επιρροή της προβληματικής Τουρκίας με την σημερινή νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ και ο πανούργος Ταγίπ Ερντογάν θα προσπαθήσει να εκμεταλλευθεί την ρήξη των δυο υπερδυνάμεων προς όφελός του.
Χρειάζεται εδώ να αντιληφθούμε ότι η νέα αμερικανική κυβέρνηση αντιπαθεί τον Ταγίπ Ερντογάν και θα επιθυμούσε την εξαφάνισή του, αλλά δεν θα ήθελε ποτέ να χαθεί η Τουρκία για τη Δύση.
Ήδη ο Ερντογάν έκανε ένα σοβαρό σφάλμα επιτιθέμενος στον πρόεδρο Μπάιντεν χαρακτηρίζοντας τις δηλώσεις του ως “απαράδεκτες” και μη αρμόζουσες σε πρόεδρο”. Επιπλέον, ο Ερντογάν δήλωσε ικανοποιημένος με την αντίδραση του Πούτιν, χαρακτηρίζοντάς την “πολύ έξυπνη” και “κομψή”. Ο Λευκός Οίκος έχει ήδη καταγράψει την επιλογή στρατοπέδου από τον Ερντογάν.

Έτσι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα ζητήσει , άμεσα, την επιστροφή στο δυτικό μαντρί της νέο-οθωμανικής Τουρκίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Αμερική θα εγκαταλείψει την σφοδρή αντίθεση της στην απόκτηση από την Τουρκία των ρωσικων S-400, ούτε η Γερουσία θα σταματήσει τις κυρώσεις, που έχει επιβάλει στην Άγκυρα. Εάν η Αμερική είναι ικανοποιημένη από τη νέα στροφή στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, δεν αποκλείεται αργότερα να επιτρέψει την προμήθεια και των F-35 από την Άγκυρα.

Τέλος, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε χθες ένα μεγάλο σφάλμα που μετράει πολύ στα μάτια του Τζο Μπάιντεν. Αποφάσισε να αποσύρει την χώρα του από την διεθνή σύμβαση για την καταπολέμηση της βίας σε βάρος των γυναικών. Ο Αμερικανός πρόεδρος υπήρξε πάντοτε θερμός οπαδός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θα σημειώσει και αυτή την νέα θέση του νέο-οθωμανού σουλτάνου.

Αυτή η νέα πολύπλοκη σχέση ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Τουρκία θα έχει τραγικές συνέπειες για την Ελλάδα και την Κύπρο. Η Τουρκία για να επιστρέψει στο άρμα των Ηνωμένων Πολιτειών θα επιδιώξει ανταλλάγματα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Εάν ο Μπάιντεν του δώσει αυτό, που δεν του προσέφερε ο φίλος του Τραμπ, τότε finito la musica!

Θεόδωρος Καρυώτης
HellasJournal