του ΔΙΚΤΥΟΥΡΓΟΥ – Ιστολόγος από την άνοιξη του 2008
Γιατί όταν κάποιος νηστεύει μερικές μέρες, νηστεία εννοώ να μην τρώει τίποτα, παρά μόνο νερό και ηλεκτρολύτες, η χοληστερίνη, η LDL, ανεβαίνει ψηλά; Ανεβαίνει και όταν κάνεις γυμναστική! Και όταν τρως ζαχαρούχες τροφές, όχι μόνο γλυκά, οτιδήποτε ανεβάζει απότομα και πολύ την γλυκόζη, πέφτει η LDL; Τι είναι προτιμότερο, χαμηλή χοληστερίνη LDL και τροφές που μας κάνουν εξαρτημένους, ή φυσικές ανθρώπινες τροφές που μας χορταίνουν για πολλές ώρες και τροφοδοτούν από τα απαραίτητα συστατικά; Είναι η νηστεία κακή, είναι η γυμναστική κακή;
❓ Γιατί ανεβαίνει η LDL χοληστερίνη κατά τη νηστεία ή τη γυμναστική;
Η LDL (Low-Density Lipoprotein), που συχνά αποκαλείται «κακή» χοληστερίνη, ανεβαίνει σε περιόδους νηστείας (fasting) ή έντονης άσκησης, για φυσιολογικούς λόγους:
Κατά τη νηστεία, το σώμα σου δεν παίρνει ενέργεια από τροφή. Άρα, αρχίζει να διασπά:
Λίπος (λιπολύση) → Ελευθερώνονται ελεύθερα λιπαρά οξέα.
Το ήπαρ μετατρέπει αυτά τα λιπαρά οξέα σε κετόνες για ενέργεια, αλλά ταυτόχρονα αυξάνει και την παραγωγή λιποπρωτεϊνών όπως η LDL, που μεταφέρουν χοληστερίνη και λίπος στους ιστούς που τη χρειάζονται.
Η γυμναστική, ειδικά η έντονη αερόβια, έχει παρόμοιο αποτέλεσμα. Το σώμα κινητοποιεί τα αποθέματα ενέργειας και αυξάνει προσωρινά τη λιπιδαιμία στο αίμα.
👉 Άρα, η αύξηση της LDL δεν σημαίνει απαραίτητα κάτι παθολογικό. Είναι φυσιολογική μεταβολική προσαρμογή σε κατάσταση χαμηλής πρόσληψης τροφής ή αυξημένης καύσης.
❓ Γιατί η LDL πέφτει όταν τρως ζαχαρούχα τρόφιμα ή υδατάνθρακες υψηλού γλυκαιμικού δείκτη;
Όταν τρως απλούς υδατάνθρακες:
Αυξάνεται η ινσουλίνη, που:
Αναστέλλει τη λιπόλυση.
Αυξάνει τη σύνθεση λιπαρών οξέων στο ήπαρ (λιπογένεση).
Συχνά μειώνει προσωρινά τη κυκλοφορούσα LDL, γιατί λιγότερο λίπος κυκλοφορεί στο αίμα, όχι γιατί το σώμα έχει λιγότερη ανάγκη χοληστερίνης, αλλά γιατί αποθηκεύεται.
Επίσης, υδατάνθρακες οδηγούν σε κατακράτηση υγρών, κάτι που αραιώνει πρόσκαιρα τις συγκεντρώσεις λιπιδίων στο αίμα.
⚠️ Αυτό το «χαμηλή LDL = καλό» είναι παραπλανητικό αν βασίζεται μόνο σε στιγμιαίες μετρήσεις χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το πλαίσιο (τι έφαγες, αν νηστεύεις, τι άσκηση κάνεις).
❓ Τι είναι προτιμότερο: χαμηλή LDL με εξαρτησιογόνα τρόφιμα ή φυσική διατροφή με παροδικά υψηλότερη LDL;
Η χαμηλή LDL που προκύπτει από επεξεργασμένες τροφές, ζάχαρη και συνεχές φαγητό δεν είναι υγιής κατάσταση. Μπορεί να κρύβει μεταβολικό σύνδρομο, ινσουλινοαντίσταση ή ηπατικό λίπος.
Από την άλλη, η φυσική διατροφή (ολικά τρόφιμα, λίπος υψηλής ποιότητας, πρωτεΐνες, λαχανικά, φρούτα, καθόλου ζάχαρη) μπορεί να προκαλέσει μεταβατικές αυξήσεις της LDL, αλλά να συνοδεύεται από:
Μείωση της τριγλυκεριδαιμίας
Αύξηση της HDL (καλής χοληστερίνης)
Βελτίωση φλεγμονωδών δεικτών
Καλή λειτουργία του εντέρου και του ήπατος
👉 Άρα, δεν είναι μόνο το νούμερο της LDL που έχει σημασία, αλλά το συνολικό προφίλ υγείας και το πλαίσιο.
❓ Είναι η νηστεία κακή; Είναι η γυμναστική κακή;
Όχι μόνο δεν είναι κακές, αλλά είναι εκ φύσεως θεραπευτικές:
Η νηστεία (διαλειμματική ή παρατεταμένη με επίβλεψη) βοηθά σε:
Κυτταρική ανανέωση (αυτοφαγία)
Καύση λίπους
Μείωση φλεγμονής
Επανεκκίνηση του μεταβολισμού
Η γυμναστική:
Αυξάνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη
Βελτιώνει την καρδιοαναπνευστική και ψυχική υγεία
Δυναμώνει το ανοσοποιητικό
📌 Αν δεις αύξηση της LDL μετά από σωστή νηστεία ή συστηματική άσκηση, μην τρομάξεις. Είναι προσαρμογή, όχι απαραίτητα επιδείνωση.
✅ Συμπέρασμα:
Αν ακολουθείς μια φυσική διατροφή, κάνεις γυμναστική, νηστεύεις με επίγνωση και έχεις φυσιολογικούς υπόλοιπους δείκτες (τριγλυκερίδια, HDL, CRP, ινσουλίνη, ηπατική λειτουργία), τότε μια αυξημένη LDL δεν είναι πρόβλημα από μόνη της.
Αντιθέτως, το να κρατάς "καλή" LDL με επεξεργασμένα και εξαρτησιογόνα τρόφιμα είναι σαν να βλέπεις χαμηλό πυρετό σε άρρωστο που παίρνει αντιπυρετικά συνέχεια, κρύβεις το σύμπτωμα, όχι την αιτία.
Έχεις νηστέψει για λίγες μέρες, πίνεις μόνο νερό και ηλεκτρολύτες, και όταν κάνεις εξετάσεις αίματος, βλέπεις ότι η LDL χοληστερίνη έχει ανέβει. Πανικός! Μήπως να ξαναρχίσεις τα μπισκοτάκια και τις φρυγανιές για να πέσει;
Κι όμως, αυτό που συμβαίνει είναι μια φυσιολογική αντίδραση του σώματος και όχι λόγος ανησυχίας. Ας δούμε γιατί.
✅ Γιατί ανεβαίνει η LDL όταν νηστεύεις;
Κατά τη διάρκεια της νηστείας, το σώμα σου δεν λαμβάνει ενέργεια από την τροφή. Για να συνεχίσει να λειτουργεί, αρχίζει να διασπά το αποθηκευμένο λίπος (λιπόλυση), απελευθερώνοντας λιπαρά οξέα στο αίμα. Το ήπαρ μετατρέπει αυτά τα λιπαρά οξέα σε κετόνες για ενέργεια και παράγει λιποπρωτεΐνες, όπως η LDL, για να μεταφέρει χοληστερίνη και λιπίδια στα κύτταρα.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι μετά από 7 ημέρες νηστείας, η LDL αυξήθηκε κατά 66% σε υγιή άτομα, χωρίς αλλαγές στα τριγλυκερίδια ή την HDL .
👉 Άρα, η αύξηση της LDL κατά τη νηστεία είναι φυσιολογική και δεν υποδηλώνει πρόβλημα υγείας.
🏃♂️ Και με τη γυμναστική;
Η άσκηση, ειδικά η έντονη, αυξάνει τις ενεργειακές ανάγκες του σώματος. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη λιπόλυση και, κατά συνέπεια, σε αύξηση της LDL για τη μεταφορά των λιπαρών οξέων. Ωστόσο, μακροπρόθεσμα, η τακτική άσκηση συμβάλλει στη μείωση της LDL και στην αύξηση της HDL .
🍪 Γιατί η LDL "πέφτει" όταν τρώμε υδατάνθρακες υψηλού γλυκαιμικού δείκτη;
Η κατανάλωση τροφών με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη προκαλεί αύξηση της γλυκόζης στο αίμα, οδηγώντας σε αυξημένη έκκριση ινσουλίνης. Η ινσουλίνη προάγει την αποθήκευση λιπών και μειώνει την κυκλοφορία των λιπαρών οξέων, οδηγώντας σε προσωρινή μείωση της LDL. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα βελτίωση της υγείας, καθώς οι δίαιτες υψηλού γλυκαιμικού φορτίου σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων .
⚖️ Ποιο είναι το προτιμότερο;
Α) Χαμηλή LDL με τροφές που προκαλούν εξάρτηση και βλάπτουν μακροπρόθεσμα;
ή
Β) Φυσιολογικά αυξημένη LDL από φυσική διατροφή, καλή λειτουργία ήπατος, χαμηλή ινσουλίνη και σταθερή ενέργεια;
Η επιλογή είναι σαφής: προτίμησε τη φυσική διατροφή και τον υγιεινό τρόπο ζωής, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει προσωρινή αύξηση της LDL.
🧘♂️ Είναι η νηστεία και η γυμναστική κακές;
Όχι μόνο δεν είναι κακές, αλλά είναι ευεργετικές:
Νηστεία: Βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ και αυξάνει την HDL .
Γυμναστική: Μειώνει την LDL και τα τριγλυκερίδια, αυξάνοντας την HDL .
🔍 Συμπέρασμα
Η LDL δεν είναι εχθρός, αλλά αγγελιοφόρος. Η αύξησή της κατά τη νηστεία ή την άσκηση είναι φυσιολογική και δεν υποδηλώνει πρόβλημα υγείας. Αντί να εστιάζεις μόνο σε αριθμούς, δώσε προσοχή στη συνολική υγεία και λειτουργία του σώματός σου.
Αν σου άρεσε το άρθρο, μοιράσου το και άφησε σχόλιο με τις εμπειρίες σου σχετικά με τη νηστεία, τη γυμναστική και τη χοληστερίνη!
Πηγές και επιστημονική βιβλιογραφία:
Short-term fasting increases LDL cholesterol in healthy humans – PubMed
(Μελέτη που δείχνει αύξηση της LDL μετά από 7 μέρες νηστείας σε υγιή άτομα)
Intermittent Fasting: A Narrative Review of the Literature and Clinical Implementation – PMC
(Ανασκόπηση για τα οφέλη της διαλειμματικής νηστείας στη μεταβολική υγεία)
Glycemic Index and Glycemic Load – Linus Pauling Institute
(Πληροφορίες για το γλυκαιμικό φορτίο και τις επιδράσεις του στην υγεία)
Effects of Exercise on Cholesterol Levels – AHA Journals
❓ Γιατί ανεβαίνει η LDL χοληστερίνη κατά τη νηστεία ή τη γυμναστική;
Η LDL (Low-Density Lipoprotein), που συχνά αποκαλείται «κακή» χοληστερίνη, ανεβαίνει σε περιόδους νηστείας (fasting) ή έντονης άσκησης, για φυσιολογικούς λόγους:
Κατά τη νηστεία, το σώμα σου δεν παίρνει ενέργεια από τροφή. Άρα, αρχίζει να διασπά:
Λίπος (λιπολύση) → Ελευθερώνονται ελεύθερα λιπαρά οξέα.
Το ήπαρ μετατρέπει αυτά τα λιπαρά οξέα σε κετόνες για ενέργεια, αλλά ταυτόχρονα αυξάνει και την παραγωγή λιποπρωτεϊνών όπως η LDL, που μεταφέρουν χοληστερίνη και λίπος στους ιστούς που τη χρειάζονται.
Η γυμναστική, ειδικά η έντονη αερόβια, έχει παρόμοιο αποτέλεσμα. Το σώμα κινητοποιεί τα αποθέματα ενέργειας και αυξάνει προσωρινά τη λιπιδαιμία στο αίμα.
👉 Άρα, η αύξηση της LDL δεν σημαίνει απαραίτητα κάτι παθολογικό. Είναι φυσιολογική μεταβολική προσαρμογή σε κατάσταση χαμηλής πρόσληψης τροφής ή αυξημένης καύσης.
❓ Γιατί η LDL πέφτει όταν τρως ζαχαρούχα τρόφιμα ή υδατάνθρακες υψηλού γλυκαιμικού δείκτη;
Όταν τρως απλούς υδατάνθρακες:
Αυξάνεται η ινσουλίνη, που:
Αναστέλλει τη λιπόλυση.
Αυξάνει τη σύνθεση λιπαρών οξέων στο ήπαρ (λιπογένεση).
Συχνά μειώνει προσωρινά τη κυκλοφορούσα LDL, γιατί λιγότερο λίπος κυκλοφορεί στο αίμα, όχι γιατί το σώμα έχει λιγότερη ανάγκη χοληστερίνης, αλλά γιατί αποθηκεύεται.
Επίσης, υδατάνθρακες οδηγούν σε κατακράτηση υγρών, κάτι που αραιώνει πρόσκαιρα τις συγκεντρώσεις λιπιδίων στο αίμα.
⚠️ Αυτό το «χαμηλή LDL = καλό» είναι παραπλανητικό αν βασίζεται μόνο σε στιγμιαίες μετρήσεις χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το πλαίσιο (τι έφαγες, αν νηστεύεις, τι άσκηση κάνεις).
❓ Τι είναι προτιμότερο: χαμηλή LDL με εξαρτησιογόνα τρόφιμα ή φυσική διατροφή με παροδικά υψηλότερη LDL;
Η χαμηλή LDL που προκύπτει από επεξεργασμένες τροφές, ζάχαρη και συνεχές φαγητό δεν είναι υγιής κατάσταση. Μπορεί να κρύβει μεταβολικό σύνδρομο, ινσουλινοαντίσταση ή ηπατικό λίπος.
Από την άλλη, η φυσική διατροφή (ολικά τρόφιμα, λίπος υψηλής ποιότητας, πρωτεΐνες, λαχανικά, φρούτα, καθόλου ζάχαρη) μπορεί να προκαλέσει μεταβατικές αυξήσεις της LDL, αλλά να συνοδεύεται από:
Μείωση της τριγλυκεριδαιμίας
Αύξηση της HDL (καλής χοληστερίνης)
Βελτίωση φλεγμονωδών δεικτών
Καλή λειτουργία του εντέρου και του ήπατος
👉 Άρα, δεν είναι μόνο το νούμερο της LDL που έχει σημασία, αλλά το συνολικό προφίλ υγείας και το πλαίσιο.
❓ Είναι η νηστεία κακή; Είναι η γυμναστική κακή;
Όχι μόνο δεν είναι κακές, αλλά είναι εκ φύσεως θεραπευτικές:
Η νηστεία (διαλειμματική ή παρατεταμένη με επίβλεψη) βοηθά σε:
Κυτταρική ανανέωση (αυτοφαγία)
Καύση λίπους
Μείωση φλεγμονής
Επανεκκίνηση του μεταβολισμού
Η γυμναστική:
Αυξάνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη
Βελτιώνει την καρδιοαναπνευστική και ψυχική υγεία
Δυναμώνει το ανοσοποιητικό
📌 Αν δεις αύξηση της LDL μετά από σωστή νηστεία ή συστηματική άσκηση, μην τρομάξεις. Είναι προσαρμογή, όχι απαραίτητα επιδείνωση.
✅ Συμπέρασμα:
Αν ακολουθείς μια φυσική διατροφή, κάνεις γυμναστική, νηστεύεις με επίγνωση και έχεις φυσιολογικούς υπόλοιπους δείκτες (τριγλυκερίδια, HDL, CRP, ινσουλίνη, ηπατική λειτουργία), τότε μια αυξημένη LDL δεν είναι πρόβλημα από μόνη της.
Αντιθέτως, το να κρατάς "καλή" LDL με επεξεργασμένα και εξαρτησιογόνα τρόφιμα είναι σαν να βλέπεις χαμηλό πυρετό σε άρρωστο που παίρνει αντιπυρετικά συνέχεια, κρύβεις το σύμπτωμα, όχι την αιτία.
Έχεις νηστέψει για λίγες μέρες, πίνεις μόνο νερό και ηλεκτρολύτες, και όταν κάνεις εξετάσεις αίματος, βλέπεις ότι η LDL χοληστερίνη έχει ανέβει. Πανικός! Μήπως να ξαναρχίσεις τα μπισκοτάκια και τις φρυγανιές για να πέσει;
Κι όμως, αυτό που συμβαίνει είναι μια φυσιολογική αντίδραση του σώματος και όχι λόγος ανησυχίας. Ας δούμε γιατί.
✅ Γιατί ανεβαίνει η LDL όταν νηστεύεις;
Κατά τη διάρκεια της νηστείας, το σώμα σου δεν λαμβάνει ενέργεια από την τροφή. Για να συνεχίσει να λειτουργεί, αρχίζει να διασπά το αποθηκευμένο λίπος (λιπόλυση), απελευθερώνοντας λιπαρά οξέα στο αίμα. Το ήπαρ μετατρέπει αυτά τα λιπαρά οξέα σε κετόνες για ενέργεια και παράγει λιποπρωτεΐνες, όπως η LDL, για να μεταφέρει χοληστερίνη και λιπίδια στα κύτταρα.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι μετά από 7 ημέρες νηστείας, η LDL αυξήθηκε κατά 66% σε υγιή άτομα, χωρίς αλλαγές στα τριγλυκερίδια ή την HDL .
👉 Άρα, η αύξηση της LDL κατά τη νηστεία είναι φυσιολογική και δεν υποδηλώνει πρόβλημα υγείας.
🏃♂️ Και με τη γυμναστική;
Η άσκηση, ειδικά η έντονη, αυξάνει τις ενεργειακές ανάγκες του σώματος. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη λιπόλυση και, κατά συνέπεια, σε αύξηση της LDL για τη μεταφορά των λιπαρών οξέων. Ωστόσο, μακροπρόθεσμα, η τακτική άσκηση συμβάλλει στη μείωση της LDL και στην αύξηση της HDL .
🍪 Γιατί η LDL "πέφτει" όταν τρώμε υδατάνθρακες υψηλού γλυκαιμικού δείκτη;
Η κατανάλωση τροφών με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη προκαλεί αύξηση της γλυκόζης στο αίμα, οδηγώντας σε αυξημένη έκκριση ινσουλίνης. Η ινσουλίνη προάγει την αποθήκευση λιπών και μειώνει την κυκλοφορία των λιπαρών οξέων, οδηγώντας σε προσωρινή μείωση της LDL. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα βελτίωση της υγείας, καθώς οι δίαιτες υψηλού γλυκαιμικού φορτίου σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων .
⚖️ Ποιο είναι το προτιμότερο;
Α) Χαμηλή LDL με τροφές που προκαλούν εξάρτηση και βλάπτουν μακροπρόθεσμα;
ή
Β) Φυσιολογικά αυξημένη LDL από φυσική διατροφή, καλή λειτουργία ήπατος, χαμηλή ινσουλίνη και σταθερή ενέργεια;
Η επιλογή είναι σαφής: προτίμησε τη φυσική διατροφή και τον υγιεινό τρόπο ζωής, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει προσωρινή αύξηση της LDL.
🧘♂️ Είναι η νηστεία και η γυμναστική κακές;
Όχι μόνο δεν είναι κακές, αλλά είναι ευεργετικές:
Νηστεία: Βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ και αυξάνει την HDL .
Γυμναστική: Μειώνει την LDL και τα τριγλυκερίδια, αυξάνοντας την HDL .
🔍 Συμπέρασμα
Η LDL δεν είναι εχθρός, αλλά αγγελιοφόρος. Η αύξησή της κατά τη νηστεία ή την άσκηση είναι φυσιολογική και δεν υποδηλώνει πρόβλημα υγείας. Αντί να εστιάζεις μόνο σε αριθμούς, δώσε προσοχή στη συνολική υγεία και λειτουργία του σώματός σου.
Αν σου άρεσε το άρθρο, μοιράσου το και άφησε σχόλιο με τις εμπειρίες σου σχετικά με τη νηστεία, τη γυμναστική και τη χοληστερίνη!
Πηγές και επιστημονική βιβλιογραφία:
Short-term fasting increases LDL cholesterol in healthy humans – PubMed
(Μελέτη που δείχνει αύξηση της LDL μετά από 7 μέρες νηστείας σε υγιή άτομα)
Intermittent Fasting: A Narrative Review of the Literature and Clinical Implementation – PMC
(Ανασκόπηση για τα οφέλη της διαλειμματικής νηστείας στη μεταβολική υγεία)
Glycemic Index and Glycemic Load – Linus Pauling Institute
(Πληροφορίες για το γλυκαιμικό φορτίο και τις επιδράσεις του στην υγεία)
Effects of Exercise on Cholesterol Levels – AHA Journals
🙏 Αν σου άρεσε αυτό το άρθρο και θέλεις να στηρίξεις τη δουλειά μου,
0 Σχόλια
Παρακαλούμε σχολιασμούς επί της ουσίας.
Τα σχόλια σας δεν περνάν από έλεγχο γιατί πιστεύουμε ότι δεν θα θίγουν κάποιον προσωπικά με βρισιές και συκοφαντίες.
Τέτοιου είδους σχόλια δεν περνάν από έλεγχο, αλλά θα διαγράφονται μετά την δημοσίευση.
Παρακαλούμε να γράφετε σε πεζά και όχι κεφαλαία
-------------------------------------------------------------------------
Οι απόψεις του ιστολογίου δεν είναι απαραίτητο να συμπίπτουν με τα περιεχόμενα στου άρθρου.
Ο ΔΙΚΤΥΟΥΡΓΟΣ ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα - αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω, φόρμας επικοινωνίας.
Ευχαριστούμε