Βαρειά η σκιά των γεγονότων του Δεκέμβρη 2008 στην Αθήνα

Σε φθίνουσα πορεία ο αθηναϊκός τουρισμός.
Σε 1 δισ. εκτιμάται η ζημία της ξενοδοχειακής βιομηχανίας φέτος - Αρνητικές οι προοπτικές για 2010.

Του Σταθη Κουσουνη
Σε «ελεύθερη πτώση» βρίσκεται η ξενοδοχειακή βιομηχανία της Αθήνας από τον Δεκέμβριο του 2008 έως σήμερα, ενώ οι προοπτικές για το 2010 είναι από αρνητικές έως μέτριες.
Αυτό ανέφερε ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Αθηνών-Αττικής κ. Γιάννης Ρέτσος κατά τη διάρκεια της Ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των μελών της, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 41ης τουριστικής έκθεσης Xenia που άνοιξε χθες τις πύλες της στο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan Expo.
Το ποσοστό πτώσης των εσόδων στα ξενοδοχεία της Αττικής υπερβαίνει τα ποσοστά μείωσης που εμφανίζουν τα τουριστικά μεγέθη της χώρας. Η ζημιά στο σύνολο της ξενοδοχειακής βιομηχανίας τη φετινή σεζόν σύμφωνα με τους εκπροσώπους των ξενοδόχων έχει εκτιμηθεί σε 1 δισ. ευρώ. Σε επίπεδο χώρας, σημειώνει ο κ. Ρέτσος, θα πρέπει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπ’ όψιν ότι στη φετινή περίληψη της εταιρείας συμβούλων Futurebrand η Ελλάδα είναι εκτός δεκάδας των καθιερωμένων και αναγνωρίσιμων τουριστικών προορισμών (country brands) όταν το 2006 καταλάμβανε την 5η θέση στην παγκόσμια κατάταξη.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ενωσης στο 10μηνο, φέτος, τα έσοδα των ξενοδοχείων 5 αστέρων της Αθήνας μειώθηκαν κατά 21,6%, των ξενοδοχείων 4 αστέρων κατά 18,9% και των 3 αστέρων κατά 12,1% σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2008. Οπως εκτιμά ο κ. Ρέτσος «το επόμενο διάστημα και μέχρι το τέλος του έτους, δεν περιμένουμε να αλλάξει σημαντικά τα δεδομένα και εκείνο που έχει πλέον ίσως τη μοναδική αξία είναι να δούμε εάν η μείωση των εσόδων θα ξεπεράσει ή όχι το ψυχολογικό όριο του 20%».
Αρνητικά επηρεάσθηκε η Αθήνα λόγω της κρίσης και στους τομείς των συνεδρίων, οργανωμένων εκδηλώσεων, incentives και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και θα συνεχίσουν να επηρεάζονται τουλάχιστον και το 2010. Επιπροσθέτως, η διολίσθηση του δολαρίου έναντι του ευρώ έχει επηρεάσει την αγορά της Βορείου Αμερικής, η οποία παραδοσιακά είναι η πιο δυνατή αγορά για την Αθήνα. Επιπλέον, τα τραγικά γεγονότα του περασμένου Δεκεμβρίου, επιδείνωσαν το αίσθημα ανασφάλειας των επισκεπτών και δημιούργησαν άσχημη εικόνα για τον αθηναϊκό προορισμό, με συνέπεια ένα καταστροφικό πρώτο τετράμηνο του 2009.
Ο κ. Ρέτσος χαρακτηρίζει φθίνουσα την πορεία του αθηναϊκού τουρισμού από το 1980 έως σήμερα. Ειδικότερα, το 1980, τα ξενοδοχεία της Αθήνας είχαν ετησίως 8,9 εκατ. διανυκτερεύσεις, οι οποίες αντιστοιχούσαν στο 22,1% των συνολικών διανυκτερεύσεων της Ελλάδας. Μετά από 20 χρόνια, το 2000, ο αριθμός των διανυκτερεύσεων μειώθηκε στα 4,4 εκατ. αντιστοιχώντας στο 7% του συνόλου των διανυκτερεύσεων της χώρας.
Σε σύγκριση των αποτελεσμάτων των ξενοδοχείων της Αττικής με τα αντίστοιχα άλλων δέκα μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων, προκύπτει ότι μέχρι το 2006, δύο χρόνια μετά την πραγματοποίηση των Ολυμπιακών Αγώνων, οι μονάδες της πρωτεύουσας ήταν οι τελευταίες στην κατάταξη σε σχέση με την πληρότητα, τη μέση τιμή των δωματίων και των εσόδων ανά διαθέσιμο δωμάτιο. Το 2007 και το 2008 παρουσιάστηκε βελτίωση στην πληρότητα και στις τιμές, κάτι το οποίο έφερε αυξημένα έσοδα που οδήγησαν την Αθήνα στην έβδομη θέση ανάμεσα στον ανταγωνισμό.
Αναλυτικά, το 2008, που ήταν μία από τις καλύτερες χρονιές από πλευράς εσόδων στην ιστορία του τουρισμού της Αττικής, με μέσο όρο πληρότητας των ξενοδοχείων λίγο πάνω από το 70%, με μέση τιμή δωματίων γύρω στα 120 ευρώ και μέσο έσοδο ανά διαθέσιμο δωμάτιο τα 85 ευρώ. Παρ’ όλα αυτά, οι διανυκτερεύσεις μόλις που ξεπέρασαν τα 4 εκατ.
Από τον Δεκέμβριο του 2008 μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου παρατηρήθηκε μείωση κατά 15% της πληρότητας των ξενοδοχείων και κατά 8% της μέσης τιμής ανά δωμάτιο, σύμφωνα με στοιχεία έρευνας της εταιρείας GBR Consulting.
Ο πρόεδρος της ΕΞΑ-Α τονίζει ότι η «αύρα» της ολυμπιακής πόλης έχει, πλέον, οριστικά χαθεί και εκείνο που έχει μείνει είναι ένα ολοκληρωμένο τουριστικό προϊόν, το οποίο αναζητεί τη θέση του στον διεθνή χάρτη. Η νέα κυβέρνηση, υπογραμμίζει, καλείται να λάβει δύσκολες αποφάσεις χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, επιλύοντας κατά προτεραιότητα το θέμα της λειτουργίας συνεδριακού κέντρου στην Αττική και προχωρώντας στην κατάργηση του καμποτάζ για την κρουαζιέρα. Επίσης, ζητεί τη σύνδεση του Μουσείου της Ακρόπολης με το τουριστικό προϊόν της Αττικής και την τουριστική προώθηση της Αθήνας σε παγκόσμιο επίπεδο, με αφορμή τη συμπλήρωση, το 2010, 2.500 χρόνων από τη Μάχη του Μαραθώνα.
Παλαιότερη έρευνα της GBR κατέληγε στην πρόβλεψη ότι ο αθηναϊκός προορισμός έχει όλες τις προϋποθέσεις έως το 2015 να προσθέσει 4% στο ΑΕΠ της Αττικής και 1,5% στο ΑΕΠ της χώρας, δημιουργώντας, επιπλέον, 60.000 θέσεις εργασίας.

Συνέδρια
Η μόνη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που δεν διαθέτει συνεδριακό κέντρο είναι η Αθήνα. Τόσο ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Αθηνών-Αττικής κ. Γιάννης Ρέτσος όσο και ο επίτιμος πρόεδρος της Ενωσης κ. Γιώργος Τσακίρης επισημαίνουν ότι οι ξενοδόχοι της Αθήνας περιμένουν από τη σημερινή ηγεσία του τουρισμού την υλοποίηση του έργου, έστω και με καθυστέρηση πέντε ετών οπότε ανακοινώθηκε ότι η εγκατάσταση του Τάε Κβο Ντο στο Φάληρο θα μετατραπεί σε συνεδριακό κέντρο δυναμικότητας 4.000 συνέδρων. Επίσης, προσθέτουν ότι η Αθήνα είναι απούσα από τον χάρτη των μεγάλων συνεδρίων, ενώ την ίδια στιγμή η Κωνσταντινούπολη έχει δύο συνεδριακά κέντρα δυναμικότητας άνω των 10.000 συνέδρων.
Εξάλλου, αναμένουν τις ανακοινώσεις σχετικά με τη νομοθετική ρύθμιση που θα καταργεί το νόμο του καμποτάζ, ο οποίος, όπως σημειώνουν, κατέστρεψε την αγορά της κρουαζιέρας της Αττικής. Το καμποτάζ που απαγορεύει σε εταιρείες με σημαία εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης να εκτελούν κυκλικές κρουαζιέρας με αφετηρία και τελικό προορισμό ελληνικά λιμάνια, έδιωξε τις μεγάλες εταιρείες κρουαζιερόπλοιων (όπως η Carnival και The Royal Caribbean) από το λιμάνι του Πειραιά. Οι εν λόγω εταιρείες εγκαταστάθηκαν στη Βαρκελώνη, στη Γένοβα και στην Κωνσταντινούπολη - λιμάνια τα οποία είναι πλέον οι «μεγάλοι παίκτες» στην αγορά της κρουαζιέρας. Η Βαρκελώνη με τους 274.000 επιβάτες κρουαζιέρας το 1995 έφθασε το 2003 το 1 εκατ.
Ναυτεμπορική