Η κρυφή αλήθεια για τη διατροφή: Γιατί παραμένουμε παχύσαρκοι και άρρωστοι – και ποιος φταίει;

Η κρυφή αλήθεια για τη διατροφή: Γιατί παραμένουμε παχύσαρκοι και άρρωστοι – και ποιος φταίει;

Τα ποσοστά παχυσαρκίας, διαβήτη και άλλων χρόνιων παθήσεων εκτοξεύονται παγκοσμίως, παρά τις συνεχείς "επίσημες" διατροφικές συμβουλές. Τι συμβαίνει; Δύο ειδικοί,

ο Δρ. Κεν Μπέρρυ και ο Δρ. Μπεν Μπίκμαν, αποκαλύπτουν μια διαφορετική προσέγγιση στην ανθρώπινη διατροφή, αμφισβητώντας καθιερωμένες πεποιθήσεις και εξηγώντας τους πραγματικούς λόγους πίσω από την αυξανόμενη επιδημία της κακής υγείας.

Η Αποκάλυψη ενός Γιατρού: Όταν η «Επίσημη» Συμβουλή Αποτυγχάνει

Ο Δρ. Κεν Μπέρρυ, ένας πρώτης γενιάς ιατρός που εργαζόταν σε δύο full-time θέσεις, βρέθηκε αντιμέτωπος με την προσωπική του υγεία: πήρε βάρος και έγινε προδιαβητικός. Ακολούθησε πιστά τις συστάσεις της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας (ADA), οι οποίες περιελάμβαναν κατανάλωση άπαχων κρεάτων (στήθος κοτόπουλου χωρίς πέτσα, άπαχος σολομός), ψωμί ολικής άλεσης, φρουτοχυμούς και χαμηλά κορεσμένα λιπαρά, καθώς και τζόκινγκ. Ωστόσο, αντί να βελτιωθεί, πήρε επιπλέον τρία κιλά και η τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης του επιδεινώθηκε (από 5.7% σε 6.1%).

Αυτή η προσωπική εμπειρία ήταν μια "αποκάλυψη" για τον Δρ. Μπέρρυ. Συνειδητοποίησε ότι οι ασθενείς του, οι οποίοι επίσης δεν βελτιώνονταν ακολουθώντας αυτές τις συμβουλές, πιθανόν δεν ήταν "τεμπέληδες, λαίμαργοι ψεύτες" αλλά ότι οι συμβουλές που τους δίνονταν ήταν λανθασμένες. Ο Δρ. Μπέρρυ πιστεύει ότι οι διατροφικές οδηγίες των ΗΠΑ (όπως η διατροφική πυραμίδα και το My Plate), οι οποίες αντιγράφονται από πολλές χώρες παγκοσμίως, έχουν συμβάλει στην παγκόσμια επιδημία παχυσαρκίας, διαβήτη και λιπώδους ήπατος. Επιπλέον, τονίζει ότι οι συστάσεις αυτές έχουν επηρεαστεί από τις "σωστές δωρεές" μεγάλων φαρμακευτικών και μεγάλων εταιρειών τροφίμων.

Αποκαλύπτοντας Κοινούς Ιατρικούς Μύθους

Ο Δρ. Μπέρρυ αμφισβητεί πολλές καθιερωμένες "αλήθειες" στον τομέα της υγείας:

• Ο Μύθος του Ήλιου: Ο ήλιος δεν μπορεί να είναι εγγενώς "κακός" για εμάς. Οι άνθρωποι έχουν ζήσει γυμνοί κάτω από τον ήλιο για 300.000 χρόνια. Το πρόβλημα έγκειται στα κύτταρα του δέρματος που είναι χτισμένα από "ακατάλληλα λίπη", όπως τα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα από φυτικά έλαια (όπως κανόλα, σόγια, καλαμπόκι, φυστικέλαιο, σησαμέλαιο, κραμβέλαιο). Αυτά τα "ανώτερα" κύτταρα καίγονται πιο γρήγορα, δεν μαυρίζουν και αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος.
• Ψωμί και Δημητριακά: Τα δημητριακά, συμπεριλαμβανομένου του ψωμιού ολικής άλεσης, χαρακτηρίζονται ως "τρόφιμα πείνας", "τρόφιμα φτώχειας" ή "τρόφιμα εφεδρείας". Δεν είναι "τρόφιμα βελτιστοποίησης" για τη βέλτιστη ανθρώπινη υγεία.
• Το Ψέμα του Γάλακτος: Το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι δυσανεκτικό στη λακτόζη ως ενήλικες – και αυτό είναι η φυσιολογική κατάσταση, όχι μια ασθένεια. Το γάλα είναι για τα μωρά. Το γάλα έχει πολύ ζάχαρη (λακτόζη), αυξάνοντας την ινσουλίνη και εμποδίζοντας την απώλεια βάρους. Επιπλέον, πολλοί άνθρωποι αντιδρούν στις πρωτεΐνες καζεΐνης ή ορού γάλακτος, προκαλώντας συστημική φλεγμονή. Το γάλα περιέχει επίσης μορφίνες (quesomorphins), οι οποίες είναι εθιστικές και προκαλούν λαχτάρα. Τα προϊόντα ζύμωσης γάλακτος (π.χ. κεφίρ, γιαούρτι) είναι καλύτερα, καθώς η ζύμωση καταναλώνει τη ζάχαρη και μειώνει τη φλεγμονή, αλλά εξακολουθούν να μην είναι απαραίτητα για τη βέλτιστη υγεία των ενηλίκων.
• Φθόριο και Ιώδιο: Το φθόριο, που συχνά προστίθεται στο πόσιμο νερό, ανταγωνίζεται το ιώδιο για τους υποδοχείς ιωδίου στο σώμα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα ανεπάρκειας ιωδίου, ακόμη και αν η πρόσληψη ιωδίου είναι επαρκής. Δεν υπάρχει αλλεργία στο ιώδιο.

Η Επιδημία της Φλεγμονής: Το Πρόβλημα των Ωμέγα-6 Λιπαρών

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της σύγχρονης διατροφής είναι η διαταραγμένη αναλογία ωμέγα-6 προς ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Ο μέσος Αμερικανός καταναλώνει ωμέγα-6 προς ωμέγα-3 σε αναλογία 20:1 έως 35:1, ενώ οι κυνηγοί-συλλέκτες είχαν αναλογία 4:1 έως 1:1. Αυτή η τεράστια ανισορροπία οδηγεί σε χρόνια φλεγμονή.

Ο Δρ. Μπέρρυ τονίζει ότι τα φυτικά σπορέλαια (σογιέλαιο, κανόλα, καλαμπόκι, φυστικέλαιο, σησαμέλαιο, κραμβέλαιο) είναι από τα πιο προ-φλεγμονώδη πράγματα που μπορεί κανείς να βάλει στο σώμα του. Για να διορθωθεί αυτή η αναλογία, το πρώτο βήμα είναι να κόψετε εντελώς όλα τα φυτικά σπορέλαια και τα επεξεργασμένα τρόφιμα που τα περιέχουν. Όταν τρώτε έξω, είναι δύσκολο να τα αποφύγετε, καθώς τα εστιατόρια χρησιμοποιούν φθηνά λάδια σόγιας. Ο Δρ. Μπέρρυ προτείνει να παραγγέλνετε απλά ψητά μπιφτέκια σε αλυσίδες γρήγορου φαγητού (όπως McDonald's, Wendy's, Burger King) καθώς δεν χρησιμοποιούν φυτικά έλαια. Μπορείτε ακόμη και να δηλώσετε ότι είστε "αλλεργικοί" στα κοινά φυτικά έλαια για να διασφαλίσετε ότι δεν θα τα χρησιμοποιήσουν στο φαγητό σας.

Ινσουλίνη: Ο Κυρίαρχος Ρυθμιστής του Λίπους

Ο Δρ. Μπεν Μπίκμαν εξηγεί ότι πολλοί άνθρωποι έχουν "κακή μεταβολική ευελιξία" ή "μεταβολική ανελαστικότητα", που σημαίνει ότι είναι "κολλημένοι στην καύση γλυκόζης". Παρά το γεγονός ότι έχουν αποθηκευμένες "εκατοντάδες χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια θερμίδες" στο σώμα τους με τη μορφή λίπους, εξακολουθούν να κουβαλούν ενεργειακές μπάρες σε πεζοπορίες.

Ο Δρ. Μπίκμαν απορρίπτει την ιδέα ότι το κύτταρο καίει απλώς ό,τι καύσιμο είναι διαθέσιμο. Εξηγεί ότι η ινσουλίνη είναι αυτή που "λέει στο κύτταρο τι ενέργεια να κάψει". Ως παράδειγμα, αναφέρει ότι ένας διαβητικός τύπου 1 που παραλείπει την ινσουλίνη του έχει υψηλά επίπεδα γλυκόζης, αλλά παρ' όλα αυτά, συνεχίζει να καίει λίπος. Αυτό αποδεικνύει ότι η ινσουλίνη, και όχι η διαθεσιμότητα, είναι ο καθοριστικός παράγοντας. Σε πειράματα στο εργαστήριό του, τα λιποκύτταρα, ακόμη και όταν περιβάλλονται από άφθονες θερμίδες (ζάχαρη και λίπη), δεν αναπτύσσονται παρά μόνο όταν προστεθεί ινσουλίνη. Τότε, αρχίζουν να συσσωρεύουν λίπος και να γίνονται "παχουλά".

Η «Σωστή Ανθρώπινη Διατροφή»: Ένα Φάσμα Επιλογών

Ο Δρ. Μπέρρυ προτείνει τη "σωστή ανθρώπινη διατροφή" ως ένα φάσμα επιλογών, προσαρμοσμένο στις ανάγκες του κάθε ατόμου, σαν ένα "κουμπί" ρύθμισης της πρόσληψης υδατανθράκων.

• Χαμηλή σε Υδατάνθρακες (Low Carb): Κάτω από 100 γραμμάρια ολικών υδατανθράκων την ημέρα από πραγματικά, ολόκληρα τρόφιμα. Αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να "εξαλείψει την επιδημία του διαβήτη τύπου 2, το λιπώδες ήπαρ και τη σοβαρή παχυσαρκία" για πολλούς.
• Κέτο (Keto): Κάτω από 50 ή ακόμη και 30 γραμμάρια ολικών υδατανθράκων την ημέρα, για όσους χρειάζονται πιο δραστική αλλαγή.
• Κετο-σαρκοβόρα (Ketovore): Κάτω από 10 γραμμάρια ολικών υδατανθράκων την ημέρα, με ελάχιστα λαχανικά για γεύση.
• Σαρκοβόρα (Carnivore): Όσο το δυνατόν πιο κοντά στο μηδέν υδατάνθρακες, μια εξαιρετικά ισχυρή θεραπευτική παρέμβαση. Βοηθά στην απώλεια βάρους, την αναστροφή του διαβήτη τύπου 2, τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, ακόμη και την πλήρη ύφεση της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Ένα μικρό ποσοστό (10-15%) μπορεί να χρειαστεί να παραμείνει σαρκοβόρο μακροπρόθεσμα.
• Δίαιτα του Λιονταριού (Lion Diet): Μόνο κρέας μηρυκαστικών, αλάτι και νερό, για ένα πολύ μικρό υποσύνολο ανθρώπων.

Ο Δρ. Μπέρρυ τονίζει ότι, σε αντίθεση με τους περιορισμούς θερμίδων που αφήνουν τους ανθρώπους πεινασμένους και δυστυχισμένους, η σωστή ανθρώπινη διατροφή τους κάνει να νιώθουν καλά. Ακόμα κι αν "ξεφύγουν" λόγω τραύματος ή άγχους, η ανάμνηση της καλής σωματικής και ψυχικής υγείας τους οδηγεί να επιστρέψουν σε αυτή τη διατροφή.

Βελτιστοποίηση της Διατροφής: Πρωτεΐνη και Ωμέγα-3

Όσον αφορά την πρωτεΐνη, ο Δρ. Μπέρρυ πιστεύει ότι κάθε ζωική πρωτεΐνη είναι "ποιοτική πρωτεΐνη" σε σύγκριση με την φυτική πρωτεΐνη. Ακόμα και οικονομικές επιλογές όπως ο κιμάς με 70% λίπος, τα αυγά χύμα, τα φθηνά λουκάνικα, οι κονσέρβες τόνου και σολομού, μπορούν να αποτελέσουν τη βάση μιας υγιεινής διατροφής και είναι χίλιες φορές καλύτερες από τα πιο ακριβά επεξεργασμένα τρόφιμα.

Για τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, ο Δρ. Μπέρρυ δεν είναι υποστηρικτής των συμπληρωμάτων. Προτείνει να τα λαμβάνουμε από πηγές τροφίμων, όπως:

• Αυγά από ζώα ελευθέρας βοσκής.
• Κρέας από ζώα ελευθέρας βοσκής (βοδινό, κοτόπουλο, χοιρινό).
• Θαλασσινά: Είναι η καλύτερη πηγή. Για να αποφύγετε τον υδράργυρο, προτιμήστε μικρότερα ψάρια, όπως κονσερβοποιημένο τόνο, σολομό, ή σαρδέλες. Οι σαρδέλες και το συκώτι μπακαλιάρου σε κονσέρβα είναι "υπερ-τροφές" σε ωμέγα-3, βιταμίνες και μέταλλα.

Ο Δρ. Μπέρρυ επισημαίνει επίσης ότι η φρουκτόζη (που βρίσκεται σε φρούτα και μέλι) είναι πολύ πιο επιβλαβής (7-10 φορές περισσότερο) από τη γλυκόζη όσον αφορά τη γλυκοζυλίωση των κυττάρων και των ιστών, και δεν ανιχνεύεται από τις κοινές εξετάσεις αίματος όπως η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη.

Συμπέρασμα

Αυτές οι νέες προοπτικές προκαλούν τις παραδοσιακές αντιλήψεις για την υγεία και τη διατροφή. Υποδηλώνουν ότι η αποκατάσταση της μεταβολικής ευελιξίας, η κατανόηση του ρόλου της ινσουλίνης, η αποφυγή φλεγμονωδών φυτικών ελαίων και η επιστροφή σε μια διατροφή που τιμά την ανθρώπινη βιολογία (πλούσια σε ποιοτική ζωική πρωτεΐνη και ωμέγα-3 από θαλασσινά) είναι το κλειδί για την αναστροφή των σύγχρονων επιδημιών υγείας.