Οι απόψεις του Γεώργιου Παπανδρέου για το εθνικό περιεχόμενο που οφείλει να έχει η Εκπαίδευση

Ο Γεώργιος Παπανδρέου αποτέλεσε μια πρωταγωνιστική προσωπικότητα στην Ελληνική πολιτική σκηνή. Έλαβε σημαντικά πολιτικά αξιώματα σε μια μακροχρόνια περίοδο από το 1915 έως το 1967. Διετέλεσε Πρωθυπουργός της κυβέρνησης εθνικής ενότητας του Καΐρου το 1942, πραγματοποίησε την αναίμακτη Απελευθέρωση της Ελλάδας, ήταν ο αρχηγός ενός μικρού κόμματος στον κεντρώο χώρο του μεταπολεμικού φάσματος, ενώ η κορυφαία στιγμή του στην "δύση" της ζωής του, ήταν η αρχηγεία της Ένωσης Κέντρου από το 1958, που οδήγησε στον "Ανένδοτο Αγώνα" του 1961 και στην διετή πρωθυπουργία των ετών 1963-1965.

Ασχέτως των απόψεων μας για την προσφορά του στον δημόσιο βίο και για πολλές αμφισβητούμενες πολιτικές του πρωτοβουλίες, αναμφίβολα πρόκειται για έναν πολιτικό που εξέφρασε ένα μεγάλο κομμάτι της Ελληνικής κοινωνίας διαχρονικά.

Κατά την διάρκεια της Βενιζελικής διακυβέρνησης της τετραετίας 1928-1932, ο Γεώργιος Παπανδρέου διετέλεσε Υπουργός Παιδείας για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, με ομολογουμένως μεγάλη επιτυχία για το σύντομο της θητείας του. Σε αντίθεση με τα φτωχά επιτεύγματα της Βενιζελικής διακυβέρνησης, ο Παπανδρέου είχε να επιδείξει ένα πολυεπίπεδο έργο με την κατασκευή εκατοντάδων σχολικών αιθουσών, και με σημαντικά έργα για την αναστήλωση της Ακρόπολης. Κατά την διάρκεια της θητείας του κατέγραψε κάποιες ενδιαφέρουσες απόψεις για το οφειλόμενο εθνικό περιεχόμενο που οφείλει να έχει η παρεχόμενη Παιδεία στην Ελλάδα. Θα παραθέσω κάποια μικρά ενδεικτικά αποσπάσματα.

Τα Ιδανικά της Εκπαίδευσης (άρθρο στην "Εστία")

"....Ερωτάται: Ποια είναι τα Ιδανικά της Ζωής, τα οποία οφείλει να εμπνεύσει η Εκπαίδευσις? Με άλλους λόγους ποια είναι τα Ιδανικά της Εκπαιδεύσεως?

Προφανώς τα Ιδανικά του Έθνους!!!"

"..Το άτομον για να αναπτυχθεί, ζητεί την Ελευθερίαν. Η Ομάς δια να υπάρξει, θέλει την Τάξιν. Το άτομον διεκδικεί το Δικαίωμα. Η Ομάς επιβάλλει το Χρέος".

"...το έθνος αποτελεί όχι μόνο Ιστορικόν, αλλά και βαθύτατον ψυχικόν γεγονός, πηγήν γνησίαν μεγάλης ψυχικής χαράς και δυνάμεως των ανθρώπων και έχει δια τούτο αιώνιον λόγον υπάρξεως".

"...όταν η Εθνική Αποκατάστασις συντελέσθη, σκοπός του Έθνους πλέον, Ιδανικόν, είναι η ανθρώπινη αλληλεγγύη και η Άμιλλα - ο Εθνικός πολιτισμός".

"....αλλά κυρίως δια την Ελλάδα, της οποίας και η παράδοσις και το χάρισμα είναι το Πνεύμα. Δια την Ελλάδα, το Ιδανικόν του πολιτισμού, η δημιουργία της Εθνικής Αναγεννήσεως, η νέα αυτή "Μεγάλη Ιδέα", ημπορεί να ονομαστεί κατ΄ εξοχήν Ελληνικόν Ιδανικόν"

Προς την γενικήν συνέλευσιν των λειτουργών της Μέσης Παιδείας

"...τα εθνικά ιδεώδη των λαών υπάρχουν πάντοτε. Η μεγάλη ιδέα παραμένει αθάνατος. Απλώς μόνο μεταβάλλει περιεχόμενον. Από την αύξηση του εδάφους, μετατοπίζεται εις την αυξησιν και την ανύψωσιν πολιτισμού."

"Η εθνική ολοκλήρωσις δεν αποτελεί τέρμα. Αποτελεί αφετηρίαν προς επιδίωξιν των αληθών, ανωτέρων σκοπών του έθνους".

"Εις την νεότηταν, οι διδάσκαλοι οφείλουν να εμπνέουν:

α) Την υπερηφάνειαν ότι είμεθα Έλληνες

β)Το καθήκον της Εθνικής Αμύνης

γ)Την αποστολήν της νέας γενεάς, να εξυψώσει το υλικόν, πνευματικόν και ηθικόν επίπεδον του Ελληνικού λαού, δηλαδή να δημιουργήσει ανώτερον εθνικόν πολιτισμόν, μιαν εθνικήν Αναγέννησιν, η επιδίωξις της οποίας αποτελεί την νέα Μεγάλη Ιδέα του Έθνους."

"...ασφαλώς κακοί πατριώται, πρέπει να θεωρούνται εκείνοι, οι οποιοι ταυτίζουν την ευγενεστάτην ιδέαν του Έθνους με την βάναυσον υλικήν επικράτησιν και εκμετάλλευσιν των εργαζομένων ανθρώπων υπό μιας κοινωνικής τάξεως"

".....το συμπέρασμα είναι, ότι το εθνικόν ιδεώδες παραμένει πάντοτε κύριος σκοπός της Παιδείας. Και ότι το εθνικόν Ιδεώδες δεν ευρίσκεται εις αντίφασιν, αλλά εις πλήρη αρμονίαν και προς το "ανθρωπιστικόν Ιδεώδες....."

".....δια τούτον οφείλει η Παιδεία να καλλιεργή ταυτοχρόνως εις την ψυχήν της νεότητος και την αγάπην της Ελευθερίας και την ανάγκην της Πειθαρχίας. Την διεκδίκησιν του Δικαιώματος και την συνείδησιν του Καθήκοντος. Την φιλοδοξίαν της Εξουσίας και την ευχαρίστησιν της Υποταγής....."

παρμένο από εδώ

ΠΗΓΗ

Γεωργίου Παπανδρέου, Πολιτικά κείμενα (μελέτες, λόγοι, άρθρα)