Τα μικροτσίπ θα «φάνε» τον Πούτιν;

Το Κίεβο γνωρίζει πολύ καλά ότι το αποτέλεσμα του πολέμου είναι πιθανό να εξαρτηθεί από το εάν η Ρωσία θα βρει τρόπο να ανακτήσει την πρόσβαση σε τσιπ υψηλής τεχνολογίας και θέλει να διασφαλίσει ότι δεν θα το καταφέρει. epa09783026 EPA, Isaac Esquivel

Ψάχνει απελπισμένα εξαρτήματα υψηλής τεχνολογίας που στέρεψαν με τις κυρώσεις* Το οπλοστάσιό του γίνεται καπνός

Είναι τα μικροτσίπ που φαίνεται ότι θα νικήσουν τελικά τον Βλαντιμίρ Πούτιν αναφέρει σε δημοσίευμά του το Politico, έχοντας γνώση ρωσικής έκθεσης με τις “καυτές προτεραιότητες” της Μόσχας σε προμήθειες και ανταλλακτικά υψηλής τεχνολογίας καθώς σπαράσσεται από τεχνολογικό έλλειμμα λόγω των δυτικών κυρώσεων.

Έχοντας εκτοξεύσει (ή χάσει στη μάχη) πολύ περισσότερη πυραυλική ισχύ απ’ ό,τι περίμεναν αρχικά, οι στρατιώτες της Μόσχας βασίζονται τώρα όλο και περισσότερο σε απαρχαιωμένα αποθέματα πρωτόγονων πυρομαχικών της σοβιετικής εποχής, ενώ οι εξοπλισμένες από τη Δύση Ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις μάχονται εξαπολύοντας αντεπίθεση στον νότο, με ακριβή χτυπήματα σε αποθήκες πυρομαχικών και βασικές υποδομές, όπως γέφυρες.

Το Κίεβο γνωρίζει πολύ καλά ότι το αποτέλεσμα του πολέμου είναι πιθανό να εξαρτηθεί από το εάν η Ρωσία θα βρει τρόπο να ανακτήσει πρόσβαση σε τσιπ υψηλής τεχνολογίας και θέλει να διασφαλίσει ότι δεν θα το καταφέρει.

• Προκειμένου να επισημάνει τον κίνδυνο, η Ουκρανία στέλνει διεθνείς προειδοποιήσεις ότι το Κρεμλίνο έχει συντάξει λίστες αγορών με ημιαγωγούς, μετασχηματιστές, συνδετήρες, περιβλήματα, τρανζίστορ, μονωτές και άλλα εξαρτήματα, τα περισσότερα κατασκευασμένα από εταιρείες στις ΗΠΑ, τη Γερμανία, την Ολλανδία. το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ταϊβάν και την Ιαπωνία, μεταξύ άλλων, τις οποίες χρειάζεται για να τροφοδοτήσει την πολεμική της προσπάθεια.

Το POLITICO έχει δει μια από τις ρωσικές λίστες, η οποία χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες προτεραιότητας, από τα πιο κρίσιμα στοιχεία έως τα λιγότερο. Περιλαμβάνει ακόμη και την τιμή ανά είδος που αναμένει να πληρώσει η Μόσχα, μέχρι και το τελευταίο καπίκι.

Ενώ το POLITICO δεν μπόρεσε να επαληθεύσει ανεξάρτητα την προέλευση του καταλόγου, δύο ειδικοί στις στρατιωτικές αλυσίδες εφοδιασμού επιβεβαίωσαν ότι η λίστα έρχεται σε συμφωνία με  άλλα ερευνητικά ευρήματα σχετικά με τον στρατιωτικό εξοπλισμό και τις ανάγκες της Ρωσίας.

Με την πρώτη ματιά, η Ρωσία δεν θα πρέπει να είναι σε θέση να αποκτήσει την πιο ευαίσθητη τεχνολογία που καταγράφει στις λίστες. Έχοντας μόνο μια πολύ βασική εγχώρια τεχνολογία, το Κρεμλίνο βασίστηκε σε βασικούς παίκτες στις ΗΠΑ, την ΕΕ και την Ιαπωνία για προμήθειες ημιαγωγών τα τελευταία χρόνια κι αυτοί τώρα χάρη στις κυρώσεις είναι αδύνατον να έρθουν στην κατοχή της.

• Σε ακραίες περιπτώσεις, οι Ρώσοι φαίνεται να βγάζουν τσιπς από οικιακές συσκευές όπως τα ψυγεία.

Ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Ντένις Σμιχάλ τόνισε ότι ο πόλεμος έχει φτάσει σε ένα σημείο καμπής όπου το τεχνολογικό πλεονέκτημα αποδεικνύεται αποφασιστικό.

«Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, οι Ρώσοι έχουν ήδη ξοδέψει σχεδόν το μισό… από το οπλοστάσιο τους», είπε στο POLITICO.

Πρόσθεσε ότι η Ουκρανία εκτιμά ότι η Ρωσία έφτασε πλέον να διαθέτει μόλις «τέσσερις δωδεκάδες» υπερηχητικούς πυραύλους. “Αυτά είναι που έχουν ακρίβεια  λόγω των μικροτσίπ που διαθέτουν. Αλλά λόγω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Ρωσία, οι παραδόσεις αυτού του εξοπλισμού μικροτσίπ υψηλής τεχνολογίας… σταμάτησαν και δεν έχουν τρόπο να αναπληρώσουν αυτά τα αποθέματα. ”

Από τα 25 αντικείμενα που η Ρωσία αναζητά πιο απεγνωσμένα, σχεδόν όλα είναι μικροτσίπ που κατασκευάζονται από τις αμερικανικές εταιρείες Marvell, Intel, Holt, ISSI, Microchip, Micron, Broadcom και Texas Instruments.

Ολοκληρώνουν τη λίστα μάρκες από την ιαπωνική εταιρεία Renesas, η οποία εξαγόρασε την IDT με έδρα τις ΗΠΑ. Η γερμανική Infineon, η οποία εξαγόρασε την Cypress με έδρα τις ΗΠΑ,  μικροκυκλώματα της αμερικανικής εταιρείας Vicor και συνδετήρες από την αμερικανική εταιρεία AirBorn. Μερικά από τα είδη αυτά μπορούν να βρεθούν εύκολα σε διαδικτυακούς λιανοπωλητές ηλεκτρονικών ειδών, ενώ άλλα έχουν εξαντληθεί εδώ και μήνες ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας έλλειψης μικροτσίπ.

Το φθηνότερο είδος στη λίστα κορυφαίων προτεραιοτήτων, ο πομποδέκτης ethernet 88E1322-AO-BAM2I000 gigabit που κατασκευάζεται από τη Marvell, προφανώς μπορεί να αγοραστεί από τη Μόσχα για 430,83 ρούβλια το τεμάχιο ή περίπου 7 €.

Το πιο ακριβό αντικείμενο, μια προγραμματιζόμενη συστοιχία πύλης πεδίου 10M04DCF256I7G κατασκευασμένη από την Intel, μπορεί να αγοραστεί με πολύ διογκωμένα 66.815,77 ρούβλια ή 1.107 € το καθένα, σύμφωνα με τη λίστα (πριν από την έλλειψη chip, θα κόστιζε κάτω από 20 €).

Όσον αφορά τη λίστα μεσαίας προτεραιότητας, σε μεγάλο βαθμό και πάλι πρωταγωνιστούν εταιρείες όπως η γερμανική Harting και η ολλανδική Nexperia (η οποία εξαγοράστηκε από την κινεζική εταιρεία τεχνολογίας Wingtech το 2019).

Οι Ρώσοι αναζητούν μια σειρά από περιβλήματα και συνδέσμους της Harting, δείχνει η λίστα, συμπεριλαμβανομένων των 09 03 000 6201 και 09 03 000 6104, καθώς και των 74LVC1G14GV, 125 μετατροπέων buffer, 244AP και μετατροπέων 74LVC1G14GV της Nexperia/NXP.

Ο Τζέιμς Μπερν, διευθυντής πληροφοριών ανοιχτού κώδικα και ανάλυσης στο κορυφαίο think tank RUSI για την άμυνα και την ασφάλεια, είπε ότι είναι πιθανό η Ρωσία να έχει αγοράσει απόθεμα δυτικών μικροτσίπ και άλλου βασικού εξοπλισμού εδώ και χρόνια, αλλά τώρα μπορεί να εξαντληθεί.

Το πρόγραμμα στρατιωτικών προμηθειών της Ρωσίας είναι «εκτεταμένο, χρηματοδοτείται καλά και έχουν μια τεράστια στρατιωτική και βιομηχανική βάση που παράγει υλικό», είπε ο Μπερν. “Αλλά τώρα έχουν ξοδέψει τόσα πολλά από αυτά στην Ουκρανία, χρειάζονται μεγάλο όγκο νέων προμηθειών. Και οι κυρώσεις θα τους δυσκολέψουν περισσότερο… Άρα θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα σε κρίσιμα πράγματα, και γι’ αυτό βλέπουμε αυτά τα έγγραφα. Προφανώς πιστεύουμε ότι προσπαθούν να εξασφαλίσουν προμήθειες».

 

Τρύπες στο μπλόκο

Από την  εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, οι δυτικές χώρες έχουν αυστηροποιήσει τις κυρώσεις στη Ρωσία, στοχεύοντας όλο και περισσότερο στις αλυσίδες εφοδιασμού της με μικροτσίπ για να μειώσουν τις στρατιωτικές της ικανότητες.

Οι νέες κυρώσεις συνοδεύονται από χρόνια αυστηρότερων ελέγχων στις πωλήσεις τσιπ – που συχνά εμπίπτουν σε «αγαθά διπλής χρήσης» επειδή χρησιμοποιούνται σε στρατιωτικές και πολιτικές εφαρμογές εξίσου – βάσει διεθνών συμφωνιών όπως ο Διακανονισμός του Wassenaar καθώς και η πρόσφατη νομοθεσία της ΕΕ .

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αυτά τα καθεστώτα ελέγχου των εξαγωγών πολύ συχνά αποτυγχάνουν να σταματήσουν τη μεταφορά τεχνολογίας σε ανεπιθύμητους παράγοντες και οντότητες.

«Από τη στιγμή που τα τσιπ εγκαταλείψουν το εργοστάσιο είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζουμε με βεβαιότητα πού καταλήγουν», δήλωσε ο Diederik Cops, ανώτερος ερευνητής στις εξαγωγές όπλων και το εμπόριο στο Flemish Peace Institute, έναν ερευνητικό οργανισμό που συνδέεται με το φλαμανδικό κοινοβούλιο.

Ο Cops αναφέρει ότι οι ρωσικές οντότητες που προμηθεύουν τον στρατό έχουν διάφορους τρόπους για να αποκτήσουν κρίσιμα αγαθά, που κυμαίνονται από την αγορά τους σε μη ελεγχόμενες διαδικτυακές αγορές έως τη χρήση τρίτων και εταιρειών ταχυδρομικών υπηρεσιών για λαθραία μεταφορά κιτ υψηλής τεχνολογίας στη χώρα.

“Χώρες όπως η Βόρεια Κορέα και το Ιράν έχουν αποκτήσει χρόνια τεχνογνωσίας για να παρακάμψουν τις κυρώσεις. Η Ρωσία σίγουρα θα έχει προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσει αυτό τους τελευταίους μήνες… Οι Ρώσοι μπορούν επίσης να βασιστούν στην  ιστορική τεχνογνωσία για να δημιουργήσουν τέτοιους διαύλους: Ήταν ρουτίνα κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Και έχει μακρά σύνορα με γειτονικές χώρες και ένα μεγάλο δίκτυο συμμαχικών κρατών για να συνεργαστεί», δήλωσε ο Cops.

Οι ΗΠΑ, η Ευρώπη και άλλοι δυτικοί σύμμαχοι έχουν δημιουργήσει ειδικά καθεστώτα αδειοδότησης για να εμποδίσουν τις εταιρείες να εξάγουν στρατιωτική τεχνολογία σε πελάτες που θα μπορούσαν να θεωρηθούν κίνδυνος για την ασφάλεια. Αλλά «είναι τεράστια πρόκληση να παρακολουθούμε τα παράνομα κανάλια διάδοσης, ακόμη και τα νόμιμα κανάλια, για να δούμε ποιος είναι ο τελικός χρήστης», είπε ο Cops.

Σύμφωνα με τον Damien Spleeters, αναπληρωτή διευθυντή επιχειρήσεων στην Conflict Armament Research (CAR), μια οργάνωση που ειδικεύεται στην παρακολούθηση και τον εντοπισμό όπλων πολέμου που εντοπίζει επί του παρόντος εξαρτήματα που βρίσκονται στα πεδία μάχης της Ουκρανίας, είναι πολύ νωρίς για να πούμε σε ποιο βαθμό λειτουργούν οι κυρώσεις: “Ό,τι έχουμε δει μέχρι στιγμής παρήχθησαν πριν από την εισβολή. Είναι αποθέματα που χρονολογούνται πριν από τις κυρώσεις”, είπε.

Αλλά οι Ρώσοι σίγουρα «εξαντλούνται» σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό της Ουκρανίας Shmyhal. «Χρησιμοποιούν τον σοβιετικό εξοπλισμό και τους πυραύλους τους που κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του 1960 ή του 70», είπε.

• Η Ρωσία είναι τόσο απελπισμένη για τους πιο εξελιγμένους ημιαγωγούς για το οπλικό της πρόγραμμα, που έχει καταφύγει στην αφαίρεση μικροτσίπ από πλυντήρια πιάτων και ψυγεία για χρήση στον στρατιωτικό εξοπλισμό της, δήλωσε η υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Τζίνα Ραϊμόντο  τον Μάιο , αποδίδοντας πληροφορίες σε Ουκρανούς αξιωματούχους.

Ωστόσο, ορισμένοι Αμερικανοί βετεράνοι εθνικής ασφάλειας διαφωνούν με την αισιόδοξη εκτίμηση από την ομάδα του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Λένε ότι οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν μικρή ικανότητα να εμποδίσουν άλλα καθεστώτα -ιδιαίτερα την Κίνα- να μεταφέρουν μικροτσίπ στη Ρωσία.

Ο  Μάθιου Τέρπιν, διευθυντής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ για την Κίνα από το 2018 έως το 2019, αναφέρει: «Η Κίνα και η Ρωσία μοιράζονται σύνορα 4.300 χιλιομέτρων. Δεν υπάρχει απολύτως κανένας τρόπος να εντοπίσουμε εάν αυτά τα τσιπ περνούν από την Κίνα στη Ρωσία».

Το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν έχει δει στοιχεία ότι η Κίνα μεταφέρει τεχνολογίες στη Ρωσία, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει το Πεκίνο σε αυστηρές κυρώσεις. Αλλά η κινεζική κυβέρνηση είπε επίσης ότι δεν θα θέσει νέους περιορισμούς στην εμπορική της σχέση με τη Ρωσία και ο Turpin και άλλοι λένε ότι δεν υπάρχει σχεδόν κανένας τρόπος οι δυτικές κυβερνήσεις να είναι σίγουρες για τη συμπεριφορά τους.

Το Γραφείο Βιομηχανίας και Ασφάλειας του Εμπορίου, το οποίο επιβλέπει τις κυρώσεις τεχνολογίας, έχει «λιγότερους από 10 «επιθεωρητές» στην Κίνα που υποτίθεται ότι θα καθορίσουν εάν τα τσιπ έχουν εκτραπεί σε κινεζική στρατιωτική χρήση», είπε ο Turpin, προσθέτοντας ότι «δεν είμαστε αποτελεσματικοί στις επιθεωρήσεις γιατί η κινεζική κυβέρνηση απαιτεί προηγούμενη προειδοποίηση.

Απελπισμένοι καιροί, απελπισμένα μέτρα

Τα τελευταία χρόνια, καθώς η σχέση της με τη Δύση γινόταν οριακή, η Ρωσία εφάρμοσε ένα πρόγραμμα υποκατάστασης εισαγωγών, επιδιώκοντας να δημιουργήσει τη δική της βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας. Αυτές οι προσπάθειες γίνονται όλο και πιο επείγουσες τώρα.

Το υπουργείο Βιομηχανίας και Εμπορίου της Ρωσίας έχει ετοιμάσει προτάσεις που επιδιώκουν να δώσουν κίνητρα στις τοπικές εταιρείες να παράγουν τα εξαρτήματα υψηλής τεχνολογίας που χρειάζονται το στρατιωτικό-βιομηχανικό συγκρότημα, ανέφερε τον περασμένο μήνα η επιχειρηματική εφημερίδα Vedomosti . Τα μέτρα, με ημερομηνία 22 Αυγούστου, περιλαμβάνουν περικοπή φόρου για τις σχετικές εταιρείες, μείωση των ασφαλίστρων, παροχή προνομιακών δανείων και εγγύηση αγορών. Τα μέτρα πρόκειται να εγκριθούν και να τεθούν σε ισχύ το αργότερο την 1η Ιανουαρίου, σύμφωνα με το Vedomosti.

• Το πρόβλημα για τη Μόσχα είναι ότι τέτοια μέτρα απέτυχαν στο παρελθόν, βαλτωμένα από εκτεταμένη διαφθορά και δωροδοκία, για να μην αναφέρουμε τη διαρροή εγκεφάλων στο εξωτερικό — και αυτό είναι απίθανο να αλλάξει τώρα.

Μια έρευνα του Reuters με τη RUSI τον Αύγουστο έδειξε ότι τα στοιχεία των αμερικανικών και άλλων δυτικών εταιρειών τεχνολογίας εξακολουθούσαν να είναι γεμάτα με ρωσικό στρατιωτικό εξοπλισμό που βρέθηκε στο πεδίο της μάχης.

Τέτοια δυτικά εξαρτήματα, και ιδιαίτερα τα μικροτσίπ, είναι βασικά για τον στρατό της Ρωσίας να συνεχίσει τις πολεμικές του προσπάθειες.

“Οι ρωσικοί πύραυλοι και οι υπολογιστές επεξεργασίας και οι αισθητήρες της Ρωσίας είναι κατασκευασμένοι με ρωσικά εξαρτήματα. Αλλά τα πιο κρίσιμα εξαρτήματα σε αυτά, η υψηλότερη τεχνολογία, ήταν δυτικά”, είπε ο Byrne της RUSI.

“Οι Ρώσοι έχουν χρησιμοποιήσει πολύ από τον εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας τους — πυραύλους κρουζ και βαλλιστικούς πυραύλους, πυρομαχικά ακριβείας, τα τελευταία οχήματα μάχης πεζικού. Τώρα, καταφεύγουν σε παλαιότερο εξοπλισμό που έχουν βγάλει από την αποθήκευση. Και μέρος του στόχου των κυρώσεων είναι η επιβράδυνση της προμήθειας εξαρτημάτων υψηλής τεχνολογίας και ουσιαστικά η ικανότητα των Ρώσων να χρησιμοποιούν αυτό το υλικό υψηλής τεχνολογίας, έτσι θα πρέπει να βασίζονται όλο και περισσότερο σε απαρχαιωμένο εξοπλισμό».

Οι Cops, ο Βέλγος ερευνητής, είπε: «Όλο και περισσότεροι «χαζοί» πύραυλοι εντοπίζονται στην Ουκρανία, αποδεικνύοντας πώς η Ρωσία παλεύει με τις ελλείψεις της εφοδιαστικής αλυσίδας».

Φίλοι με προνόμια

Ενώ η ΕΕ, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και άλλες χώρες έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία, η Μόσχα έχει έναν φίλο στο Πεκίνο, ο οποίος έχει ήδη παράσχει στη χώρα εξαγωγές οχημάτων off road για προσωπικό διοίκησης, καθώς και εξαρτήματα drone και ναυτικές μηχανές. Όμως, όπως η Ρωσία, η Κίνα έχει επίσης δυσκολευτεί να φτάσει τους ανταγωνιστές της όταν πρόκειται για τα πιο υψηλής τεχνολογίας εξαρτήματα που χρειάζεται η Ρωσία.

Οι ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια θέτουν τη δυτική βιομηχανία μεταξύ ενός βράχου και μιας δύσκολης θέσης, καθώς οι εταιρείες υποστηρίζουν ότι οι πωλήσεις στην Κίνα παρέχουν σημαντικά έσοδα για τη στήριξη των προσπαθειών έρευνας και ανάπτυξης.

Πάνω απ ‘όλα, η ευρεία χρήση δυτικής τεχνολογίας στον στρατιωτικό εξοπλισμό της Ρωσίας δείχνει ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να κατανοήσει κανείς ακόμη και το παγκόσμιο εμπόριο όπλων, είπε ο Spleeters, στο Conflict Armament Research.

Mε πληροφορίες από POLITICO