Θράκη: Μεταξύ τουρκικού εκβιασμού, Ελληνικής ανοχής και απαράδεκτων κατηγοριών

Η κατάσταση στη Θράκη βρίσκεται στο επίκεντρο έντονων συζητήσεων, με τις τελευταίες εξελίξεις να αναδεικνύουν την συνεχιζόμενη τουρκική ανάμειξη στα εσωτερικά της Ελλάδας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική πολιτεία. Από την αναγνώριση των δικαιωμάτων των Μπεκτασήδων Αλεβιτών μέχρι τις αντιδράσεις για δηλώσεις Ελλήνων πολιτικών και το κλείσιμο μειονοτικών σχολείων, η περιοχή παραμένει πεδίο έντασης.

Θετική Εξέλιξη για τους Μπεκτασήδες Αλεβίτες και Τουρκικοί Εκβιασμοί

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Πωμάκων Κομοτηνής χαιρέτισε την απόφαση της ελληνικής πολιτείας να αναγνωρίσει τη θρησκευτική ταυτότητα των Μπεκτασήδων Αλεβιτών της Ελληνικής Θράκης, πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας και του Άγγελου Συρίγου. Η απόφαση αυτή κατοχυρώνει θεσμικά τα θρησκευτικά, πολιτιστικά και εκπαιδευτικά τους δικαιώματα, θεωρούμενη ως μία πρωτοβουλία απόλυτα εναρμονισμένη με τις ευρωπαϊκές αξίες, που βάζει τους μουσουλμάνους της Θράκης σε τροχιά εκδημοκρατισμού και αλληλοσεβασμού των ιδιαιτεροτήτων τους.

Ωστόσο, παράλληλα με αυτή τη θετική εξέλιξη, ο Σύλλογος καταδίκασε τις "αισχρές μεθοδεύσεις" που χρησιμοποίησαν "μισθοδοτούμενα όργανα του τουρκικού κράτους" προκειμένου να αποτρέψουν τους Μπεκτασήδες Αλεβίτες από το να παρευρεθούν στο από αιώνων τελούμενο παραδοσιακό τους πανηγύρι στα Ίσαλα. Καταγγέλθηκαν εκβιασμοί και απειλές κάθε μορφής με στόχο να παραστούν σε ένα "ψευδεπίγραφο και γενοκτονικό" πανηγύρι που τελέστηκε την ίδια περίοδο στον Κέρο. Ο Σύλλογος εξέφρασε την απορία γιατί ο αρμόδιος εισαγγελέας δεν ερευνά την υπόθεση, καλώντας τους υπογράφοντες την καταγγελία για να προχωρήσει σε πιθανή δίωξη αυτών των "οργάνων" του τουρκικού προξενείου.

Κριτική σε Βουλευτές και τα Δικαιώματα των Πομάκων

Στο ίδιο πλαίσιο, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Πωμάκων Κομοτηνής καταδίκασε με τον πιο έντονο τρόπο τη "φασιστική στάση" των βουλευτών Οζγκιούρ Φερχάτ και Ζεϊμπέκ Χουσεΐν, οι οποίοι "αντί να επαινέσουν την ελληνική πολιτεία για αυτή την απόφαση σταθμό στην ιστορία των μουσουλμανικών μειονοτήτων της Θράκης, συντάχθηκαν με το πιο ισχυρό και σκοτεινό πρόσωπο τουρκικού εθνικισμού". Ο Σύλλογος κάλεσε το κόμμα της Νέας Αριστεράς και τον πρόεδρό του, κύριο Χαρίτση, να κινήσει όλες τις διαδικασίες ώστε οι συγκεκριμένοι βουλευτές να αποπεμφθούν και να ανακατευθυνθούν στον "φυσικό ιδεολογικό τους χώρο, που σίγουρα δεν είναι ένα αριστερό κόμμα, αλλά βρίσκεται στην άλλη άκρη του απεχθούς μαύρου και σκοτεινού πολιτικού τόξου".

Παράλληλα, ο Σύλλογος απαίτησε την αναγνώριση των πολιτιστικών και γλωσσικών δικαιωμάτων των Πομάκων, ζητώντας την προαιρετική διδασκαλία της πομακικής γλώσσας στη δημόσια εκπαίδευση και τη θεσμική κατοχύρωση και ανεξαρτησία των θρησκευτικών τους λειτουργών. Τονίζεται ότι είναι ιστορική υποχρέωση της Ελλάδας να αναγνωρίσει μία πολιτισμική ομάδα που πολέμησε για την πατρίδα και προσέφερε τα μέγιστα. Ειδική μνεία γίνεται στο παράδοξο της σημερινής κατάστασης, όπου η διδασκαλία της τουρκικής είναι υποχρεωτική για τους Πομάκους, παρά το γεγονός ότι η μητρική τους γλώσσα είναι τα πομακικά. Αυτό θεωρείται μια "τρέλα στην Ελλάδα", δεδομένου ότι η Ελλάδα ανέλαβε την υποχρέωση, μέσω της Συνθήκης της Λωζάνης, να διδάσκει τη γλώσσα του Κορανίου, δηλαδή τα αραβικά.

Η Τελετή στην Τένεδο και οι Δηλώσεις Ανδρουλάκη

Πριν από λίγες μέρες, η αναστήλωση του ιερού ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Τένεδο, χρηματοδοτούμενη από τον εφοπλιστή Μαρτίνο μέσω του Οικουμενικού Πατριαρχείου, και τα εγκαίνιά της με την παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και του Νίκου Ανδρουλάκη, μετατράπηκε σε πολιτικό θέμα.

Οι δηλώσεις του Νίκου Ανδρουλάκη στην τελετή, όπου τόνισε ότι "τίποτα δεν έχει χαθεί – ούτε η μνήμη, ούτε η ιστορία, ούτε οι άνθρωποι, ούτε ο ελληνισμός" και εξέφρασε την επιθυμία για άνοιγμα σχολείου στην Τένεδο –μια περιοχή όπου κάποτε ζούσαν χιλιάδες Έλληνες και σήμερα έχουν απομείνει ελάχιστοι– προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του τουρκικού τύπου, όπως η εφημερίδα Milet και η ιστοσελίδα chancalendedemocrat.com.

Οι τουρκικές αυτές πηγές κατηγόρησαν τον Ανδρουλάκη, γνωστό για τις αριστερές του καταβολές, ότι χρησιμοποίησε "υπερεθνικιστική" ελληνική ρητορική και υπονοούμενα κατά της Τουρκίας. Χαρακτήρισαν την παρουσία και τις δηλώσεις του Ανδρουλάκη ως ενέργεια που "μετέτρεψε την τελετή σε πολιτικό θέμα που επισκίασε την πνευματική της διάσταση". Ακόμη, ερμήνευσαν τον "έπαινο" του Ανδρουλάκη για τον ελληνικό επεκτατισμό και το μήνυμά του περί δικαιωμάτων στην Τουρκία ως "πολιτικό στυλ που παίζει αριστερά ενώ επιτίθεται από ακροδεξιά". Ορισμένοι σχολιαστές στην Τουρκία έφτασαν στο σημείο να υποστηρίξουν ότι ο Ανδρουλάκης "αποβάλλει τη δημοκρατική του μάσκα" και μιλάει "σχεδόν με σχεδόν χιτλερικές ιστορικές εμονές". Η πηγή αντιτείνει πως το να θέλει κάποιος να επαναφέρει την ισορροπία μεταξύ των 120.000 μουσουλμάνων της Θράκης και των 2.000 Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης δεν είναι εθνικιστικό, αλλά μια προσπάθεια αποκατάστασης μιας διαταραγμένης ισορροπίας.

Τουρκική Υποκρισία και Κλείσιμο Σχολείων στη Θράκη

Ο τουρκικός τύπος, αναφερόμενος στην παρουσία Ελλήνων αξιωματούχων και κληρικών στην τελετή της Τενέδου, κατηγόρησε την Ελλάδα για υποκρισία: "Μία πολιτική δομή που δεν αναγνωρίζει τους εκλεγμένους μουφτήδες στη χώρα [της] και διαχειρίζεται τα τζαμιά μας με τους δωρημένους αξιωματούχους της βρίσκει το θράσος να απαιτεί δικαιώματα εκ μέρους των θρησκευτικών μειονοτήτων στην Τουρκία". Αυτό χαρακτηρίστηκε όχι απλώς ως "πολιτική διπλών μέτρων και σταθμών", αλλά και ως "διπλωματική πρόκληση". Η πηγή τονίζει ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει εκλεγμένους μουφτήδες στις δικές της κουρδικές περιοχές.

Παράλληλα, η Τουρκία κατηγορεί την Ελλάδα ότι κλείνει μειονοτικά σχολεία. Συγκεκριμένα, για το σχολικό έτος 2025-2026, 32 δημοτικά και νηπιαγωγεία κλείνουν σε Ροδόπη, Έβρο, Ξάνθη και Καβάλα. Από αυτά, τα 13 είναι μειονοτικά. Η πηγή διευκρινίζει ότι τα σχολεία κλείνουν με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, όταν ο αριθμός των μαθητών πέσει κάτω από ένα συγκεκριμένο όριο, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για χριστιανικά ή μουσουλμανικά σχολεία.

Συνοψίζοντας, η κατάσταση στη Θράκη αναδεικνύει την πολυπλοκότητα των ελληνοτουρκικών σχέσεων και τις εσωτερικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα σε σχέση με την τουρκική ανάμειξη. Η ελληνική πολιτεία καλείται να διαχειριστεί αυτές τις προκλήσεις με αποφασιστικότητα, προστατεύοντας τα δικαιώματα των πολιτών της και αντιμετωπίζοντας τις φωνές που λειτουργούν ως "όργανα του τουρκικού κράτους". Η διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ των πληθυσμών και η προστασία της εθνικής κυριαρχίας παραμένουν ζωτικής σημασίας για την περιοχή.