Μ.Κ.Ο. ΠΟΣΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΙΡΝΟΥΝ "40.000.000 ευρώ μοίρασε σε ΜΚΟ το υπουργείο απασχόλησης το 2007!

Για το θέμα των παχυλών μισθών που ταΐζουν τις κάθε λογής Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις έχει αναφερθεί επανειλημμένως το AlterMedia στο παρελθόν με αποκαλυπτική αρθρογραφία. Και ήταν από τα πρώτα μέσα που άγγιζε αυτό το διαρκές σκάνδαλο. Το φύλλο της εφημερίδας “ΤΟ ΠΑΡΟΝ” της Κυριακής 16 Δεκεμβρίου, με πολύ σημαντικό άρθρο του, αποκαλύπτει και τον ρόλο του Υπουργείου Απασχόλησης στο όλο ζήτημα.

* Πέρα από τα δισ. δρχ. που δίνει το υπουργείο Εξωτερικών
* γνωστο πού πάνε αυτά τα εκατομμύρια, αν καλύπτουν πρακτικές ανάγκες και πόσο διάφανη είναι η διαχείρισή τους
* Πολλοί μιλούν για μεγάλο φαγοπότι, που κανείς δεν ελέγχει

ΔΕΝ είναι μόνο το υπουργείο Εξωτερικών που χρηματοδοτεί με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ (18,5 εκατ. ευρώ για 2000-2004) αυτές τις πολυσυζητημένες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, γνωστές ως «ΜΚΟ», όπου η διαχείριση, το ποιοι συμμετέχουν, τι έργο προσφέρουν και πόσο χρήσιμες, είναι καλύπτονται από απόλυτο σκοτάδι, πλην ελαχίστων περιπτώσεων.

Πρόσφατα μάθαμε ότι και το υπουργείο Απασχόλησης χρηματοδοτεί ένα σωρό Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, που πλησιάζουν τις 300, και ανάμεσα σ’ αυτές φθάνουν να είναι μέχρι και… φιλαρμονικές σχολές (!), δηλαδή οι μπάντες διαφόρων πόλεων…
Μόνο για το 2006 το υπουργείο Απασχόλησης έδωσε σ’ αυτές τις ΜΚΟ γύρω στα 40. 000.000 ευρώ, σε μια εποχή που το δημόσιο ταμείο είναι άδειο και γίνεται τέτοια αναταραχή για να βρεθούν πόροι για τη χρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι συντάξεις θα δίνονται και μετά 10 χρόνια.
Επειδή έχουν ακουστεί τόσο πολλά για τις ΜΚΟ χρειάζεται να γίνει ένας επιστάμενος έλεγχος για να διαπιστωθεί αν πράγματι γίνεται σωστή διαχείριση και προσφέρεται έργο και αν καλύπτονται πραγματικές ανάγκες και δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας.
Σημειώνεται ότι υπάρχουν ΜΚΟ που ανήκουν σε κόμματα, όπως το Ινστιτούτο Στρατηγικών Ερευνών Ανδρέας Παπανδρέου.
Στον χώρο των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων σημειώνεται πολύ μεγάλη κινητικότητα το τελευταίο χρονικό διάστημα. Κινητικότητα που μοιάζει να έχει σχέση με τις πολιτικές εξελίξεις, καθώς αποφάσισαν να εμπλακούν και τα κόμματα. Μια κινητικότητα που φαίνεται ότι θα έχει επακόλουθα για πολλούς… Και από κοντά το κράτος με τις χρηματοδοτήσεις του…

Πολλά ξεκίνησαν τον Δεκέμβρη του 2005, όταν 40-50 άτομα αποφάσισαν να κινητοποιηθούν εν όψει, τότε, της αναθεώρησης του Συντάγματος. Με πρωτοβουλία του, μακαρίτη πλέον, δημοσιογράφου Νικήτα Λιοναράκη (και ανθρώπου του Γιώργου Παπανδρέου κατά τη θητεία του στο ΥΠΕΞ, με αρμοδιότητα τις συζητήσεις με ΜΚΟ) συγκεντρώθηκαν εκπρόσωποι ορισμένων γνωστών και λιγότερο γνωστών οργανώσεων. Ο στόχος της κινητοποίησης ήταν να συζητήσουν αν θα έπρεπε να περιληφθεί στο Σύνταγμα μια διάταξη που θα αναγνωρίζει τον ρόλο των ΜΚΟ και του εθελοντισμού. Συμφώνησαν λοιπόν οι παριστάμενοι και αποφάσισαν να ξεκινήσουν μια σχετική καμπάνια. Προς έκπληξη όλων, μια και μέχρι τότε καμία συλλογική κίνηση ΜΚΟ δεν μάζευε περισσότερες από 40-50, το αίτημα αυτό αγκαλιάστηκε μέσα σε λίγους μήνες από σχεδόν 500 οργανώσεις, ενώ φέτος το καλοκαίρι, πριν από τις εκλογές, «μέτρησε» περισσότερους από 800 φορείς που έχουν ενταχθεί στην καμπάνια. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι όλα τα κόμματα, πλην ΚΚΕ (δεν κάνει προτάσεις συνταγματικής αναθεώρησης), με τις διαφοροποιήσεις που αναμένονταν, αποδέχθηκαν το αίτημα, καθώς και όλοι οι κοινωνικοί εταίροι. Το ΠΑΣΟΚ το υιοθέτησε εξαρχής (λόγω Γιώργου), η ΝΔ το υιοθέτησε με τη μορφή του εθελοντισμού (και το συμπεριέλαβε στο άρθρο 16), ενώ και ο Συνασπισμός το αποδέχθηκε, στο πλαίσιο των συλλογικοτήτων και των κινημάτων που υποστηρίζει. Όλα καλά πήγαιναν λοιπόν, μέχρι τη στιγμή που αποχώρησε το ΠΑΣΟΚ από τη Συνταγματική Αναθεώρηση…

Οι κινήσεις της κυβέρνησης

Από εκείνη τη στιγμή και μετά ξεκίνησαν τα όργανα… Η κυβέρνηση είδε ότι ο χώρος των ΜΚΟ «έχει ψωμί» και αποφάσισε να κινηθεί, ώστε να μην αφήσει το ΠΑΣΟΚ να αλωνίζει μόνο του σ’ αυτόν τον χώρο. Αποφάσισε να ενεργοποιήσει τον κρατικό φορέα εθελοντισμού «Έργο Πολιτών», που είχε συστήσει προ 2 ετών, ώστε να ξεκινήσει μια προσπάθεια ρύθμισης του χώρου και πιστοποίησης των οργανώσεων. Στο «Έργο Πολιτών» προΐστανται από την ίδρυσή του οι δημοσιογράφοι Στέλιος Συρμόγλου και Σώτος Χρυσαφόπουλος, άνθρωποι με γνωριμίες στο κυβερνών κόμμα και την Εκκλησία, αλλά που κατηγορούνται ότι δεν έχουν γνώση του χώρου των ΜΚΟ. Σημειώνουμε ότι η προηγούμενη προσπάθεια της ΝΔ να μπει στον χώρο των ΜΚΟ, το 2003-2004, μέσω του Ινστιτούτου και του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Καραμανλής, ατόνησε και σταμάτησε, παρότι ο πρωθυπουργός, τότε προεκλογικά, είχε κάνει ειδική φιέστα στο Ζάππειο όπου είχε μιλήσει για τον ρόλο των ΜΚΟ, για τη συμπαράσταση της ΝΔ, είχε υποσχεθεί διαβουλεύσεις, Συνήγορο του Εθελοντή – Ανεξάρτητη Αρχή και άλλα. Εν τω μεταξύ όμως διάφορα υπουργεία είχαν δει ότι χρειάζονται συνομιλητές ορισμένες ΜΚΟ, για να συζητούν ορισμένα θέματα, αλλά και για δίνουν δουλειά, είτε με τη μορφή παραγωγής θέσεων είτε με τη μορφή διοργάνωσης εκδηλώσεων… Ξεκίνησαν λοιπόν επαφές τόσο με τη Συντονιστική Επιτροπή της Καμπάνιας, όσο και με διάφορες ξεχωριστές ΜΚΟ, ξεπερνώντας το «Έργο Πολιτών» και παίζοντας ο κάθε υπουργός μόνος του… Ήδη ο Δημήτρης Αβραμόπουλος έχει συγκροτήσει ξεχωριστό φορέα εθελοντισμού για θέματα υγείας και πρόνοιας, τον οργανισμό «Εθελοντών Κοινωνία», ενώ το υπουργείο Εσωτερικών έχει ξεκινήσει επίσης σχετικές συζητήσεις και διαβουλεύσεις, στο πλαίσιο της Πολιτικής Προστασίας. Αρκετά άλλα υπουργεία που έχουν σχέση με ΜΚΟ (όπως το Παιδείας, το ΥΠΕΧΩΔΕ κ.ά.) έχουν δηλώσει ότι προωθούν τη δημιουργία φορέων εθελοντισμού… Επίσης στο ίδιο πλαίσιο, με την εμπειρία που κουβαλάει από το ΥΠΕΞ και την ΥΔΑΣ, φαίνεται να κινείται και ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, με τον ορισμό του Παντελή Σκλιά ως Γενικού Γραμματέα Νέας Γενιάς, αφού προέρχεται από τον χώρο των ΜΚΟ, διδάσκει το αντικείμενο σε πανεπιστήμια και έχει ο ίδιος ιδρύσει και συμμετέχει σε αρκετές ΜΚΟ. Τέλος το υπουργείο Εξωτερικών επεξεργάζεται νέο σχέδιο για την οργάνωση της ΥΔΑΣ (Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας) και φυσικά για τον τρόπο χρηματοδότησης και πιστοποίησης ΜΚΟ.

Το ΠΑΣΟΚ

Το ΠΑΣΟΚ από την πλευρά του, έχοντας επενδύσει από την πρώτη θητεία του Γιώργου Παπανδρέου στις ΜΚΟ, προσπαθεί να προλάβει τις εξελίξεις. Άλλωστε είναι κοινό μυστικό ότι η πλειονότητα των στελεχών ΜΚΟ πρόσκειται πολιτικά στον χώρο του ΠΑΣΟΚ, της ανανεωτικής Αριστεράς και της Οικολογίας. Επίσης, μεγάλη πηγή γνωριμιών και καλλιέργειας σχέσεων με ΜΚΟ υπήρξε η θητεία του Γιώργου Παπανδρέου στο ΥΠΕΞ, με τα χρήματα της ΥΔΑΣ (στο «ΠΑΡΟΝ» έχουμε δημοσιεύσει τις χρηματοδοτήσεις) και την Επιτροπή ΜΚΟ. Το ΠΑΣΟΚ μάλιστα πριν από έναν χρόνο και εν όψει, τότε, του προγράμματος του κόμματος για τις εκλογές, διοργάνωσε την πρώτη επίσημη διαβούλευση κόμματος και ΜΚΟ στην Ελλάδα, όπου ζητούσε συγκεκριμένες προτάσεις από ΜΚΟ. Σ’ αυτήν τη συνάντηση συμμετείχε σχεδόν το σύνολο των σοβαρών και ενεργών οργανώσεων. Συνεχίζοντας με τον ίδιο τρόπο, ακόμη και σήμερα, στη Γραμματεία της ΚΟΕΣ για το επόμενο συνέδριο ορίσθηκε ειδικός τομέας «Συνεργασίας με ΜΚΟ», με επικεφαλής τον Νικήτα Κανάκη (Γιατροί του Κόσμου) και μέλη τους Οδυσσέα Βουδούρη (Anthropos.gr, Γιατροί Χωρίς Σύνορα και άλλες ΜΚΟ), Γιάννη Λιβανό (blogger και μέλος διαφορων δικτύων νέων) και Φωτεινή Σιάνου (συνδικαλίστρια και φεμινίστρια, πρώην μέλος ΣΥΝ και ΑΕΚΑ), ενώ αρκετά ακόμη μέλη της ΚΟΕΣ είναι στελέχη ΜΚΟ.

«Έργο Πολιτών» και ΜΚΟ

Τι κάνει λοιπόν ο κρατικός φορέας εθελοντισμού «Έργο Πολιτών» σε αυτό το κλίμα; Προσπαθεί να προσεταιριστεί μεγάλες οργανώσεις και ομοσπονδίες ΜΚΟ με το μέρος του, και εν μέρει τα καταφέρνει, έχοντας΅πάρει με το μέρος του μια ομοσπονδία εθελοντικών ΜΚΟ, ορισμένες μεγάλες οργανώσεις νέων, διάφορες τοπικές περιβαλλοντικές ΜΚΟ κ.λπ. Στο πλαίσιο της προσπάθειας «καλλιέργειας σχέσεων» του «Έργο Πολιτών» υπήρξε το καλοκαίρι και μια προσπάθεια δημιουργίας τριτοβάθμιου οργάνου εκπροσώπησης.

Έλεγχος χρηματοδότησης

Αξίζει να σημειώσουμε ότι τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή υπάρχει μείζον ζήτημα με τις χρηματοδοτήσεις των ΜΚΟ, τόσο από το κράτος όσο και από την αγορά. Γενικά, τα υπουργεία πιέζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση να καθιερώσουν κάποια μορφή πιστοποίησης των ΜΚΟ που χρηματοδοτούν, παρέχοντας ταυτόχρονα δημοσιότητα στα κονδύλια που παρέχουν και στα αποτελέσματα των δράσεων. Ταυτόχρονα υπάρχει η κατεύθυνση για δημιουργία «μαύρης λίστας» οργανώσεων-σφραγίδων ή οργανώσεων-καταχραστών και διαφόρων επιτηδείων. Σε αυτά τα θέματα σχεδόν όλες οι ΜΚΟ, εκόντες άκοντες, συμφωνούν, καθώς δεν μπορούν να επιχειρηματολογήσουν εναντίον τέτοιων μέτρων. Ωστόσο το θέμα «κολλάει» στα βιλαέτια των υπουργών, τα παιχνίδια που θέλει να κάνει κάθε πολιτικός που προΐσταται υπουργείου ή ΔΕΚΟ ή κρατικού φορέα που χρηματοδοτεί ΜΚΟ και φυσικά στους ειδικούς λογαριασμούς των υπουργείων, που είναι βασική πηγή χρηματοδότησης οργανώσεων και δεν ελέγχονται από τον προϋπολογισμό. Από την άλλη πλευρά είναι η αγορά. Παρότι έχει καλλιεργήσει τις χορηγίες εδώ και χρόνια, δεν έχει καταφέρει να βρει έναν σοβαρό τρόπο αξιολόγησης των ΜΚΟ και της δράσης τους, ώστε να ξέρουν οι επιχειρήσεις ποιους και γιατί χορηγούν. Σε μεγάλο βαθμό τα χορηγικά κονδύλια λυμαίνονται συγκεκριμένες γνωστές ΜΚΟ ή άλλες που έχουν γνωριμίες με ανθρώπους επιρροής στις εταιρείες. Λόγω αυτής της δυσλειτουργίας, έχουν ξεκινήσει ήδη 3-4 πρωτοβουλίες από επιχειρηματικούς φορείς, που προσπαθούν να βάλουν κανόνες στις χρηματοδοτήσεις εταιρειών προς ΜΚΟ, στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, που είναι της μόδας στη σύγχρονη διοίκηση επιχειρήσεων αλλά και ευρωπαϊκή παραίνεση. Σημειώτεον ότι κανείς δε γνωρίζει πόσα χρήματα και πού δίνονται ως χορηγίες, καθόσον το θεσμικό και φορολογικό πλαίσιο της χώρας μας δεν ευνοεί κάτι τέτοιο.

Το υπουργείο Απασχόλησης

Μέσα σε όλα αυτά, το υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καλείται τα τελευταία χρόνια να επιχορηγεί ΜΚΟ για να μειώσουν την ανεργία. Στη βάση του προγράμματος «Απασχόληση και Επαγγελματική Κατάρτιση» του Γ΄ ΚΠΣ επιχορηγεί με 20.000.000 ευρώ ανά έτος ή ανά προκήρυξη τις ΜΚΟ για τη δημιουργία θέσεων εργασίας από αυτές σε σχέδια δράσης που εγκρίνει το υπουργείο. Συγκεκριμένα, προκηρύχθηκαν δύο κύκλοι χρηματοδότησης μέχρι σήμερα. Ο πρώτος κύκλος, με απόφαση, στα τέλη του 2006 και εφαρμογή από το 2007, του τότε υπουργού κ. Σάββα Τσιτουρίδη, χρηματοδότησε 265 ΜΚΟ με 670 σχέδια δράσης σε ολόκληρη τη χώρα, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 20.000.000 ευρώ. Ο δεύτερος κύκλος ξεκίνησε πριν από λίγες εβδομάδες, με απόφαση του υπουργού Βασίλη Μαγγίνα, για χρηματοδότηση περισσότερων από 800 σχεδίων δράσης ΜΚΟ σε όλη τη χώρα, αντίστοιχου προϋπολογισμού με τον περυσινό.
Σημειώνουμε ότι η προκήρυξη και η αρχική αξιολόγηση και του δεύτερου κύκλου έγινε επί υπουργίας Τσιτουρίδη, ενώ ενεπλάκη έντονα και το γραφείο του τότε υφυπουργού κ. Γεράσιμου Γιακουμάτου. Θα πρέπει όμως να τονίσουμε ότι ο νέος υπουργός πάγωσε το θέμα με την ανάληψη των καθηκόντων του και ζήτησε να γίνει εκ νέου η τελική αξιολόγηση με τους δικούς του ανθρώπους. Στο παρασκήνιο οργιάζουν οι φήμες για παρεμβάσεις, κυρίως στον δεύτερο κύκλο, κομματικών παραγόντων, βουλευτών και πολιτευτών της ΝΔ υπέρ κάποιων ΜΚΟ. Ενδεικτικό είναι ότι στον δεύτερο κύκλο για να μπορέσουν να χρηματοδοτηθούν περισσότερα σχέδια δράσης μειώθηκε ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός ανά πρόταση για να χωρέσουν όλες οι ΜΚΟ που «έπρεπε» να χρηματοδοτηθούν στα όρια των εγκεκριμένων πιστώσεων. Παράλληλα κόπηκαν από χρηματοδότηση προτάσεις που είχαν εγκριθεί στην προκαταρκτική αξιολόγηση πληρότητας των τυπικών στοιχείων, χωρίς αιτιολόγηση.

Πού δόθηκαν 40.000.000 ευρώ

Παραθέτουμε αναλυτικά τα ποσά που δόθηκαν από το υπουργείο Απασχόλησης στους 2 αυτούς κύκλους χρηματοδοτήσεων, στους πίνακες.
Κλείνοντας θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ένα πολύ μεγαλύτερο ποσό επιχορηγήσεων αφορά τα προγράμματα EQUAL. Αυτά προχώρησαν επίσης σε δύο κύκλους. Ο πρώτος κύκλος έτρεξε την περίοδο 2001-2005, όπου τις αποφάσεις έλαβε και τον διαχειρίστηκε κυρίως το ΠΑΣΟΚ. Ο δεύτερος κύκλος τρέχει την περίοδο 2005-2008, όπου τις αποφάσεις έλαβε και τον διαχειρίζεται η κυβέρνηση της ΝΔ. Σε αυτά τα προγράμματα συμμετέχουν ΜΚΟ, εταιρείες, δήμοι, ΔΕΚΟ, φορείς του Δημοσίου, υπουργεία και άλλοι, δημιουργώντας για το κάθε έργο μια «Αναπτυξιακή Σύμπραξη». Εδώ το πλαίσιο παρακολούθησης είναι αρκετά αυστηρότερο, λόγω συμμετοχής του στενού δημόσιου τομέα και του ευρωπαϊκού «βούρδουλα», αλλά εξακολουθούμε να ζητάμε πλήρη δημοσιότητα και απολογισμό. Επειδή μιλάμε για εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, αναμένουμε να μας παραδώσουν τα αποτελέσματα που παρήγαγαν αυτές οι αναπτυξιακές συμπράξεις με αυτά τα εκατομμύρια, όπως και στον πρόλογο επισημαίνουμε, ως άμεση υποχρέωση της ηγεσίας του υπουργείου Απασχόλησης, αλλά και αυτών των ίδιων οργανώσεων. Ειδάλλως θα πρόκειται για κραυγαλέα διασπάθιση δημοσίου (κοινοτικού και ελληνικού) χρήματος, από αετονύχηδες… Και αρμόδιοι θα είναι πλέον οι Εισαγγελείς. Και βέβαια η Υπηρεσία Ειδικών Ελέγχων που άλλοτε λεγόταν ΣΔΟΕ και ΥΠΕΔΑ. Να δούμε εν τέλει πόσο αποτελεσματικά μοιράζουμε χρήματα, χωρίς να λύνουμε ούτε τα προβλήματα κοινωνικού αποκλεισμού, ούτε την ανεργία ούτε τόσα άλλα προβλήματα των ελλήνων πολιτών, αλλά αντίθετα κάποιοι ξύπνιοι κύριοι να χρησιμοποιούν τα χρήματα του ελληνικού λαού για αυτοπροβολή και για προσωπικές δραστηριότητες.
προέλευση