Ούτε με τα Σκόπια ούτε με τη Βουλγαρία, αλλά με την Ιστορία

Κωνσταντίνος Χολέβας
Η Βουλγαρία έθεσε Βέτο στις προενταξιακές συζητήσεις των Σκοπίων με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Σόφια θεωρεί ότι η Συμφωνία που υπεγράφη το 2017 μεταξύ των δύο βαλκανικών κρατών παραβιάζεται από τα Σκόπια.

Οι Βούλγαροι υπερασπίζονται την ιστορία τους και τα εθνικά συμφέροντά τους, με τον τρόπο που εκείνοι κρίνουν πρόσφορο.

Μήνυμα προς όλους: Η ένταξη των Βαλκανικών χωρών στην Ευρ. Ένωση δεν πρόκειται να μειώσει τις εθνικές φιλοδοξίες ή/και διεκδικήσεις. Η Βουλγαρία είναι μέλος της Ε.Ε., αλλά θεωρεί τον Γκότσε Ντέλτσεφ πιο σημαντικό από τη διεύρυνση της Ένωσης.

Θυμίζω ότι και η Ρουμανία είναι μέλος της Ε.Ε., αλλά με πρόσφατο νόμο προσπαθεί να προσελκύσει τους Βλαχοφώνους Έλληνες της Αλβανίας και άλλων χωρών.

Ποιος έχει δίκιο στην πολιτική, ιστορική και εθνολογική διένεξη μεταξύ των δύο χωρών; Πιστεύω ότι δίκιο έχει μόνον η Ιστορία, η οποία κοιτάζει με περίσκεψη τις εκατέρωθεν προβαλλόμενες απόψεις. Πάντως είναι ενδιαφέρον να επισημάνουμε ότι η Βουλγαρία ανησυχεί για την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία», διότι θεωρεί ότι ίσως εκφράζει αλυτρωτικές και επεκτατικές τάσεις. Η Σόφια διαφωνεί, λοιπόν, με τους κ.κ. Τσίπρα και Κοτζιά, οι οποίοι προσπάθησαν να μας πείσουν ότι με τη Συμφωνία των Πρεσπών «έλυσαν» το ονοματολογικό. Η ονομασία που συμφωνήθηκε στο εσωτερικό των Σκοπίων δεν χρησιμοποιείται, για την πλειοψηφία των Ελλήνων θεωρείται προσβλητική και από τη Βουλγαρία χαρακτηρίζεται ως πηγή ανησυχίας.

Η Βουλγαρία δικαίως επιμένει ότι η «μακεδονική εθνική ταυτότητα» είναι ιστορικά ανύπαρκτη και κατασκευάσθηκε από την Κομμουνιστική Διεθνή, ενώ επιβλήθηκε δια της βίας σε έναν πολυεθνικό πληθυσμό από το κομμουνιστικό καθεστώς του Τίτο. Από την πλευρά τους τα Σκόπια ορθώς επισημαίνουν ότι η Βουλγαρία οφείλει να ζητήσει συγγνώμη για τις καταπιεστικές μεθόδους που εφήρμοσαν τα στρατεύματά της όταν εισήλθαν στη Νότιο Γιουγκοσλαβία το 1941 ως συνεργάτες των Γερμανών κατακτητών.

Εκεί που έχουν και οι δύο άδικο είναι στην προσπάθειά τους να αμφισβητήσουν ή και να εξαφανίσουν την ελληνική ιστορία της Μακεδονίας και την εθνική και πολιτιστική ταυτότητα της πλειοψηφίας των Χριστιανών κατοίκων της από τη Τουρκοκρατία μέχρι το 1944. Για την Ελλάδα το πρόβλημα δεν είναι αν ο Γκότσε Ντέλτσεφ, κομιταζής του ΒΜΡΟ, που σκοτώθηκε από τους Τούρκους, ήταν «Μακεδόνας» ή Βούλγαρος. Η ουσία είναι ότι και αυτός και όλοι οι συνεργάτες του στην ΒΜΡΟ (Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση) αγωνίσθηκαν από το 1893 και μετά για να αφελληνίσουν τη Μακεδονία και να διαδεχθούν τους Οθωμανούς σε μία γη με πανάρχαια ελληνική ιστορία.

Επίσης το πρόβλημα για την Ελλάδα δεν είναι αν οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος ήταν «Μακεδόνες» ή Βούλγαροι, αλλά πώς θα σταματήσουμε τις δύο γειτονικές μας χώρες από την αμφισβήτηση της καταγωγής δύο Ελλήνων Θεσσαλονικέων ιεραποστόλων του 9ου αιώνος; Οι ίδιοι δήλωναν Έλληνες, αλλά τώρα τους διεκδικούν με πάθος Βούλγαροι και Σκοπιανοί, επειδή η Συμφωνία των Πρεσπών αφήνει ακάλυπτη τη Βυζαντινή και Νεώτερη Ιστορία της Μακεδονίας.

Προβλέπω ότι η διαμάχη μεταξύ Βουλγαρίας και Σκοπίων δεν θα λήξει γρήγορα. Η Ελλάς θα βγει κερδισμένη μόνον αν προστατεύσει την Ιστορία και την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά της Μακεδονίας.

Άρθρο στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ, 28.11.2020