Η Τουρκία αναγνώριζε όλα τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο!

Πως κατάφεραν οι πολιτικοί μας να χαθούν όλα τα κεκτημένα μας στο Αιγαίο και η Τουρκία από θεατής να μεταβληθεί σε πρωταγωνιστής των εξελίξεων;

Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή ζει μια πανθομολογούμενη τραγωδία στο Αιγαίο. Και την ευθύνη για τις δυσάρεστες αυτές εξελίξεις την έχουν καθ’ ολοκληρίαν οι πολιτικοί μας. Από το 1952, ίσως και νωρίτερα, η Τουρκία αναγνώριζε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας σε ολόκληρο το πλέγμα του Αιγαίου…
Και όμως… Σήμερα, αφού έχουν περάσει 57 χρόνια, η κατάσταση τείνει να αντιστραφεί, με καθαρά πολιτικές ευθύνες όλων των Ελληνικών κυβερνήσεων από τότε μέχρι σήμερα.

Από το 1972, όταν η Ελλάδα άρχισε να κάνει έρευνες για πετρέλαιο στο Αιγαίο, άρχισε και η αλλαγή στάσης από την πλευρά της Τουρκίας. Αμέσως μετά την εισβολή στην Κύπρο, ξεθαρρεμένη η Άγκυρα, άρχισε να γίνεται πιο μεθοδική στην αλλαγή του «status quο» στο Αιγαίο. Όσο ακόμη ήταν εν ζωή ο Κ. Καραμανλής και ο Α. Παπανδρέου, η Τουρκία κατάφερε να επιτύχει συμφωνίες, με την πολιτική ηγεσία της Ελλάδας, που απέτρεπαν πετρελαϊκές έρευνες στο Αιγαίο.
Άλλες, όμως ανατρεπτικές συμφωνίες, δεν υπήρξαν. Η Τουρκία άρχισε να αμφισβητεί τα κυριαρχικά μας δικαιώματα από το 1974, οπότε και έπαψε να αποδέχεται το καθεστώς των νήσων του Αρχιπελάγους, και φυσικά άρχισε να αμφισβητεί την κυριαρχία μας επί νησιών και βραχονησίδων και ταυτόχρονα να μας απειλεί με πόλεμο εάν εφαρμόσουμε το Διεθνές Θαλάσσιο Δίκαιο και επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα δώδεκα ναυτικά μίλια.
Μέσα σε 38 χρόνια, από το 1972, η Τουρκία κατόρθωσε να αντιστρέψει την έως τότε απόλυτη Ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο και από χώρα η οποία ήταν αδιάφορη για το Αιγαίο, σήμερα το διεκδικεί και προσπαθεί να επιβάλλει όρους συγκυριαρχίας, συνδιοίκησης και συνεκμετάλλευσης. Η ωμή αλήθεια γι αυτή την αλλαγή στάσης της Άγκυρας, έγκειται στο γεγονός της κατάληψης της βόρειας Κύπρου από τα τουρκικά στρατεύματα, μετατρέποντας έτσι την φοβισμένη έως τότε Τουρκία σε «λιοντάρι που βρυχάται», ελπίζοντας πως θα καταφέρει να φοβίσει και να κερδίσει αμαχητί το νέο μεγάλο στόχο που λέγεται Αιγαίο. Και μέχρι ενός σημείου, όσο και αν μας θλίβει, η τουρκική πολιτική το έχει καταφέρει, λόγω των χείριστων αποφάσεων των Ελλήνων πολιτικών που ήθελαν να αποφύγουν «τους μπελάδες», αλλά δυστυχώς κατάφεραν με αυτόν τον τρόπο να πείσουν την Τουρκία πως η Ελλάδα φοβάται και συζητά γύρω από την Ελληνική κυριαρχία του Αιγαίου.
Τι έγραφε ο Αλή Μπιράντ στο βιβλίο του «Παζαρέματα»
Ο Αλή Μπιράντ, ένας τούρκος δημοσιογράφος, συγγραφέας βιβλίων και άνθρωπος του τουρκικού Πενταγώνου, κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο ήταν σύμβουλος του τότε πρωθυπουργού της Τουρκίας Μπουλέντ Ετσεβίτ. Ο Αλή Μπιράντ έχει διασυνδέσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, έχει όμως και μεγάλες διασυνδέσεις στην Ελλάδα…
Στο βιβλίο του «Παζαρέματα» εκθέτει ολόκληρο τον Ελληνικό κόσμο με τα όσα περιγράφει άκρως τεκμηριωμένα. Σε αυτό ο βιβλίο παραθέτει στοιχεία από τα οποία προκύπτει πως οι Τούρκοι γνώριζαν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο!
Από το κεφάλαιο του συγκεκριμένου βιβλίου, στο οποίο αναφέρεται στη συνάντηση του Κων. Καραμανλή με τον Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, στην οποία είχε συζητηθεί το θέμα της υφαλοκρηπίδας «καθ’ υπόδειξιν της ηγεσίας των ΗΠΑ» και τα στοιχεία από τα οποία προκύπτει ότι η Τουρκία αναγνώριζε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, τα οποία επετεύχθησαν με συμφωνίες από το 1959, έχουν ως εξής:
Υφαλοκρηπίδα και τα πετρέλαια της Θάσου
Στην πραγματικότητα η Τουρκία δεν ακολουθούσε επεκτατική πολιτική και ούτε ήθελε να καταβροχθίσει τα δικαιώματα της Ελλάδας. Μοναδικός σκοπός της πολιτικής της ήταν να πάρει πίσω εκείνα που της είχαν αποσπάσει, επωφελούμενοι από την πολιτική της απραξία. Η Τουρκία είχε «κοιμηθεί» για πολλά χρόνια και ξαφνικά ξύπνησε και ζητούσε το «δίκιο» της. Η ασυνήθιστη αυτή στάση της Τουρκίας θεωρήθηκε από την Ελλάδα ως επεκτατική τάση και από τις υπόλοιπες χώρες (Ευρώπη και ΗΠΑ) ως «δυστροπία».
Όμως, τι είχε χάσει η Τουρκία;
Στο θέμα της υφαλοκρηπίδας η Ελλάδα έκανε το 1959 το πρώτο βήμα με ένα νόμο που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Άρχισε να μοιράζει άδειες για έρευνα στην υφαλοκρηπίδα, την οποία χαρακτήρισε ως δική της (δικαίως βάσει του διεθνούς δικαίου θαλάσσης). Η Τουρκία δεν αντέδρασε καθόλου σε αυτή την Ελληνική ενέργεια. Αυτοί που γνώριζαν σο εσωτερικό της Τουρκίας τι σημαίνει υφαλοκρηπίδα, ήταν μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού και παρακολουθούσαν χαμογελώντας τους Έλληνες, λέγοντας ειρωνικά: «τι θα βρούνε άραγε στο βυθό της θάλασσας;»
Όταν όμως το 1972 η Ελλάδα βρήκε πετρέλαιο στη Θάσο, τότε η Τουρκία ξύπνησε από τον βαθύ της λήθαργο. Η κυβέρνηση Ετσεβίτ ξεκίνησε το 1972 την πρώτη προσπάθεια να επιληφθεί του θέματος και να κερδίσει από τον πολύτιμο χαμένο χρόνο. Έτσι, στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, με ημερομηνία 1/12/1973 αναφέρεται σαφέστατα ότι «δίνεται άδεια στην Ανώνυμη Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (ΤΡΑΟ) να αναζητήσει πετρέλαιο στο Αιγαίο». Η κυβέρνηση Ετσεβίτ μπήκε πλέον στον χορό των διεκδικήσεων και των δικαιωμάτων τα οποία είχε απεμπολήσει αρκετά χρόνια πριν.
Στις 24 Μαΐου του 1974, έστειλε για σεισμολογικές έρευνες στο Αιγαίο το πλοίο Τσαντάρλ», ενώ στη συνέχεια και στις 18 Ιουλίου, έδωσε άδεια ερευνών για πετρέλαιο στα χωρικά ύδατα που διεκδικούσαν οι Έλληνες. Όλα εκείνα τα χρόνια, όμως, που χάθηκαν, είχαν σαν αποτέλεσμα να υποστηρίζει (με βάση το διεθνές δίκαιο) η Ελλάδα ότι υπήρχαν Ελληνικά κεκτημένα δικαιώματα στον βυθό του Αιγαίου.
Ο εναέριος χώρος
Εκτός από αυτό, η Τουρκία με τα ίδια της τα χέρια έδωσε στην Ελλάδα την κυριαρχία στον εναέριο χώρο του Αιγαίου (πιεζόμενη κυρίως από την σκληρή πραγματικότητα, η οποία δεν έδινε κανένα λογικό ή διπλωματικό επιχείρημα στην Τουρκική πλευρά ώστε να διεκδικήσει μέρος του Αιγαιακού ουρανού). Έτσι, στις 23 Μαΐου του 1952, στη σύσκεψη της ICAO, η οποία έγινε στην Κωνσταντινούπολη, ανατέθηκε στην Ελλάδα η ευθύνη του FIR του Αιγαίου, με απόφαση που δέχθηκαν από κοινού οι εκπρόσωποι του τουρκικού υπουργείου Συγκοινωνιών και του Γενικού Επιτελείου Στρατού.
Σύμφωνα με αυτή την απόφαση, η Αθήνα θα διηύθυνε την εναέρια κυκλοφορία πάνω από ολόκληρο το Αιγαίο και η Τουρκία θα ήταν υπεύθυνη για την κυκλοφορία μόνο πάνω από τα χωρικά της ύδατα. Εκείνη την εποχή στην Άγκυρα επικρατούσε η εξής άποψη: «Στο Αιγαίο κυκλοφορούν μόνο Ελληνικά αεροπλάνα και πλοία. Δεν υπάρχει λόγος να τρέχουμε κι εμείς και να αναλαμβάνουμε ευθύνες (και έξοδα). Για να γίνουν αυτά πρέπει να αγοραστούν ραντάρ αξίας 50.000 δολαρίων. Έτσι δημιουργείται ανώφελο οικονομικό βάρος. Εμείς μετά βίας καταφέρνουμε να αντιμετωπίσουμε τα δικά μας προβλήματα με τα δικά μας χωρικά ύδατα και τον εναέριο χώρο. Δεν μπορούμε να ασχολούμαστε και με τα έξω».
Έτσι, έχοντας αυτή την άποψη, καθαρά εξοικονόμησης χρημάτων, η Τουρκία με τα ίδια της τα χέρια παρέδωσε τον έλεγχο του έλεγχο του Αιγαίου στην Ελλάδα. Αυτό όμως δεν θα κρατούσε για πάντα…
Η διοίκηση του ΝΑΤΟ
Η Άγκυρα όμως δεν αρκέστηκε μόνο σε αυτό. Το 1957, πάλι με τα ίδια της τα χέρια, η Τουρκία παρέδωσε στην Ελλάδα τον έλεγχο διοικήσεως του ΝΑΤΟ. Αυτό το θέμα δημιούργησε και ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα κατά την περίοδο του 1978-1979. Στις 17 Ιανουαρίου του 1957, στη σύσκεψη της στρατιωτικής επιτροπής που την αποτελούσαν οι γενικοί επιτελάρχες των χωρών – μελών του ΝΑΤΟ ή οι εκπρόσωποί τους, αποφασίστηκε –και με την ψήφο των Τούρκων εκπροσώπων- να αφεθεί στην Ελλάδα ο έλεγχος και η διοίκηση των στρατιωτικών θαλάσσιων διαδρόμων του Αιγαίου.
Η Άγκυρα, που είχε αναθέσει στην Αθήνα την ευθύνη για το FΙR, ψήφισε και σε αυτή την περίπτωση με την ίδια νοοτροπία λέγοντας: «Γιατί να ξοδεύουμε χρήματα για να αγοράσουμε μηχανήματα; Ήδη η ευθύνη ανήκει σε αυτούς, τους έχεις κιόλας δοθεί».
Δεν ήταν λοιπόν πολύ φυσικό για την Τουρκία, έχοντας αυτή την συγκεκριμένη άποψη, να αφήσει στον έλεγχο της Ελλάδας και τις στρατιωτικές πτήσεις του ΝΑΤΟ πάνω από το Αιγαίο; Ο ανώτατος διοικητής των Συμμαχικών Δυνάμεων της Ευρώπης Saceur στο μήνυμά του της 22/2/1964 ανέφερε ότι ο έλεγχος της στρατιωτικής διοικήσεως του εναέριου χώρου του Αιγαίου ανατίθετο την Ελλάδα, η οποία είχε ήδη αναλάβει την ευθύνη του πολιτικού FIR.
Η στάση αλλάζει μετά το 1964
Όταν το 1964 άρχισαν να χαλούν οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, εξαιτίας του Κυπριακού, η Άγκυρα άρχισε να αντιτίθεται στην γραμμή FIR και στα άλλα δικαιώματα που είχαν δοθεί στην Ελλάδα, μέσα στα πλαίσια του ΝΑΤΟ και με την προηγούμενη πλήρη συμφωνία της Τουρκίας! Η αντίθεση αυτή συνεχίστηκε μέχρι το 1974, οπότε και έγινε η στρατιωτική εισβολή στην Κύπρο. Παρά την αλλαγή της στάσης της, η Τουρκία δεν μπόρεσε να αποκομίσει κανένα όφελος στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Βασικός παράγοντας που συνέβαλε στην αλλαγή της στάσης της Τουρκίας, ήταν το ότι η Ελλάδα θεωρούσε σαν κυριαρχικό δικαίωμα στο Αιγαίο μία ευθύνη που της είχε ανατεθεί (δικαίως) το 1950 και στην οποία είχε ανταποκριθεί πλήρως, με μεγάλο συναίσθημα της ευθύνης προστασίας των Ελληνικών νησιών. Η Τουρκία όμως, άρχισε πλέον να αναφέρεται και να κατηγορεί την Ελλάδα πως έβλεπε το Αιγαίο σαν Ελληνική λίμνη!!! Ο πόλεμος των λέξεων και των εντυπώσεων είχε ήδη αρχίσει…
Έτσι, η Άγκυρα άρχισε να δημιουργεί δυσκολίες στην έκδοση Notam σε περιπτώσεις ασκήσεων στο Αιγαίο. Επίσης δεν άφηνε ελεύθερο δρόμο στην εναέρια και θαλάσσια κυκλοφορία, όπου και όποτε μπορούσε. Τα ίδια έκανε και η Ελληνική πλευρά… Η συνάντηση των Ελλήνων και των Τούρκων αρμοδίων στη Γενεύη, στις 30 Απριλίου του 1975 σήμανε και την αρχή των συνομιλιών, οι οποίες επρόκειτο να διαρκέσουν πολλά χρόνια. Και σε αυτές τις συνομιλίες ουσιαστικά διαπραγματευόταν ο χωρισμός του Αιγαίου!!! Η Τουρκία είχε κάνει το πρώτο σημαντικό βήμα αμφισβήτησης του Αιγαίου σε αέρα και θάλασσα και η Ελλάδα είχε δεχθεί να το συζητήσει…!!!
Το παζάρεμα
Κατά τη γνώμη της τουρκικής διπλωματίας, ο μόνος τρόπος για να αλλάξει αυτή η κατάσταση, ήταν η δημιουργία του κατάλληλου κλίματος, ώστε να αρχίσουν οι διμερείς διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα. Η Ελλάδα, όσο έβρισκε ηθική υποστήριξη από τη δύση και τους διεθνείς οργανισμούς, απέφευγε τις σοβαρές συζητήσεις. Αν αποσυρόταν από το προσκήνιο η Αμερική και οι διεθνείς οργανισμοί, τότε θα μπορούσαν να επιτευχθούν πολύ θετικά αποτελέσματα.
Σε αυτό το σημείο είχαν καταλήξει έπειτα από σκέψη πολλών χρόνων. Με τέτοιες συνθήκες άρχισε το «παζάρεμα» μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίες υποψιάζονταν η μία την άλλη, είχαν τελείως αντίθετες απόψεις και το πιο σημαντικό, υποτιμούσε η μία την άλλη και δεν υπήρχε ίχνος εμπιστοσύνης ούτε καν σε γραπτές συμφωνίες. Αντίθετα, έψαχναν και οι δύο χώρες για κρυμμένες έννοιες κάτω από κάθε λέξη.
Την αμοιβαία αυτή καχυποψία την καλλιεργούσαν οι ενέργειες εκείνων που ήθελαν να αποδυναμωθεί η νότια Ευρώπη, καθώς επίσης και όλων εκείνων που είχαν συμφέροντα από τις προστριβές Ελλάδας και Τουρκίας. Τέλος, αν προσθέσουμε σε αυτά και την επίδραση της εσωτερικής πολιτικής κατάστασης τω δύο χωρών, είχε δημιουργηθεί κυριολεκτικά ένας γόρδιος δεσμός».
Το μεγάλο ερώτημα
Όλα τα προαναφερόμενα εγράφησαν από τον Αλή Μπιράντ, ενώ ζούσαν ακόμη οι δύο «μεγάλοι» της Ελληνικής πολιτικής, ο Κων. Καραμανλής και ο Α. Παπανδρέου. Ωστόσο, όσο παράλογο και αν φαίνεται, δεν υπήρξε καμία απολύτως αντίδραση για όλα όσα έγραψε ο Αλή Μπιράντ.
Κι εδώ ακριβώς είναι που προκύπτει και το τεράστιο ερώτημα: Γιατί άφησαν οι πολιτικοί μας μέσα σε 38 χρόνια να ανατραπούν όλες οι «σταθερές» στο Αιγαίο και η Τουρκία από απλός θεατής να εμφανίζεται πλέον ως πρωταγωνιστικός διεκδικητής του Αιγαίου;
προέλευση