Έλληνες και Ισλάμ

Οι Άραβες κοντά στους Έλληνες
Του Νικόλαου Μάρτη, πρώην υπουργού
«Η διανοητική συνάντηση Ελλήνων και Αράβων - αναφέρει ο Dennis Overbye σε άρθρο του στην εφημερίδα NEW YORK TIMES, το οποίο μεταφρασμένο δημοσιεύθηκε και στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις 4 Νοεμβρίου 2001 -, υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα συμβάντα της Ιστορίας, το μέγεθος και οι συνέπειες του οποίου, είναι τεράστιες, όχι μόνο για το Ισλάμ αλλά και για την Ευρώπη και τον κόσμο ολόκληρο.» Οι ιστορικοί πολύ λίγα γνωρίζουν γι' αυτή την χρυσή εποχή.
Οι στρατιές του Μωάμεθ, συνεχίζει ο Overbye, όταν εξαπολύθηκαν από την Αραβική Χερσόνησο τον 7ο και 8ο αιώνα, προσαρτώντας εδάφη από την Ισπανία και την Περσία, οικειοποιήθηκαν επίσης τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Δημόκριτο, τον Πυθαγόρα, τον Αρχιμήδη, τον Ιπποκράτη και άλλους Έλληνες διανοούμενους.
Η Ελληνική Παιδεία είχε απλωθεί προς τα Ανατολικά από τον Στρατό του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Οι Μουσουλμάνοι απορρόφησαν σε μεγάλο βαθμό την Ελληνική Παιδεία, που ακόμη δεν είχε αφομοιωθεί και μεταφρασθεί στη Δύση.
«Η Δύση είχε μέρος της Ελληνικής γνώσης, ενώ η Ανατολή την είχε ολόκληρη» σημειώνει ο Overbye.
Ο Μωάμεθ στο Κεφ. 18 του Κορανίου αναφέρεται εις τον Ζουλ-Καρνέιν (Μέγα Αλέξανδρο) ως είδος προφήτη, που έχει την δύναμη να τιμωρήσει όσους αδικούν και να αμείψει όσους κάνουν αγαθές πράξεις.
Το Κοράνιο έχει ειδικό Κεφάλαιο για τους Έλληνες.
Ο Πρίγκιπας των Μουσουλμάνων Ιστορικών Ταμπόρι, ταύτιζε στο Κοράνιο τον Βασιλέα Αλέξανδρο με τον Προφήτη όλων των λαών, στο όνομα «κερασφόρου ήρωα» (Ζουλ Καρνέιν).
Οι έμποροι του Ισλάμ, για να διαδώσουν την πίστη τους από το Σουδάν μέχρι την Νότια Κίνα, πωλούσαν και την «Φυλλάδα του Μεγάλου Αλεξάνδρου», που αναφέρετο σ΄αυτόν ως η παγκόσμια προσωπικότητα, η οποία είχε αναγγείλει ειρήνη και δικαιοσύνη για όλους τους λαούς.
«Η συμβολή του έργου των Αλεξανδρινών λογίων στην εν γένει πνευματική ανάπτυξη της Μέσης Ανατολής κατά τους Ελληνιστικούς και Ρωμαϊκούς χρόνους, υπήρξε τεράστια», αναφέρει ο Καθηγητής της Ιστορίας της Αλεξανδρείας και επισκέπτης Καθηγητής πολλών Πανεπιστημίων της Ευρώπης και των Η.Π.Α. Μουσταφά Ελ Αμπάντι στο βιβλίο του "Η Αρχαία Βιβλιοθήκη της Αλεξανδρείας", που έγραψε με σύσταση της Ουνέσκο. Αναφέρει μεταξύ άλλων ο Αμπάντι:
«Από τις αρχές του Μεσαίωνα είναι εμφανής η επιρροή του Ελληνορωμαϊκού πνεύματος στη διαμόρφωση της πολιτιστικής συνειδήσεως των Αράβων. Το ενδιαφέρον αυτό κορυφώθηκε στους πρώτους τέσσερις αιώνες της Αραβικής κυριαρχίας, οπότε και παράγεται το μεγαλύτερο μέρος των αραβικών μεταφράσεων κλασσικών κειμένων».
«Τον πρώτο αιώνα της Αραβικής κυριαρχίας, τόσο στη Συρία, όσο και στην Αίγυπτο, τα Ελληνικά παρέμειναν η επίσημη γλώσσα του Κράτους. Δημιουργήθηκε τάξη διερμηνέων, που γνώριζαν καλά Ελληνικά, Συριακά, Κοπτικά και Αραβικά».
Ο Ιστορικός Ιμπν Χαλντούν αναφέρει ότι η αφύπνιση του ενδιαφέροντος των Αράβων για την κλασσική παιδεία άρχισε τον 8ο αιώνα μ.Χ. Ο ίδιος σημειώνει ότι ο χαλίφης Αλμανσούρ προμηθεύτηκε πολλά βιβλία από το Βυζάντιο, στα οποία συγκαταλέγοντο και τα «Στοιχεία» του Ευκλείδη, που ήταν το πρώτο επιστημονικό κείμενο στην Ιστορία του Ισλάμ, το οποίο μεταφράστηκε στα Αραβικά.
Σημαντικό ρόλο στην Ιστορία του Αραβικού Πολιτισμού έπαιξε ο «Οίκος της Σοφίας», που ιδρύθηκε στη Βαγδάτη και υπήρξε κέντρο Ελληνικών Σπουδών.
Δημοφιλή έργα που μεταφράστηκαν, πέραν των «Στοιχείων» του Ευκλείδη, ήταν η «Αλμαγέτη» του Κλαυδίου Πτολεμαίου, τα έργα του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και του Γαληνού.
Με την κατάκτηση από τους Άραβες της Νοτίου Ισπανίας το 750 μ.Χ., το αναγεννηθέν από τους Άραβες Ελληνικό πνεύμα μεταφέρθηκε στην Ισπανία, κυρίως με έργα του Αριστοτέλη και άλλων Ελλήνων, τα οποία οι γνωστοί Άραβες Αβικέννας και Αβερρόης μετέφρασαν στα Λατινικά τον 12ο αιώνα, για ν' αποτελέσουν, με ανάλογα Ελληνικά κείμενα, τη βάση και αφετηρία της μεγάλης περιπέτειας της γνώσης και του ορθολογισμού στην Ευρώπη κατά την Αναγέννηση.
Η Επιστήμη της Ανατολής, αναφέρει ο Overbye, άρχισε να παρακμάζει εξ αιτίας κυρίως των επιπτώσεων των Σταυροφοριών και των επιθέσεων των Μογγόλων. Στη συνέχεια, οι Οθωμανοί που κατέλαβαν τον Αραβικό κόσμο, ήταν κυρίως κατακτητές και δεν ενδιαφέροντο για την επιστήμη (με συνέπεια, προσθέτω, τη δυσπιστία των Αράβων έναντι των Τούρκων).
Ο αναπληρωτής Καθηγητής της φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Αιγαίου, Κώστας Ρωμανός, στο βιβλίο του «Το Ελληνιστικό Ισλαμ» ως συμπέρασμα αναφέρει: «Ο ελλείπον κρίκος της Ιστορίας του πολιτισμού είναι η Ελληνική κληρονομιά του Ισλάμ». Στον πρόλογο του αναφέρει: «Για την μελέτη του Μεσαιωνικού Ισλαμικού κόσμου στην Αρχαία Ελληνική επιστήμη έχουν γραφεί πολλά στην Ευρώπη και ελάχιστα στην Ελλάδα (με αξιέπαινη εξαίρεση το έργο του τ. Ορθόδοξου Επισκόπου Μεγάλης Βρετανίας και θυαττείρων Μεθόδιου Φούγια "Το Ελληνικό υπόβαθρο του Ισλαμισμού")». Σημαντικό είναι επίσης και το έργο του Αρχιεπίσκοπου Τιράνων και Αλβανίας κ. Αναστασίου με τίτλο «Ισλάμ», με θεολογικό κυρίως περιεχόμενο, αναφερόμενο στην επίδραση των Ελλήνων φιλοσόφων.
Στο σημαντικό αυτό θέμα, γιά τον ρόλο του ελληνισμού στους Άραβες, που ήταν συνέπεια της περιόδου της Βασιλείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των Μακεδόνων Διαδόχων του, της γνωστής ως «Ελληνιστικής Εποχής», θα αναφέρω και την ακόλουθη προσωπική εμπειρία.
Το 1957, ως Υφυπουργός Εμπορίου, με εντολή του τότε Πρωθυπουργού, αειμνήστου Κωνσταντίνου Καραμανλή, επισκέφθηκα το Λίβανο, την Συρία και την Ιορδανία με 3 αποστολές: Κυπριακό, εμπορικές σχέσεις και θέμα Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.
Συνάντησα 7 Υπουργούς στις 3 χώρες. Υπουργούς Εξωτερικών και Εμπορίου και έναν Υφυπουργό. Όλοι οι Υπουργοί είπαν ότι έχουν ανάγκη Τεχνικών Εταιρειών για τα έργα υποδομής των χωρών τους (αεροδρόμια, λιμάνια, δρόμους κλπ.).
Όλοι μου είπαν: «Φοβούμαστε τους Ρώσους και δεν θέλουμε να ακούσουμε για Δυτικούς. Θέλουμε Έλληνες να κάνουν τα έργα. Οι Έλληνες δεν θα σκεφθείτε να μας κατακτήσετε ούτε και μπορείτε». Όλοι μου είπαν, ο καθένας χωριστά: «Θεωρούμε τους εαυτούς μας απογόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου».
Με την επιστροφή μου στην Αθήνα επισκέφθηκα την Τράπεζα της Ελλάδος η οποία είχε (δικαιολογημένα) δισταγμούς να δώσει εγγυητικές επιστολές στις τότε δημιουργούμενες Ελληνικές Τεχνικές Εταιρείες.
Κάλεσα τον Πολιτικό και Οικονομικό Σύμβουλο της Αμερικάνικης Πρεσβείας και του ζήτησα να δώσουν οι Αμερικάνοι τις εγγυήσεις, αλλά δυστυχώς η Ουάσιγκτον απέρριψε το αίτημα μου.
Η Μέση Ανατολή κατακλύσθηκε από Εταιρείες του Ανατολικού Συνασπισμού πλην Σοβιετικών. Πληροφορήθηκα ότι Αμερικανοί ομολόγησαν ότι είχα δίκιο.
προέλευση