Τα παρεπόμενα της στάσης Δένδια

Πλην ελαχίστων, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών στάθηκε θετικά απέναντι στον τρόπο που μίλησε ο Έλληνα υπουργός των Εξωτερικών προχθές στην Άγκυρα.

Ήταν μια ακόμα ένεση ηθικού που τόσο χρειαζόμαστε στην σχέση μας με την Τουρκία. Όπως μετά την πρώτη εντύπωση καλόν είναι να εξετάσουμε και τις συνέπειες αυτής της στάσης, αν υπάρξουν, στις σχέσεις των δύο κρατών.

Είναι προφανές πως ο Έλληνας υπουργός δεν αυτοσχεδίασε ούτε έβγαλε την δεύτερη κάρτα από τις δύο που είχε μαζί του. Πήγε στην συνέντευξη Τύπου με μια κάρτα. Αυτή που «διάβασε». Γιατί πήγε καλά διαβασμένος.

Τι προσπάθησε να πει ο Ν. Δένδιας; Προσπάθησε να δώσει στις τουρκικές ελίτ να καταλάβουν ότι στο νέο διεθνές περιβάλλον ο ρόλος της Ελλάδας είναι αναβαθμισμένος και αυτό εμείς οι Έλληνες το γνωρίζουμε γιατί συνδιαμορφώσαμε με τις κινήσεις μας αυτό το νέο περιβάλλον. Συνεπώς, σας λέμε μέσα στο σπίτι σας πώς είναι διαμορφωμένη η νέα κατάσταση και ποια η δική μας θέση σε αυτήν.

Αυτό σημαίνει ότι έχουμε το «πάνω χέρι» στην σχέση μας με την Τουρκία; Όχι, αλλά ούτε η Τουρκία μπορεί πλέον να θέτει τα ζητήματα της ανέξοδα . Αυτή η στάση του Ν. Δένδια συνδέεται άμεσα με τον τρόπο που αντιμετώπισε, η Ελλάδα, το 2020, την απόπειρα «εισβολής» των ενεργούμενων της Τουρκίας στον Έβρο και με την στάση λίγο αργότερο του Πολεμικού Ναυτικού της πατρίδας μας στο Αιγαίο.

Συγχρόνως, και αυτό είναι σημαντικό, φανερώνει πως το Μέγαρο Μαξίμου βάζει στην άκρη τις φωνές που συνιστούν «νηφαλιότητα» και προτάσσουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων της γείτονος στην περιοχή μας. Είναι μια ξεκάθαρη επιλογή του πρωθυπουργού που δεν αφήνει πλέον κανένα περιθώριο για παρερμηνείες.

Μήπως λόγω αυτής της «πρόκλησης» Δένδια επιδεινωθούν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις;

Δεν το νομίζω. Οι ελίτ της Τουρκίας, με το βάθος της αυτοκρατορικής σκέψης τους, αντιλαμβάνονται άριστα πως τα περιθώρια ελιγμών που τους άφηνε η προεδρία Ντ. Τραμπ δεν υπάρχουν πια.

Έχουν περάσει τέσσερις μήνες από την ορκωμοσία Μπάιντεν και το τηλέφωνο του Ερντογάν δεν κτύπησε ακόμα. Τα παλιά τα μεγαλεία που ο Ταγίπ μιλούσε απευθείας με τον φίλο του τον Ντόναλντ, πέρασαν. Αυτό το γεγονός σε συνδυασμό με την αναβαθμισμένη σχέση των ΗΠΑ με την Ελλάδα, ελάχιστα περιθώρια αφήνει στην Τουρκία για την άσκηση εκ νέου επιθετικής πολιτικής.

Στο τέλος αυτού του μήνα θα συνέλθει η πενταμερής για το Κυπριακό. Θα είναι μια ενδιαφέρουσα σύνοδος σε μια ενδιαφέρουσα εποχή.

Εδώ θα φανούν οι προθέσεις της Τουρκίας και του διεθνούς παράγοντα, ασχέτως του γεγονότος ότι η ελληνική-ελληνοκυπριακή πλευρά είναι παγιδευμένη στην εθνική στρατηγική της ομοσπονδιακής λύσης, μιας λύσης καταστροφικής για την Κυπριακή Δημοκρατία. Το ζήτημα δεν είναι αν έχουμε εθνική στρατηγική -που στην προκειμένη περίπτωση έχουμε- αλλά αν αυτή είναι παραγωγική για τα συμφέροντα μας. Πάντως στην πενταμερή θα φανούν οι προθέσεις της Τουρκίας στην πράξη.

Υποθέτω ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει χαράξει την τακτική της σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο και σε αυτήν εντάσσεται και η σκληρή στάση Δένδια. Δεν είναι δηλαδή μια στιγμιαία έκρηξη για εσωτερική κατανάλωση. Αν αυτή η τακτική θα έχει αποτελέσματα και ποια, αυτό θα φανεί λίαν συντόμως.

Υ.Γ. Το maximum που μπορεί να περιμένουμε, βραχυπρόθεσμα, από την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι να περάσουμε ένα καλοκαίρι χωρίς εντάσεις.

Σάκης Μουμτζής
Liberal