Υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο: Κάλιο αργά παρά ποτέ…

Του Θεόδωρου Καρυώτη
Σύμφωνα με τις διαθέσιμες ανακοινώσεις και πληροφορίες, φαίνεται ότι, με καθυστέρηση τουλάχιστον 20 ετών, θα αρχίσουν σύντομα οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο Πέλαγος. Θα μπορούσε να πει κάποιος «κάλιο αργά παρά ποτέ». Σωστό, αλλά γιατί ψάχνουμε μόνο στα χωρικά μας ύδατα στην δυτική πλευρά της Ελλάδας; Μπορεί βέβαια να μην έχουμε ανακηρύξει ακόμα την ΑΟΖ, αλλά στην περίπτωση του Ιουνίου έχουμε οριοθετήσει την υφαλοκρηπίδα μας με την Ιταλία από το 1977, γεγονός που μας επιτρέπει να κάνουμε έρευνες στην δική μας υφαλοκρηπίδα.

Γιατί, επομένως δεν πάμε να ψάξουμε έξω από τα χωρικά μας ύδατα των 6 ναυτικών μιλίων. To ΥΠΕΚΑ βέβαια θα απαντήσει ότι αυτό είναι το επόμενο βήμα. Αλλά γιατί να είναι το επόμενο βήμα και όχι το πρώτο βήμα; Χρειάζεται επομένως η κυβέρνηση να παραχωρήσει οικόπεδα πέραν των 6 ν.μ. διότι εκεί βρίσκεται η πλειοψηφία των υδρογονανθράκων του Ιονίου Πελάγους.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Σε κάθε περίπτωση όμως, φαίνεται ότι το ΥΠΕΚΑ έκανε μια πολύ καλή δουλειά διότι τα κύρια στοιχεία των συμβάσεων προβλέπουν τα ακόλουθα:
Α. Σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο τα έσοδα του Δημοσίου προκύπτουν από:

1. Φορολογία, 20 (κανονική) + 5 (περιφερειακός φόρος) = 25%
2. Μίσθωμα, το οποίο διαμορφώνεται βάσει:

του ύψους της παραγωγής, των γεωγραφικών, γεωλογικών & λοιπών χαρακτηριστικών της περιοχής,
του συντελεστή εσόδων και εξόδων (R-Factor).

Β. Προβλέφθηκε σταθερός φορολογικός συντελεστής σε βάθος χρόνου με σκοπό τη διασφάλιση της απόδοσης της μακροχρόνιας επένδυσης.
Γ. Συμφωνήθηκε με τους επενδυτές η καταβολή ετησίως συγκεκριμένου ποσού, για την εκπαίδευση και κατάρτιση στελεχιακού δυναμικού της χώρας στον τομέα υδρογονανθράκων.
Δ. Κατά το στάδιο των ερευνών, η ελάχιστη δεσμευτική επένδυση που συμφωνείται στις συμβάσεις είναι της τάξης των 60 εκατομμυρίων ευρώ, εκτιμάται όμως ότι στην πράξη θα είναι υπερδιπλάσια.
Ε. Για ανακτήσιμα αποθέματα 100 εκατ. βαρελιών από ένα κοίτασμα, με μέση τιμή 90 δολάρια/βαρέλι, τα έσοδα για το Δημόσιο υπολογίζονται σε περίπου 6 δις. δολάρια.
Κατά την άποψη μου, το τελευταίο σημείο χρειάζεται μια καλύτερη και προσεκτική ανάλυση.

Πηγή: Εφημερίδα Ναυτεμπορική, 8-5-2014

Φαίνεται ότι η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε να χρησιμοποιήσει ένα σύστημα φορολογίας όπως έκανε το Ισραήλ, ενώ η Κύπρος ακολούθησε το μοντέλο του επιμερισμού παραγωγής (production sharing). Το πρώτο σημαίνει ότι θα φορολογηθούν τα κέρδη της εταιρίας, ενώ στο δεύτερο η εταιρία αναλαμβάνει όλα τα έξοδα και μετά μοιράζεται τα κέρδη με το κράτος. Ίσως το κυπριακό μοντέλο ήταν καλύτερο για την Ελλάδα. Αλλά τώρα που διαλέχτηκε το σύστημα φορολογίας χρειάζεται να υπάρχει μια αρχικά χαμηλή φορολογία για να μπορέσουν να προσελκύσουν και άλλους επενδυτές.
Εδώ θα ήταν χρήσιμο να σταματήσουν οι θριαμβολογίες, όπως έκανε κάποια εφημερίδα αναφέροντας ότι η Ελλάδα γίνεται Κατάρ. Γιατί η εικόνα του Κατάρ είναι η ακόλουθη:

Αποθέματα Πετρελαίου 23.9 δις. βαρέλια (#13 στο κόσμο). Τα κέρδη από τις εξαγωγές πετρελαίου ανέρχονται σε $55 δις. το χρόνο.
Αποθέματα Φυσικού Αερίου 885.1 τρις. κυβικά πόδια (#3 στον κόσμο).
Τα κέρδη από τις εξαγωγές φυσικού αερίου ανέρχονται σε #16,4 τρισεκατομμύρια! Για να σοβαρευτούμε λιγάκι, πριν είναι πολύ αργά.

Η ΑΟΖ ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΙΟΝΙΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ
Πάντως, ο Υπουργός ΥΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης δεν ξέχασε να αναφερθεί και στο κρίσιμο σημείο για την Ελλάδα, αυτό της Νότιας Κρήτης, λέγοντας ότι:

«Τα στοιχεία που έχουμε αναλυτικά και τεκμηριωμένα είναι για το Αιγαίο και Νότια της Κρήτης. Αυτά μας επιτρέπουν από τώρα να προκηρύξουμε διαγωνισμούς. Στα ζητήματα των υδρογονανθράκων επειδή απαιτείται συνέπεια, συνέχεια και διαφάνεια διαχρονικά και διακομματικά, πρέπει να κρατήσουμε ως κόρη οφθαλμού το ότι πρέπει να προχωρήσουμε στην ελληνοποίηση των ερευνών με την όσο δυνατών περισσότερη συμμετοχή Ελλήνων επιστημών».

Βαδίζουμε προς το τέλος της Ελληνικής Προεδρίας της ΕΕ και δεν διαφαίνεται καμία κίνηση στον ορίζοντα για την ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ. Ίσως όμως πέφτω έξω διότι κάτι σημαντικό έχει συμβεί που δεν του δόθηκε μεγάλη σημασία. Ελάχιστοι έχουν καταλάβει την κίνηση του Αντώνη Σαμαρά να φέρει στου Μαξίμου τον Σόλωνα Κασίνη και σίγουρα γνωρίζει ότι ο Κασίνης δεν μπορεί να είναι ένα διακοσμητικό στοιχείο. Όπως πρόσφατα είπε στη Κύπρο, αναφερόμενος στην κυπριακή κυβέρνηση, «με θέλανε για γλάστρα αλλά εγώ είμαι μεγαλόσωμος για να παριστάνω την γλάστρα».
Πιστεύω ότι η παρουσία Κασίνη στην Αθήνα σημαίνει πολλά. Ίσως τελικά ο κ. Σαμαράς αποφάσισε να ανακηρύξει την ΑΟΖ και δεν υπάρχει καλύτερος από τον Κασίνη να είναι δίπλα του όταν θα έρθει αυτή η ώρα. Τέλος, ο Κασίνης, με την μεγάλη εμπειρία που διαθέτει σε οριοθετήσεις, είναι ο κατάλληλος άνθρωπος που θα αναλάβει να τελειώσει τις διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο για να αρχίσουν οι έρευνες νότια της Κρήτης μια και εκεί βρίσκεται η πλειοψηφία του ορυκτού πλούτου της πατρίδας μας.
Φωτογραφία: Earth Snapshot (http://www.eosnap.com/)
Πηγή: Ιστολόγιο Μιχάλη Ιγνατίου