Οι ΗΠΑ, η ΑΟΖ, τα F-15 και ο Τσίπρας

Οι κλειστές συναντήσεις στο Brookings και το μέλλον των νατοϊκών βάσεων

Ο πρώην «τσάρος» της τουρκικής οικονομίας Κεμάλ Ντερβίς ήταν παρών στη συνάντηση του κ. Τσίπρα στο Brookings με εκπροσώπους επενδυτικών funds
«No maps. Drilling is good! (Οχι χάρτες. Οι γεωτρήσεις είναι καλές)». Με αυτή τη φράση περιέγραψαν το πώς πρέπει να κινηθεί η Ελλάδα στο μέτωπο των υδρογονανθράκων και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) αμερικανοί αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στον κ. Αλ. Τσίπρα. Οι Αμερικανοί τόνισαν στον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ, διά στόματος του βοηθού υπουργού Εξωτερικών για θέματα Ευρώπης Ερικ Ρούμπιν (που αναμένεται στην Αθήνα τις προσεχείς ημέρες), ότι θα επισημάνουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι μια στρατηγική βαρύγδουπων ανακοινώσεων για ανακηρύξεις και οριοθετήσεις θαλασσίων ζωνών, καθώς και παρουσιάσεις χαρτών, δεν θα βοηθήσουν τη χώρα μας να εκμεταλλευθεί τους πλουτοπαραγωγικούς της πόρους.

Αντίθετα, θα μπορούσαν να προκαλέσουν ένα θερμό επεισόδιο με την Τουρκία αλλά και να δημιουργήσουν νέες «γκρίζες ζώνες». Πάντως, η Ουάσιγκτον εμφανίζεται να υποστηρίζει το δικαίωμα της Ελλάδος να διενεργήσει έρευνες νοτίως της Κρήτης, όπως έπραξε και στην περίπτωση των ερευνών της Λευκωσίας το 2011. «Η Τουρκία δεν έχει λόγο εκεί» φέρονται να είπαν αμερικανοί αξιωματούχοι. Αν ωστόσο η ελληνική πλευρά αποφασίσει να προβεί σε έρευνες σε περιοχές μεταξύ ελληνικών νησιών και τουρκικών ακτών, τότε τα περιθώρια αμερικανικής υποστήριξης είναι πολύ πιο περιορισμένα.

Οι συζητήσεις του κ. Τσίπρα πίσω από τις κλειστές πόρτες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Brookings Institution, αλλά και με εκπροσώπους διαφόρων επενδυτικών funds, παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκε η πρόταση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης για την αντιμετώπιση του προβλήματος του ελληνικού χρέους. Αιχμή των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί η σύγκληση μιας διάσκεψης για το χρέος.

Η εκτίμηση που αποκόμισαν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι οι Αμερικανοί δεν ενθουσιάζονται από την προοπτική μιας «γερμανικής Ευρώπης». Αισθάνονται ότι το Βερολίνο τους αποκλείει και πιστεύουν ότι κινήσεις όπως μια πιθανή υπογραφή Συμφωνίας Ελευθέρου Εμπορίου ΗΠΑ - ΕΕ θα αποτελέσει μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση. Εμφανίστηκαν δε να ακούν με ενδιαφέρον τις απόψεις των ελλήνων συνομιλητών τους. Την ίδια στιγμή όμως εξέφρασαν μια σειρά ενδοιασμών για το πόσο εφικτή θα ήταν μια επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης σε μια ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής αλλά και μια διάσκεψη για το χρέος.

Οι επιφυλάξεις τους εστιάζονται σε δύο σημεία: πρώτον, στο γεγονός ότι μια κίνηση εκ μέρους της Ελλάδος μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις για χώρες που σήμερα εμφανίζονται ως σύμμαχοί μας, όπως η Γαλλία και η Ιταλία. Δεύτερον, στο ότι θα πρέπει να επιλεγεί πολύ προσεκτικά τόσο η χρονική στιγμή μιας τέτοιας κίνησης όσο και το ποιοι θα θιγούν.

Στην κλειστή συνάντηση του Brookings παρευρέθησαν μεταξύ άλλων ο Κεμάλ Ντερβίς, «τσάρος» της τουρκικής οικονομίας το 2001, όταν η Τουρκία υποχρεώθηκε να προσφύγει στο ΔΝΤ, και σήμερα αντιπρόεδρος του γνωστού αμερικανικού think tank, οι Πόουλ Τόμσεν και Ολιβιέ Μπλανσάρ από το ΔΝΤ, ο οικονομικός αναλυτής Φρανκ Κίρκεγκαρντ από το Peterson Institute for International Economics. Μαζί με τον κ. Τσίπρα ήταν ο κ. Γ. Μηλιός. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν η άποψη του κ. Ντερβίς που εστίασε την κριτική του όχι τόσο στον δημοσιονομικό πολλαπλασιαστή όσο στην αδυναμία του ΔΝΤ να αντιληφθεί ότι οι πράξεις του στην Ελλάδα θα επηρέαζαν ολόκληρη την ευρωζώνη.

Στη συνάντηση στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ έδωσαν μεταξύ άλλων το «παρών» ο Κρίστοφερ Σμαρτ, βοηθός υφυπουργός Οικονομικών για θέματα Ευρώπης, αλλά και ο Λιούις Μπόνο, διευθυντής του Τμήματος Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας. Οι αμερικανοί συνομιλητές του κ. Τσίπρα σημείωσαν με έμφαση δύο σημεία σε σχέση με τις προτάσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Πρώτον, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν βρίσκεται ακόμη στην εξουσία. Δεύτερον, ότι οι προτάσεις του για την ανάπτυξη απαιτούν περισσότερη επεξεργασία και η έμφαση στην εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων δεν επαρκεί.

Πάντως, σε συζητήσεις με στελέχη αμερικανικών funds κατέστη σαφές ότι ο εκσυγχρονισμός του φορολογικού συστήματος και η καταπολέμηση της διαφθοράς αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για την έλευση επενδυτικών κεφαλαίων. Παράλληλα, εκφράστηκε η αντίθεση στο μοντέλο των μειοδοτικών διαγωνισμών διότι ο νικητής τους βρίσκεται σε πολλές περιπτώσεις αντιμέτωπος με μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες. Κατεγράφη δε ότι τα αμερικανικά funds είναι υπέρ των πρωτογενών επενδύσεων και όχι του ακολουθούμενου μοντέλου ιδιωτικοποιήσεων.
Πέραν του ζητήματος των θαλασσίων ζωνών, στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήθελαν επίσης να μάθουν ποια είναι η θέση του ΣΥΡΙΖΑ για το ΝΑΤΟ, αλλά και για τον τρόπο λειτουργίας της βάσης της Σούδας, που για αυτούς είναι υψίστης στρατηγικής σημασίας. Η απάντηση που έλαβαν είναι ότι παρά τις όποιες ιδεολογικές διαφορές, δεν υπάρχει πρόθεση απεμπόλησης των δικαιωμάτων που απορρέουν για τη χώρα μας από την Ατλαντική Συμμαχία.

Επιπλέον, τέθηκε από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ το θέμα της αποτρεπτικής ισχύος των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων σε σχέση με την Τουρκία. «Πείτε μας τι θέλετε» ήταν η αμερικανική απάντηση. Στο τραπέζι έπεσε μάλιστα από πλευράς ΗΠΑ η πρόταση για παραχώρηση μαχητικών αεροσκαφών F-15. Σημειώνεται ότι F-15 δεν διαθέτει η τουρκική Πολεμική Αεροπορία.

ΤΟ ΒΗΜΑ