Ενα διαζύγιο ξυπνά εθνικά πάθη

Του Σταυρου Tζιμα

Μπορεί η υπόθεση του διαζυγίου ενός ανδρόγυνου να οδηγήσει στα πρόθυρα της κρίσης τις σχέσεις δύο γειτονικών κρατών;

Στα πολύπαθα Βαλκάνια όλα μπορεί να συμβούν και η ιστορία της Σπάσκα Μήτροβα δείχνει την ευκολία με την οποία αναζωπυρώνονται προαιώνια ιστορικά πάθη και εθνοτικές αντιπαλότητες στην ευερέθιστη περιοχή μας. Η Μήτροβα ζούσε στη Γευγελή της ΠΓΔΜ και τον τελευταίο καιρό βρισκόταν σε δικαστική διαμάχη με τον τέως σύζυγό της, αρνούμενη, όπως υποστήριζε εκείνος, να του επιτρέψει να βλέπει το παιδί τους.

Για τον λόγο αυτό το τοπικό δικαστήριο την καταδίκασε σε φυλάκιση τριών μηνών και στις αρχές Αυγούστου συνελήφθη και οδηγήθηκε στις φυλακές.

Το θέμα θα αφορούσε αποκλειστικά το αστυνομικό δελτίο εάν εκείνη την εποχή η Μήτροβα δεν είχε λάβει, κατόπιν αιτήματός της, τη βουλγαρική υπηκοότητα, και δεν εδραστηριοποιείτο ως ακτιβίστρια της βουλγαρικής κοινότητας στη FYROM.

Η Σόφια εξέλαβε τη φυλάκιση της εικοσιπεντάχρονης γυναίκας ως πολιτική δίωξη σε βάρος Βούλγαρου υπηκόου και με ρηματική διακοίνωση αξίωσε την άμεση αποφυλάκιση της Μήτροβα, ενώ τα Σκόπια απάντησαν ότι πρόκειται για μια εσωτερική υπόθεση που αφορά «πολίτη της Μακεδονίας».

«Σύνδρομο Β»

Τα πνεύματα άναψαν και στην επιφάνεια αναδύθηκε η συσσωρευμένη από την περίοδο των βαλκανικών πολέμων, αλλά και πιο πίσω ακόμη, καχυποψία για το ποιος είναι ποιος.

Οι δύο πλευρές αντάλλαξαν πυρά, κατηγορώντας η μια την άλλη για καταπίεση μειονοτήτων.

Ο Bούλγαρος υπουργός αρμόδιος για θέματα αποδήμων κ. Μπόζινταρ Νιμιτρόφ υποστήριξε ότι η ΠΓΔΜ μεταχειρίζεται άσχημα τους 1.400.000 -τόσους τους υπολογίζει η Σόφια- πολίτες βουλγαρικής καταγωγής που ζουν στην επικράτειά της.

Οπως δήλωσε «αυτή η χώρα υποφέρει από βουλγαρικό σύνδρομο, ένα σύνδρομο κατωτερότητας που θα μπορούσε να ονομαστεί “σύνδρομο Β” και το οποίο πηγάζει από το γεγονός ότι όλοι εκεί νομίζουν πως ο μεγαλύτερος κίνδυνος για το μακεδονικό έθνος δεν προέρχεται από την Αλβανία, Ελλάδα, Σερβία, αλλά από τη Βουλγαρία».

Στα Σκόπια, όπου, επίσης η υπόθεση έλαβε μεγάλες διαστάσεις, η ελεγχόμενη από τον εθνικιστή πρωθυπουργό Γκρούεφσκι εφημερίδα Nova Makedonija σε άρθρο της υποστήριξε πως «ενώ η κυβέρνηση δεν κάνει τίποτα για να προστατεύσει τη μακεδονική μειονότητα και τα μέλη του ΟΜΟ ΙΛΙΝΤΕΝ στη Βουλγαρία, η βουλγαρική κυβέρνηση εκμεταλλεύεται περιπτώσεις οικογενειακών προβλημάτων για να θέσει εμπόδια στην ευρωπαϊκή ενσωμάτωση της Μακεδονίας».

Η διένεξη δεν θα είχε ενδεχομένως ιδιαίτερη σημασία αν δεν υπήρχε η ιστορία για την οποία διαγκωνίζονται, οι δύο πλευρές.

Η Βουλγαρία μολονότι ήταν η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την ΠΓΔΜ και μάλιστα με τη συνταγματική της ονομασία, δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη μακεδονικού έθνους, ούτε μακεδονική γλώσσα.

Θεωρεί ότι οι Σλαβομακεδόνες δεν είναι παρά βουλγαρικό φύλο που ομιλεί βουλγαρική διάλεκτο και μάλιστα κατά καιρούς εγείρει ζήτημα καταπίεσης των υπηκόων της ΠΓΔΜ που εμφορούνται από βουλγαρική συνείδηση.

Η πολιτική και πνευματική ελίτ των Σκοπίων από τη συγκρότηση του κράτους πασχίζει να αποδείξει ότι ο μη αλβανικός πληθυσμός του κράτους είναι ξεχωριστό έθνος, αυτό των αρχαίων Μακεδόνων και διεκδικεί από τη Βουλγαρία μέρος της ιστορίας, ειδικά τον τελευταίο καιρό με τη θεωρία του εξαρχαϊσμού που επινόησε και υλοποιεί ο πρωθυπουργός Γκρούεφσκι.

Θέτουν και εκείνοι θέμα μακεδονικής μειονότητας στη Μακεδονία του Πιρίν που όπως ισχυρίζονται υφίσταται κακομεταχείριση και καλλιεργούν στον πληθυσμό φοβίες, ότι η Βουλγαρία επιβουλεύεται την εθνική τους υπόσταση, κατατάσσοντάς την στους εν δυνάμει εχθρούς τους έθνους.

Οι Βούλγαροι όμως ερεθίζονται όταν ο εθνικισμός των Σκοπίων επιχειρεί να οικειοποιηθεί τον τσάρο-σύμβολο του βουλγαρικού έθνους, Σαμουήλ, ή ήρωές τους, όπως ο Γκότσε Ντέλτσεφ, Ντάμε Γκούε, κ.ά. που κατά τη σλαβομακεδονική πλευρά ήταν απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου και όχι Σλάβοι.

Κατάλοιπα

Η σύγκρουση των δύο πλευρών εξελισσόταν ανέκαθεν υπογείως όμως με αφορμή την καταδίκη της Μήτροβα εκδηλώθηκε ανοιχτά ανακατεύοντας κατάλοιπα διενέξεων του παρελθόντος και εθνοτικά μίση που αποδεικνύεται και στη συγκεκριμένη περίπτωση ότι πολύ εύκολα μπορεί να φουντώσουν. Αυτά πιθανότατα σκέφτηκε ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Σκόπια Ρίκερ και παρενέβη δημόσια, ζητώντας από τις δύο πλευρές να διευθετήσουν με διπλωματικό τρόπο το επεισόδιο.

Ως προς την εξέλιξη της υπόθεσης, η Μήτροβα αποφυλακίστηκε χωρίς να εκτίσει όλη την ποινή της μόλις λίγες ημέρες πριν από τη δημοσιοποίηση της κοινοτικής έκθεσης προόδου για την ένταξη της ΠΓΔΜ στην Ε.Ε. και ενώ η Σόφια είχε αφήσει να εννοηθεί ότι η στάση της θα εξαρτηθεί από το συγκεκριμένο ζήτημα.

Η νεαρή μητέρα μετά την αποφυλάκισή της κατέφυγε στη Βουλγαρία όπου την υποδέχθηκαν περίπου ως εθνική ηρωίδα.
kathimerini.gr
http://infognomonpolitics.blogspot.com/2009/10/blog-post_9782.html