Εάν η Αγία Σοφία στέγαζε την Citibank το δυτικό ενδιαφέρον θα ήταν έντονο

Τράπεζες ‘Πίστης.’

Δρ. Άρης Πετάσης

Εάν στην Αγία Σοφία στεγάζονταν τα κεντρικά γραφεία της Citιbank και οι Τούρκοι δοκίμαζαν να τα μετατρέψουν σε τζαμί, η Αμερική θα μπλόκαρε την πρόσβαση των Τούρκων στο δολάριο και η ΕΕ θα σταματούσε τις εισαγωγές τούρκικων προϊόντων σαν πρώτα μέτρα. Η Αγία Σοφία, όμως, είναι Χριστιανικός ναός, σε μια εποχή που μετρούν τα οικονομικά και εξευτελίζονται τα πνευματικά.

Αυτό εξηγεί γιατί μετά την αλλαγή χρήσης της από μουσείο σε τζαμί, οι διαμαρτυρίες εκ μέρους της
υποτιθέμενης Χριστιανικής Δύσης είναι μηδαμινές. Όλα όσα βλέπουμε να εκτυλίσσονται είναι κατά την άποψη μου απότοκα αυτού που ο Αρχιεπίσκοπος του Canterbury, Rowan Williams χαρακτήρισε «μετά-Χριστιανική εποχή» (post-Christian Era) μιας ‘εκσυγχρονισμένης πίστης’, όπου η Αγία Τράπεζα έχει αξία μόνο εφόσον λειτουργεί σαν πάγκος εργασίας κάποιου τεχνίτη που δημιουργεί οικονομικό όφελος.

Ζούμε στην εποχή ενός κακέκτυπου διαφωτισμού όπου ο άνθρωπος θεωρεί τον εαυτό του παντοδύναμο και αυτοτελή, λοιδορώντας τα Θεία και θεωρώντας ως μη υπάρχοντα όσα δεν μπορεί να κατανοήσει με τη λογική. Η σημερινή Δύση έχει απαρνηθεί όσα ίσχυαν για την Πίστη μέσα στους αιώνες. Εκκλησίες δεν κτίζονται πια ενώ πολλές από τις υπάρχουσες βγαίνουν στο σφυρί για να μετατραπούν σε τζαμιά, θέατρα, ξενώνες, εστιατόρια και χώρους οικονομικής δραστηριότητας. Μέσα σε τέτοιο κλίμα, είναι επακόλουθο πως οι ηγέτες της Δύσης αδυνατούν να δουν την Αγία Σοφία ως το λαμπρότερο οικοδόμημα λατρείας που δημιούργησε ποτέ ο άνθρωπος.

Κοινωνία χωρίς Πίστη δεν γίνεται.

Είναι πεποίθηση μου πως, η κατηφόρα είναι προσωρινή γιατί σύντομα θα επανέλθει η ισορροπία – τουλάχιστο αυτό υπαγορεύει η ιστορική νομοτέλεια. Γιατί κοινωνία χωρίς Πίστη δεν μπορεί να επιβιώσει. Επειδή η φύση απεχθάνεται το κενό η επαναφορά της Πίστης μπορεί να γίνει ή με την παλιγγενεσία της Χριστιανοσύνης ή με την αντικατάσταση της από μια άλλη θρησκεία. Η Πίστη είναι έμφυτη και ανυψώνει την ανθρώπινη ύπαρξη. Τα απαράμιλλα έργα των Αρχαίων Ελλήνων ήταν προϊόν εργασίας βαθιά θρησκευόμενων ακτινοβόλων ανδρών. Η λάμψη και το μεγαλείο του Βυζαντίου ήταν έργο πιστών ορθοδόξων Χριστιανών.

Σκότος και σκοταδισμός.

Όσοι βλέπουν την Χριστιανική πίστη σαν σκοταδισμό και επιχαίρονται για την υποχώρηση της μέσα στην μετα-Χριστιανική Δύση καλό είναι να συγκρατηθούν. Το κενό Πίστης θα πληρωθεί στα σίγουρα και οι επιχαίροντες μπορεί και να υποστούν σοκ εάν ο Χριστιανισμός αντικατασταθεί από κάτι άλλο. Να τι είπε ο Giulio Meotti σε σχετικό άρθρο του στις 12 Ιουλίου, 2020. «Τώρα που η Τουρκία μετατρέπει το παλαιότερα σημαντικότερο χριστιανικό μνημείο της σε τζαμί, δεν υπάρχει [από την Δύση] διαμαρτυρία, μόνο σιωπή και μουρμουρητό, που δεν είναι τίποτα άλλο από το soundtrack της υποταγής της Δύσης στο Ισλάμ.»

Το αδιαίρετο ανθρώπου και Πίστης.

Στην μάχη των Πλαταιών σκοτώθηκαν Έλληνες οπλίτες γιατί ο Παυσανίας είχε δώσει διαταγή να μην κουνηθεί φύλλο μέχρι να τέλειωνε η προσευχή ακόμη κι αν επιτίθεντο οι Πέρσες. Τελικά, ήταν οι πιστοί των Πλαταιών που έσωσαν τον Δυτικό πολιτισμό και όχι οι άπιστοι κάπου στον Βορρά. Τόσο ο Αριστείδης όσο και ο Κίμωνας ήσαν βαθειά θρησκευόμενοι πράγμα που τους έδινε νόημα ζωής. Η Πίστη δεν ήταν σκοταδισμός ούτε για τον Παυσανία αλλά ούτε και για τον Αισχύλο, Σωκράτη, Πλάτωνα, Ξενοφώντα κ.α.

Η Πίστη ήταν το ακαταμάχητο στήριγμα ζωής, αισιοδοξίας και δημιουργίας. Σκότος είναι η απουσία του πνευματικού και των επουρανίων και ο περιορισμός της αντίληψης στα απτά και τα επιστημονικά μόνο. Σκοταδισμός είναι ο άκρατος εγωκεντρισμός και η φαντασιοπληξία πως ο άνθρωπος έχει πλέον καταστεί θεός γιατί ανακάλυψε το διαδίκτυο και το Sunday shopping. «Οι διαμάχες για το μηδενισμό εστιάζονται στο σχετικισμό των αξιών και στη συνέπειά του: τη στέρηση της ανθρώπινης ζωής από το αντικειμενικό της νόημα.» Παναγιώτης Κονδύλης, Παλιά και νέα θεότητα, Αθήνα: Εκδόσεις Έρασμος, 2003, σελ. 38

Χριστιανοσύνη μειωμένης ισχύος.

Αυτό που έγινε στην Κωνσταντινούπολη με την Αγία Σοφία είναι η αποκάλυψη πως στην Δύση όλο και μειώνεται η ήπια ισχύς του Χριστιανισμού καθώς και η επίδραση της ελληνικής γραμματείας. Αδαμάντινες ελληνικές και χριστιανικές αρχές αντικαθιστούνται από τον ‘θεό’ της παγκοσμιοποίησης και τη ‘θρησκεία’ του καταναλωτισμού. Για πολλούς ηγέτες της Δύσης η ερώτηση τού, «τι εστίν άνθρωπος;» απαντάται με οικονομετρικά μοντέλα. Για αυτούς υπάρχει μόνο ο μεταλλαγμένος άνθρωπος–πελάτης. Ο πιστός με την σωστή και ενάρετη συμπεριφορά δεν είναι άνθρωπος εκτός εάν αποτελεί και μέρος της οικονομικής αλυσίδας.

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο τα πράγματα και οι υψηλές πνευματικές έννοιες άρχισαν να μετατοπίζονται ριζικά. Ας δούμε λίγα παραδείγματα:

α.) Όταν στις 10 Απριλίου, 1821 οι Τούρκοι απαγχόνισαν τον Οικουμενικό Πατριάρχη, η Ρωσία απείλησε την Τουρκία με πόλεμο και αμέσως διάκοψε τις διπλωματικές σχέσεις μαζί της. Ο Ρώσος Πρέσβης, βαρόνος Στρόγγανωφ, διαμαρτυρήθηκε σαν αντιπρόσωπος όλων των Χριστιανών υπηκόων του Σουλτάνου βάση των προνοιών της συνθήκης του Κιουτσούκ Καϊναρτζή. Ο Τσάρος Αλέξανδρος απέστειλε αυστηρό απειλητικό τελεσίγραφο στο Σουλτάνο. Frazee, Charles (1969). The Orthodox Church and Independent Greece, 1821-1853. Cambridge University press. σελίδες 35–37.) Διακόσια χρόνια αργότερα η Αγία Σοφία πάει πίσω στις εποχές του Οθωμανισμού και η προσδοκούσα να καταστεί Τρίτη Ρώμη, δηλαδή η Μόσχα, απλά μουρμουρίζει

β.) Ο Πάπας και η Καθολική Εκκλησία και τα άλλα χριστιανικά δόγματα μένουν στις κοινότυπες διακηρύξεις του τύπου, ‘θλιβόμαστε’

γ.) Ο Πρόεδρος Τραμπ και η Αμερική του «In God We Trust» τηρεί σιγή ιχθύος και δ) η Βρετανία που τον 19ο αιώνα κατακτούσε την μια αποικία μετά την άλλη με στόχο να εκπολιτίσει με ιεραπόστολους τους γηγενείς, μέσω του Χριστιανισμού, τώρα μιλά για το δικαίωμα της Τουρκίας να προβαίνει σε ότι αίσχος επιθυμεί ενάντια στην Χριστιανοσύνη και δη ενάντια των Ορθοδόξων. Την ίδια θέση είχε υιοθετήσει και το 1821 όταν οι Τούρκοι απαγχόνισαν τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄. Βασικά είχε πάρει την θέση πως η Οθωμανική Αυτοκρατορία δικαιούται να κρεμάσει όποιον θέλει και όποτε θέλει.

Η ‘Χριστιανική’ ΕΕ των τριών φθινόντων πυλώνων.

Η υποτιθέμενη Ελληνο/Ρωμαϊκή, Χριστιανική Ευρώπη και Αμερική (δηλαδή, η Δύση) μένουν μόνο στα λόγια και πολλές φορές είναι ακόμα και πηγή καταστροφής των Χριστιανών. Παράδειγμα: Η ανάμιξη της Αμερικής στο Ιράκ και την Συρία κυριολεκτικά αφάνισε τους Χριστιανούς της περιοχής που πεισματικά παρέμειναν στις εστίες τους από την πρώτη μέρα του χριστιανισμού. Με την στήριξη της Αμερικής χάθηκε, επίσης, ο χριστιανικός πληθυσμός της κατεχόμενης Κύπρου. Κατά την καθομιλουμένη, ο Χριστιανισμός δεν πουλά πια στην Δύση.

Η Κύπρος έχει 500 και πλέον βεβηλωμένες εκκλησίες χωρίς να ενδιαφέρεται σχεδόν κανένας στην Δύση. Και όλα αυτά ενώ η Δύση καυχάται υποκριτικά πως η ύπαρξη της στηρίζεται στους άξονες:

α.) της ηθικής που πηγάζει από τον Χριστιανισμό/Ιουδαϊσμό,

β.) του Ελληνο/Ρωμαϊκού πολιτισμού και γ.) του Διαφωτισμού.

Ο πυλώνας του Χριστιανισμού χάθηκε μέσα από την μετα-χριστιανική εποχή της Δύσης. Θεός είναι πλέον ο άνθρωπος και η δυνατότητα του να ξοδεύει και να καταναλώνει. Ο πυλώνας του Ελληνικού πολιτισμού σταδιακά πάει να αντικατασταθεί από την υποκρισία. Ο Ελληνικός πολιτισμός κινδυνεύει στην κατεχόμενη Κύπρο καθώς ένα-ένα τα ελληνικά μνημεία μετατρέπονται σε στάβλους αλόγων και οι ελληνικοί χώροι λατρείας σε δισκοθήκες. Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά η Δύση παρακολουθεί αδιάφορα με καμία προσπάθεια προστασίας του ελληνικού πολιτισμού που η ίδια διακηρύττει πως αποτελεί την πυλώνας ύπαρξης της.

Ο Διαφωτισμός, όπως εφαρμόζεται σήμερα στην Δύση, φαίνεται να την έχει εκτροχιάσει, κατεδαφίζοντας στον πέρασμα του κάθε έννοια που υπαγορεύει η υψηλή ηθική και η Πίστη. Ο σημερινός ‘διαφωτισμός’ απαγορεύει στον άνθρωπο να ρωτά από πού αρχίζει η ύπαρξη του και που καταλήγει μετά θάνατο. Ούτε ενδιαφέρεται για τα ψηλά γράμματα του υπερφυσικού και του πνεύματος. Ενδιαφέρεται μόνο για όσα βλέπουμε, αγγίζουμε και όσα καταλαβαίνει ο ανθρώπινος νους. Ιδιαίτερα ο νους των αστροφυσικών που μας καθορίζουν που αρχίζει και που τελειώνει το σύμπαν. Ό,τι δεν βλέπουν οι φυσικοί δεν υπάρχει! Όσα δεν έχουν οικονομική αξία δεν είναι άξια λόγου!

Χρησιμότητα-ωφελιμισμός-καταναλωτισμός οι νέοι ‘θεοί’ της Δύσης.

Ο ‘ορθολογισμός’ και το ‘δίκαιο’ του διαφωτισμού της σημερινής Δύσης εδράζονται στο κενό της χρησιμότητας (functionalism), του ωφελιμισμού (utilitarianism) και της κατανάλωσης (consumerism) που οι Αρχαίοι Έλληνες θα χλεύαζαν. Έτσι, ο σημερινός ‘ορθολογισμός’ στην πράξη ακυρώνει κάθε ουσιαστική έννοια αρετής και δικαιοσύνης όπως τις είχαμε διαμορφώσει εμείς οι Έλληνες μέσα από την φιλοσοφία μας και την διαχρονική και από αρχαιοτάτων χρόνων πίστη μας στα Θεία. Ο σημερινός ‘διαφωτισμός’ θέλει τον άνθρωπο να είναι ο νέος ‘θεός’ και τις υπεραγορές και τα Do It Yourself (DIY) η νέα ‘θρησκεία.’ Απλά, η Πίστη και ο Θεός καταργούνται γιατί δεν αποτελούν μεταβλητές της οικονομικής εξίσωσης. Παλιά, στο κέντρο των μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων δέσποζε ο καθεδρικός ναός της πόλης. Τώρα δεσπόζει το κτίριο κάποιας -συνήθως διεφθαρμένης- τράπεζας που καθιστά την εκκλησία αναχρονισμό για όσους βλέπουν τα πράγματα με οικονομικό φακό. Εάν ήταν στα χέρια των σύγχρονων ‘διαφωτιστών’ ο ναός της θεάς Αθηνάς, ο Παρθενώνας, θα μετατρέπονταν σε κεντρικά γραφεία κάποιας πολυεθνικής γιατί το κτίριο είναι chic και διαθέτει ισχυρό brand name. Εμείς, οι Έλληνες Χριστιανοί, όμως, διατηρούμε τον Παρθενώνα στην οικουμενικότητα του. Ο μέσος σημερινός πλούσιος άνθρωπος στην Δύση πιστεύει πως θεός είναι ο ίδιος και ήδη άρχισε να ψάχνει για την ‘αθανασία’ διά μέσω της διαδικασίας της ψύξης (cryonics). Ο πλούσιος μπαίνει σε κατάψυξη δευτερόλεπτα πριν ξεψυχήσει εν αναμονή της ‘ανάστασης’ του από την επιστήμη του μέλλοντος. Έτσι, το ‘προσδοκώ ανάσταση των νεκρών’ η ‘διαφωτισμένη’ Δύση το μετατρέπει σε ‘προσδοκώ ενανθρώπηση των κατεψυγμένων αδελφών μας’ χωρίς το ‘αιωνία η μνήμη’ μια και το σώμα τους ποτέ δεν θα πεθαίνει εφόσον βρίσκεται σε ψυγείο με 400 βαθμούς μείον. .

Δυσκολία αντίληψης των μεγάλων εννοιών της φυλής μας.

Για τους πλείστους ηγέτες της Δύσης, η Πίστη έπαυσε να βρίσκεται εντός του πεδίου αντίληψης τους γιατί δεν διαθέτει μετρήσιμα οικονομικά μεγέθη. Στην περίπτωση της Αγίας Σοφίας, πόσοι Δυτικοί ηγέτες είδαν πρώτα το πνευματικό και θρησκευτικό μέγεθος της Αγίας Σοφίας και μετά το αρχιτεκτονικό και την λαμπρότητα του κτιρίου σαν τέχνη;

Ο ‘διαφωτισμός’ δεν τους αφήνει να δουν το σκέλος της λατρείας γιατί δεν είναι απτό. Ακούγοντας για την εκκλησία της Αγίας Σοφίας πολλοί ηγέτες βλέπουν μόνο πέτρες, πυλό και αρχιτεκτονική. Αδυνατούν να διανοηθούν πως εκεί για αιώνες υμνολογείτο και δοξαζόταν ο Θεός στην παρουσία ακτινοβολούντων Αυτοκρατόρων, Πατέρων της Εκκλησίας και Πατριαρχών. Καμία δυνατότητα να αντιληφθούν πως όταν κλήρος και λαός έψελνε- σε ήχο βαρύ- το Τις Θεός Μέγας ως ο Θεός Υμών προκαλείτο έκρηξης αισθημάτων και δέος σε ολόκληρη την Αυτοκρατορία.

Ούτε μπορούν να εκτιμήσουν πως μέσα στους αιώνες το ίδιο δοξαστικό άσμα συνεχίζει να προκαλεί την ίδια συγκίνηση όταν το ψάλει ο Νεοχωρίτης, σημερινός δεξιός ψάλτης τους Αγίου Γεωργίου στην Κωνσταντινούπολη. Δεν μπορούν να δουν πως η Αγία Σοφία, σαν τζαμί και εκτός του Οικουμενικού Πατριαρχείου, βρίσκεται εκτός τους φυσικού/πνευματικού της χώρου.

Η Αγία Σοφία συνεχίζει να θρηνεί όπως ακριβώς κλαίνε τα συλημένα μάρμαρα του Παρθενώνα μακριά από τον φυσικό τους χώρο στον καθαγιασμένο βράχο της Ακρόπολης. Δεν νοείται Αγία Σοφία χωρίς χριστιανική ψαλμωδία, θρησκευτική τελετουργία και απείρου κάλλους βυζαντινούς ύμνους. Αγία Σοφία και Ακάθιστος Ύμνος είναι αλληλένδετα. Χωρίς την ανθρώπινη χριστιανική παρουσία η Αγία Σοφία παραμένει ορφανή και αιμορραγούσα κάτω από την σκιά του Μαρμαρωμένου Βασιλιά. .

Κάποτε, Βρετανός που βρέθηκε τυχαία σε ορθόδοξη λειτουργία στο χωριό μου με ρώτησε, «γιατί δεν εκσυγχρονίζετε την λειτουργία σας;» Του απάντησα πως το ορθόδοξο είναι το τέλειο και το πλήρες και ως εκ τούτου δεν επιδέχεται ‘εκσυγχρονισμού.’ «Μόνο τα ατελή εκσυγχρονίζονται» του ανάφερα. Συγχύστηκε όταν με είδε να σκύβω για να ασπαστώ την χείρα του γηραιού ιερέα του χωριού και με ρώτησε γιατί σκύβω το κεφάλι μπροστά σε ένα απλό κληρικό. Τού απάντησα με ευγένεια: «Δεν έχω την δυνατότητα να σου εξηγήσω επαρκώς. Απλά, ένας μη θρησκευόμενος κοσμικός του δυτικού ‘διαφωτισμού’ δεν μπορεί να αντιληφθεί την έννοια της ταπεινότητας και της έπαρσης όπως την αντικρίζει η Ορθοδοξία.»

Μένουμε στην ΕΕ.

Πρεσβεύω πως για πολλούς και διάφορους λόγους εμείς οι Έλληνες θα πρέπει να παραμείνουμε μέσα στην ΕΕ παρά τα αρνητικά της. Εξάλλου, πρέπει να συνεχίσουμε να έχουμε λόγο και ρόλο για να είμαστε σε θέση να διαμορφώνουμε μαζί τα μελλοντικά πνευματικά κι αξιακά πράγματα.

Δηλαδή, έχουμε ευκαιρία να συνεχίσουμε να δίδουμε αυτό που έδινε πάντοτε η φυλή μας μέσα από την ιστορική διαδρομή του Ελληνισμού: Το ελληνικό φως. Υπάρχει το προζύμι γιατί ακόμα και κάτω από τις συνθήκες που περιέγραψα πιο πάνω το 60% των πολιτών της Δύσης δηλώνουν Χριστιανοί.

Κατακλείδα.

Ο μεγάλος ιστορικός Beaton γράφει πως μπορέσαμε να παραμείνουμε Έλληνες μέσα από τις κακουχίες και την σκλαβιά τόσων αιώνων, που είχαν λυγίσει τόσες άλλες φυλές, γιατί καταφέραμε να διατηρήσουμε τρία βασικά στοιχεία:

α.) την γλώσσα μας,

β.) την πίστη μας και τις αρχές μας και

γ.) τα Ελληνικά/Χριστιανικά ονόματα μας.

Πρεσβεύω πως και τα τρία μαζί αποτελούν πυξίδα σωτηρίας και ελπίδα για μεγαλουργία του Ελληνισμού και της φυλής μας.

*Συγγραφέας του βιβλίου: Leadership Triumphs & Failures, 2019, Amazon.co.uk & Αντιπρόεδρος του Διεθνούς Ταμείου Πανεπιστημίου Αεροπορίας Μόσχας. E–mail: arispetasis@youtheleader.com

https://infognomonpolitics.gr/