FT: Γιατί η Ελλάδα πρέπει να φύγει από την ευρωζώνη

του Desmond Lachman*
Έχοντας περάσει την καριέρα μου παρακολουθώντας τις αναδυόμενες αγορές τόσο στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) όσο και στην Wall Street, έχω δει αρκετές συμφωνίες σταθερών ισοτιμιών να καταρρέουν.

Έχω επίσης παρακολουθήσει στενά τα στάδια τα οποία διανύουν οι χώρες, που ταλαιπωρούνται από σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες. Αυτή η εμπειρία με οδηγεί στο συμπέρασμα ότι όπως ακριβώς συνέβη στην Αργεντινή πριν από μία 10ετία έτσι και στην Ελλάδα πλησιάζουμε προς το τελικό σημείο.

Υπάρχουν όλες οι ενδείξεις ότι μετά από δύο ή τρία χρόνια και αφού έχουν σπαταληθεί αρκετά δημόσια κεφάλαια, η Ελλάδα θα πάψει να είναι μέλος της ευρωζώνης.

Το πρώτο βήμα για την νομισματική κρίση συμβαίνει όταν μία χώρα, ωθούμενη από την τάση της να εισάγει οικονομική πολιτική, εφαρμόζει σταθερή ισοτιμία του νομίσματός της, κάτι το οποίο δεν ταιριάζει με την οικονομία της. Η Αργεντινή –αντιμέτωπη αρκετές φορές με την χρεοκοπία- το εφάρμοσε το 1991, όταν συνέδεσε άρρηκτα το πέσο με το δολάριο, σε μία απέλπιδα προσπάθεια να νικήσει τον υπέρ-πληθωρισμό.

Αφού δεν κατόρθωσε να εκπληρώσει τα κριτήρια για την ένταξή της στην ευρωζώνη το 1999, η Ελλάδα –η οποία για αρκετά χρόνια ήταν σπάταλη- κατόρθωσε να τα εκπληρώσει το 2001, χάρις στην δημιουργική λογιστική που εφάρμοσε. Προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα από την Αργεντινή, η Ελλάδα εγκατέλειψε το νόμισμά της και υιοθέτησε το ευρώ. Εισήλθε σε ένα κλαμπ στο οποίο η πιθανότητα κάποιο μέλος να το εγκαταλείψει δεν υπάρχει.

Το επόμενο στάδιο προς την κρίση είναι όταν μία χώρα εφαρμόζει πολιτικές που δεν συνάδουν με τις συμφωνίες που έχει κλείσει. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών η δημοσιονομική πειθαρχία ήταν κάτι άγνωστο για την Αθήνα. Η είσοδος στην ευρωζώνη υποτίθεται ότι υποχρεώνει κάθε χώρα να είναι πιστή στις εντολές της Συνθήκης του Μάαστριχ, δηλαδή να διατηρεί το έλλειμμά της χαμηλότερα από το 3% του ΑΕΠ και το χρέος της χαμηλότερα από το 60% του ΑΕΠ. Το έλλειμμα της Ελλάδας έχει φθάσει στο 12,7% του ΑΕΠ, ενώ το χρέος της προβλέπεται ότι θα αγγίξει φέτος το 120% του ΑΕΠ.

Το διογκωμένο έλλειμμα, μαζί με τα υποχρεωτικά χαμηλά επιτόκια, δημιουργεί τις συνθήκες για το τέλος του παιχνιδιού. Το πράττει όχι μόνο λόγω του ότι τα δημοσιονομικά μεγέθη της χώρας έχουν εισέλθει σε μία αβέβαιη πορεία, αλλά και μέσω της μείωσης της ανταγωνιστικότητας της χώρας. Σε αυτό το πεδίο η Ελλάδα έχει κατορθώσει να ξεπεράσει ακόμη και την Αργεντινή, καθώς η ανταγωνιστικότητά της έχει υποχωρήσει κατά 30% σε σύγκριση με τους εταίρους της στην ΕΕ.

Καθώς αρχίζουν να εμφανίζονται οι έντονες ανησυχίες των αγορών οι χώρες στρέφονται προς εξωτερική βοήθεια. Στην περίπτωση της Αργεντινής αυτό σήμαινε στροφή προς το ΔΝΤ (με τις ευλογίες των ΗΠΑ). Για την Ελλάδα σημαίνει στροφή στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Όμως στην δεύτερη περίπτωση ο «σπόνσορας» δεν είναι τόσο πρόθυμος να προσφέρει άπλετη ρευστότητα, ενώ παράλληλα ζητά από την χώρα να εφαρμόσει σκληρές, εισαγόμενες, πολιτικές.

Στην περίπτωση της Αργεντινής η συνεχής στήριξη από το ΔΝΤ προσέφερε κάποια σωτηρία για ένα-δύο χρόνια και κατόπιν ξέσπασαν έντονες διαμαρτυρίες από τους πολίτες, αποδεικνύοντας ότι το ΔΝΤ δεν είχε να ασχοληθεί με ένα απλό νομισματικό πρόβλημα, αλλά με μία περίπτωση πιθανής χρεοκοπίας.

Είναι πολύ δύσκολο να «δει» κάποιος την τρέχουσα κρίση στην Ελλάδα να έχει καλύτερο happy end. Κάθε προσπάθεια να υπάρξει μείωση του ελλείμματος στα επίπεδα που ορίζει το Μάαστριχ θα οδηγήσει σε βαθύτερη ύφεση. Η προσπάθεια να υπάρξει στήριξη της ελληνικής ανταγωνιστικότητας μέσω μείωσης μισθών θα οδηγήσει σε εφαρμογή σκληρών και μη αποδεκτών πολιτικών για αρκετά χρόνια.

Τα μηνύματα, δε, δεν είναι διόλου θετικά: οι ανακοινώσεις για λήψη μέτρων περιορισμού των δαπανών έχουν, ήδη, ξεσηκώσει διαμαρτυρίες. Επίσης δεν η ΕΚΤ δεν φαίνεται πρόθυμη να προσφέρει χρηματοδότηση. Οι οίκοι αξιολόγησης έχουν υποβαθμίσει την Ελλάδα, ενώ ο κ. Jurgen Stark, στέλεχος της ΕΚΤ, έχει δηλώσει ότι η περίπτωση διάσωσης της χώρας δεν είναι κάτι εφικτό.

Εάν υπάρχει κάτι που οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να διδαχθούν από την Αργεντινή είναι ότι δεν μπορούν να αποφύγουν το αναπόφευκτο. Η χώρα έχει τόσο υψηλό χρέος που δύσκολα θα μπορέσει να το αναδιοργανώσει. Η Αθήνα θα πρέπει να εγκαταλείψει όσο το δυνατόν γρηγορότερα την ευρωζώνη. Βέβαια αυτό δεν είναι ένα τέλος που ταιριάζει στις «παραδοσιακές» Ελληνικές Τραγωδίες.

* Ο αρθρογράφος είναι στέλεχος του American Enterprise Institute.
euro2day.gr

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/01/ft_12.html