H ελληνική συμμετοχή στη δημιουργία του Διαδικτύου

ΤΑΣΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Τα 25α «γενέθλια» του Διαδικτύου σηματοδοτούν το πέρασμά του στην επόμενη εξελικτική του φάση, τις νέες κοινωνικές μεταβολές που θα ακολουθήσουν και το πέρασμα της ανθρώπινης Ιστορίας σε μία νέα εποχή. Η ανακάλυψη που έδωσε τη μεγαλύτερη ώθηση στο Ίντερνετ ήταν αυτή του hypertext, του υπερκειμένου και του αντίστοιχου πρωτοκόλλου επικοινωνίας: του Http. Ο Τιμ Μπέρνερς Λι ήταν ο πνευματικός πατέρας τους, δύο Έλληνες, όμως, συνέβαλλαν τα μέγιστα στην υλοποίηση μίας «ημιτελούς τρελής ιδέας». Ο αείμνηστος Μιχάλης Δερτούζος και ο Γιώργος Μητακίδης.

Ο Μιχάλης Δερτούζος που χάθηκε από τη ζωή στις 27 Αυγούστου 2001 θεωρούνταν ένα από τα πνεύματα που κατανόησε, ώθησε και βοήθησε στην ανάπτυξη του Ίντερνετ όσο ελάχιστοι. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι στη γενέτειρά του, την Άνδρο, υπάρχει προτομή του για τη συμβολή του στην ανάπτυξη του Ίντερνετ. Πόσες προτομές έχουν τοποθετηθεί άραγε, σε όλο τον κόσμο για ανθρώπους με παρόμοια προσφορά; Πολύ σημαντική ήταν η συμμετοχή του στη δημιουργία του World Wide Web Consortium, του οργανισμού που έθεσε το πλαίσιο ανάπτυξης του Διαδικτύου. Ο εφευρέτης του World Wide Web και του υπερσυνδέσμου, Τιμ Μπέρνερς Λι, αναφερόμενος στο ρόλο του στενού του φίλου σε αυτήν την προσπάθεια είχε πει: «Σε εκείνο το χρονικό σημείο είχα μία ημιτελής τρελή ιδέα. Ο Μιχάλης έπαιξε σημαντικό ρόλο στην υλοποίησή της. Πήρε τα κομμάτια από τις σκέψεις μου και τα συνέθεσε για να δημιουργήσει τη συνολική εικόνα. Μόνο αυτός θα μπορούσε να το κάνει. Αν δεν υπήρχε ο Μιχάλης πιθανότατα να μην υπήρχε και το World Wide Web Consortium. Η ηγετική δύναμή του, η καθαρότητα της σκέψης του και η ζεστασιά της καρδιάς του ήταν μία συνεχής υποστήριξη για μένα».

O Γιώργος Μητακίδης, μαζί με τους Δερτούζο και Λι, το 1993 έβαζαν τα θεμέλια για τη δημιουργία του Ίντερνετ. Αναπολώντας τα γεγονότα, ο κ. Μητακίδης θυμάται ότι «ήταν μία ωραία ανάμνηση η συνεργασία μας για να στηθεί το World Wide Web Consortium. Τότε, ούτε εμείς καταλαβαίναμε καλά το δυναμικό του ιστού. Θυμάμαι που ο Tim Berners Lee είχε έρθει σπίτι μου στις Βρυξέλλες, ήρθε και ο Μιχάλης, το κουβεντιάσαμε, είχαμε πειστεί ότι ήταν κάτι πολύ σημαντικό. Ο Μιχάλης ενήργησε μέσω του Λευκού Οίκου κι εγώ ενήργησα μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία ήμουν στέλεχος στον τομέα της τεχνολογίας. Μετά από πολλές προσπάθειες και χρηματοδότηση από τις ΗΠΑ και την ΕΕ ιδρύθηκε το World Wide Web Consortium και το Ίντερνετ έγινε κοινό αγαθό. Εγώ βοήθησα πολύ στην υλοποίηση των πραγμάτων. Έτυχε να είμαι πιο υπομονετικός με τις διάφορες διαδικασίες, με κυβερνήσεις, με οργανισμούς. Αν χρησίμευσα σε κάτι ήταν στο να είμαι αποτελεσματικός στις διαδικασίες που έπρεπε να γίνουν».

Ο Τιμ Μπέρνερς Λι κάνοντας μία μικρή αναδρομή στις ανακαλύψεις του, ανέφερε: «Ένα από τα πράγματα που δεν είχαν κάνει μέχρι εκείνη την εποχή οι υπολογιστές ήταν να αποθηκεύουν τυχαίους συσχετισμούς ανάμεσα σε διάσπαρτα πράγματα, αν και αυτή είναι μία λειτουργία την οποία ο εγκέφαλος πραγματοποιεί με άνεση. Το 1980 άρχισα να παίζω με προγράμματα που αποθηκεύουν πληροφορίες με τυχαίους συνδέσμους και το 1989 κι ενώ εργαζόμουν στο Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Φυσικής, πρότεινα τη δημιουργία ενός παγκόσμιου χώρου με υπερκείμενα, στον οποίο κάθε πληροφορία μπορούσε να γίνει προσβάσιμη μέσω καλωδιακών συνδέσεων και ενός εγγράφου παγκόσμιας αναγνώρισης. Παίρνοντας έγκριση για να ξεκινήσω την έρευνά μου από τον προϊστάμενό μου, Mike Sendall, το 1990 έγραψα ένα πρόγραμμα με την ονομασία «WorldWideWeb», έναν επεξεργαστή κειμένου με δυνατότητα να κλικάρεις πάνω στις λέξεις. Λίγο αργότερα δημιούργησα τον πρώτο Web server. Σε αυτόν δημοσιεύθηκαν οι προδιαγραφές για την Hyper Text Markup Language (HTML) και το Hyper Text Transfer Protocol (HTTP).

«Το όνειρο πίσω από το Web είναι η δημιουργία ενός χώρου κοινής πληροφόρησης, στον οποίο επικοινωνούμε ανταλλάσοντας πληροφορία. Η παγκοσμιότητά του είναι το πιο σημαντικό στοιχείο: το γεγονός ότι ο καθένας μπορεί να πάει παντού, είτε σε μία προσωπική σελίδα, είτε σε μία τοπικού ενδιαφέροντος, είτε παγκόσμιου. Το δεύτερο μέρος του ονείρου ήταν ο στόχος να γενικευτεί τόσο πολύ το Web που στην ουσία να γίνει καθρέπτης της ανθρώπινης κοινωνίας και των δραστηριοτήτων της. Με αυτόν τον τρόπο θα μας βοηθούσε να χρησιμοποιήσουμε τους υπολογιστές για να κατανοήσουμε τον άνθρωπο».

Αυτές ήταν οι σκέψεις του Λι το 1998 κι ενώ είχε αποφασίσει πολύ νωρίτερα να μην κοστολογήσει το όνειρό του. Δηλαδή, να μην ζητήσει πνευματικά δικαιώματα για τη χρήση των ανακαλύψεων και να τις προσφέρει ως δημόσιο αγαθό. Μιλώντας για τον απόφοιτο του Queen's College (Oxford University) ο Γ. Μητακίδης λέει: «Για τον Τιμ θα σου πω κάτι που έγινε όταν είχε έρθει στην Ελλάδα. Τον ρώτησε κάποιος τι είναι το semantic web, το οποίο είναι τώρα το μωρό του. Εξήγησε τι είναι αλλά το έβλεπα και από τα πρόσωπα των ανθρώπων, δεν καταλάβαιναν γιατί είναι τόσο σημαντικό. Του είπα τότε «Tim, πες τους τι θα αλλάξει στη ζωή ενός μέσου ανθρώπου αν υπάρχει το semantic web». Σκέφτηκε λίγο και λέει «δεν μπορώ να το απαντήσω αυτό. Αλλά από την άλλη μεριά, όταν με ρωτούσαν τι θα αλλάξει στη ζωή του μέσου ανθρώπου το web και πάλι δεν μπορούσα να το απαντήσω». Το γεγονός ότι δεν μπορούμε να δούμε, ιδίως στις καλπάζουσες τεχνολογίες, τις δυνητικές επιπτώσεις, δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να είναι πελώριες και εγώ νομίζω το semantic web θα έχει πελώριες επιπτώσεις. Για παράδειγμα, στο semantic web ο browser είναι μέρος του Διαδικτύου γιατί ακριβώς αυτή είναι η ιδέα του Τιμ. Τη δουλειά την κάνει το ίδιο το Διαδίκτυο».
Καθημερινή