Το καλύτερο που έχει να κάνει η κυβέρνηση είναι … να μην κάνει τίποτα

http://www.antinews.gr/

Με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 2,5% συρρικνώθηκε η ελληνική οικονομία κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου, Υποχώρησε κατά 5,1% η βιομηχανική παραγωγή Απριλίου. Στο 5,4 ο επίσημος πληθωρισμός. Στο 10, 3 η καταγεγραμμένη ανεργία. Μείγμα εκρηκτικό, πρωτοφανές και ανεπανάληπτο. Και οι προβλέψεις δείχνουν ότι η κατάσταση θα γίνει χειρότερη.

Πως ονομάζεται αυτό; Στασιμοπληθωρισμός; Υψηλός πληθωρισμός, χαμηλή ανάπτυξη και υψηλή ανεργία, είναι τα χαρακτηριστικά του στασιμοπληθωρισμού, ένα φαινόμενο που δεν μπόρεσαν να εξηγήσουν ακόμη επαρκώς αλλά και να εμποδίσουν οι μεγάλοι οικονομολόγοι.

Δεν είναι ακριβής ο όρος για να περιγράψει την κατάσταση: Υφεσιακός πληθωρισμός είναι καλύτερος, καθώς στον στασιμοπληθωρισμό έχουμε μηδενικό ή πολύ χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης. Οι υψηλές τιμές στις πρώτες ύλες, αναγκάζουν τις επιχειρήσεις είτε να ελαττώσουν την παραγωγή είτε να αυξήσουν τις τιμές στα προϊόντα, ή και τα δύο ταυτόχρονα. Οι απολύσεις είναι αναγκαίες για την επιβίωσή τους σε τέτοιες περιόδους, με αποτέλεσμα η ανεργία να εκτοξεύεται.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Την αποτυχία των οικονομολόγων και των θεωριών τους; Εν μέρει ναι. Αλλά κάποιες διευκρινήσεις είναι απαραίτητες. Η οικονομική επιστήμη είναι κοινωνική επιστήμη και έχοντας εγγενείς ως παράγοντες την οικονομική συμπεριφορά νοικοκυριών, τραπεζών και κρατών και υπό την επίδραση και μη ορθολογικών-αναμενόμενων συμπεριφορών οδηγείται σε χαοτικές καταστάσεις. Τα μοντέλα οικονομικών θεωριών εξετάζουν την αλληλεπίδραση τριών άντε βαριά τεσσάρων μεγεθών με τα υπόλοιπα ceteris paribus και καθαρίσανε.

Να δώσω ένα παράδειγμα : Η Καμπύλη Φίλιπς απεικονίζει τη βραχυπρόθεσμα αντίστροφη σχέση που υπάρχει, σύμφωνα με εμπειρικές παρατηρήσεις, μεταξύ ανεργίας και πληθωρισμού σε μια οικονομία. Και με τα δυο μεγέθη να αυξάνουν η καμπύλη πάει στον κάλαθο των αχρήστων

Τι κάνουν λοιπόν οι οικονομολόγοι; Μελετούν τις ιστορικές κρίσεις και προσπαθούν να βρουν το γιατρικό. Τη μεγάλη κρίση του 1929, τη μακροχρόνια κρίση στα τέλη του 19^ου αιώνα, την ιαπωνική του 1990, τα λάθη του ΔΝΤ στην Αργεντινή το 2001.
Η παγκόσμια οικονομία βιώνει μια επανάληψη όλων αυτών των κρίσεων, σε συνδυασμό με την πιστωτική-τραπεζική κρίση που δεν υποχώρησε.

Μας είπαν ότι η λύση είναι ο αποπληθωρισμός. Τι συμβαίνει όμως σε κατάσταση αποπληθωρισμού: Αυτοί που χάνουν είναι οι οφειλέτες, αφού τα αντικείμενα (οικόπεδα, διαμερίσματα, αυτοκίνητα) που αγοράζουν με πίστωση χάνουν σε αξία, ενώ αυτοί είναι υποχρεωμένοι να πληρώσουν το αρχικά συμφωνηθέν ποσόν. Αντίθετα, ωφελημένες είναι οι τράπεζες αφού αυξάνεται η αξία του κεφαλαίου τους εισπράττοντας τα ποσά που έχουν δανείσει.

Περαιτέρω, σύμφωνα με τον D. Lachman, ο οποίος ήταν μέλος του ΔΝΤ, εάν η Ελλάδα εφαρμόσει επακριβώς τα μέτρα, θα οδηγηθεί σε μία τεράστια παγίδα, η οποία συνδυάζει τον αποπληθωρισμό με τη μεγάλη ύφεση.

Επίσης δεν φαίνεται να υπάρχει κανείς λόγος χρεοκοπίας αφού τόσο το δημόσιο χρέος, όσο και τα ελλείμματα της Ελλάδας είναι σε επίπεδα διαχειρίσιμα αφενός, αφετέρου οι δανειστές δεν θα μας αφήσουν να κάνουμε στάση πληρωμών. Αφήστε που τα τεράστια ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) θα τινάξουν τη μπάνκα στον αέρα.

Η αύξηση των φόρων καθώς και η μείωση των δημοσίων δαπανών οδηγεί με απόλυτη ασφάλεια στην παγίδα του αποπληθωρισμού, από την οποία μία οικονομία μπορεί να εξέλθει μόνο με μία πολιτική αύξησης της ζήτησης, κυρίως μέσω των δημοσίων επενδύσεων.

Η λύση αυτή εφαρμόσθηκε μετά τη Μεγάλη Ύφεση (1936), σύμφωνα με τις «επιταγές» της θεωρίας του Keynes. Επικεντρώνεται στην αύξηση της ζήτησης μέσω προγραμμάτων απασχόλησης και δημοσίων έργων υποδομής, καθώς επίσης με τη βοήθεια της χρηματοδότησης επιχειρήσεων και νοικοκυριών, μέσω πιστώσεων σε συνδυασμό με τη μείωση των φόρων. Η διεθνής οικονομική πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη από τότε.

Η λύση φαίνεται να βρίσκεται αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που κινούμαστε τώρα, προς τέρψιν των μονεταριστών που δεν επιθυμούν κρατική παρέμβαση μόνο και μόνο γιατί γίνεται σε λάθος φάση του οικονομικού κύκλου. Δηλαδή όταν αποφασίζει μια κυβέρνηση να πάρει μέτρα, η πραγματική οικονομία έχει περάσει σε άλλη φάση και τα μέτρα αντί να επιλύουν το πρόβλημα, το επιτείνουν. Τα μέτρα των κυβερνήσεων δεν πρόκειται να βγάλουν τις οικονομίες από την ύφεση, όπως δεν μπόρεσαν και να την εμποδίσουν. Για αυτό καλύτερα όχι άλλη παρέμβαση, μήπως και το σύστημα ισορροπήσει. Γιατί όχι μόνο η κρατική παρέμβαση αλλά και η προσμονή της οδηγεί σε στρεβλώσεις.

Αλλά χρειάζεται και η σπίθα που θα ανάψει το καζάνι της ανάκαμψης. Αν προβλέψω –κόντρα στο ρεύμα- ότι η άνοδος του δολαρίου αυξήσει τον τουριστικό τζίρο, αυτό οδηγήσει σε καλύτερη ψυχολογία, γίνεται επαναπατρισμός κεφαλαίων, τόνωση της αγοράς με ρευστότητα, σωστή κατανομή πόρων μέσω δημόσιων επενδύσεων με πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα, σοβαρή διόρθωση στην αγορά ακινήτων και τόνωση του κατασκευαστικού κλάδου μέσω αύξησης της ζήτησης και είδαμε το φως στην άκρη του τούνελ…θα πάρω το Νόμπελ;

Οδυσσέας ο Πολυπράγμων.