Αρχή αναλογίας και Ευρωπαϊκή Ένωση

Ν. Λυγερός
Η αρχή της αναλογίας προβάλλεται από κράτη που θέλουν να αποφύγουν την εφαρμογή της μέσης γραμμής θεωρώντας ότι αποτελεί μια αδικία. Όταν βρισκόμαστε στην περίπτωση ενός μικρού νησιού απέναντι σε μια μεγάλη ακτή. Το θέμα έχει μελετηθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου λειτουργεί και η έννοια του επιμερισμού της ΑΟΖ, για να μην υπάρχει πρόβλημα επικάλυψης. Υπενθυμίζουμε μάλιστα, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει θεωρητικά την μεγαλύτερη ΑΟΖ στον κόσμο.

Σε αυτό το πλαίσιο μπορούμε να βασιστούμε για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά παράλογες απαιτήσεις από γειτονικούς χώρους. Ένας ενιαίος χώρος που υπάρχει στη Μεσόγειο αποτελείται από την ΑΟΖ της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Μάλτας, της Ελλάδας και της Κύπρου. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα συνορεύει όσον αφορά στην ΑΟΖ με την Ιταλία και την Κύπρο. Αυτό σημαίνει με άλλα λόγια, τα οποία δεν είναι μόνο αφαιρετικά, ότι αν εντάξουμε τον προβληματισμό της ΑΟΖ, όχι πια σε μια παραδοσιακή διπολική σχέση, αλλά στο ευρωπαϊκό πλαίσιο όπου λειτουργεί η θεωρία του Nash και όχι μόνο η προσέγγιση των von Neumann και Morgenstern, δηλαδή όπου το παίγνιο δεν είναι πια μηδενικού αθροίσματος, τότε η αρχή της αναλογίας αποκτά μια άλλη δυναμική και ξεφεύγει από τον εγκλωβισμό.
Βέβαια η κριτική αυτής της θεώρησης υπάρχει και βασίζεται στην ιδέα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αποτελεί μια κρατική οντότητα, όπου μπορεί να εφαρμοστεί de facto και de jure η σύμβαση της Montego Bay του 1982. Σημασία έχει όμως ότι αυτή η υπερκρατική οντότητα αποκτά όλο και περισσότερα χαρακτηριστικά της κρατικής υπόστασης, πράγμα που σημαίνει ότι αυτή η απλοϊκή κριτική αποδυναμώνεται σταδιακά. Σε κάθε περίπτωση, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσφέρει ένα όραμα και σ' αυτόν τον προβληματισμό, ο οποίος δεν μπορεί πλέον να παρουσιασθεί ως μια ιδιάζουσα περίπτωση, η οποία απαιτεί την εφαρμογή μιας εξαίρεσης του γενικότερου κανόνα.
Για να εισχωρήσουμε βέβαια σε αυτήν την προσέγγιση, θα πρέπει πρώτα να ξεπεράσουμε μερικές δυσκολίες όσο αφορά στο φαινομενικά τεχνικό κομμάτι. Λόγω της έλλειψης μαθηματικών γνώσεων υπάρχουν επιφυλάξεις εκ μέρους ατόμων με νομικίστικες προσεγγίσεις, τα οποία εγκλωβίζονται μόνα τους σε ένα λανθασμένο σκεπτικό ή χειρότερα ακόμα προσπαθούν να δικαιολογήσουν την αδράνεια. Ένα χειροπιαστό παράδειγμα είναι η ανάδειξη του προβλήματος των τουρκικών νησιών που δεν επιτρέπουν υποτίθεται την επαφή της ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου. Ένας απλός υπολογισμός κι η εφαρμογή των διαγραμμάτων Voronoi και της τριγωνοποίησης Delaunay λύνει άμεσα το θέμα. Αρκεί να παρατηρήσουμε πρώτα ότι δεν υπάρχει τουρκικό νησί που να βρίσκεται κάτω από τη νοητή γραμμή που ενώνει το σύμπλεγμα του Καστελόριζου με την Κύπρο. Αυτό σημαίνει ότι αν πάρουμε ένα σημείο στην Τουρκία, τότε αυτά τα τρία στίγματα, μέσω του κύκλου που κατασκευάζεται μονοσήμαντα, δημιουργούν ένα σημείο το οποίο είναι η τριπλή επαφή των κυψέλων Voronoi που καθορίζονται από αυτά τα τρία στίγματα. Σε αυτό το σημείο τελειώνει και η δράση του τουρκικού σημείου. Κατά συνέπεια, μετά αρχίζει το σύνορο μεταξύ της ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει συνεκτικότητα των δύο ΑΟΖ, πράγμα το οποίο θέλαμε να αποδείξουμε.

http://www.lygeros.org/lygeros/7251-gr.html