Πέρα από τα μέτρα

Του Σταυρου Λυγερου

Το δίλημμα «ναι ή όχι στα μέτρα» είναι πολιτικά βολικό για την κυβέρνηση. Στις υφιστάμενες συνθήκες, η καταγγελία των μέτρων δεν αποτελεί ρεαλιστική αντιπρόταση. Οι κυβερνώντες δυσκολεύονται όταν η κριτική εστιάζεται εκεί που τα λόγια τους είναι πολλά και τα έργα τους ελάχιστα: Πρώτον, στο γεγονός ότι τα βάρη δεν κατανέμονται δίκαια. Δεύτερον, στο γεγονός ότι τα κάθε είδους λαμόγια παραμένουν ατιμώρητα. Τρίτον και σημαντικότερο, στο γεγονός ότι αντί να θεμελιωθεί ένα νέο παραγωγικό μοντέλο ανάπτυξης, μάλλον ρετουσάρεται το ανορθολογικό, κλεπτοκρατικό και σπάταλο μοντέλο, που μας οδήγησε στη σημερινή κατάσταση.

Η λήψη μέτρων ήταν αναγκαία για να κρατηθεί το κεφάλι έξω από το νερό. Παρ’ ότι επώδυνα, τα μέτρα ήταν το πρώτο και εύκολο βήμα. Δεν λύνει, όμως, το πρόβλημα. Το δύσκολο βήμα είναι η κρίση να χρησιμοποιηθεί σαν καταλύτης για να προωθηθούν οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις, που θα θέσουν τη χώρα σε τροχιά εξυγίανσης και ανάπτυξης. Η κρίση διευκολύνει την αλλαγή συμπεριφορών και νοοτροπιών. Μπορεί να καταστήσει εφικτό αυτό που πριν ήταν σχεδόν ανέφικτο. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συναίνεση ή τουλάχιστον η ανοχή της κοινωνίας. Αυτή εξασφαλίζεται μόνο εάν οι πολίτες πεισθούν ότι πράγματι γίνεται μiα νέα αρχή με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης.

Η ανάγκη για κοινωνική συναίνεση δεν σημαίνει καθόλου προσκόλληση στη χρήση των παραδοσιακών αναποτελεσματικών πολιτικών εργαλείων. Η Ελλάδα έχει περιέλθει σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Για να υπάρξει διέξοδος χρειάζονται νέα πολιτικά εργαλεία, νέες ευφάνταστες προσεγγίσεις και αποτελεσματικές πρακτικές. Η φοροδιαφυγή αντιμετωπίζεται με ένα συνδυασμό τεκμηρίων και ανασυγκρότησης του ελεγκτικού μηχανισμού. Το φορολογικό νομοσχέδιο κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση. Το πρόβλημα των δαπανών αντιμετωπίζεται με την αναθεώρησή τους από μηδενική βάση. Σ’ αυτό το επίπεδο δεν γίνεται τίποτα. Τέλος, για να αξιοποιηθούν οι λιμνάζουσες αναπτυξιακές δυνατότητες χρειάζονται κίνητρα και κυρίως εξάλειψη των αντικινήτρων για επενδύσεις, που θα αξιοποιήσουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα. Αυτό που σήμερα είναι αδύνατο, λόγω πολιτικής αβελτηρίας, γραφειοκρατικών και νομικών εμποδίων, πρέπει να γίνει δυνατό. Ο,τι υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον πρέπει να δρομολογηθεί, ακόμα και αν χρειαστεί να εφαρμοστούν έκτακτες διαδικασίες.

Το νοικοκύρεμα μπορεί να αυξήσει την παραγωγικότητα και ταυτοχρόνως να εξοικονομήσει τεράστιους πόρους και ανθρώπινο δυναμικό, λόγω της γιγαντιαίας έκτασης του ανορθολογισμού, της σπατάλης και της λεηλασίας του δημόσιου χρήματος. Επιτροπές εμπειρογνωμόνων έπρεπε ήδη να σκανάρουν υπουργεία και εποπτευόμενους οργανισμούς για να εισηγηθούν αλλαγές στις δομές και στις λειτουργίες. Ο ισχυρισμός ότι αυτά είναι μη ρεαλιστικά υποκρύπτει ιδιοτέλεια ή ανοησία. Αποτελεσματικές λύσεις έχουν υποδειχθεί. Το έλλειμμα ήταν πάντα στην πολιτική βούληση. Το νοικοκύρεμα θα στείλει ένα έμπρακτο μήνυμα ότι η κυβέρνηση δεν μαζεύει απλώς χρήματα, αλλά ότι πραγματικά θεμελιώνει ένα νέο, υγιές και παραγωγικό μοντέλο ανάπτυξης. Δυστυχώς, όμως, η κυβέρνηση παραμένει εγκλωβισμένη στην πεπατημένη.

kathimerini.gr

http://infognomonpolitics.blogspot.com/2010/03/blog-post_7039.html