Ο αμίλητος Νικίας

Ν. Λυγερός

Ο Νικίας δεν μου μίλησε ποτέ για το παρελθόν του. Ήταν σαν να μην υπήρχε. Και τώρα, μετά από τόσα χρόνια, πιστεύω πως το παρελθόν του δεν είχε μέλλον. Μιλούσαμε ή μάλλον γράφαμε ώρες ατέλειωτες για το σύμπαν, όμως ήμασταν πάντα και παντού μόνοι. Ο Νικίας το ήξερε από παλιά. Τον είχαν πιάσει. Τους ήξερε. Τον είχαν βασανίσει για τις ιδέες του, για την ύπαρξή του.
Δίχως να καταλάβουν ότι η μόνη του ύπαρξη ήταν οι ιδέες του. Άντεχε τα βασανιστήριά τους, διότι ήξερε ότι η ζωή του δεν ήταν τίποτα κι έκανε το παν. Δεν ήξερα γιατί το σύμπαν είχε τόσο ενδιαφέρον για εκείνον. Ήταν μαθηματικός και φαινόταν φυσιολογικό. Ο Νικίας ήταν όμως άνθρωπος και αυτό είχε σημασία. Και μετά από τόσα χρόνια, νομίζω πως είναι το μόνο πράγμα που είχε σημασία για το Νικία. Είχα διαβάσει πολλές φορές τα γράμματά του, όμως κανένα δεν είχε προδώσει το παρελθόν. Έπρεπε να πέσω τυχαία σ’ ένα βιβλίο για να μάθω ένα κομμάτι της ψυχής του. Στην αρχή, είδα απλώς μια επιστημονική αναφορά και ξαφνιάστηκα από την παρουσία της. Δεν μου έμαθε τίποτα, όμως θυμήθηκα τον παλιό μου συνάνθρωπο. Είχα πια την ανάμνησή του στις σκέψεις μου. Διάβασα διάφορα άρθρα του Γιάννη, όμως καμιά άλλη αναφορά δεν βρήκα. Έπρεπε να αγγίξω την αυτοβιογραφία του για να ξαναβρώ τα ίχνη του Νικία. Ήταν κρυμμένα σε μια-δυο γραμμές. Όμως αυτές ήταν αρκετές. Το ύφος του Γιάννη έλεγε πολλά δίχως να πει τίποτα. Ένιωσα όμως έναν πόνο στην καρδιά μου όταν αναγνώρισα τη λεπτή αναφορά. Σε αυτές τις δύο γραμμούλες ήταν και ο θαυμασμός και το δέος για έναν άνθρωπο που αποτελούσε ένα σημείο αναφοράς. Έτσι ο Νικίας ήρθε και πάλι στην καρδιά μου. Ερμήνευσα με ένα διαφορετικό τρόπο κάθε λέξη του. Η ζωή του ήταν και πάλι μέσα μου, όμως αυτή τη φορά είχε έρθει με το βάσανο. Δεν ήξερε από άσπρες μέρες. Η σιωπή του είχε καταδικάσει τη ζωή του. Η καθημερινότητά του πέθανε εκείνες τις μέρες που ήταν νύχτες. Η κοσμολογία είχε περισσότερο νόημα τη νύχτα. Μόνο τότε λάμπουν τα αστέρια που δεν φαίνονται την ημέρα. Με τα χρόνια, η τροχιά του είχε σβήσει στον ωκεανό της μνήμης. Εκείνες τις ημέρες όπου όλα ήταν δύσκολα, η δυσκολία έγινε ένα με το Νικία. Ήταν λίγοι αυτοί που μπορούσαν να τον κατανοήσουν και λιγότεροι αυτοί που μπορούσαν να επινοήσουν τις σκέψεις του. Και ο Γιάννης ήταν ένας από αυτούς. Είχε τη γνώση όμως δεν είχε το βάθος. Το βάθος γεννήθηκε με τα χρόνια και τώρα μου λείπει ακόμα πιο πολύ ο άνθρωπος που δεν γνώρισα ποτέ, ο αμίλητος Νικίας.