Όλα για τον έλεγχο της ενέργειας

Το φλερτ Κατάρ - Τουρκίας και πού «κολλά» η Κύπρος.Πού αποσκοπεί η τεράστια επένδυσή του στο νησί μας και ποιοι οι άξονες της στρατηγικής του εμιράτου στην περιοχή.

Της Χρύσως Αντωνιάδου
ΟΙ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΤΟΥ ΕΜΙΡΑΤΟΥ

Θέλει να διαδραματίσει το ρόλο του ισχυρού παίκτη του φυσικού αερίου στην περιοχή, με απώτερο στόχο τις αγορές του κόσμου

Τίποτε δεν είναι τυχαίο. Το Κατάρ δεν επιλέγει την Κύπρο μόνο και μόνο για τα… ωραία της μάτια, ούτε επειδή είναι ο ελκυστικότερος τουριστικός προορισμός της Μεσογείου. Το Κατάρ επιλέγει την Κύπρο και ενδιαφέρεται για το νησί μέσα στα πλαίσια μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής του. Μιας στρατηγικής του που αποσκοπεί:

Πρώτο, στη διείσδυση και στην πρωτοκαθεδρία του στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου με επίκεντρο την ενέργεια και το φυσικό αέριο.

Δεύτερο, στον επιχειρηματικό του «συνεταιρισμό» με ευρωπαϊκή χώρα, ώστε να καταστεί ευκολότερη η διείσδυσή του στην ευρωπαϊκή αγορά.

Τρίτο, στη διασφάλιση καλών σχέσεων με την Κύπρο, μιας χώρας με την οποία υπάρχει ανοικτή πληγή με έναν άλλο μεγάλο εμπορικό του συνέταιρο, την Τουρκία.

Το Κατάρ, που θεωρείται από τους μεγαλύτερους παραγωγούς φυσικού αερίου και που προμηθεύει την παγκόσμια αγορά με το 30% της παραγωγής, ενδιαφέρεται να καταστεί ένας ισχυρός παίκτης στην περιοχή και να χρησιμοποιήσει τις χώρες της περιοχής ως δίαυλο για τα ανοίγματά του όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ.

Έτσι «κλειδώνει» μια τεράστια συμφωνία τον περασμένο Αύγουστο με την Τουρκία, που επίσης προσδοκά και κινείται συνεχώς με συμμαχίες με γειτονικές μουσουλμανικές χώρες, για να καταστεί ο κυρίαρχος της ενέργειας στην περιοχή. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια προσπαθεί να «εκμεταλλευτεί» με «πάρε - δώσε» τη σχέση της με το Κατάρ.

Η Κύπρος δεν αποτελεί αυτοσκοπό για το Κατάρ, μιας και η αγορά της είναι λιλιπούτεια για την εξαγωγή του φυσικού του αερίου σε σύγκριση με τις τεράστιες και αχανείς αγορές που το ενδιαφέρουν. Ωστόσο η Κύπρος έχει ένα γερό χαρτί, ένα μυστικό κλειδί, που θα βοηθήσει τη χώρα στην υλοποίηση των σχεδίων της και κυρίως αυτών που σχετίζονται και συνδέονται με το deal με την Τουρκία.

Τον έλεγχο έχει η Τουρκία
H Τουρκία προσπαθεί να ελέγξει την κατάσταση και με μαεστρικό τρόπο επεχείρησε ένα διπλωματικό άνοιγμα προς το Κατάρ. Πρότεινε την επέκταση του αγωγού Ναμπούκο και στο Κατάρ. Μάλιστα, για να δελεάσει τη χώρα, εμπλούτισε την πρότασή της με την εισήγηση προς το Κατάρ να διασυνδεθεί με το λιμάνι του Τσεϊχάν. Ένα λιμάνι υψίστης σημασίας, αφού από εκεί μπορεί να γίνεται η μεταφορά των ενεργειακών πόρων του Κατάρ.

Το Τσεϊχάν απέναντι από την Καρπασία
Πού, όμως, κολλά η Κύπρος, σε αυτά τα γεωστρατηγικά συμφέροντα του Κατάρ και της Τουρκίας και κυρίως στη δελεαστική πρόταση της τελευταίας προς το αραβικό εμιράτο, να χρησιμοποιεί το λιμάνι του Τσεϊχάν; Το Τσεϊχάν βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τη χερσόνησο της κατεχόμενης Καρπασίας και θεωρείται το δυνατό χαρτί της Άγκυρας. Και αυτό επειδή, μέσα στα πλαίσια της ενεργειακής πολιτικής της, προσδοκά να το μετατρέψει σε ενεργειακό δίαυλο, ώστε να ελέγχει ταυτόχρονα και τα κοιτάσματα που πολύ πιθανόν να εντοπιστούν στα χωρικά ύδατα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ακόμη από εκεί θέλει να «κόβει» μάτι στις ενεργειακές κινήσεις των άλλων παικτών της περιοχής, όπως είναι το Ισραήλ, ο Λίβανος και η Αίγυπτος.

Σχέση καλής γειτονίας
Το Κατάρ, λοιπόν, θέλει να διασφαλίσει μια σχέση καλής γειτονίας με την Κύπρο, μια και τα συμφέροντά του τώρα επεκτείνονται στην καρδιά τής Ανατολικής Μεσογείου.
Παράλληλα, όμως, η Τουρκία, θέλοντας να έχει από κοντά τούς Καταριανούς, προσδοκά ότι το Κατάρ όπως και η Συρία θα ενωθούν με τον αγωγό Ναμπούκο. Ήδη έχει γίνει συμφωνία για τη δημιουργία ενός αγωγού φυσικού αερίου, που θα ενώνει το Κατάρ με την Τουρκία. Μια συμφωνία που επετεύχθη κατά την πρόσφατη επίσκεψη του εμίρη του Κατάρ στη χώρα. Επίσης συστάθηκε μια επιτροπή εργασίας μεταξύ των δύο χωρών, που θα εξετάσει το θέμα LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου), το οποίο συμπεριλαμβάνεται στις ανάγκες της Τουρκίας.

Όλα συνηγορούν στο ότι η συμφωνία αυτή εντάσσεται στην προσπάθεια που καταβάλλει η Άγκυρα να καθιερωθεί ως η υπ’ αριθμόν ένα διαμετακομιστική χώρα στον ενεργειακό χάρτη παγκόσμια, ενισχύοντας τη γεωστρατηγική της θέση.


Ο αγωγός Ναμπούκο
Τον περασμένο Ιούλιο υπογράφτηκε στην Άγκυρα η συμφωνία - πλαίσιο για τα δικαιώματα συνεκμετάλλευσης του φυσικού αερίου που, σύμφωνα με το σχέδιο, προγραμματίζεται να περάσει μέσα από πέντε χώρες: Την Τουρκία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και την Αυστρία.

Ο αγωγός Ναμπούκο στηρίζεται από την Ε.Ε. και από τις ΗΠΑ και στοχεύει στην απεξάρτηση της γηραιάς ηπείρου από τη ρωσική ενεργειακή.

Η κατασκευή του αναμένεται να αρχίσει το 2011 και η λειτουργία του το 2014, ενώ σε δεύτερη φάση θα περάσει και μέσω της Γεωργίας και του Ιράν. Το συνολικό μήκος θα φτάσει τα 3.300 χιλιόμετρα, ο αριθμός των αγωγών τους 20.000 και το κόστος θα ξεπεράσει τα 8 δισ. ευρώ.

Το φυσικό αέριο θα έρχεται από το Αζερμπαϊτζάν, μια χώρα της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, που διαθέτει από τα πλουσιότερα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο.

Η Τουρκία προσδοκά να ελέγχει πλήρως την κατάσταση, αφού θα είναι η χώρα μέσα από την οποία θα περάσει το μεγαλύτερο τμήμα του αγωγού, πράγμα που αναβαθμίζει και την παρουσία της όχι μόνο στην περιοχή αλλά και στην Ε.Ε.

Κλείδωσε και επιχειρηματικό άνοιγμα στην Ελλάδα με επενδύσεις
Στο μεταξύ, το Κατάρ ακολουθώντας τη στρατηγική της πορείας του προς την Ευρώπη, στα Βαλκάνια αλλά και σε άλλες αγορές του κόσμου, έχει «κλειδώσει» και το επιχειρηματικό του άνοιγμα με την Ελλάδα. Δρομολογείται μια μεγάλης κλίμακας επένδυση στον τομέα της ενέργειας, συνολικού ύψους 3 δισ. ευρώ, στο λιμάνι του Αστακού στην περιοχή της Δυτικής Ελλάδας. Πρόκειται για τη μοναδική Ναυτική και Βιομηχανική Περιοχή στην Ελλάδα με δικό της λιμάνι πολλαπλών χρήσεων. Η απόκτησή της εξασφαλίζει στο Κατάρ ένα σημαντικό σημείο εισόδου σε χώρα της Ε.Ε.

Στην περιοχή πρόκειται να δημιουργηθεί ένας μεγάλος τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου LΝG, ο οποίος θα τροφοδοτείται με καύσιμο από το αραβικό εμιράτο, μια μονάδα ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου, της οποίας το παραγόμενο διοξείδιο του άνθρακα θα χρησιμοποιείται για την παραγωγή βιοκαυσίμων από φύκια.

Η ανακοίνωση της επένδυσης έγινε τον περασμένο μήνα στην Ελλάδα από τον Υπουργό Επικρατείας κ. Χάρη Παμπούκη. Προηγήθηκε η επίσκεψη στο Κατάρ τού Υφυπουργού Εξωτερικών, κ.Σπύρου Κουβέλη, όπου και έγινε η αρχική συμφωνία. Μέσω των επενδύσεων αυτών υπολογίζεται ότι θα δημιουργηθούν στην περιοχή του Αστακού 1.500 θέσεις μόνιμης απασχόλησης.

Ο σταθμός αυτός δεν θα καλύπτει μόνο τις ανάγκες της ντόπιας αγοράς αλλά θα γίνονται εξαγωγές και στη Δυτική Ευρώπη. Το σχέδιο προβλέπει τη σύνδεση του τερματικού μέσω ενός αγωγού με τον ελληνο-τουρκοϊταλικό αγωγό (ΙΤGΙ), που αρχικά προοριζόταν να μεταφέρει στις αγορές της Δύσης αέριο της Κασπίας. Στόχος των επενδυτών είναι μέσω του αγωγού να μεταφέρεται στην Ευρώπη και αέριο του Κατάρ. Το έργο στον Αστακό αναμένεται να ολοκληρωθεί στη διετία 2013 - 1014.
Σημερινη

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/04/blog-post_1802.html.