Το μήνυμα στήριξης των ΗΠΑ στην Ελλάδα

Και το φοβικό σύνδρομο των Γερμανών απέναντι στον Ερντογάν

Μήνυμα επιβεβαίωσης του στρατηγικού χαρακτήρα των σχέσεων Ελλάδας-ΗΠΑ, όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια αλλά και στήριξης των διπλωματικών πρωτοβουλιών της Ελλάδας για την εμπέδωση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων, στέλνει η νέα αμερικανική κυβέρνηση, όχι μόνο με τις δηλώσεις κορυφαίων παραγόντων, αλλά και με την τηλεφωνική επικοινωνία που αναμένεται να έχουν την Πέμπτη, ανήμερα της 25ης Μαρτίου ο Τζο Μπάιντεν και ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Θα είναι η πρώτη επικοινωνία των δυο ηγετών μετά την ανάληψη των καθηκόντων του νέου Αμερικανού Πρόεδρου ,και έχει ενδιαφέρον ότι αποσυνδέεται αυτή η επικοινωνία με το τηλεφώνημα και προς τον τούρκο ηγέτη, καθώς παραδοσιακά η αμερικανική διπλωματία τηρούσε ισορροπίες με σχεδόν ταυτόχρονες επικοινωνίες με τους ηγέτες της Ελλάδας και της Τουρκίας.

Η τηλεφωνική επικοινωνία Μπάιντεν -Μητσοτάκη διευκολύνεται από το γεγονός ότι ο Αμερικανός πρόεδρος, έχει ήδη ρίξει τα «βέλη» του στην Άγκυρα αλλά και επειδή γνωρίζει εις βάθος και από πρώτο χέρι την κατάσταση στο Αιγαίο, στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Κυπριακό , από την θητεία του στην Γερουσία αλλά και ως αντιπροέδρου των ΗΠΑ και λόγω της στενής σχέσης του με την Ελληνική και Κυπριακή κοινότητα στις ΗΠΑ

Με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις να βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών και την πλήρη συμπόρευση σε μείζονες περιφερειακές προκλήσεις, η Ελλάδα έχει αναδειχθεί σε αξιόπιστο σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή . Και πλέον περιφερειακές συμπράξεις και συνεργασίες όπως οι Τριμερείς και Πολυμερείς Συνεργασίες, έχουν τη στήριξη των ΗΠΑ που επιδιώκουν να επανακαθορίσουν την θέση τους στη διεθνή σκηνή ,μετά από μια προβληματική περίοδο, αυτή της διακυβέρνησης Τραμπ.

Μια πρώτη γεύση των αμερικανικών διαθέσεων πήρε χθες η Αθήνα στην σύντομη συνάντηση που είχαν στις Βρυξέλλες στο περιθώριο της Υπουργικής Συνόδου του ΝΑΤΟ οι κ. Δένδιας και Μπλίνκεν ,αλλά και από τις δηλώσεις του ίδιου του Αμερικανού ΥΠΕΞ σε δημόσια ανοικτή συζήτηση με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ Γ. Στόλτενμπεργκ.

« Δεν είναι μυστικό ότι έχουμε διαφορές με την Τουρκία σχετικά με τους S-400, αλλά και με ορισμένες ενέργειες, όπως στην Ανατολική Μεσόγειο. Επίσης, δεν είναι μυστικό ότι η Τουρκία είναι παλιός και πολύτιμος σύμμαχος, η οποία μας συμφέρει να παραμείνει προσδεμένη στο ΝΑΤΟ. Αυτό πιστεύω ότι είναι και προς το συμφέρον της Τουρκία» είπε ο κ.Μπλίνκεν προσθέτοντας όμως : «το ΝΑΤΟ έδειξε προσφάτως την αποτελεσματικότητά του στην αντιμετώπιση διαφορών και ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο, λειτουργώντας ως όχημα για την αποτροπή συγκρούσεων, για αποκλιμάκωση και για αναζήτηση τρόπου να προχωρήσουμε προς τα εμπρός. Αυτό είναι πολύ θετικό. Θα πρέπει, όμως, να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε επ’ αυτού και είμαστε αποφασισμένοι να το κάνουμε».

Η προσέγγιση αυτή δείχνει ότι ναι μεν παραμένουν τα προβλήματα και η καχυποψία με την Τουρκία αλλά στην αμερικανική εξωτερική πολιτική παραμένει ο στόχος να κρατηθεί η Τουρκία στο στρατόπεδο της Δύσης. Και το ερώτημα το οποίο θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό και την ισορροπία μεταξύ Ουάσιγκτον -Αθήνας -Άγκυρας είναι ακριβώς πόσο διατεθειμένη θα είναι η νέα αμερικανική κυβέρνηση να υποχωρήσει στους εκβιασμούς του Τ.Ερντογάν.

Την Πέμπτη στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. το «Τουρκικό Πρόβλημα» που παρουσιάζεται με τον εύσχημο τίτλο «Ανατολική Μεσόγειος» θα βρεθεί στην ατζέντα των ευρωπαίων ηγετών οι οποίοι όμως ένα μέρος της συνάντησης τους θα το διαθέσουν για μια πρώτη συλλογική συνάντηση (μέσω τηλεδιάσκεψης) με τον Τ.Μπάιντεν, σε ένα ισχυρό μήνυμα για αποκατάσταση της Διατλαντικής Σχέσης. Είναι η πρώτη φορά μετά από 16 χρόνια που Αμερικανός πρόεδρος συμμετέχει σε Σύνοδο Κορυφής καθώς το 2005 ήταν ο Τ .Μπους ο νεότερος που συμμετείχε δια ζώσης στη Σύνοδο Κορυφής, που και πάλι ένα από τα βασικά θέματα στην ατζέντα της είχε τις ευρωτουρκικές σχέσεις.

Όμως μέχρι την Πέμπτη θα υπάρξει σκληρό διπλωματικό παρασκήνιο καθώς με πρωτοστάτη το Βερολίνο, επιχειρείται να διαμορφωθεί ένα κείμενο Συμπερασμάτων το οποίο θα είναι αποστεωμένο και θα αφήνει στο απυρόβλητο την Τουρκία, παρά το γεγονός ότι η συζήτηση των ηγετών θα γίνει στη βάση της Κοινής Έκθεσης Μπορέλ -Κομισιόν, η οποία σε αντίθεση με το πρώτο προσχέδιο Συμπερασμάτων ήταν ισορροπημένη.

Το Σχέδιο Συμπερασμάτων έχει εκτενείς αναφορές στην «θετική ατζέντα» με τα «δώρα» στην Τουρκία ,κάνει σύντομη γενικόλογη αναφορά σε ενδεχόμενο κυρώσεων χωρίς καν να τις αναφέρει , κάνει εκτενή αναφορά στην διαδικασία αποκλιμάκωσης χωρίς όμως να καταγράφει το τι προηγήθηκε, τη διαχρονική απειλή του casus belli ,τις συνεχείς παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου, ενώ βαφτίζει τις Διερευνητικές επαφές σε «διμερείς συνομιλίες» διαστρεβλώνοντας πλήρως τον χαρακτήρα της διαδικασίας.

Διπλωματική πηγή μας χαρακτήριζε το Σχέδιο Συμπερασμάτων ως «άθλιο» και η προσπάθεια της Αθήνας και της Λευκωσίας είναι να υπάρξουν ουσιαστικές αλλαγές ώστε ν μπορεί να γίνει αποδεκτό στην Σύνοδο Κορυφής.

Σύμφωνα με πληροφορίες το Βερολίνο επιχειρεί να απλώσει και πάλι «πέπλο» προστασίας πάνω από την ΄Αγκυρα ,ακολουθώντας τη λογική κατευνασμού της Τουρκίας η οποία έχει αποδεχθεί αδιέξοδη.

Το Βερολίνο υποκύπτοντας στους εκφοβισμούς και απειλές του κ.Ερντογάν για το μεταναστευτικό αποκτά ένα φοβικό σύνδρομο απέναντι στην Τουρκία. Και θέλει να πείσει και τους συνομιλητές της (μεταξύ αυτών και την Ελλάδα) ότι όσο πιέζεται ο κ.Ερντογάν και η Τουρκία ,τόσο αποδυναμώνεται ο τούρκος ηγέτης και αυτό τον κάνει ακόμη πιο επικίνδυνο απέναντι και στην Ε.Ε. αλλά και στην Ελλάδα. Συνεπώς το Βερολίνο ζητά να συνεχισθεί η πολιτική κατευνασμού και να εγκαταλειφθούν οι ιδέες για κυρώσεις . Οι Γερμανοί θεωρούν ότι αρκεί η πολιτική του «καρότου» για να εξασφαλίσουν οι ίδιοι την ..ησυχία τους με τον κ. Ερντογάν ,αδιαφορώντας για το συνολικότερο και ευρύτερο πρόβλημα ασφάλειας που δημιουργεί η Τουρκία στα σύνορα της Ευρώπης.

Οι τελευταίες κινήσεις του Τ.Ερντογάν ,με την απαγόρευση του φιλοκουρδικού κόμματος HDP, τον αποκεφαλισμό του Διοικητή της υποτιθέμενης ανεξάρτητης Κεντρικής Τράπεζας και την απόσυρση της Τουρκίας από την σύμβαση για τα δικαιώματα των γυναικών είναι απόδειξη της αποτυχημένης πολιτικής κατευνασμού. Απλώς ο κ.Ερντογάν αποθρασύνεται από την ασυλία και την ατιμωρησία που του προσφέρει και η Ε.Ε.. Και θεωρεί έτσι ότι έχει το «πάνω χέρι» στα Ευρωτουρκικά…

Νίκος Μελέτης
Liberal