Η Επιστήμη Αποκαλύπτει: Ο Θάνατος, ο Θεός και το Κόστος της Πνευματικής Αδράνειας

Η Αδυναμία Συμφιλίωσης Πίστης και Λόγου

Σε μια συναρπαστική ανάλυση που βασίζεται στη λογική και τα επιστημονικά δεδομένα, ο Neil deGrasse Tyson εξετάζει τη διάκριση μεταξύ πίστης και αντικειμενικής αλήθειας, την έννοια του θανάτου, τον ρόλο της θρησκείας και την ιστορική εξέλιξη της επιστημονικής σκέψης, προβάλλοντας την ανάγκη για επιστημονική εγγραμματοσύνη και κριτική σκέψη.

Επιστήμη εναντίον Πίστης: Η Αναζήτηση της Αντικειμενικής Αλήθειας

Ο Tyson τονίζει τη θεμελιώδη διαφορά μεταξύ του να "πιστεύεις" κάτι και του να χρησιμοποιείς τις μεθόδους και τα εργαλεία της επιστήμης για να καθορίσεις τι είναι αντικειμενικά αληθές. Η αντικειμενική αλήθεια είναι αυτή που ισχύει ανεξάρτητα από το σύστημα πεποιθήσεών μας. Σε αντίθεση με την πίστη, η επιστήμη βασίζεται σε γεγονότα και αποδείξεις.

Ο Θάνατος ως Ενεργειακός Κύκλος: Καμία Συνείδηση, Μόνο Μετασχηματισμός

Όσον αφορά το τι συμβαίνει όταν πεθαίνουμε, ο Tyson δίνει μια άκρως επιστημονική και απαραβίαστη εξήγηση. Κατά τη διάρκεια της ζωής, καταναλώνουμε ενέργεια (θερμίδες) για να διατηρήσουμε τη θερμοκρασία του σώματός μας και να κινούμαστε. Τη στιγμή του θανάτου, αυτή η καύση ενέργειας σταματά, με αποτέλεσμα η θερμοκρασία του σώματος να πέφτει σε θερμοκρασία δωματίου.

Ο Tyson περιγράφει δύο τρόπους διάθεσης του σώματος και την πορεία της ενέργειας:

• Αποτέφρωση: Η ενέργεια απελευθερώνεται ως θερμότητα στην ατμόσφαιρα και ακτινοβολεί στο διάστημα.
• Ταφή: Ο Tyson προτιμά την ταφή, επιθυμώντας το ενεργειακό περιεχόμενο του σώματός του, που συγκέντρωσε τρώγοντας χλωρίδα και πανίδα, να επιστρέψει στη γη και να τραφούν οι σκώληκες και οι μικροοργανισμοί, ολοκληρώνοντας τον κύκλο της ζωής.

Ο Tyson υπογραμμίζει ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη για συνείδηση μετά θάνατον. Παρομοιάζει αυτή την κατάσταση με την ανυπαρξία πριν από τη γέννηση, όταν δεν είχαμε συνείδηση του περιβάλλοντος. Ενώ ο φόβος του θανάτου είναι φυσικός, καθώς γεννιόμαστε γνωρίζοντας μόνο τη ζωή, ο Tyson θεωρεί ότι η γνώση του θανάτου δημιουργεί την εστίαση και την επείγουσα ανάγκη για επίτευξη και έκφραση αγάπης στη ζωή. Ο πραγματικός φόβος του για τον Tyson δεν είναι ο θάνατος, αλλά το να ζήσει μια ζωή χωρίς να έχει πετύχει όσα θα μπορούσε.

Η Αδυναμία Συμφιλίωσης Πίστης και Λόγου

Ο Tyson εκφράζει την έλλειψη εμπιστοσύνης σε οποιεσδήποτε προσπάθειες συμφιλίωσης πίστης και λόγου, αναφέροντας ότι όλες οι προσπάθειες λαμπρών μυαλών στο παρελθόν έχουν αποτύχει. Δείχνει πώς η κυριολεκτική ανάγνωση θρησκευτικών κειμένων, όπως η Παλαιά Διαθήκη, οδηγεί σε ανακριβείς περιγραφές του φυσικού κόσμου (π.χ., η δημιουργία σε έξι ημέρες, τα αστέρια ως μικρά σημεία φωτός που μπορούν να πέσουν στη γη).

Εξηγεί ότι όταν η επιστήμη ανακαλύπτει νέα πράγματα, οι θρησκευόμενοι άνθρωποι συχνά επιστρέφουν στα κείμενα για να τα επανερμηνεύσουν με μεταφορικό τρόπο. Αυτή η επανερμηνεία των «ποιητικών» εδαφίων της Βίβλου ήρθε αφού η επιστήμη έδειξε πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα. Οι πεφωτισμένοι θρησκευόμενοι άνθρωποι είναι εντάξει με την επιστήμη και χρησιμοποιούν τη Βίβλο για πνευματική φώτιση, ενώ οι φονταμενταλιστές επιμένουν στην κυριολεκτική αλήθεια και προσπαθούν να εισαγάγουν αυτό το περιεχόμενο στην επιστημονική εκπαίδευση.

Θρησκευτικότητα και Επιστημονική Εκπαίδευση: Μια Ενδιαφέρουσα Σύνδεση

Ο Tyson παρουσιάζει στοιχεία για τη θρησκευτικότητα σε σχέση με το επίπεδο εκπαίδευσης:

• Γενικός πληθυσμός των ΗΠΑ: Περίπου 90% δηλώνουν θρησκευόμενοι, πιστεύοντας σε έναν Θεό που ακούει τις προσευχές τους.
• Πτυχιούχοι με προχωρημένα πτυχία (μάστερ, διδακτορικό): Το ποσοστό θρησκευόμενων πέφτει στο 60%. Αυτά τα πτυχία απαιτούν την αμφισβήτηση της υπάρχουσας γνώσης.
• Επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων: Το ποσοστό πέφτει στο 40%. Ο Tyson διευκρινίζει ότι η πτώση από το 60% στο 40% (όχι από το 90% στο 40%) υποδηλώνει ότι η εκπαίδευση πέρα ​​από το κολέγιο είναι ο κύριος παράγοντας για τη μείωση της θρησκευτικότητας.
• Ελίτ επιστήμονες (μέλη εθνικών ακαδημιών): Το ποσοστό θρησκευόμενων πέφτει σε μόλις 7%. Αυτό σημαίνει ότι το 93% των ελίτ επιστημόνων απορρίπτουν τον Θεό. Ο Tyson βρίσκει το 7% των ελίτ επιστημόνων που εξακολουθούν να προσεύχονται πιο ενδιαφέρον και άξιο περαιτέρω μελέτης.
• Φιλόσοφοι: Οι φιλόσοφοι, που ουσιαστικά "γέννησαν" τον αθεϊσμό, έχουν ποσοστό θρησκευόμενων κάτω του 1%, το οποίο είναι ουσιαστικά μηδέν αν αφαιρέσουμε τους θεολόγους-φιλοσόφους.

Ελευθερία Πίστης, Όχι Επιστημονικής Αγραμματοσύνης στην Τάξη

Ο Tyson υποστηρίζει σθεναρά την ελευθερία της σκέψης και της πίστης σε ό,τι θεό (ή θεούς) επιθυμεί κανείς σε μια ελεύθερη χώρα. Ωστόσο, τραβάει μια σαφή γραμμή όταν μια θρησκευτική φιλοσοφία, που δεν βασίζεται σε αντικειμενικές πραγματικότητες, επιχειρεί να εισέλθει στην τάξη της επιστήμης. Ο ίδιος παρεμβαίνει και λέει: "Όχι, δεν θα σας επιτρέψω στην τάξη της επιστήμης. Αυτό δεν είναι επιστήμη. Κρατήστε το έξω.".

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ενός καθηγητή ιστορίας στο Νιου Τζέρσεϊ, ο οποίος δίδασκε ότι η εξέλιξη και η Μεγάλη Έκρηξη είναι απλές θεωρίες και ότι η κιβωτός του Νώε μετέφερε δεινόσαυρους. Ο Tyson τόνισε ότι το πρόβλημα δεν ήταν η διάκριση εκκλησίας-κράτους, αλλά η ανάγκη να διαχωριστούν οι αδαείς, επιστημονικά αναλφάβητοι άνθρωποι από τις τάξεις των δασκάλων. Αναφέρει ότι κανένας επιστήμονας, ακόμη και το 40% που πιστεύει στον Θεό, δεν πιστεύει ότι οι άνθρωποι και οι δεινόσαυροι συνυπήρχαν.

Ιστορικά Μαθήματα: Η Χρυσή Εποχή του Ισλάμ και η Επιστημονική Αδράνεια

Ο Tyson φέρνει ένα ισχυρό ιστορικό παράδειγμα για το κόστος της πνευματικής αδράνειας. Αναφέρεται στην Χρυσή Εποχή του Ισλάμ, πριν από χίλια χρόνια, όταν οι Άραβες εφηύραν την άλγεβρα, τους αλγόριθμους, τα αραβικά ψηφία και σημείωσαν προόδους στα μαθηματικά, τη γεωργία, τη μηχανική και την ιατρική, σε μια εποχή που η Ευρώπη "διαμελιζόταν" από αιρέσεις. Πράγματι, τα δύο τρίτα όλων των ονομασμένων αστέρων στον νυχτερινό ουρανό έχουν αραβικά ονόματα.

Ωστόσο, αυτή η επιστημονική πρόοδος ανακόπηκε δραματικά γύρω στον 12ο αιώνα με την επιρροή του μουσουλμάνου μελετητή Αλ-Γκαζαλί. Ο Αλ-Γκαζαλί κωδικοποίησε τη συμπεριφορά ενός καλού μουσουλμάνου και στα γραπτά του περιλαμβανόταν ο ισχυρισμός ότι η "χειραγώγηση των αριθμών είναι έργο του διαβόλου". Επίσης, υποστήριξε ότι όλα τα φαινόμενα της φύσης είναι "η θέληση του Αλλάχ". Αυτό σταμάτησε την περιέργεια και, σε συνδυασμό με την απαγόρευση της αριθμητικής χειραγώγησης, οδήγησε στην κατάρρευση της επιστημονικής επιχείρησης της χρυσής εποχής.

Ως αποτέλεσμα, το Ισλάμ αναβίωσε μετά από αυτή την περίοδο, αλλά χωρίς την επιστήμη. Ο Tyson τονίζει το κόστος αυτής της αδράνειας έως σήμερα: 1,3 δισεκατομμύρια μουσουλμάνοι παγκοσμίως δεν συμμετέχουν στα σύνορα της επιστημονικής ανακάλυψης. Για να το υποστηρίξει, αναφέρει τα βραβεία Νόμπελ στις επιστήμες:

• Οι Εβραίοι (περίπου 15 εκατομμύρια παγκοσμίως) έχουν κερδίσει το 25% όλων των βραβείων Νόμπελ στις επιστήμες.
• Οι Μουσουλμάνοι (1,3 δισεκατομμύρια παγκοσμίως) έχουν κερδίσει μόλις δύο (ενάμιση) βραβεία Νόμπελ στις επιστήμες (ο Tyson δεν θεωρεί τα οικονομικά επιστήμη). Αυτό σημαίνει ότι οι Εβραίοι έχουν 50 φορές περισσότερα βραβεία Νόμπελ, ενώ αποτελούν μόλις το 1/80 του πληθυσμού των Μουσουλμάνων, με αποτέλεσμα 4.000 φορές μεγαλύτερο αντίκτυπο. Ο Tyson εκφράζει την ανησυχία του για τα "πόσα μυστικά του σύμπαντος παραμένουν ανεξερεύνητα" επειδή το ένα έκτο του παγκόσμιου πληθυσμού δεν συμμετέχει στην επιστημονική εξερεύνηση.

Η ανάλυση του Neil deGrasse Tyson αναδεικνύει την απαραίτητη διάκριση μεταξύ επιστήμης και θρησκευτικής πίστης, υπογραμμίζοντας την αξία της αντικειμενικής αλήθειας και της επιστημονικής μεθόδου. Μας καλεί να αποδεχτούμε τον θάνατο ως ένα φυσικό ενεργειακό κύκλο και να εκτιμήσουμε την πεπερασμένη μας ύπαρξη ως κίνητρο για επίτευξη. Τέλος, μέσω ιστορικών παραδειγμάτων, τονίζει το κρίσιμο κόστος της θρησκευτικής αδράνειας στην επιστημονική πρόοδο και την ανάγκη για καθολική συμμετοχή στην εξερεύνηση του σύμπαντος.

Εδώ διαβάστε περισσότερα όμοια θέματα.