Μεταξύ ρωσικής σφύρας και αμερικανικού άκμονα ο Ερντογάν

Γράφει ο Νίκος Μελέτης

Σε ρόλο… Χουντίνι της διπλωματίας βάζει τον εαυτό του ο Ταγίπ Ερντογάν προσπαθώντας να μετατρέψει τον εγκλωβισμό της Τουρκίας στα επικίνδυνα αδιέξοδα της Συρίας και της Μέσης Ανατολής, σε διαπραγματευτικό χαρτί τόσο με την Ρωσία όσο και με τις ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι και οι δυο υπερδυνάμεις έχουν αντιτιθέμενα και συγκρουόμενα συμφέροντα στην Συρία.

Τις τελευταίες ημέρες που δοκιμάζεται σκληρά η πολιτική τής στήριξης με τα δυο πόδια σε δύο βάρκες, καθώς βλέπει ότι η συμμαχία με τον Β. Πούτιν έχει τόσο βάθος και διάρκεια όσο εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Ρωσίας και ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν θα θυσιάσει τις στρατηγικές επιδιώξεις της χώρας του για χάρη της Τουρκίας, ο Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί να απειλήσει και να εκβιάσει ταυτόχρονα και την Μόσχα και την Ουάσιγκτον. Ένα παιχνίδι που πολύ συχνά έχει παίξει σε άλλες περιπτώσεις ελπίζοντας ότι έτσι θα βγει από το αδιέξοδο και θα αποσπάσει κέρδη και από την μια και από την άλλη πλευρά.

Ο παραλογισμός είναι ότι ο Ερντογά ζητά ταυτοχρόνως από την μεν Ρωσία στήριξη για την εφαρμογή της μεταξύ τους συμφωνίας - με την οποία κατόρθωσε να βάλει πόδι στην Βόρειο Συρία - και από την Ουάσιγκτον προστασία από τον Άσαντ (που είναι ο σύμμαχος της Ρωσίας) προκειμένου να εφαρμόσουν οι τουρκικές δυνάμεις την συμφωνία που έχουν κάνει οι κ.Ερντογάν και Πούτιν!

Ο Τούρκος πρόεδρος μάλιστα στέλνει τελεσίγραφα και προς τις δυο πλευρές. Στην μεν ρωσική ότι δεν θα επιτρέψει περαιτέρω προέλαση του Άσαντ, η οποία γίνεται με την στήριξη των ρωσικών δυνάμεων και στην Ουάσιγκτον ότι δεν θα επιτρέψει εκ νέου στήριξη των Κούρδων και ότι δεν πρόκειται να διαταραχθούν οι ρωσοτουρκικές σχέσεις, ούτε να ακυρωθεί η ενεργοποίηση των S-400.

Η Άγκυρα θέτοντας και επισήμως χρονοδιάγραμμα μέχρι τέλος Φεβρουαρίου ώστε να επιστρέψουν υπό τουρκικό έλεγχο τα φυλάκια - παρατηρητήρια τα οποία είχαν εγκατασταθεί βάσει της αρχικής συμφωνίας με την Μόσχα, μπαίνει μόνη της στην παγίδα που έχει στηθεί. Είναι δεδομένο ότι οι συριακές δυνάμεις που μετά από περισσότερο από πέντε χρόνια ανακτούν τον έλεγχο συριακών εδαφών που κατείχαν οι αντάρτες και ισλαμιστές, δεν πρόκειται να υποχωρήσουν παρά μόνο με πόλεμο. Και σε αυτή την περίπτωση η Τουρκία γνωρίζει ότι απέναντι της θα βρει όχι μόνο τις δυνάμεις του Άσαντ αλλά και την Μόσχα.

Όμως παρά τους εκβιασμούς και την στροφή της προς την Ουάσιγκτον η Τουρκία έχει λίγα να περιμένει από αυτή την πλευρά, καθώς οι ΗΠΑ παρά την διατήρηση ορισμένων δυνάμεων στην περιοχή, δεν έχει καμιά διάθεση εμπλοκής σε μια ανοικτή σύγκρουση.

Έτσι ο Τ. Ερντογάν όσο περνούν οι ημέρες και οι δυνάμεις του Άσαντ αντί να υποχωρούν προωθούν τις θέσεις τους, θα βρίσκεται σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση, καθώς πλήττεται το κύρος του ίδιου και της Τουρκίας και αμφισβητείται η αξιοπιστία των «συμμαχιών» με Πούτιν και Τράμπ.

Βεβαίως ακόμη υπάρχουν περιθώρια ελιγμών όσο παραμένει «χρήσιμος» για τον πρόεδρο Πούτιν, όμως πλέον τα μέτωπα είναι πολλά μια και τόσο στην Συρία όσο και στην Λιβύη, που αποτελούν τα κομβικά σημεία της ρωσικής πολιτικής για επανάκαμψη στην Μέση Ανατολή και στην Βόρεια Αφρική, η Τουρκία και η Ρωσία είναι σε αντίθετα στρατόπεδα.

Και πλέον ο πρόεδρος της Τουρκίας έχει πέσει βαθιά στην αγκαλιά του Β. Πούτιν που ολοένα σφίγγει, είτε με την ενεργειακή εξάρτηση της Τουρκίας από το ρωσικό φυσικό αέριο, είτε με την οικονομική εξάρτησή λόγω τουρισμού και εμπορικών συναλλαγών, είτε με την προμήθεια των S-400 και την συμφωνία για την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού παραγωγής ενέργειας. Όσο κι αν πλέον ρωσικές επιλογές και κινήσεις όπως αυτές στην Συρία πλήττουν τις δικές του μεγαλοϊδεατικές επιδιώξεις.

Αλλά και σε ό,τι αφορά στις ΗΠΑ, παρά την προσπάθεια του να κρατηθεί κοντά στον πρόεδρο Τραμπ, η υποτιθέμενη τωρινή διαφοροποίηση του από την ρωσική στήριξη στον Ασαντ, δεν είναι αρκετή για να καθησυχάσει το πολεμικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί εναντίον του στα νομοθετικά Σώματα των ΗΠΑ και στην Αμερικανική Διοίκηση.

Γιατί η αντίληψη του να θεωρεί ότι μπορεί να παίζει στα δάκτυλα του ενός χεριού, τις ΗΠΑ και την Ρωσία και απλώς να τις χρησιμοποιεί για να αποσπά οφέλη και ανταλλάγματα πότε από την μια, πότε από την άλλη πλευρά, είναι μια επιλογή που στο τέλος μόνο αυτοκαταστροφική μπορεί να αποδειχθεί.

Liberal