Ο σιδερένιος πυρήνας της Γης κινείται, λιώνει και αναγεννάται

Η σιδερένια «καρδιά» στον πυρήνα του πλανήτη μας λιώνει και κινείται ταυτόχρονα, αναγεννώμενη κάθε 100 εκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με μια νέα γαλλική επιστημονική μελέτη, που εκτιμά ότι περίεργες και άγνωστες δυνάμεις, τις οποίες οι επιστήμονες δεν μπορούν ακόμα να εξηγήσουν, «δουλεύουν» 5.000 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της Γης.

Το κέντρο της Γης βρίσκεται σε βάθος περίπου 6.400 χλμ. από την επιφάνειά της. Η ως τώρα κυρίαρχη θεωρία ήταν ότι ο πυρήνας είναι ακίνητος και απλώς αργά-αργά μεγαλώνει ομοιόμορφα, καθώς έλκει συνεχώς νέο λιωμένο υλικό από τον περίγυρό του και το κρυσταλλοποιεί σε στερεό μέταλλο.
Όμως αυτό από μόνο του δεν μπορεί να ερμηνεύσει μια σειρά από παράξενες παρατηρήσεις που έχουν γίνει, γι’ αυτό τώρα οι επιστήμονες εκτιμούν ότι κάτι άλλο συμβαίνει: ο πυρήνας δεν είναι ακίνητος αλλά συνεχώς κινείται και λιώνει.

Ο εσώτατος πυρήνας είναι μια συμπαγής μεταλλική μπάλα κυρίως από σίδηρο με ακτίνα γύρω στα 1.200 χιλιόμετρα, που σχηματίστηκε πριν από περίπου 1 δισεκατομμύριο χρόνια, όταν το εσωτερικό της Γης άρχισε να ψύχεται και τα βαρύτερα μέταλλα να βυθίζονται βαθιά στο εσωτερικό του πλανήτη μας.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο εσωτερικός πυρήνας σταδιακά μεγαλώνει, καθώς απορροφά νέα υλικά από τον πιο ρευστό εξωτερικό πυρήνα που περιέχει λιωμένα μέταλλα, τα οποία στη συνέχεια -υπό τις τρομακτικές πιέσεις που υφίστανται- θα γίνουν συμπαγή όταν καταλήξουν στον εσωτερικό πυρήνα, ο οποίος δεν αποκλείεται να έχει θερμοκρασία μεγαλύτερη ακόμα και από του ήλιου.

Ανάμεσα στα «περίεργα» του πυρήνα, είναι η παρατήρηση των γεωφυσικών ότι τα σεισμικά κύματα -ουσιαστικά τα μόνα «εργαλεία» για την μελέτη της γήινης «καρδιάς»- ταξιδεύουν πιο γρήγορα στην ανατολική πλευρά του πυρήνα σε σχέση με τη δυτική.

Οι νέες εκτιμήσεις, υπό τον γεωφυσικό Thierry Alboussière του πανεπιστημίου της Γκρενόμπλ και της Λιόν δείχνουν ότι ο εσωτερικός πυρήνας είναι πιθανώς πολύ πιο δυναμικός από ό,τι θεωρούσαν ως τώρα οι επιστήμονες.

Η γαλλική μελέτη εκτιμά ότι ο πυρήνας αδιάκοπα κρυσταλλοποιείται (στερεοποιείται) στη δυτική πλευρά του και λιώνει στην ανατολική, δηλαδή η δυτική πλευρά συνεχώς προσθέτει σίδηρο, ενώ η ανατολική καταρρέει και διασπάται.

Οι γάλλοι γεωφυσικοί εκτιμούν ότι ο στερεός σίδηρος του εσώτατου πυρήνα «κινείται» προς τα ανατολικά με μέσο ρυθμό περίπου 1,5 εκατοστών το χρόνο, λιώνοντας τελικά όταν φτάσει στο άκρο της ανατολικής πλευράς. Με αυτό το ρυθμό, υπολογίζεται ότι ο πυρήνας χρειάζεται γύρω στα 100 εκατ. χρόνια για να «ανακυκλώσει» τον εαυτό του. Επειδή ο πυρήνας στερεοποιείται στα δυτικά και λιώνει στα ανατολικά του, αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί τα σεισμικά κύματα τον διατρέχουν με διαφορετική ταχύτητα στις δύο πλευρές του.

Αν η θεωρία αυτή είναι σωστή, σύμφωνα με τον Thierry Alboussière, επειδή η κίνηση στον εσωτερικό πυρήνα επηρεάζει άμεσα τον εξωτερικό πυρήνα, ο οποίος παράγει το μαγνητικό πεδίο της Γης, αυτή η συνεχής διαδικασία «αναγέννησης» του πυρήνα προς μια μόνο κατεύθυνση, μπορεί να οδηγήσει επίσης σε αναθεώρηση από τους επιστήμονες του τρόπου που λειτουργεί ο γήινος μαγνητισμός.

Η εναλλακτική θεωρία που έχει προταθεί, είναι ότι οι κινήσεις στο εσωτερικό του μανδύα (του στρώματος που μεσολαβεί μεταξύ του φλοιού και του πυρήνα) επηρεάζουν τον εξωτερικό πυρήνα και αυτός, με τη σειρά του, επιδρά στον εσωτερικό πυρήνα. Οι δύο θεωρίες πάντως δεν αποκλείονται αμοιβαία, καθώς είναι δυνατό ο εσωτερικός πυρήνας να επηρεάζεται από τις κινήσεις του μανδύα και ταυτόχρονα να λιώνει.

Πηγή: ΑΠΕ