Η Γεωπολιτική των Ελληνικών Αγωγών Φυσικού Αερίου

Στον χάρτη βλέπετε τους αγωγούς φυσικού αερίου που θα μπορούσαν να καταλήξουν ή να περάσουν από την Ελλάδα, και ο καθένας από αυτούς έχει τα θετικά του και τα αρνητικά του.

Το άρθρο πρωτοδημοσιεύθηκε το 2017

Ο πρώτος είναι ο Turk Stream, ο Ρωσο-Τουρκικό αγωγός, και έχει το μειονέκτημα ότι περνάει από την Τουρκία, άρα η Ελλάδα πρέπει να βασίζεται στην μεγάλη της αντίπαλο Τουρκία. Επίσης δεν τον θέλει η ΕΕ. Έχει το καλό ότι ικανοποιεί και την Ρωσία και την Τουρκία, και μπορεί να κατασκευαστεί χωρίς πόλεμο.

Ο δεύτερος είναι ο South Stream, Ρωσο-Βουλγαρικός, και έχει το καλό ότι αποφεύγει την Τουρκία. Αλλά η Ελλάδα και πάλι θα βασίζεται στην Βουλγαρία, η οποία πολύ θα ήθελε να βγει στο Αιγαίο μέσω του Ελληνικού τμήματος της Θράκης. Δεν τον θέλει επίσης η ΕΕ.

Ο τρίτος αγωγός είναι ο Αίγυπτος-Ισραήλ, και έχει το καλό ότι το αέριο του θα αποφεύγει την Τουρκία, και θα προέρχεται από δύο χώρες με τις οποίες η Ελλάδα δεν έχει εδαφικές διαφορές, όπως είναι η Αίγυπτος και το Ισραήλ. Επίσης, λόγω των καλών σχέσεων της Αιγύπτου και του Ισραήλ με την Ρωσία, θα συμμετέχει και η Ρωσία. Τον θέλει και η ΕΕ.

Το πρόβλημα είναι ότι ο East Med παρακάμπτει την Τουρκία, και η Τουρκία έχει δείξει ότι δεν δέχεται κάτι τέτοιο. Αυτός ο αγωγός αρέσει πολύ στους νεοδημοκράτες, αλλά δεν άρεσε στον ΣΥΡΙΖΑ, επειδή δεν τον ήθελε η Τουρκία και το Ιράν, και δεν άρεσε και στην ΧΑ, επειδή δεν άρεσε στο Ιράν. Τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ σαν κυβέρνηση τον αποδέχτηκε και τον προώθησε κιόλας. Είναι ο πιο επικίνδυνος αγωγός για να προκαλέσει έναν πόλεμο με την Τουρκία γιατί περνάει από την Κύπρο, όπου έχει πάτημα η Τουρκία. Ο άλλος πολύ επικίνδυνος αγωγός για τα Ελληνοτουρκικά είναι ο Interconnector Greece Bulgaria (IGB), o οποίος μέσω της Θράκης θα τροφοδοτεί την Ανατολική Ευρώπη. Αν δεν συμμετέχει ούτε η Ρωσία στον σταθμό LNG που θα προωθεί ο αγωγός δεν μπορεί να γίνει, γιατί θα είναι και η Ρωσία κόντρα. Αλλά η Ρωσία θα μπορούσε να στέλνει LNG από το Ισραήλ και την Αίγυπτο.

Ο τέταρτος αγωγός είναι ο Ιράν-Τουρκίας, ο οποίος θα ήταν κουτί για τον ΣΥΡΙΖΑ, λόγω των καλών του σχέσεων με την Τουρκία και το Ιράν, αλλά δεν τον θέλει η Ρωσία, και είναι αμφίβολο αν το Ιράν θα πάρει το ρίσκο να χτυπήσει την Ρωσία στην Ευρώπη. Θα τον ήθελε και η ΕΕ. Και αυτός περνάει από την Τουρκία, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να βασίζεται και σε αυτήν την περίπτωση στην Τουρκία, όπως συμβαίνει και με τον πέμπτο αγωγό, τον Αζερμπαϊτζάν-Τουρκία, τον οποίο συμφώνησε η Ελλάδα και θέλουν η ΕΕ και οι ΗΠΑ.

Ο έκτος αγωγός είναι ο Αλγερία-Ιταλία-Ελλάδα, μία πολύ καλή λύση, αφού η Ελλάδα δεν έχει τίποτα να χωρίσει με την Ιταλία και την Αλγερία.

Ο έβδομος αγωγός θα ήταν μία προέκταση ενός Ρωσο-Γερμανικού αγωγού από τον βορά. Αλλά και πάλι θα βασίζεται η Ελλάδα στους γείτονες (Αλβανία, Σκόπια, Βουλγαρία).

Άρα η καλύτερη λύση είναι ο αγωγός Αλγερία-Ιταλία-Ελλάδα και ο αγωγός Αίγυπτος-Ισραήλ-Ελλάδα. Ο πρώτος (Αλγερία-Ιταλία) έχει το καλό ότι δεν δίνει πάτημα στην Τουρκία, αλλά η Ελλάδα θα είναι ο τελικός προορισμός του αγωγού, γιατί στην ΕΕ το αέριο μπορεί να πηγαίνει και από την Ιταλία, και αυτό δεν προσθέτει γεωπολιτική ισχύ και transit fees. Ο δεύτερος (Αίγυπτος-Ισραήλ) έχει το καλό ότι η Ελλάδα θα είναι η αρχή του αγωγού, και θα δίνει στην Ελλάδα γεωπολιτική αξία και transit fees, αλλά μπορεί να προκαλέσει πόλεμο με την Τουρκία. Αυτοί οι δύο πάντως είναι οι μόνοι αγωγοί που δεν περνάνε από τους γείτονες μας. Αν πρέπει να επιλέξουμε έναν αγωγό η καλύτερη λύση είναι ο Αλγερία-Ιταλία-Ελλάδα, γιατί αυτός είναι ένας “ήσυχος” αγωγός, και δεν περνάει από Αλβανία, Σκόπια, Βουλγαρία, Τουρκία. Αρκεί φυσικά να συμμετέχει με κάποιον τρόπο και η Ρωσία στον αγωγό.

Το καλύτερο βέβαια θα ήταν να γίνουν όλοι οι αγωγοί, αλλά βλέπετε τι γίνεται. Γενικότερα όμως το θέμα των αγωγών είναι ένας συνδυασμός οικονομικών και γεωπολιτικών θεμάτων.

ΥΓ. Υπάρχει ήδη ο αγωγός που έρχεται στην Ελλάδα από την Ρωσία, την Ουκρανία και την Βουλγαρία.