Το πρώτο μη κρατικό πανεπιστήμιο ιδρύθηκε με το Ν.2413/1996 επί Υπ. Παιδείας Γ. Παπανδρέου

Και όμως, έχουμε ήδη μη κρατικό πανεπιστήμιο

Του Δημήτρη Μανούρη

Ο διάλογος περί μη κρατικών πανεπιστημίων που αναζωπυρώθηκε από τις πρόσφατες δηλώσεις του Γιώργου Παπανδρέου αγνοεί ενδεχομένως το γεγονός ότι η χώρα μας διαθέτει ήδη μη δημόσιο πανεπιστήμιο που ιδρύθηκε κανονικότατα και με τον νόμο, παρακάμπτοντας το συνταγματικό κώλυμα.Πρόκειται για το Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελληνικών Σπουδών, που είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού, και όχι Δημοσίου Δικαίου όπως επιτάσσει το Σύνταγμα, "εξαιρείται από τις διατάξεις που διέπουν το δημόσιο τομέα" και στους πόρους του συμπεριλαμβάνονται και δίδακτρα εκ μέρους των φοιτητών.

Ενα πανεπιστήμιο, δηλαδή, που συνταγματολόγοι και εκπαιδευτικοί φορείς διατείνονται ότι δεν μπορεί να υπάρξει, αφού κάτι τέτοιο αντιβαίνει το σημερινό σύνταγμα.

• Ιδρύθηκε με το νόμο 2413 του 1996, περίοδο κατά την οποία υπουργός Παιδείας ήταν ο Γιώργος Παπανδρέου.
• Εγκρίθηκε όπως όλα τα νομοσχέδια από τη νομοπαρασκευαστική επιτροπή της Βουλής και ψηφίστηκε στην ολομέλεια.
• Στην πραγματικότητα όμως δεν λειτούργησε ποτέ, καθώς ο εμπνευστής του μεταπήδησε το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους στο υπουργείο Εξωτερικών και οι αντικαταστάτες του δεν το προχώρησαν. Κατόπιν αυτού, ατόνησαν οι αντιδράσεις και το πράγμα ξεχάστηκε. Ο τότε γ.γ. του υπουργείου Παιδείας, Γιάννης Πανάρετος, τονίζει ότι το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο δεν απευθυνόταν σε αποφοίτους ελληνικών λυκείων, αλλά αποσκοπούσε στο να δοθεί η δυνατότητα σε παιδιά των αποδήμων Ελλήνων να σπουδάσουν σε θεματικές γύρω από την ελληνική γλώσσα, τον πολιτισμό και την ιστορία. "...Ο νόμος 2413 αφορούσε την ίδρυση του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, μιας ανεξάρτητης αρχής για την πιστοποίηση και αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Τα άρθρα 32 και 33 αναφέρονται στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελληνικών Σπουδών, ένα εκπαιδευτήριο σαφώς διαφορετικό από τα ήδη υπάρχοντα...", μας λέει ο Γ. Πανάρετος. "...Θυμάμαι ότι είχε αμφισβητηθεί έντονα η συνταγματικότητα του νόμου από αρκετούς βουλευτές, ωστόσο το νομοσχέδιο πέρασε από τις επιτροπές της Βουλής και ψηφίστηκε κανονικά..."
• Εκτός του ότι προβλέπεται ρητά η εξαίρεσή του "από τις διατάξεις που διέπουν το δημόσιο τομέα", ενδιαφέρον παρουσιάζουν ορισμένες λεπτομέρειες που αφορούν την οργάνωση και τη λειτουργία του.
• Εδρα του καθορίζεται η περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας και ο πρόεδρος της διοικούσας επιτροπής του "διορίζεται με απόφαση του υπουργού Παιδείας, ύστερα από γνωμοδότηση της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής".
• Δεκτοί για εγγραφή γίνονται "Ελληνες πολίτες της ημεδαπής και ομογενείς, εγκατεστημένοι στην αλλοδαπή καθώς και πολίτες άλλων χωρών, εφόσον έχουν απολυτήριο ελληνικού λυκείου ή τίτλο απόλυσης αντίστοιχου σχολείου της αλλοδαπής". Τα κριτήρια επιλογής των φοιτητών μέλλει να ρυθμιστούν με προεδρικά διατάγματα.
• Στους πόρους του, τέλος, συγκαταλέγονται η κρατική επιχορήγηση, οικονομικές ενισχύσεις "ομογενών και αλλογενών" και τα "δίδακτρα των φοιτώντων, ομογενών και αλλοδαπών, που καθορίζονται με απόφαση του υπουργού Παιδείας, ύστερα από εισήγηση του αρμόδιου πανεπιστημιακού οργάνου".
• Οφείλουμε να υπενθυμίσουμε εδώ ότι η φιλοσοφία των διδάκτρων έχει ήδη παρεισφρήσει στα ελληνικά πανεπιστημία: Οι φοιτητές 25 από τα 330 μεταπτυχιακά τμήματα που λειτουργούν στην Ελλάδα καταβάλλουν δίδακτρα όπως και οι σπουδαστές του Ανοιχτού Πανεπιστημίου, ενώ προβλέπονται δίδακτρα και στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης που θα λειτουργήσει αποκλειστικά με ξένους φοιτητές, κυρίως από τα Βαλκάνια και τις χώρες της Μέσης Ανατολής.
  προέλευση