Στην Ουκρανία δεν συζητούνται τα τετελεσμένα -και σωστά- στην Κύπρο είναι πρώτο θέμα

Του ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Όλες οι εισβολές είναι στην ουσία τους οι ίδιες, κι ας διαφέρουν στα επιμέρους. Το γεγονός, ωστόσο, ότι δεν αντιμετωπίζονται ενιαία, αυτό οφείλεται στα συμφέροντα και τους εμπλεκόμενους. Και τα συμφέροντα είναι μετρήσιμα όπως και οι αντιδράσεις, οι πολιτικές που ακολουθούνται. Όλα αυτά είναι γνωστά και χιλιοειπωμένα.

Δεν υπάρχει λόγος επανάληψης των αυτονόητων σε σχέση με τη στάση της λεγόμενης διεθνούς κοινότητας έναντι της συνεχιζόμενης κατοχής εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία. Αλλά και πώς αντιμετωπίζεται η εισβολή της Ρωσίας στην Κύπρο.

Η Κύπρος δέχθηκε εισβολή της Τουρκίας το 1974, η οποία κατέχει έδαφός της. Έχει αλλοιώσει τον δημογραφικό χαρακτήρα της χώρας κουβαλώντας εποίκους, ενώ εγκατέστησε κατοχική διοίκηση – μαριονέτα.

Η λύση που προτείνεται συνδέεται με, και συνιστά, επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων της εισβολής. Δηλαδή, τη δημιουργία δύο κυρίαρχων περιοχών, με χαρακτηριστικά κρατών, τη γνωστή Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία.

• Για τους τρίτους και τις ηγεσίες στην Κύπρο, η ΔΔΟ αντιμετωπίζεται με θρησκευτικό δογματισμό. Όποιος έχει διαφορετική προσέγγιση δεν θέλει… λύση. Πρόκειται για τη γνωστή τακτική του ταμπελώματος από όσους διά του μοντέλου και των ρυθμίσεων που συζητούν, επιμένουν σε αδιέξοδες πορείες.

Για την Ουκρανία, το σενάριο να δημιουργηθούν δύο ζώνες, τη μια από τις οποίες να διοικούν οι Ρωσόφωνοι (και μέσω αυτών η Μόσχα), θεωρείται εγκληματικό και κατηγορείται ο Πούτιν ότι θέλει να διχοτομήσει τη χώρα αυτή. Κατηγορείται η Ρωσία ότι έκανε εισβολή, επέβαλε διά της ισχύος, διά της στρατιωτικής υπεροπλίας, τετελεσμένα και επιχειρεί να τα νομιμοποιήσει.

Θυμίζει κάτι αυτό το αφήγημα; Την Κύπρο. Αλλά στην περίπτωσή μας, η νομιμοποίηση των τετελεσμένων είναι «φυσιολογικό» και οτιδήποτε άλλο τεθεί (διεκδικηθεί) θεωρείται ακραίο, εθνικιστικό…

Παρατηρείται, βέβαια, το εκπληκτικό ότι κάποιοι εδώ στην Κύπρο, φωνάζουν με το ενδεχόμενο η Ουκρανία να χωριστεί στα δύο, να διαμορφωθεί ένα μοντέλο διαχωριστικό, για να ικανοποιηθεί η Ρωσία, αλλά την ίδια ώρα είναι οπαδοί του ιδίου μοντέλου για την Κύπρο.

Στη διεθνή ατζέντα, διά του Κιέβου, μπήκε και το θέμα των εγγυήσεων. Όχι του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά ομάδας χωρών, που μετά από συζητήσεις των εμπλεκόμενων θα αποτελούν την ομάδα που θα εγγυάται την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.

Ενόψει του γεγονότος ότι ο Ερντογάν έχει καταστεί «χορηγός» της ειρήνης και του τερματισμού του πολέμου, περιλαμβάνεται στον κατάλογο, που κυκλοφορεί. Και γίνεται αντιληπτό πως η παρουσία της κατοχικής δύναμης στις εγγυήτριες δυνάμεις στην Ουκρανία νομιμοποιεί εκ των υστέρων την εισβολή στην Κύπρο και δημιουργεί προηγούμενο και για τη μελλοντική διευθέτηση του Κυπριακού. Και είναι σαφές πως δημιουργεί, και ως επιλογή για την ασφάλεια, ένα μοντέλο, που έχει ξεπερασθεί από την εξέλιξη των διεθνών σχέσεων και τη λειτουργία Οργανισμών, όπως ο ΟΗΕ και η Ε.Ε.

Υπάρχει, όμως, ακόμη ένας κίνδυνος, ο οποίος αναφέρθηκε από τον Νίκο Κατσουρίδη. Εάν η Ρωσία, που εισέβαλε στην Ουκρανία (σ.σ. και θα ελέγχει ενδεχομένως μια ζώνη) είναι εγγυήτρια, εδραιώνει τις τουρκικές επιδιώξεις στην Κύπρο. Θα ενισχύσει το τουρκικό αφήγημα ότι η παρουσία εκείνου που προκαλεί το πρόβλημα, το έγκλημα, είναι… αναγκαία!

Το θέμα των κυρώσεων δεν είναι προς συζήτηση. Γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ενώπιόν της πλέον αίτημα από τη Λευκωσία. Η απόσυρση της πολιτικής αυτής, που έγινε μετά την αλλαγή υπουργού Εξωτερικών, έθεσε εκτός ατζέντας το ζήτημα τούτο, προς ικανοποίηση εταίρων μας, που δεν ήθελαν να ενοχλείται η Άγκυρα. Και τώρα η πολιτική είναι η εμμονή στα ΜΟΕ.

Για την ακρίβεια δεν υπάρχει γραμμή πλεύσης. Απουσιάζει η Λευκωσία. Κάτι ψελλίζεται για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν υλοποιεί τις κυρώσεις, αλλά ως εκεί. Καμία πρωτοβουλία, κανένας σχεδιασμός.

• Το παγκόσμιο συζητεί για την εισβολή στην Ουκρανία και ένα θύμα εισβολής-κατοχής δεν αρπάζει την ευκαιρία για να αναδείξει τον πραγματικό χαρακτήρα του προβλήματος. Επιμένει να αναδεικνύει πως το ζήτημα είναι η βελτίωση του κλίματος και της εμπιστοσύνης με τους Τουρκοκύπριους, αφήνοντας την Τουρκία εκτός κάδρου.

Μια κρίση, όπως λέγεται, προσφέρει ευκαιρίες. Η ευκαιρία για την Κύπρο είναι να αναδείξει την εισβολή και κατοχή. Και για να γίνει τούτο χρειάζεται σχεδιασμός, πρωτοβουλίες και απεγκλωβισμός από ιδεοληψίες, φοβίες και δογματισμούς, που εδραιώνουν, όπως αποδεικνύεται, την κατοχή.

Ο Ερντογάν «χορηγός» της ειρήνης και η Κύπρος με τα ΜΟΕ. Ο Ερντογάν -που εάν κερδίσει η Ρωσία χάνει- πρωταγωνιστής των διπλωματικών διεργασιών και ο Μητσοτάκης ουρά των εξελίξεων.