Ο νέος άξονας Ρώμης-Παρισιού ενάντια στο Βερολίνο

Ο τίτλος του Der Spiegel εμβληματικός : «Το τέλος της “Βασίλισσας Μέρκελ” – Το νέο ηγετικό δίδυμο της Ευρώπης ονομάζεται… Ντρα-κρόν»! Οπου «Ντρα-κρόν», η σύνθεση δύο ονομάτων: Ντράγκι και Μακρόν!

Χωρίς περιστροφές, το γερμανικό περιοδικό γράφει: «Με το τέλος της εποχής Μέρκελ, η γερμανική επιρροή στην Ευρώπη εξασθενεί. Το νέο κέντρο ισχύος σχηματίζεται πλέον από τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι και τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν. Ως ένα καλό ντουέτο, οι δύο παίζουν την μπάλα μεταξύ τους».

Στο ίδιο μήκος κύματος, η ελβετική Luzerner Zeitung (LZ) ,γράφει ότι «το κορυφαίο δίδυμο της Ευρώπης που θέλει να αλλάξει την Γηραιά ήπειρο είναι δύο τραπεζίτες». Υπενθυμίζοντας ότι ο Ντράγκι διετέλεσε αντιπρόεδρος της Goldman Sachs και ο Μακρόν ήταν στέλεχος της Rothschild. Και οι δύο ανήκουν πολιτικά στο κέντρο και θεωρούνται φιλελεύθεροι στην οικονομική πολιτική τους.

«Εκείνος που προσβλέπει ιδιαίτερα στον Ντράγκι είναι ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν» σημειώνει η ελβετική εφημερίδα και προσθέτει: Ο Γάλλος βλέπει το νέο αφεντικό στη Ρώμη ως σύμμαχο με τον οποίο μπορεί να υλοποιήσει το όραμά του: μια Ευρώπη που να προστατεύεται και να διεκδικεί αυτόνομο ρόλο στην διεθνή σκηνή».

Ο Μακρόν δεν έκρυψε άλλωστε τα συναισθήματά του όταν αναδείχθηκε ο «ο σούπερ-Μάριο» πρωθυπουργός της Ιταλίας: «Γαλλία και Ιταλία: Έχουμε πολλά να κάνουμε μαζί για να οικοδομήσουμε μια ισχυρότερη, ενωμένη Ευρώπη που θα προσφέρει στους νέους μας ένα καλύτερο μέλλον”, έγραψε ο Γάλλος πρόεδρος στο Twitter.

Στην τελευταία σύνοδο κορυφής μάλιστα Μακρόν και Ντράγκι ευθυγραμμίστηκαν πλήρως στα βασικά θέματα, κρατώντας σαφείς αποστάσεις από την πολιτική Μέρκελ.

Και οι δύο τόνισαν ότι πρέπει να ακολουθηθεί μια πιο σκληρή γραμμή με τις φαρμακευτικές εταιρείες. Ζήτησαν μάλιστα να περιοριστεί η εξαγωγή εμβολίων από την ΕΕ για όσο διάστημα οι ευρωπαίοι πολίτες δεν μπορούν να εμβολιαστούν λόγω έλλειψης εμβολίων.

«Για τον Μακρόν, ο Ντράγκι πρόκειται να παίξει το ρόλο που ποτέ δεν ήθελε να αναλάβει η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ» γράφει η Luzerner Zeitung. «Η Γερμανίδα καγκελάριος άκουγε πάντα προσεκτικά τις ιδέες του Μακρόν για την περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, αλλά στη συνέχεια τον άφηνε στα… κρύα του λουτρού. Εκτός από το κοινό Ταμείο Ανάκαμψης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, ο Μακρόν δεν μπόρεσε να πάρει τίποτα από τους Γερμανούς» σημειώνει η εφημερίδα της Λουκέρνης.
Ταυτόχρονα, ο Μακρόν, σε αντίθεση με το Βερολίνο, τάσσεται υπέρ της πολιτικής προσέγγισης με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν.

«Η πολιτική του Γάλλου προέδρου σε σχέση με την Ρωσία καθοδηγείται από μια γεωπολιτική και από μία έντονα χρωματισμένη προσωπική οπτική. Ο Γάλλος πρόεδρος πιστεύει ότι θα πρέπει να υπάρξει στενότερη συνεργασία με την ηγεσία της Ρωσίας, προκειμένου να αποτραπούν στενότεροι δεσμοί της Μόσχας με το Πεκίνο» γράφει η Frankfurter Allgemeine Zeitung.

Χωλαίνει ο γαλλο-γερμανικός άξονας

Η γερμανική εφημερίδα εκτιμά μάλιστα ότι «δεν μπορεί να γίνει λόγος πλέον για «νέα συνεργασία» μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας στην Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφαλείας, όπως είχε θέσει ως στόχο ο Μακρόν όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του την άνοιξη του 2017. Η FAZ επικαλείται μελέτη του Ιδρύματος «Επιστήμη και Πολιτική» του Βερολίνου, στην οποία εκτιμάται ότι οι διαφορές μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου είναι βαθύτερες απ’ ό,τι καταρχήν φαίνεται. Όπως έλεγε άλλωστε ο Σαρλ ντε Γκολ «Οι συμβάσεις είναι σαν τα νεαρά κορίτσια και τα τριαντάφυλλα: Έχουν την εποχή τους και μαραίνονται γρήγορα».

Η Γερμανία άλλωστε, «ασχολείται κυρίως με τη διατήρηση του status quo στην Ευρώπη, ενώ ο Μακρόν βασίζεται σε νέες μορφές συνεργασίας που συχνά συνδέονται χαλαρά μόνο με τις δομές της ΕΕ. Οι περισσότερες ασυμφωνίες στις γαλλο-γερμανικές σχέσεις εδράζονται σε αυτήν την αντίθεση» όπως διατυπώνεται στην μελέτη που εκπονήθηκε υπό την επίβλεψη της πολιτικής επιστήμονος Ρόνια Κέμπιν.

Οι συντάκτες της μελέτης καλούν μάλιστα το Βερολίνο να επιμείνει περισσότερο στη συνεννόηση με την Γαλλία, ειδικά στην εξωτερική Πολιτική και την πολιτική Ασφαλείας στις «εστίες κρίσης», όπως στη Λιβύη και την Τουρκία. «Η αντίθεση μεταξύ του φιλόδοξου, συχνά ανυπόμονου Γάλλου προέδρου και της έμπειρης, συνετής και υπομονετικής καγκελάριου κρύβει τις πραγματικές αιτίες της γαλλο-γερμανικής ασυμφωνίας» τονίζεται στην μελέτη του Βερολινέζικου Ιδρύματος.

Εκτιμάται μάλιστα ότι «η συνεργασία δεν προχώρησε σχεδόν καθόλου τα τελευταία τέσσερα χρόνια, καθώς οι δύο χώρες δεν μοιράζονται πλέον την ίδια άποψη για τις δομικές αλλαγές στις διεθνείς σχέσεις.

Βερολίνο και Παρίσι έχουν διαφορετικές εκτιμήσεις σε σχέση με τη Ρωσία και το ΝΑΤΟ. Η εξωτερική πολιτική και η πολιτική ασφαλείας του Μακρόν, βασίζεται στην υπόθεση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν τα επόμενα χρόνια να απομακρύνονται από την Ευρώπη και θα επικεντρωθούν ακόμη περισσότερο στην περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Μακρόν θέλει να ενισχύσει την αυτονομία της Ευρώπης και να αποτρέψει το να καταστεί η ήπειρος «διαπραγματευτική ύλη» για τις μεγάλες δυνάμεις, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα. Από την άλλη πλευρά, το Βερολίνο προσπαθεί με την νέα κυβέρνηση Μπάιντεν στις Ηνωμένες Πολιτείες, να εξομαλύνει τις αμερικανο-γερμανικές σχέσεις μετά το διάλειμμα Τραμπ, επιζητώντας από την αμερικανική προστάτιδα δύναμη να αποτελέσει και πάλι ακρογωνιαίο λίθο της γερμανικής Πολιτικής Ασφαλείας» σημειώνουν οι συντάκτες της μελέτης.

Ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Νότου;

Με τη διαφαινόμενη αποκλίνουσα πορεία Γερμανίας-Γαλλίας, μπορούμε να μιλάμε λοιπόν για έναν νέο άξονα Ρώμης-Παρισιού; Αναμφίβολα, με τον Ντράγκι τα πράγματα για τον Μακρόν είναι διαφορετικά. Ιταλία και η Γαλλία είναι το βασικό δίπολο στη συμμαχία των ν χωρών των Ευρωπαϊκού νότου και η κοινή δράση τους μπορεί να αποδειχθεί πολλαπλά ωφέλιμη απέναντι στην σκληρή ,Προτεσταντική πολιτική του Βορρά. Ντράγκι και Μακρόν έχουν άλλωστε πολλά κοινά χαρακτηριστικά:

Ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο Ντράγκι προώθησε μια επεκτατική νομισματική πολιτική και, στα μάτια πολλών, έκανε ό, τι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων δεν μπορούσαν ή δεν ήθελαν να κάνουν πολιτικά στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2008, δέσμιοι νέο-φιλελεύθερων εμμονών, αλλά κυρίως υποταγμένοι στην πολιτική λιτότητας που επέβαλε το Βερολίνο.

Όταν ο Ντράγκι είπε αντίο στη θέση του στην Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα, ο Μακρόν τον επαίνεσε με τους υψηλότερους τόνους. Αντίθετα, ως εκπρόσωπος του πλουσιότερου Ευρωπαϊκού βορρά, η γερμανική εφημερίδα “Bild” δεν έκρυψε την ικανοποίηση του Βερολίνου για την αποχώρηση του Ντράγκι από το τιμόνι της ΕΚΤ: Εφυγε κατά την Bild «ο κόμης… Ντράγκιλα, που ρουφούσε τις καταθέσεις των Γερμανών μικρο-αποταμιευτών».

Παρά τις ενστάσεις των Γερμανών, ο Ντράγκι δεν θα έχει πάντως πρόβλημα να επιβεβαιώσει και ως πολιτικός αυτή τη φορά, την επιρροή του στην Ευρώπη. Αν και δεν έχει εκλεγεί με την ψήφο του ιταλικού λαού, φαίνεται να απολαμβάνει ευρεία υποστήριξη από τα κόμματα, αλλά έχει επίσης και μεγάλη εμπιστοσύνη μεταξύ των αρχηγών κυβερνήσεων της ΕΕ. Απομένει να δούμε βέβαια αν ο Ντράγκι θα προχωρήσει για μεγάλο διάστημα μαζί με τον Μακρόν, γιατί δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι ο Γάλλος πρόεδρος θα κερδίσει στις προεδρικές εκλογές, την άνοιξη του 2022.

«Ο Ντράγκι έχει μια ισχυρή σχέση με τον Μακρόν και οι δύο θα τα πάνε καλά», λέει ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, Ενρίκο Λέττα και επικεφαλής σήμερα του ιδρύματος «Ζακ Ντελόρ». Προειδοποιεί όμως ότι δεν πρέπει να καλλιεργούνται ψευδαισθήσεις: «Ο Ντράγκι δεν είναι ένας τυπικός Νότιος, αλλά ένας πανευρωπαϊκός ηγέτης, που βλέπει τη μεγάλη εικόνα, είναι πολύ καλά δικτυωμένος με τη γερμανική πολιτική και θα επιδιώξει επίσης διάλογο με το Βερολίνο» λέει ο Λέττα.

Αβεβαιότητα στο Βερολίνο

Σε αντίθεση πάντως με τον Μακρόν ,ο οποίος θα αγωνιστεί σκληρά με την Μαρίν Λε Πεν για την επανεκλογή του το 2022, ο Ντράγκι είναι επίσης τεχνοκράτης. «Ο Μακρόν θα πρέπει να καταβάλει τεράστιες προσπάθειες για να επανεκλεγεί , παίζοντας το μεγαλύτερο στοίχημα της ζωής του στους επόμενους 12 μήνες ως τις γαλλικές προεδρικές εκλογές», προσθέτει ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας.

Ο Ντράγκι, από την άλλη πλευρά, είναι «άνθρωπος των θεσμών». Για αυτόν τον λόγο επίσης, θα προσέξει να μην δεσμευτεί πολύ με τον Μακρόν…

Ο Ντράγκι θα χρειαστεί επίσης να περιμένει ως τον προσεχή Σεπτέμβριο και τις Γερμανικές ομοσπονδιακές εκλογές για να δει με ποιον ή ποια καγκελάριο θα συνομιλεί. Οι τελευταίες εξελίξεις ,αλλά και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Χριστιανοδημοκράτες βυθίζονται και δεν θα έχουν τον πρώτο λόγο στη νέα κυβέρνηση της Γερμανίας.

Οι Πράσινοι εμφανίζονται -τουλάχιστον τώρα- ως οι μεγάλοι νικητές των εκλογών που θα παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην καγκελαρία. Σε κάθε περίπτωση όμως, η συνύπαρξη του Ντράγκι με καγκελάριο των Πρασίνων θα αλλάξει σημαντικά το πρόσωπο της Ευρώπης.
Μέχρι τότε όμως η Μέρκελ, αν και πλήρως αποδυναμωμένη, θα συνεχίσει να βάζει φρένο σε μια «άλλη Ευρώπη».

Δεν είναι τυχαία η σκληρή αντίδραση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Καρλσρούης στο Ταμείο Ανάκαμψης. «Το Ταμείο δεν θα προωθηθεί, όπως θα ήθελε ο Μακρόν, ούτε θα υπάρξουν Ευρωομόλογα όπως τα ήθελε ο Ντράγκι» προειδοποιούν οικονομικοί παράγοντες στην Φρανκφούρτη. «Έτσι λειτουργεί η πολιτική στη γερμανική EUropa.

Αυτό δεν θα αλλάξει μέχρι τις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Εκτός και αν η φον ντερ Λάιεν αποδυναμωθεί περαιτέρω. «Αυτό θα ήταν πιθανό, γράφει η ευρωπαική ιστοσελίδα Lostineu.eu, « εάν το SPD και οι Πράσινοι -στριμώξουν στη γωνία τη Μέρκελ και την φον ντερ Λάιεν , λόγω της κακοδιαχείρισης με τα εμβόλια και προχωρήσουν στη συγκρότηση εξεταστικής επιτροπής, μαζί με την αριστερά». Να το δούμε κι αυτό…

Μιχάλης Ψύλος
HellasJournal