Τα διλήμματα του Σαμαρά

Το επόμενο «ραντεβού» των 2 πλευρών την άνοιξη στο τακτικό συνέδριο του κόμματος

Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της ΝΔ ξεκινά από την «αφετηρία» και με «λευκή σελίδα» αφήνοντας πίσω του έργα και ημέρες Καραμανλή στον τομέα της οικονομίας

Δύο -μάλλον τυπικού χαρακτήρα- συναντήσεις είχαν μέχρι σήμερα ο νυν και ο τέως πρόεδρος της ΝΔ. Οι κ.κ. Καραμανλής και Σαμαράς δεν είχαν ποτέ ιδιαίτερη χημεία μεταξύ τους. Τα γεγονότα του ‘93 ο τότε βουλευτής Θεσσαλονίκης της ΝΔ τα παρακολούθησε από απόσταση, γεγονός που τον απέτρεψε από το να γίνει μέρος του τεράστιου -τότε- εσωκομματικού προβλήματος της ΝΔ.

Ο τέως πρωθυπουργός, ωστόσο, ήταν εκείνος που «ξανά-άνοιξε» την πόρτα της ΝΔ στον Μεσσήνιο πολιτικό, έχοντας όμως πάντα στο «πίσω μέρος του μυαλού του» τη διατήρηση των εσωκομματικών ισορροπιών. Για τον λόγο αυτό, έκρινε σκόπιμο να τον επαναφέρει στην κεντρική πολιτική σκηνή μέσω... της Ευρωβουλής. Από εκείνη την περίοδο μέχρι σήμερα «κύλησε πολύ νερό» στις σχέσεις των δύο ανδρών. Ο κ. Καραμανλής τον επανέφερε στους εκλογικούς συνδυασμούς της ΝΔ το 2007 (μετά και τη σύμφωνη γνώμη της κυρίας Μπακογιάννη, όπως η ίδια έχει δηλώσει δημόσια) και το 2009 τον έκανε μέλος της κυβέρνησης, όχι όμως και της κυβερνητικής επιτροπής. Οι συναντήσεις τους ήταν και πάλι περιορισμένες.
Τα διλήμματα του Σαμαρά

Το μοντέλο διακυβέρνησης Καραμανλή δεν... προέβλεπε τακτικές συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου, ούτε τακτικές συναντήσεις με μέλη της κυβέρνησης που δεν ανήκαν στον στενό πυρήνα των συνεργατών του. Οταν ξεκίνησε η κούρσα για τη διαδοχή, ο κ. Καραμανλής δήλωσε -και έμεινε- ουδέτερος. Ηταν ίσως ο μόνος μαζί με έναν - δύο στενούς του συνεργάτες. Απέφυγε συνειδητά τις δηλώσεις παρ’ ότι το όνομά του ενεπλάκη στη σύγκρουση και επέλεξε να μιλήσει μόνον για την ανάγκη διατήρησης της ενότητας της ΝΔ. Κι αυτό το έπραξε την ημέρα της ψηφοφορίας.

Τώρα τα δεδομένα έχουν αλλάξει και για τον τέως και για τον νυν πρόεδρο της ΝΔ. Ο πρώην πρωθυπουργός περιμένει να στηριχθεί το έργο του από τον διάδοχό του. Ο κ. Σαμαράς ωστόσο, δεν είναι βέβαιον ότι έχει την ίδια εικόνα με τον κ. Καραμανλή για τα όσα έγιναν τα πεντέμισι χρόνια που πέρασαν και δεν είναι επίσης βέβαιον ότι θα θελήσει να ταυτιστεί με επιλογές του πρώην πρωθυπουργού. Το πρόβλημα το έχουν και οι δύο, αλλά πιο έντονα ο νεοεκλεγείς πρόεδρος της ΝΔ, ο οποίος και καλείται να διατηρήσει μια «ισορροπία τρόμου» σε δύο μείζονα θέματα:

Περιμένει επίθεση
Το πρώτο αφορά την πορεία της οικονομίας και την κατάσταση που παρέλαβε το ΠΑΣΟΚ. Στη Ρηγίλλης περιμένουν -και λογικά- επίθεση από τον πρωθυπουργό, Γ. Παπανδρέου, για τα όσα έγιναν στον τομέα της οικονομίας τα πεντέμισι τελευταία χρόνια. Ο κ. Παπανδρέου στην επικείμενη συζήτηση για τον προϋπολογισμό θα επιρρίψει το σύνολο των ευθυνών για την κατάσταση που επικρατεί στον κ. Καραμανλή και την κυβέρνησή του. Θα καταγγείλει την απογραφή, θα μιλήσει για αναξιοπιστία της χώρας στην Ευρώπη, για κατασκευασμένα στοιχεία από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία κ.ά.

Ο κ. Σαμαράς είναι προφανές ότι θα βρεθεί ενώπιον ενός μεγάλου πολιτικού διλήμματος: Θα στηρίξει τις επιλογές της κυβέρνησης Καραμανλή ή θα πάρει σαφείς αποστάσεις , δείχνοντας ότι ο ίδιος ξεκινά με «λευκή σελίδα» καθώς ούτε ευθύνη έφερε ούτε καν γνώριζε τις διεργασίες στο εσωτερικό του οικονομικού επιτελείου;

Εάν συμβεί το πρώτο, τότε αυτόματα θα δώσει την εικόνα της συνυπευθυνότητας για σειρά αστοχιών , λαθών και παραλείψεων, κάτι που προφανώς δεν το θέλει, ειδικά τώρα που βρίσκεται στην αφετηρία μιας μακράς και δύσκολης πολιτικής πορείας.

Εάν συμβεί το δεύτερο, τότε είναι βέβαιον ότι σειρά στελεχών της ΝΔ (η ομάδα των υπουργών που ουσιαστικά κυβέρνησε τα τελευταία χρόνια) και πιθανότατα ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός θα δυσαρεστηθούν, θεωρώντας ότι πρόκειται για «άδειασμα».

Το πιθανότερο είναι ότι ο πρόεδρος της ΝΔ θα επιλέξει να ακολουθήσει μια τρίτη οδό. Θα δώσει έμφαση στο μέλλον και θα αναλώσει το μεγαλύτερο μέρος των δικών του παρεμβάσεων στην παρουσίαση ενός ολοκληρωμένου πολιτικού σκεπτικού , ικανού -όπως θα τονίσει-, να βγάλει τη χώρα από τα αδιέξοδα.

Παράλληλα θα αξιοποιήσει στην πράξη το γνωστό ρητό «η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση». Ο κ. Σαμαράς θα θελήσει να δείξει την αλλαγή τακτικής του κόμματος , προχωρώντας σε μια μετωπική σύγκρουση με την κυβέρνηση στα θέματα της οικονομίας και όχι μόνο. Με αυτόν τον τρόπο, όπως τονίζουν βουλευτές της ΝΔ, θα κερδίσει αφενός χρόνο και θα αποφύγει αφετέρου το δίλημμα που εκ των πραγμάτων θα τεθεί σχετικά με τα έργα και τις ημέρες της κυβέρνησης Καραμανλή.

ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ

Το δεύτερο θέμα αφορά τα θέματα της διαφάνειας. Ο κ. Σαμαράς έχει κάθε λόγο -και δικαίως αφού πράγματι δεν μετείχε στα ανώτατα κυβερνητικά όργανα και «μέτρησε» μόλις οκτώ μήνες ως μέλος της κυβέρνησης Καραμανλή- να πάρει αποστάσεις από τα σκάνδαλα που έπληξαν καίρια την εικόνα της ΝΔ τα τελευταία πεντέμισι χρόνια. Οι φάκελοι της Siemens, των ομολόγων και του Βατοπεδίου δεν αφορούν τον νέο πρόεδρο της ΝΔ, επισημαίνουν βουλευτές που στήριξαν την υποψηφιότητά του. Ωστόσο, εάν ο κ. Παπανδρέου προχωρήσει στη σύσταση εξεταστικών επιτροπών με «όχημα» τη διαφάνεια, τότε ο Μεσσήνιος πολιτικός θα συναινέσει. Το κρίσιμο ερώτημα είναι ποια εντολή θα πάρουν οι βουλευτές της ΝΔ ειδικά στο θέμα του Βατοπεδίου, όπου έχει καταγγελθεί εμπλοκή στενότατων συνεργατών του πρώην πρωθυπουργού; Θα τους παράσχει πολιτική προστασία ή όχι; Εάν πιεστεί να στηρίξει τότε ο κίνδυνος και για τη δική του εικόνα είναι μεγάλος. Σε αντίθετη περίπτωση θα διαταραχθούν και πάλι οι ευαίσθητες εσωκομματικές ισορροπίες με δεδομένο ότι τα όσα θα λεχθούν στην εξεταστική επιτροπή (ειδικά για το Βατοπέδι) θα αγγίξουν το περιβάλλον Καραμανλή. Ο κ. Σαμαράς είναι βέβαιον ότι θα επιδιώξει να μην ταυτιστεί με καμία από τις υποθέσεις αυτές. Θα δώσει έμφαση στα θέματα της διαφάνειας και εάν χρειαστεί θα επαναλάβει την απόφασή του να αποκλείσει από τη ΝΔ όσους ενεπλάκησαν σε σκάνδαλα.

Νικητές

Π. Παναγιωτόπουλος, Κ. Μαρκόπουλος, Β. Μιχαλολιάκος και Μ. Χαρακόπουλος συγκαταλέγονται στα στρατόπεδα των νικητών καθώς στήριξαν σχεδόν από την αρχή την υποψηφιότητα του Αντώνη Σαμαρά. Ο «κόκκινος Πάνος» ήδη ορίστηκε εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας. Εκπληξη και η τοποθέτηση του Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου ως διευθυντή του γραφείου του προέδρου της ΝΔ.

H επιλογή του Kωνσταντίνου Aρβανιτόπουλου στη θέση - κλειδί διευθυντή του Γραφείου του προέδρου της Nέας Δημοκρατίας ξάφνιασε ευχάριστα το κομματικό σώμα και ήταν ένα μήνυμα με πολλούς αποδέκτες. O κ. Aρβανιτόπουλος έχει ένα «βαρύ» βιογραφικό, καθώς είναι πανεπιστημιακός δάσκαλος και ερευνητής σε μεγάλα πανεπιστήμια των HΠA και αναπληρωτής καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Aπό τον Iούνιο του 2000 είναι γενικός διευθυντής του Iνστιτούτου Δημοκρατίας «Kωνσταντίνος Kαραμανλής».

Η εποχή Ρουσόπουλου στην κυβέρνηση της ΝΔ δεν ήταν ιδιαίτερα ευχάριστη για τον κ. Π. Παναγιωτόπουλο. Μετά το 2006 δεν αξιοποιήθηκε σε καμία κυβερνητική θέση. Διένυσε μία μικρή πολιτική έρημο, εξελέγη στη Β’ Αθηνών και στην εσωκομματική σύγκρουση ήταν ο μοναδικός βουλευτής της συγκεκριμένης περιφέρειας που στήριξε την υποψηφιότητα του Μεσσήνιου πολιτικού. Πριν από λίγες ημέρες ορίστηκε εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ, γεγονός που χαρακτηρίστηκε και ως «η ολική επαναφορά του κόκκινου Πάνου».

Και χαμένοι

Αν και στενός συνεργάτης του Αντώνη Σαμαρά την περίοδο της Πολιτικής Ανοιξης ο δήμαρχος Αθηναίων Νικήτας Κακλαμάνης, χρησιμοποίησε σκληρούς τόνους κατά του νυν προέδρου της ΝΔ. Στο ίδιο... μήκος κύματος και ο πρώην γραμματέας του κόμματος Βαγγέλης Μεϊμαράκης.

O δήμαρχος Aθήνας Nικήτας Kακλαμάνης τάχθηκε από την πρώτη στιγμή υπέρ της υποψηφιότητας της Nτόρας Mπακογιάννη. Aν και στενός συνεργάτης του A. Σαμαρά την περίοδο της Πολιτικής Aνοιξης, χρησιμοποίησε υψηλούς τόνους κατά του νυν προέδρου της Nέας Δημοκρατίας. Θεωρείται από τους «χαμένους» της εκλογικής μάχης. O ίδιος πάντως δηλώνει ότι θα είναι και πάλι υποψήφιος δήμαρχος, ακόμη κι αν η NΔ δεν του δώσει το «χρίσμα».

Aπό την πρώτη μέρα, ο πρώην γραμματέας του κόμματος Bαγγέλης Mεϊμαράκης, χωρίς να δηλώσει ότι στηρίζει ανοικτά την κ. Mπακογιάννη, επιτέθηκε με σφοδρότητα στον A. Σαμαρά. Mάλιστα, αν και είχε πει ότι δεν θα μιλήσει, πήρε τον λόγο στην τελευταία Κ.Ε., εξαπολύοντας μύδρους εναντίον του κ. Σαμαρά. Στη συνέχεια αποσύρθηκε, ενώ πολλοί λένε ότι είχε δει το κλίμα που επικρατούσε στην κομματική βάση. O κ. Mεϊμαράκης ήταν από τους πρώτους που είδαν τον κ. Σαμαρά, αν και είναι αμφίβολο εάν τελικά αποκτήσει ρόλο.

ΔΥΣΚΟΛΗ Η ΣΥΜΒΙΩΣΗ ΜΕ ΝΤΟΡΑ
Ο πάγος για να λιώσει θέλει δουλειά πολλή

Ούτε το «σφουγγάρι» που επικαλέστηκε ο κ. Αντ. Σαμαράς στην πρώτη -μετά την εκλογή του στη θέση του προέδρου της ΝΔ- δήλωσή του ούτε, πολύ περισσότερο, η πρώτη συνάντηση που είχε με την κυρία Μπακογιάννη είναι κινήσεις ικανές να «λιώσουν» τον πάγο που υπάρχει στις σχέσεις μεταξύ των δύο κορυφαίων στελεχών του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αλλωστε, η συνάντηση που είχαν μετά την εκλογή οι κ.κ. Σαμαράς και Μπακογιάννη επιβεβαίωσε ότι ο δρόμος που και οι δύο έχουν να διανύσουν προκειμένου να φτάσουν σε μια ήρεμη συγκατοίκηση - συνύπαρξη, είναι μακρύς και δύσκολος.

Η τέως υπουργός Εξωτερικών θα είναι, εκ των πραγμάτων, ιδιαίτερα προσεκτική στις δημόσιες τοποθετήσεις της αυτό το πρώτο διάστημα. Κυρίως, διότι θα περιμένει να ξεδιπλώσει ο κ. Σαμαράς τη στρατηγική του και να παρουσιάσει την ιδεολογική και πολιτική του πλατφόρμα. Από την άλλη πλευρά, θα περιμένει να δει το εάν και σε ποιον βαθμό θα αξιοποιηθούν πρόσωπα που τη στήριξαν. Η τακτική αυτή όμως δεν αναμένεται να κρατήσει πολύ... Η ίδια δηλώνει αποφασισμένη να υπερασπιστεί την πολιτική που ανέπτυξε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και να εξακολουθήσει να δίνει έμφαση στην ανάγκη δημιουργίας ενός πολυσυλλεκτικού κόμματος. Βουλευτές που υποστήριξαν την υποψηφιότητά της σημειώνουν στις κατ΄ ιδίαν συζητήσεις τους ότι η κυρία Μπακογιάννη εκφράζει το 40% της ΝΔ και προσθέτουν -απευθυνόμενοι στον κ. Σαμαρά- ότι αυτό θα πρέπει να γίνει σεβαστό.

Ουσιαστικά το κρίσιμο νέο ραντεβού των δύο πλευρών θα είναι -εκτός απροόπτου- στο τακτικό συνέδριο της ΝΔ την προσεχή άνοιξη. Εκεί, θα γίνει μια νέα καταμέτρηση των δυνάμεων των δύο πλευρών, σε ένα όμως εντελώς διαφορετικό τοπίο. Η κυρία Μπακογιάννη, έχοντας τότε ένα πρώτο δείγμα γραφής του νέου προέδρου, δεν αποκλείεται να κάνει την πρώτη επίσημη, και ενώπιον κομματικού ακροατηρίου, κριτική στον κ. Σαμαρά.

Ιδιαίτερα κρίσιμη για το κλίμα που θα διαμορφωθεί στο εσωτερικό της ΝΔ είναι και η στάση που θα τηρήσουν οι υποστηρικτές της υποψηφιότητας Μπακογιάννη. Μέχρι στιγμής, μέλη της κοινοβουλευτικής ομάδας, όπως είναι οι κ.κ. Κοντογιάννης, Γιακουμάτος και Αποστολάκος, αντιμετώπισαν θετικά την πρόσκληση για συνεργασία που τους απηύθυνε ο νέος πρόεδρος. Θετικός είναι επίσης και κ. Β. Μεϊμαράκης, ο οποίος έχει ειδικό βάρος στον κομματικό μηχανισμό.

Από εκεί και πέρα πολλά θα εξαρτηθούν και από την πρόθεση του νεοεκλεγέντος προέδρου της ΝΔ να αξιοποιήσει σε κρίσιμες κομματικές θέσεις βουλευτές που βρίσκονται ή βρέθηκαν πιο κοντά στην τέως υπουργό Εξωτερικών. Ηδη, τοποθέτησε στη θέση του κοινοβουλευτικού εκπρόσωπου τον κ. Μ. Κεφαλογιάννη και υπάρχουν πληροφορίες ότι θα κάνει συγκεκριμένη πρόταση στον κ. Κυρ. Μητσοτάκη.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΡΑΝΤΑΚΟΣ «ΕΘΝΟΣ»