Σούπερ - Γαίες: Μαθήματα γεωλογίας, περίπου 50 έτη φωτός μακριά μας
Γιάννης Παλιούρης
Shutterstock
Με τα κάτοπτρά του ευθυγραμμισμένα και τα επιστημονικά του όργανα να υποβάλλονται σε βαθμονόμηση, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA απέχει μόλις εβδομάδες από το καθεστώς πλήρους λειτουργίας. Σύντομα θα ξεκινήσει τη συλλογή φωτονίων από τα βάθη του διαστήματος, με πρώτη αποστολή την εξερεύνηση δύο υπέρθερμων εξωπλανητών, που βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από το άστρο τους αλλά περίπου 50 έτη φωτός μακριά από τη Γη.
Αυτοί οι παράξενοι, βραχώδεις κόσμοι είναι μεγαλύτεροι από τη Γη και για τον λόγο αυτό κατηγοριοποιούνται ως «Σούπερ - Γαίες». Θα «χαρτογραφηθούν» με επίπεδο λεπτομέρειας άνευ προηγουμένου, σε μια αποστολή που η επιστημονική κοινοπραξία του τηλεσκοπίου χαρακτηρίζει ως «γεωλογία από 50 έτη φωτός μακριά».
Οι βραχώδεις πλανήτες είναι πολύ πιο απαιτητικοί στόχοι σε σύγκριση με τους αέριους γίγαντες αφού κατά κανόνα βρίσκονται αιχμαλωτισμένοι σε κοντινή τροχιά γύρω από το μητρικό τους άστρο. Η φωτεινότητα του άστρου καταβροχθίζει τη φωτεινότητα ενός γειτονικού πλανήτη. Έτσι, η αναζήτησή τους είναι σαν να προσπαθείς να διακρίνεις μια πυγολαμπίδα την ώρα που πετά μπροστά από έναν πανίσχυρο προβολέα. Γι' αυτό και οι επιστήμονες παρατηρούν αυτούς τους πλανήτες όχι από το φως που στέλνουν, αλλά από το φως που «κόβουν» από το άστρο τους καθώς περνούν μπροστά από αυτό.
Το ισχυρό σύμπλεγμα κατόπτρων του James Webb αλλά και η θέση του, στο βαθύ διάστημα μακριά από τη Γη, θα επιτρέψει στο ισχυρότερο διαστημικό τηλεσκόπιο όλων των εποχών να ρίξει... μια ματιά στον καλυμμένο με λάβα 55 Cancri e και τον LHS 3844 b, ο οποίος στερείται ατμόσφαιρας.
Πηγή: NASA, ESA, CSA, Dani Player (STScI)
Κανένας από αυτούς τους κόσμους δεν είναι φυσικά κατοικήσιμος, αλλά η εξερεύνησή τους θα προσθέσει μία ακόμη ψηφίδα στο μωσαϊκό επιστημονικής γνώσης σχετικά με την πλανητική δημιουργία.
Ο 55 Cancri e είναι μια πραγματική κόλαση, αφού περιφέρεται γύρω από το μητρικό του άστρο σε απόσταση 2,4 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, δηλαδή 25 φορές εγγύτερα από τη σχετική απόσταση που χωρίζει τον Ερμή από τον Ήλιο. Το έτος εκεί διαρκεί... 18 ώρες, αφού τόσος είναι ο χρόνος για μια πλήρη περιφορά γύρω από το άστρο του, ενώ ο πλανήτης έχει επιφανειακή θερμοκρασία υψικαμίνου πάνω από το σημείο τήξης των περισσότερων πετρωμάτων, κοντά στους 1.700ο C.
O LHS 3844 b είναι επίσης ένα τροχιακό ουράνιο σώμα που κινείται γύρω από το μητρικό του άστρο μία φορά κάθε 11 ώρες, το οποίο ωστόσο, είναι μικρότερο και πιο ψυχρό από αυτό του 55 Cancri e. Έτσι, η επιφάνεια του πλανήτη είναι πιθανότατα πολύ πιο δροσερή.
Η σημασία αυτών των παρατηρήσεων ξεπερνά κατά πολύ αυτούς τους δύο, από τους περισσότερους από 5.000 επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες στον γαλαξία. Σύμφωνα με τη Λόρα Κράιμπεργκ, από το Ινστιτούτο Αστρονομίας Max Planck οι παρατηρήσεις θα μας βοηθήσουν να ψηλαφίσουμε πώς ενδεχομένως να ήταν η πρώιμη Γη, όταν το σημερινό σπίτι μας δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια θάλασσα λάβας.
Shutterstock
Με τα κάτοπτρά του ευθυγραμμισμένα και τα επιστημονικά του όργανα να υποβάλλονται σε βαθμονόμηση, το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA απέχει μόλις εβδομάδες από το καθεστώς πλήρους λειτουργίας. Σύντομα θα ξεκινήσει τη συλλογή φωτονίων από τα βάθη του διαστήματος, με πρώτη αποστολή την εξερεύνηση δύο υπέρθερμων εξωπλανητών, που βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από το άστρο τους αλλά περίπου 50 έτη φωτός μακριά από τη Γη.
Αυτοί οι παράξενοι, βραχώδεις κόσμοι είναι μεγαλύτεροι από τη Γη και για τον λόγο αυτό κατηγοριοποιούνται ως «Σούπερ - Γαίες». Θα «χαρτογραφηθούν» με επίπεδο λεπτομέρειας άνευ προηγουμένου, σε μια αποστολή που η επιστημονική κοινοπραξία του τηλεσκοπίου χαρακτηρίζει ως «γεωλογία από 50 έτη φωτός μακριά».
Οι βραχώδεις πλανήτες είναι πολύ πιο απαιτητικοί στόχοι σε σύγκριση με τους αέριους γίγαντες αφού κατά κανόνα βρίσκονται αιχμαλωτισμένοι σε κοντινή τροχιά γύρω από το μητρικό τους άστρο. Η φωτεινότητα του άστρου καταβροχθίζει τη φωτεινότητα ενός γειτονικού πλανήτη. Έτσι, η αναζήτησή τους είναι σαν να προσπαθείς να διακρίνεις μια πυγολαμπίδα την ώρα που πετά μπροστά από έναν πανίσχυρο προβολέα. Γι' αυτό και οι επιστήμονες παρατηρούν αυτούς τους πλανήτες όχι από το φως που στέλνουν, αλλά από το φως που «κόβουν» από το άστρο τους καθώς περνούν μπροστά από αυτό.
Το ισχυρό σύμπλεγμα κατόπτρων του James Webb αλλά και η θέση του, στο βαθύ διάστημα μακριά από τη Γη, θα επιτρέψει στο ισχυρότερο διαστημικό τηλεσκόπιο όλων των εποχών να ρίξει... μια ματιά στον καλυμμένο με λάβα 55 Cancri e και τον LHS 3844 b, ο οποίος στερείται ατμόσφαιρας.
Πηγή: NASA, ESA, CSA, Dani Player (STScI)
Κανένας από αυτούς τους κόσμους δεν είναι φυσικά κατοικήσιμος, αλλά η εξερεύνησή τους θα προσθέσει μία ακόμη ψηφίδα στο μωσαϊκό επιστημονικής γνώσης σχετικά με την πλανητική δημιουργία.
Ο 55 Cancri e είναι μια πραγματική κόλαση, αφού περιφέρεται γύρω από το μητρικό του άστρο σε απόσταση 2,4 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, δηλαδή 25 φορές εγγύτερα από τη σχετική απόσταση που χωρίζει τον Ερμή από τον Ήλιο. Το έτος εκεί διαρκεί... 18 ώρες, αφού τόσος είναι ο χρόνος για μια πλήρη περιφορά γύρω από το άστρο του, ενώ ο πλανήτης έχει επιφανειακή θερμοκρασία υψικαμίνου πάνω από το σημείο τήξης των περισσότερων πετρωμάτων, κοντά στους 1.700ο C.
O LHS 3844 b είναι επίσης ένα τροχιακό ουράνιο σώμα που κινείται γύρω από το μητρικό του άστρο μία φορά κάθε 11 ώρες, το οποίο ωστόσο, είναι μικρότερο και πιο ψυχρό από αυτό του 55 Cancri e. Έτσι, η επιφάνεια του πλανήτη είναι πιθανότατα πολύ πιο δροσερή.
Η σημασία αυτών των παρατηρήσεων ξεπερνά κατά πολύ αυτούς τους δύο, από τους περισσότερους από 5.000 επιβεβαιωμένους εξωπλανήτες στον γαλαξία. Σύμφωνα με τη Λόρα Κράιμπεργκ, από το Ινστιτούτο Αστρονομίας Max Planck οι παρατηρήσεις θα μας βοηθήσουν να ψηλαφίσουμε πώς ενδεχομένως να ήταν η πρώιμη Γη, όταν το σημερινό σπίτι μας δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια θάλασσα λάβας.
Δεν υπάρχουν σχόλια
Παρακαλούμε σχολιασμούς επί της ουσίας.
Τα σχόλια σας δεν περνάν από έλεγχο γιατί πιστεύουμε ότι δεν θα θίγουν κάποιον προσωπικά με βρισιές και συκοφαντίες.
Τέτοιου είδους σχόλια δεν περνάν από έλεγχο, αλλά θα διαγράφονται μετά την δημοσίευση.
Παρακαλούμε να γράφετε σε πεζά και όχι κεφαλαία
-------------------------------------------------------------------------
Οι απόψεις του ιστολογίου δεν είναι απαραίτητο να συμπίπτουν με τα περιεχόμενα στου άρθρου.
Ο ΔΙΚΤΥΟΥΡΓΟΣ ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα - αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω, φόρμας επικοινωνίας.
Ευχαριστούμε