Έρχεται το «διπλό διαβατήριο» για τις αερομεταφορές

Ανεβάζει στροφές η προσπάθεια για την υιοθέτηση κοινών κανόνων και πρωτοκόλλων anti-covid για τα ταξίδια και τις μεταφορές στο πλαίσιο της Ε.Ε., διαμορφώνοντας πλέον ισχυρές προσδοκίες για την επανεκκίνηση των αερομεταφορών, και κατ’ επέκταση του τουρισμού υπό καλύτερες και ασφαλέστερες προϋποθέσεις το επόμενο διάστημα. Η υιοθέτηση των κοινών κανόνων αποτελεί πάγιο αίτημα της αγοράς των αερομεταφορών και του τουρισμού ανά τον κόσμο εδώ και μήνες, αλλά πλέον το πέρασμα στην πράξη είναι χρονικά κρίσιμο.

Το μίγμα της πολιτικής που θα τεθεί προς συζήτηση στο πλαίσιο της Ε.Ε. μετά και την παρέμβαση του έλληνα πρωθυπουργού, ιδανικά θα περιλαμβάνει -σύμφωνα με όλες τις έως τώρα ενδείξεις- τον εναρμονισμό των διαδικασιών των διαγνωστικών test, ώστε να γίνεται δεκτός απ’ όλες τις χώρες παράλληλα με τον εμβολιασμό. Ο τελευταίος δεν θα αποτελεί προϋπόθεση, αλλά «διαβατήριο». Στόχος η διαμόρφωση ενός πιστοποιητικού που θα μπορεί να περιλαμβάνει δεδομένα υγείας των επιβατών, προκειμένου να ταξιδέψουν με ασφάλεια. Η αδυναμία συμφωνίας μέχρι τώρα σε κοινά μέτρα ελέγχου για τη μετακίνηση από χώρα σε χώρα μέσα στην ΕΕ αποτέλεσε άλλωστε και έναν από τους παράγοντες που οδήγησαν το περασμένο καλοκαίρι σε αποτελέσματα πολύ χαμηλότερα των προσδοκιών.

Στην επιστολή του Κυριάκου Μητσοτάκη προς την επίτροπο Ούρσουλα φαν ντερ Λάιεν, αναφέρεται πως «ενώ δεν πρόκειται να καταστήσουμε τον εμβολιασμό υποχρεωτικό ή προαπαιτούμενο για να ταξιδεύσει κάποιος, τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί θα πρέπει να είναι ελεύθερα να ταξιδεύουν».

Σημειώνεται επίσης πως «για τη διασφάλιση της ταχύτερης δυνατής επανέναρξης της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων μεταξύ κρατών -μελών ένα βασικό βήμα είναι η δημιουργία ενός πρότυπου πιστοποιητικού, που θα αποδεικνύει ότι ένα άτομο έχει επιτυχώς εμβολιαστεί. Θα χρησιμοποιείται κατά την επιβίβαση σε όλα τα μέσα μεταφοράς: αεροπορικά, θαλάσσια και σιδηροδρομικά. Είναι πολύ σημαντικό να υιοθετήσουμε μία κοινή γραμμή για το πώς θα πρέπει να είναι δομημένο ένα τέτοιο πιστοποιητικό ώστε να γίνεται αποδεκτό από όλα τα κράτη – μέλη», όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην επιστολή,

Πρακτικά ο έλληνας πρωθυπουργός ζήτησε τη θετική ισχύ του εμβολιασμού, ενώ σε καμία περίπτωση δεν τίθεται θέμα αποκλεισμού ταξιδιωτών που δε θα έχουν κάνει το εμβόλιο, κάτι που επιβεβαίωσε με πιο αναλυτικό τρόπο ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης, επισημαίνοντας ότι «σε καμία περίπτωση δεν θα γίνει το πιστοποιητικό εμβολιασμού προϋπόθεση, για να ταξιδέψει κάποιος στη χώρα».

Το πιστοποιητικό εμβολιασμών αλλά και τα rapid test, που είναι γρήγορα, αποτελεσματικά και πιο φτηνά, είναι σύμφωνα με τον ίδιο, τα δύο «εργαλεία» που δίνουν τη δυνατότητα να γίνουν οι μετακινήσεις που πρέπει φέτος το καλοκαίρι. Τεστ θα γίνονται σε όσους δεν έχουν εμβολιαστεί, αλλά μένει να φανεί με βάση τις αποφάσεις της επιτροπής αν θα γίνονται σε όλους.

Η «γραμμή» αυτή βρίσκεται σε συμφωνία με τις θέσεις των φορέων του τουρισμού και των αερομεταφορών (όχι μόνο σε ελληνικό επίπεδο, αλλά και διεθνώς) που ζητούν να θεσμοθετηθούν άμεσα οι κοινοί κανονισμοί για τα διαγνωστικά τεστ πριν το ταξίδι, ως ένα πρώτο βήμα στην φάση αυτή και μέχρι να προχωρήσουν οι διαδικασίες εμβολιασμού (και μελετηθούν τα αποτελέσματά τους) ώστε να περιοριστεί το μέτρο της καραντίνας, που λειτουργεί αποτρεπτικά στο άνοιγμα της αγοράς ταξιδιών.

Δεν είναι τυχαίο ότι σχεδόν ταυτόχρονα με την παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης, η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ), ζήτησε εκ νέου μία κοινή πολιτική διαγνωστικών τεστ πριν τα ταξίδια, με αντίστοιχο περιορισμό της καραντίνας, καταγράφοντας την ανησυχητική πρόγνωση και για το πρώτο τρίμηνο του 2021, για το οποίο οι κρατήσεις στις αεροπορικές εμφανίζονται μειωμένες σε ποσοστό άνω του 80% σε σύγκριση με πέρυσι.


Στο διάγραμμα διακρίνεται (με μπλε) η πρόβλεψη για πτώση της κίνησης αεροπορικών ταξιδιών, τους πρώτους μήνες του 2021, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2020. Με κόκκινο απεικονίζεται η πτώση του Οκτωβρίου, Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2020. Πηγή: ΙΑΤΑ

Αντίστοιχες θέσεις καταγράφηκαν όμως και στην κοινή ανακοίνωση των τριών μεγαλύτερων αεροπορικών συμμαχιών του κόσμου StarAlliance, OneWorld και SkyTeam (που εκπροσωπούν το 60% της παγκόσμιας χωρητικότητας) που κάλεσαν τις εθνικές κυβερνήσεις να δράσουν γρήγορα, υιοθετώντας κοινά πρωτόκολλα για την πραγματοποίηση διαγνωστικών τεστ και την τεχνολογία του ψηφιακού διαβατηρίου υγείας, ώστε να μπορέσουν να ανοίξουν ξανά τα σύνορα.

Μάλιστα, η Kristin Colvile, CEO της SkyTeam δήλωσε: «Τα διαφορετικού είδους διαγνωστικά τεστ και οι δοκιμαστικές εφαρμογές του ψηφιακού διαβατηρίου υγείας, έχουν αναδείξει εργαλεία για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και το άνοιγμα των συνόρων, καθώς λειτουργούν συμπληρωματικά στα πολλαπλά, διαδοχικά και ενισχυμένα μέτρα προστασίας που εφαρμόζονται ήδη από τις αεροπορικές εταιρείες και τα αεροδρόμια. Οι πρόσφατες δοκιμαστικές εφαρμογές της τεχνολογίας του ψηφιακού διαβατηρίου υγείας, όπως αυτού της Common Pass, στοιχειοθετούν ένα ισχυρό επιχείρημα για την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας στη θέσπιση ενιαίων προτύπων για την επικύρωση και εξακρίβωση διαπιστευμένων στοιχείων υγείας των επιβατών».

Σημειώνεται ότι μόλις τις προηγούμενες μέρες η αμερικανική κυβέρνηση έθεσε ως απαραίτητη προϋπόθεση το αρνητικό τεστ έως 3 μέρες πριν την πτήση για όλους τους επιβάτες . Αυτό θα μπορούσε να υιοθετηθεί ως υποχρέωση και για τις πτήσεις εντός ΕΕ, μέχρι να ολοκληρωθούν οι μαζικοί εμβολιασμοί.

Παράλληλα, η IATA προχωρά την ανάπτυξη του “Travel Pass”. Μιας εφαρμογής για κινητά που θα βοηθά τους επιβάτες να διαχεiρίζονται τα δεδομένα ως προς το testing ή και τον εμβολιασμό τους για covid, με πλήρες απόρρητο, με επιδίωξη το σύστημα να είναι να είναι έτοιμο για χρήση πριν την έναρξη της νέας τουριστικής σαιζόν.





Για τους αερομεταφορείς, η αποτελεσματικότητα των μέτρων και πρωτοκόλλων ασφαλείας που εφαρμόζονται από τον Ιούνιο του 2020, έχουν ήδη τεκμηριωθεί με την πρόσφατη κοινή έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια της Αεροπορίας (EASA), καθώς έχουν επιτύχει να καταγράψουν το αεροσκάφος ως έναν από τους πλέον ασφαλείς χώρους, και αναμφίβολα το ασφαλέστερο μέσο μεταφοράς.

Στα εγχώρια δεδομένα, τα αποτελέσματα των PCR και rapid tests σε αποβιβαζόμενους επιβάτες από πτήσεις στη χώρα, σε όλη τη διάρκεια του 2020, κατέγραψαν και εξακολουθούν να καταγράφουν εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά θετικότητας, τα οποία βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με αυτά των αντίστοιχων test στο γενικό πληθυσμό. Σε αυτό έχει συμβάλλει και η υιοθέτηση από τον Νοέμβριο 2020, του πρωτοκόλλου για αρνητικό PCR έως 72 ώρες πριν την επιβίβαση για όλες τις πτήσεις από το εξωτερικό προς τη χώρα μας.

Για το ελληνικό αεροπορικό περιβάλλον, η τήρηση όλων των διαδικασιών ασφαλείας, και μάλιστα συχνά με αυστηρότερες προδιαγραφές από αυτές των διεθνών προτύπων, οδήγησε πρόσφατα τον οργανισμό Skytrax, να απονείμει στην Aegean διάκριση 4 αστέρων (4-Star COVID-19 Aniline Safety rating) για τα μέτρα προστασίας που λαμβάνονται από την εταιρεία σε όλα τα στάδια και τη διάρκεια του ταξιδιού.

Σε ό,τι αφορά την προσπάθεια για την υιοθέτηση κοινών κανονισμών και πρωτοκόλλων (που αποτελεί από το ξέσπασμα της πανδημία, πάγια θέση της εταιρείας) η αεροπορική εκτιμά ότι η εξέλιξη και ωρίμανση του προγράμματος εμβολιασμών, τόσο στην Ελλάδα όσο και πανευρωπαϊκά, αναμένεται –μέσα στους επόμενους 3 με 4 μήνες- να δημιουργήσει τις συνθήκες για σταδιακή αποκατάσταση της λειτουργικότητας στο σύνολο των ευρωπαϊκών πόλεων -σε σχέση με τα σημερινά lockdowns- και φυσικά για τη ζήτηση των αερομεταφορών. Βέβαια, ο ρυθμός του εμβολιασμού θα διαμορφώσει κρίσιμη παράμετρο για τις εξελίξεις, τόσο σε υγειονομικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο, το 2021.

Η εταιρεία, αναγνωρίζει πάντως ότι κατά την τρέχουσα συγκυρία, τουλάχιστον στο πλαίσιο της ΕΕ, δεν φαίνεται να καταγράφεται κάποια ευρύτερη τάση από τον κλάδο που να προωθεί τον υποχρεωτικό εμβολιασμό ως απαραίτητη προϋπόθεση για το αεροπορικό ταξίδι, όπως άλλωστε είναι και η θέση της ελληνικής κυβέρνησης. Και από την πλευρά της, θεωρεί ότι έως ότου καταφέρουμε να φτάσουμε σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα εμβολιασμού σε όλη την Ευρώπη προκρίνονται (όπως και από το σύνολο του κλάδου των αερομεταφορών) οι διαδικασίες ελέγχου (PCR ή rapid test) πριν από την πτήση για τις πτήσεις από και προς το εξωτερικό, εφόσον ή όταν τα επιδημιολογικά δεδομένα είναι ακόμη υψηλά.

Παράλληλα, στο διάστημα που μεσολαβεί, παραμένει σημαντικό να προσδιοριστούν και οι όποιες αναγκαίες κοινές συνθήκες ελέγχων μετάβασης από χώρα σε χώρα, πιθανόν και ανάλογα με τις επιδημιολογικές συνθήκες σε κάθε περιοχή, με την εξέλιξη του “traffic light” συστήματος χαρτογράφησης που ήδη καταρτίζει η EASA.

Σε κάθε περίπτωση, η Aegean θα συνεχίσει να εφαρμόζει τα μέτρα και τα πρωτόκολλα των ευρωπαϊκών και ελληνικών αρχών προκειμένου να συνδράμει στην προσπάθεια της πολιτείας αλλά και στις ανάγκες των επιβατών. Στην κατεύθυνση αυτή άλλωστε, η εταιρεία προσπαθεί να προσφέρει επιλογές που διευκολύνουν τους επιβάτες της, όπως (πρόσφατα) η δυνατότητα κράτησης και διενέργειας τεστ ανίχνευσης Covid-19, σε ειδικές τιμές (και με χρήση μιλίων) σε συνεργασία με τον Όμιλο διαγνωστικών Βιοιατρική και τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών.

Γιώργος Δασκαλόπουλος
Liberal