«Επανάσταση, μετανάστευση, ή θάνατος»

στο αριστερό στήθος θηλάζει πιθηκάκι

Την περασμένη εβδομάδα στη Ρώμη, έγινε μια έκτακτη συνάντηση στα πλαίσια του Food and Agriculture Organization (FAO) του ΟΗΕ, που όμως δεν είχε την ανάλογη δημοσιότητα. Ήταν μια συνάντηση με θέμα συζήτησης τα τρόφιμα. Οι ανησυχίες όλο και αυξάνονται , καθώς μια απότομη άνοδος των τιμών του σιταριού θα μπορούσε πολύ εύκολα να οδηγήσει σε μια παγκόσμια κρίση τροφίμων και σε λιμούς. Επομένως, η συνάντηση αυτή είχε πιο μεγάλη σχέση με την αντιμετώπιση της φτώχιας, από ότι η άλλη σύνοδος του ΟΗΕ, που έγινε το ίδιο διάστημα στη Νέα Υόρκη, και η οποία έτυχε μεγάλης κάλυψης από τα παγκόσμια ΜΜΕ.
Οι τιμές των τροφίμων σημείωσαν μια αύξηση της τάξης του 5% μεταξύ Ιουλίου και Αυγούστου, ενώ οι ταραχές που σημειώθηκαν στη Μοζαμβίκη και είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο 13 ατόμων και τον τραυματισμό εκατοντάδων, δημιουργούν φόβους για μια νέα παγκόσμια κρίση τροφίμων, τη δεύτερη μέσα σε 3 χρόνια.
Οι κρίσεις αυτές δεν είναι μεμονωμένα γεγονότα. Μια μόνιμη και διαρκής κρίση τροφίμων εξελίσσεται εδώ και δεκαετίες. Σύμφωνα με τα στοιχεία του FAO, 925 εκατομμύρια ανθρωποι συνεχίζουν να πάσχουν από χρόνια πείνα. Μια νέα ξαφνική άνοδος της τιμής των τροφίμων, ακόμη και μικρότερου μεγέθους από αυτήν του 2007-08, θα πρόσθετε πολλά ακόμη εκατομμύρια πεινασμένων στον παραπάνω ήδη τεράστιο αριθμό. Όπως και η προηγούμενη κρίση, έτσι και η ενδεχόμενη σημερινή, έχουν ως αιτίες κάποιους άμεσους και έμμεσους παράγοντες .
Κάποια έκτακτα γεγονότα στην αγορά τροφίμων, όπως αυτό που προκλήθηκε από τις πυρκαγιές στη Ρωσία και την συνακόλουθη απαγόρευση εξαγωγής ρωσικού σιταριού, δημιουργούν κλυδωνισμούς στην ήδη εύθραυστη παγκόσμια αγορά τροφίμων. Την ίδια στιγμή, που μακροπρόθεσμοι παράγοντες συνεχίζουν να ασκούν πιέσεις στις παγκόσμιες τιμές των τροφίμων. Η ταχεία οικονομική ανάπτυξη και οι νέες διατροφικές συνήθειες στις αναδυόμενες οικονομίες, η αυξημένη ζήτηση για βιοκαύσιμα στα αναπτυγμένα κράτη, οι κλιματικές αλλαγές, η αύξηση του πληθυσμού, το μη αποτελεσματικό εμπόριο, και πάνω απ όλα μια χρόνια απουσία επαρκών επενδύσεων σε θέματα αγροτικής έρευνας και ανάπτυξης, έχουν μεγεθύνει ένα ήδη σοβαρό πρόβλημα. Μερικοί από αυτούς τους παράγοντες είναι πέρα από άμεσες πολιτικές λύσεις. Άλλοι όμως όχι. Η διεθνής κοινότητα αντέδρασε στη κρίση του 2008 με μια σειρά από πρωτοβουλίες. Η G8 δεσμεύτηκε το 2009 για τη διάθεση $22 δισ. για την αγροτική ανάπτυξη. Σε συνέχεια της δέσμευσης αυτής, η Παγκόσμια Τράπεζα δημιούργησε το πρόγραμμα Global Agriculture and Food Security Program, ώστε να προχωρήσει στις αναγκαίες ενέργειες για εφαρμογή πολιτικών αγροτικής ανάπτυξης. Οι ΗΠΑ προχώρησαν ακόμη παραπέρα, δημιουργώντας και μια δική τους πρωτοβουλία με την ονομασία «Feed the Future». Παρόμοιες πρωτοβουλίες έχουν ξεκινήσει η ΕΕ και άλλοι διεθνείς οργανισμοί.
Όλες αυτές οι προσπάθειες είναι ευπρόσδεκτες. Όμως αν δεν συντονιστούν, κινδυνεύουν να χαθούν μέσα σε μια θάλασσα ασάφειας. Και το πιο σημαντικό πρόβλημα είναι πως πολλοί μένουν στα λόγια, με αποτέλεσμα οι οικονομικές δεσμεύσεις τους να μην συνοδεύονται και από πραγματικά χρήματα. Μέχρι τώρα, οι μόνοι που πρόσφεραν χρήματα στο ταμείο που έστησε η Παγκόσμια Τράπεζα, είναι οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Νότιος Κορέα, η Ισπανία, και το ίδρυμα Bill and Melinda Gates Foundation. Αυτό οδήγησε πολλούς Αφρικανούς πολιτικούς να αμφισβητήσουν την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα της όλης προσπάθειας.
Μακροπρόθεσμα θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά μέτρα και δεσμεύσεις προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των τροφίμων. Θα πρέπει να υπάρξουν σοβαρές μεταρρυθμίσεις στον τομέα των αγροτικών επιδοτήσεων, στις πολιτικές σχετικά με τα βιοκαύσιμα, και στην αναμόρφωση των διεθνών εμπορικών σχέσεων. Το επίκεντρο του ενδιαφέροντος θα πρέπει να είναι αφενός η αποφυγή προσωρινών σοκ στην αγορά τροφίμων και αφετέρου η διατήρηση ενός βιώσιμου παγκόσμιου συστήματος τροφίμων.
Κάποια πρόοδος έχει ήδη γίνει, όμως ο κόσμος δεν έχει φτάσει ακόμη το στόχο που ετέθη το 2000, και που ήθελε να μειωθεί στο μισό το ποσοστό των λιμοκτονούντων. Η αντιμετώπιση του συγκεκριμένου ζητήματος δεν άπτεται απλά θεμάτων φιλανθρωπίας. Όπως ανέφερε και ο πρόεδρος Ομπάμα μιλώντας στη σύνοδο της Ν. Υόρκης, η πρόοδος στον τομέα αυτό αποτελεί συμφέρον και ζήτημα ζωτικής ασφαλείας για τα αναπτυγμένα κράτη. Χωρίς τη προσφορά των πλούσιων κρατών στην αντιμετώπιση των λιμών, οι εναλλακτικές λύσεις για τους πεινασμένους του κόσμου είναι οι εξής μία: «επανάσταση, μετανάστευση, ή θάνατος».
S.A.
Τέλος φόρμας
The German Marshall Fund (www.gmfus.org)

http://www.antinews.gr/?p=64598