Η εξωτερική πολιτική της νέας κυβέρνησης

Το επιτελείο που θα αναλάβει το υπουργείο Εξωτερικών, θα πρέπει πολύ σύντομα να ασχοληθεί με τα χρόνια προβλήματα που απασχολούν την ελληνική εξωτερική πολιτική. Κρίσιμος θα είναι ο Δεκέμβρης για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εφόσον στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να παρθούν σημαντικές αποφάσεις επί του θέματος. Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και το ζήτημα του Αιγαίου βρίσκονται σε δύσκολο σημείο,

εφόσον τα τελευταία χρόνια στη διπλωματική προσέγγιση των δύο κρατών δεν έγινε κανένα ουσιαστικό βήμα. Το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ αναμένεται να έρθει σύντομα ξανά στο προσκήνιο ενόψει της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την ολοκλήρωση της ένταξής της στο ΝΑΤΟ. Επίσης από τη νέα κυβέρνηση αναμένεται από την κυπριακή πλευρά να υπάρξεί θερμότερη και πιο ουσιαστική ενασχόληση με το κυπριακό ζήτημα και να βοηθήσει στην επίλυση του προβλήματος.Αγγ. Αθανασόπουλος, εφημερίδα Το Βήμα

"Η δύσκολη ατζέντα του επόμενου υπουργού Εξωτερικών"

"ΜΠΟΡΕΙ στους παροικούντες την «διπλωματική Ιερουσαλήμ» να κυριαρχεί το ερώτημα «Ποιος θα είναι ο νέος υπουργός Εξωτερικών;», όλοι ωστόσο συγκλίνουν σε ένα συμπέρασμα. Οποιος κι αν είναι ο... εκλεκτός, η ατζέντα που θα κληθεί να χειριστεί θα είναι «καυτή». Με τη διεθνή θέση της χώρας να έχει υποβαθμιστεί σημαντικά την τελευταία πενταετία και με την τριάδα των εθνικών θεμάτων (ελληνοτουρκικά, Κυπριακό και Σκοπιανό) σε πλήρη εξέλιξη, ο νέος ένοικος της Βασιλίσσης Σοφίας θα πρέπει ως τον προσεχή Δεκέμβριο να βρει απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα...
Λύση στο Αιγαίο
Σύμφωνα δε με διασταυρωμένες πληροφορίες, η Αθήνα θα κληθεί να αντιμετωπίσει προσεχώς και την αναβαθμισμένη αμερικανική κινητικότητα στα θέματα του Αιγαίου. Η κυβέρνηση Ομπάμα αναζητεί μεθοδικά και επίμονα λύσεις προς εξυπηρέτηση των σχεδιασμών της. «Είμαστε πολύ ενεργοί στο θέμα αυτό» δήλωσε πρόσφατα προς «Το Βήμα» αμερικανική πηγή. Αλλωστε οι προθέσεις της Ουάσιγκτον έχουν διαφανεί από το καλοκαίρι μέσω του γνωστού «non paper», στο οποίο γίνεται λόγος για πιθανή αναθεώρηση διεθνών συνθηκών που διέπουν το καθεστώς στο Αιγαίο...
Κομβικό σημείο όσο πλησιάζει ο Δεκέμβριος είναι οι διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό. Η Λευκωσία αναμένει τα αποτελέσματα των σημερινών εκλογών στην Ελλάδα για να συντονίσει τις ενέργειές της με την Αθήνα όσον αφορά το άνοιγμα των «παγωμένων» ενταξιακών κεφαλαίων της Τουρκίας. Ο πρόεδρος κ. Δ. Χριστόφιας περιμένει να υπάρξει κοινή γραμμή στο θέμα αυτό με στόχο να πιεστεί η Αγκυρα ώστε να δώσει το «πράσινο φως» στον Μεχμέτ Αλί Ταλάτ να διαπραγματευθεί ουσιαστικά και να εγκαταλείψει τη λύση των δύο ξεχωριστών κρατών στην Κύπρο. Σε αυτή την κοινή γραμμή με την Αθήνα ελπίζει η Λευκωσία, αφού το τελευταίο διάστημα έχουν πληθύνει οι φωνές (κυρίως από το αδελφό με τη ΝΔ κόμμα ΔΗΣΥ) ότι την τελευταία πενταετία η ελληνική κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει την Κύπρο.
Η πΓΔΜ
Η προοπτική της χορήγησης στην πΓΔΜ ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ και η ολοκλήρωση της ένταξής της στο ΝΑΤΟ θα φέρουν νέα κινητικότητα και στο Σκοπιανό. Οι δηλώσεις αμερικανών αξιωματούχων αλλά και της σουηδικής προεδρίας της ΕΕ έχουν καλλιεργήσει το κλίμα ώστε μετά τις ελληνικές εκλογές να αναλάβει δράση ο ειδικός διαμεσολαβητής Μάθιου Νίμιτς.
Η αναγνώριση των Σκοπίων ως «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» από τις Ηνωμένες Πολιτείες το 2004 μετέβαλε άρδην τα δεδομένα. Η κυβέρνηση της ΝΔ προσπάθησε να κόψει τον «γόρδιο δεσμό» ώστε να απελευθερωθεί και η πολιτική της χώρας στον ζωτικό χώρο των Βαλκανίων. Αυτό δεν κατέστη δυνατό «και κάθε πρόταση του κ. Νίμιτς ήταν χειρότερη από την προηγούμενη» σημειώνουν οι γνωρίζοντες. Πολλοί εξ αυτών δεν διστάζουν να προσθέσουν ότι «υπήρξαν περιπτώσεις που η Αθήνα δεν είχε χαράξει ξεκάθαρα την “κόκκινη γραμμή”, με αποτέλεσμα η διαπραγματευτική θέση της να εμφανίζεται αποσπασματική»."
.......................................................................................
Σταύρος Λυγερός, εφημερίδα Καθημερινή

"Τα διλήμματα της Αθήνας και τα παιχνίδια της Αγκυρας με την Ε.Ε."

"Μπορεί η εξωτερική πολιτική να βρίσκεται σε δεύτερη μοίρα, λόγω της οξύτητας που έχει η οικονομική κρίση, αλλά οι προκλήσεις σε αυτό το μέτωπο είναι πολλές και κρίσιμες. Η πρώτη δοκιμασία για την αυριανή κυβέρνηση θα είναι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου, το οποίο θα κρίνει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Στην πραγματικότητα, όμως, στο τραπέζι βρίσκεται αυτή καθ’ αυτή η υποψηφιότητά της. Η Γαλλία και η Γερμανία ηγούνται ενός μπλοκ χωρών-μελών, που αντιτίθενται στην προοπτική ένταξης της Τουρκίας. Επικαλούνται τη γεωπολιτισμική ασυμβατότητά της με την Ευρώπη κι όχι απλώς το γεγονός ότι όλα αυτά τα χρόνια η Αγκυρα δεν έχει κάνει τα αναγκαία βήματα προσαρμογής στο κοινοτικό κεκτημένο. Την περασμένη άνοιξη, ο Νικολά Σαρκοζί είχε δηλώσει ότι «πρέπει να πάψουμε να δίνουμε μάταιες υποσχέσεις στην Τουρκία». Την ίδια εποχή, η Αγκελα Μέρκελ δήλωνε ότι «κοινή μας θέση είναι προνομιακή συνεργασία με την Τουρκία αλλά όχι να γίνει πλήρες μέλος».
Ολες αυτές οι δηλώσεις, όμως, είναι θεσμικά μετέωρες. Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Αγκυρας συνεχίζονται, έστω αργά και μετ’ εμποδίων. Ο αρμόδιος για τη διεύρυνση επίτροπος Ολι Ρεν δηλώνει ότι στόχος είναι η πλήρης ένταξη, στηριζόμενος στις υφιστάμενες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Το ίδιο δηλώνει και η σουηδική προεδρία, που υποστηρίζει την τουρκική υποψηφιότητα, όπως και μία σειρά άλλες χώρες-μέλη, κυρίως όσες επηρεάζονται από την Ουάσιγκτον.
Για την Κομισιόν το πρόβλημα είναι ότι η Αγκυρα παραμένει απελπιστικά ασυνεπής στην εκπλήρωση των όρων. Ακόμα και στους τομείς, όπου έχουν γίνει νομικές προσαρμογές, κατά κανόνα αυτές έχουν μείνει νεκρό γράμμα. Το γεγονός ότι η Τουρκία έχει κάνει ελάχιστα για να προσαρμοσθεί στο κοινοτικό κεκτημένο επιτρέπει τη χρονική μετάθεση της ενδοευρωπαϊκής αντιπαράθεσης για το μέλλον της τουρκικής υποψηφιότητας.
Τακτική
Είναι ακόμα ασαφές ποια τακτική θα ακολουθήσουν ο Σαρκοζί και η Μέρκελ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου. Το πρώτο σενάριο είναι να επικαλεσθούν ευθέως τη γεωπολιτισμική ασυμβατότητα της Τουρκίας για να εκτρέψουν και θεσμικά την υποψηφιότητά της προς την κατεύθυνση μιας απροσδιόριστης ακόμα ειδικής σχέσης. Σε αυτή την περίπτωση θα κατηγορηθούν για υπαναχώρηση.
Το δεύτερο σενάριο είναι να συνεχίσουν την ίδια τακτική. Να βολευθούν με το γεγονός ότι η τουρκική υποψηφιότητα προχωράει πολύ αργά, αφήνοντας για το μέλλον την απαίτηση για παύση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας. Το τρίτο σενάριο είναι να χρησιμοποιήσουν το κυπριακό χαρτί για να εκτροχιάσουν την τουρκική υποψηφιότητα...
Τον Δεκέμβριο ο κόμπος θα φθάσει στο χτένι. Εάν η Αγκυρα εμμείνει μέχρι τέλος στην άρνησή της, οι Γιώργος Παπανδρέου και Δημήτρης Χριστόφιας θα βρεθούν σε δίλημμα: Στοιχειώδης συνέπεια με τις διακηρυγμένες θέσεις τους υπαγορεύει το πάγωμα (όχι τη διακοπή) των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας. Η Ουάσιγκτον και το Λονδίνο, που εργάζονται για την άνευ όρων προώθηση της τουρκικής υποψηφιότητας, θα τους ασκήσουν ασφυκτικές πιέσεις για να «καταπιούν» την τουρκική άρνηση, μετατρέποντας σε κουρέλια την περιβόητη στρατηγική της «εξημέρωσης του θηρίου». Η Αθήνα και η Λευκωσία θα μπορούσαν να στηριχθούν στον γαλλογερμανικό άξονα, αλλά αυτό σημαίνει αλλαγή γραμμής, κάτι που δεν θα πρέπει να αναμένουμε ούτε από τον Γιώργο Παπανδρέου ούτε από τον Δημήτρη Χριστόφια."