ΑΝΑΔΙΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΚΗΝΙΚΟΥ ή ΝΕΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ;;;
H κρίση δεν ανατρέπει μόνο τις κοινωνικές και οικονομικές ισορροπίες. Προς το παρόν, δρομολογεί διαδικασίες αναδιάταξης του πολιτικού σκηνικού.
του ΣΤΑΥΡΟΥ ΛΥΓΕΡΟΥ
Η κατάληξή της είναι για την ώρα άδηλη, επειδή ακριβώς εξαρτάται από τη δυναμική και την τροπή των εξελίξεων στο επίπεδο της οικονομίας και της κοινωνίας.
Το πρώτο στοιχείο της συνάρτησης είναι ότι οι δύο πυλώνες του μεταπολιτευτικού πολιτικού συστήματος, που κυβέρνησαν διαδοχικά τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν υποστεί καταλυτική φθορά. Η κρίση πολιτικής αντιπροσώπευσης είχε εκδηλωθεί πριν την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης, σαν πρόδρομο φαινόμενο. Τώρα πια όμως οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πρωτοφανή αρνητικά ρεκόρ στην επιρροή και της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ.
Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι δεν διαφαίνεται εναλλακτική λύση στο πρόβλημα διακυβέρνησης. Η ΝΔ είναι βαρύτατα τραυματισμένη από τις αμαρτίες της κυβέρνησης Καραμανλή και θα χρειαστεί πολύ χρόνο για να συνέλθει. Ταυτοχρόνως, κανένα από τα μικρά κόμματα δεν έχει τις προδιαγραφές να διεκδικήσει τέτοιο ρόλο.
Το τρίτο στοιχείο είναι η εν εξελίξει αναδιάταξη στο χώρο της ευρύτερης Δεξιάς. Η πρώτη διάσπαση του χώρου επήλθε με την εκλογική επιβίωση και την πολιτική εδραίωση του ΛΑΟΣ. Η δεύτερη άρχισε με την επιλογή της Ντόρας Μπακογιάννη να προκαλέσει τη διαγραφή της ως πρώτο βήμα για την ίδρυση δικού της κόμματος. Εάν το εγχείρημά της επιβιώσει, η αναδιάταξη στο χώρο της Δεξιάς θα ολοκληρωθεί. Η πρώην υπουργός Εξωτερικών φιλοδοξεί να υποκαταστήσει τη ΝΔ, αλλά η φιλοδοξία της δεν είναι ρεαλιστική. Το εκτεταμένο οικογενειακό πελατειακό δίκτυο είναι μία πρώτη μαγιά, αλλά δεν αρκεί. Το εγχείρημα θα επιβιώσει μόνο εάν καταφέρει να εκφράσει πολιτικά τη νεοφιλελεύθερη Δεξιά, που δυσφορεί με τη στροφή της ΝΔ του Αντώνη Σαμαρά προς τη λαϊκή Δεξιά. Όπως έδειξαν οι διαδοχικές αποτυχίες του Στέφανου Μάνου, η νεοφιλελεύθερη Δεξιά δεν έχει σημαντική εκλογική απήχηση.
Οι νεοφιλελεύθεροι καθόρισαν συχνά την πολιτική της ΝΔ, πατώντας στην παραδοσιακή δεξιά εκλογική πελατεία, που στη μεγάλη πλειοψηφία της τοποθετείται ανάμεσα στη λαϊκή Δεξιά και στον καραμανλικό φιλελευθερισμό. Η μόνη ρεαλιστική ελπίδα της Μπακογιάννη είναι η κατάρρευση του δικομματισμού για να μπορέσει το κόμμα της να λειτουργήσει μελλοντικά ως μικρός εταίρος σε κυβέρνηση συνασπισμού. Το τέταρτο στοιχείο της συνάρτησης των πολιτικών εξελίξεων είναι η απόσχιση της ανανεωτικής πτέρυγας του Συνασπισμού και ο μετασχηματισμός της σε κόμμα. Στην πραγματικότητα, λύθηκε μια χρόνια αντίφαση, αφού ο Συνασπισμός ήταν δύο κόμματα σε συσκευασία ενός. Οι αναστολές και η ανάγκη κοινοβουλευτικής επιβίωσης απέτρεπαν για χρόνια τη διάσπαση. Αποσχίστηκε μόνο η υπό τον Νίκο Μπίστη ομάδα στελεχών, που πριν χρόνια έφυγε για να ενταχθεί στο ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη. Ο κορμός της ανανεωτικής πτέρυγας παρέμεινε, παρότι ήταν μειοψηφία.
Το πείραμα, όμως, του ΣΥΡΙΖΑ βάθυνε το χάσμα και όξυνε τις αντιθέσεις. Η κρίση ήλθε και εδώ να παίξει ρόλο καταλύτη. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, η αντίθεση ανάμεσα στον Αλέξη Τσίπρα και τον Αλέκο Αλαβάνο να θέσει και σε νέα δοκιμασία την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ. Η Ανανεωτική Αριστερά, πάντως, δύσκολα θα επιβιώσει κοινοβουλευτικά. Η εκλογική συνεργασία με τους Οικολόγους – Πράσινους συμφέρει και τους δύο, επειδή θα έστελνε με σιγουριά και τα δύο κόμματα στη Βουλή, γεγονός που θα παγίωνε την αναδιάταξη του σκηνικού και σ’ αυτό το χώρο. Οι ανωτέρω εξελίξεις δεν είναι άσχετες με τη δυναμική επαναφορά της πραγματικής πολιτικής στο προσκήνιο.
Η κρίση αποδυναμώνει το κυρίαρχο μοντέλο του κόμματος-φυλή, επειδή συμβάλλει στην αντιστοίχιση των κομματικών σχηματισμών με υπαρκτά στην κοινωνία ιδεολογικοπολιτικά ρεύματα. Ο ίδιος ιός έχει προσβάλει και το ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν έχει εκδηλωθεί, κυρίως επειδή λειτουργεί η κεντρομόλος δύναμη της εξουσίας. Σε συνθήκες οικονομικοκοινωνικού κραχ όμως, η κεντρομόλος μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε φυγόκεντρο δύναμη. Το ηγετικό προφίλ του Γιώργου Παπανδρέου έχει, άλλωστε, ρηγματωθεί και τόσο στην Κοινοβουλευτική Ομάδα όσο και στις κομματικές οργανώσεις το κλίμα είναι οριακό. Εάν υπό την πίεση κοινωνικής έκρηξης η κυβέρνηση χάσει τον έλεγχο της κατάστασης, οι επιπτώσεις στην ενότητα του Κινήματος θα είναι αναπόφευκτες. Όλες αυτές οι εξελίξεις, όμως, έχουν νόημα μόνο εάν το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα επιβιώσει. Το ενδεχόμενο η κατάρρευση του κυρίαρχου κλεπτοκρατικού, σπάταλου κι ανορθολογικού μοντέλου ανάπτυξης να συμπαρασύρει και το πολιτικοκομματικό σύστημα είναι πιθανό. Εάν συμβεί αυτό, αντί για αναδιάταξη του σκηνικού θα προκύψει νέο πολιτικοκομματικό τοπίο.
ΕΠΙΚΑΙΡΑ
Το τρίτο στοιχείο είναι η εν εξελίξει αναδιάταξη στο χώρο της ευρύτερης Δεξιάς. Η πρώτη διάσπαση του χώρου επήλθε με την εκλογική επιβίωση και την πολιτική εδραίωση του ΛΑΟΣ. Η δεύτερη άρχισε με την επιλογή της Ντόρας Μπακογιάννη να προκαλέσει τη διαγραφή της ως πρώτο βήμα για την ίδρυση δικού της κόμματος. Εάν το εγχείρημά της επιβιώσει, η αναδιάταξη στο χώρο της Δεξιάς θα ολοκληρωθεί. Η πρώην υπουργός Εξωτερικών φιλοδοξεί να υποκαταστήσει τη ΝΔ, αλλά η φιλοδοξία της δεν είναι ρεαλιστική. Το εκτεταμένο οικογενειακό πελατειακό δίκτυο είναι μία πρώτη μαγιά, αλλά δεν αρκεί. Το εγχείρημα θα επιβιώσει μόνο εάν καταφέρει να εκφράσει πολιτικά τη νεοφιλελεύθερη Δεξιά, που δυσφορεί με τη στροφή της ΝΔ του Αντώνη Σαμαρά προς τη λαϊκή Δεξιά. Όπως έδειξαν οι διαδοχικές αποτυχίες του Στέφανου Μάνου, η νεοφιλελεύθερη Δεξιά δεν έχει σημαντική εκλογική απήχηση.
Οι νεοφιλελεύθεροι καθόρισαν συχνά την πολιτική της ΝΔ, πατώντας στην παραδοσιακή δεξιά εκλογική πελατεία, που στη μεγάλη πλειοψηφία της τοποθετείται ανάμεσα στη λαϊκή Δεξιά και στον καραμανλικό φιλελευθερισμό. Η μόνη ρεαλιστική ελπίδα της Μπακογιάννη είναι η κατάρρευση του δικομματισμού για να μπορέσει το κόμμα της να λειτουργήσει μελλοντικά ως μικρός εταίρος σε κυβέρνηση συνασπισμού. Το τέταρτο στοιχείο της συνάρτησης των πολιτικών εξελίξεων είναι η απόσχιση της ανανεωτικής πτέρυγας του Συνασπισμού και ο μετασχηματισμός της σε κόμμα. Στην πραγματικότητα, λύθηκε μια χρόνια αντίφαση, αφού ο Συνασπισμός ήταν δύο κόμματα σε συσκευασία ενός. Οι αναστολές και η ανάγκη κοινοβουλευτικής επιβίωσης απέτρεπαν για χρόνια τη διάσπαση. Αποσχίστηκε μόνο η υπό τον Νίκο Μπίστη ομάδα στελεχών, που πριν χρόνια έφυγε για να ενταχθεί στο ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη. Ο κορμός της ανανεωτικής πτέρυγας παρέμεινε, παρότι ήταν μειοψηφία.
Το πείραμα, όμως, του ΣΥΡΙΖΑ βάθυνε το χάσμα και όξυνε τις αντιθέσεις. Η κρίση ήλθε και εδώ να παίξει ρόλο καταλύτη. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, η αντίθεση ανάμεσα στον Αλέξη Τσίπρα και τον Αλέκο Αλαβάνο να θέσει και σε νέα δοκιμασία την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ. Η Ανανεωτική Αριστερά, πάντως, δύσκολα θα επιβιώσει κοινοβουλευτικά. Η εκλογική συνεργασία με τους Οικολόγους – Πράσινους συμφέρει και τους δύο, επειδή θα έστελνε με σιγουριά και τα δύο κόμματα στη Βουλή, γεγονός που θα παγίωνε την αναδιάταξη του σκηνικού και σ’ αυτό το χώρο. Οι ανωτέρω εξελίξεις δεν είναι άσχετες με τη δυναμική επαναφορά της πραγματικής πολιτικής στο προσκήνιο.
Η κρίση αποδυναμώνει το κυρίαρχο μοντέλο του κόμματος-φυλή, επειδή συμβάλλει στην αντιστοίχιση των κομματικών σχηματισμών με υπαρκτά στην κοινωνία ιδεολογικοπολιτικά ρεύματα. Ο ίδιος ιός έχει προσβάλει και το ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν έχει εκδηλωθεί, κυρίως επειδή λειτουργεί η κεντρομόλος δύναμη της εξουσίας. Σε συνθήκες οικονομικοκοινωνικού κραχ όμως, η κεντρομόλος μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε φυγόκεντρο δύναμη. Το ηγετικό προφίλ του Γιώργου Παπανδρέου έχει, άλλωστε, ρηγματωθεί και τόσο στην Κοινοβουλευτική Ομάδα όσο και στις κομματικές οργανώσεις το κλίμα είναι οριακό. Εάν υπό την πίεση κοινωνικής έκρηξης η κυβέρνηση χάσει τον έλεγχο της κατάστασης, οι επιπτώσεις στην ενότητα του Κινήματος θα είναι αναπόφευκτες. Όλες αυτές οι εξελίξεις, όμως, έχουν νόημα μόνο εάν το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα επιβιώσει. Το ενδεχόμενο η κατάρρευση του κυρίαρχου κλεπτοκρατικού, σπάταλου κι ανορθολογικού μοντέλου ανάπτυξης να συμπαρασύρει και το πολιτικοκομματικό σύστημα είναι πιθανό. Εάν συμβεί αυτό, αντί για αναδιάταξη του σκηνικού θα προκύψει νέο πολιτικοκομματικό τοπίο.
ΕΠΙΚΑΙΡΑ
http://ellinikoforum.blogspot.com/2010/07/blog-post_571.html
Δεν υπάρχουν σχόλια
Παρακαλούμε σχολιασμούς επί της ουσίας.
Τα σχόλια σας δεν περνάν από έλεγχο γιατί πιστεύουμε ότι δεν θα θίγουν κάποιον προσωπικά με βρισιές και συκοφαντίες.
Τέτοιου είδους σχόλια δεν περνάν από έλεγχο, αλλά θα διαγράφονται μετά την δημοσίευση.
Παρακαλούμε να γράφετε σε πεζά και όχι κεφαλαία
-------------------------------------------------------------------------
Οι απόψεις του ιστολογίου δεν είναι απαραίτητο να συμπίπτουν με τα περιεχόμενα στου άρθρου.
Ο ΔΙΚΤΥΟΥΡΓΟΣ ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει για τα άρθρα - αναρτήσεις που δημοσιεύονται και απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους. Σε περίπτωση που θεωρείτε πως θίγεστε από κάποιο εξ αυτών ή ότι υπάρχει κάποιο σφάλμα, επικοινωνήστε μέσω, φόρμας επικοινωνίας.
Ευχαριστούμε