Πόση ώρα χρειάστηκα για να στήσω μια επιχείρηση στην Αγγλία

Υπάρχει στην Αγγλία μια κυβερνητική ιστοσελίδα που έχει ΤΑ ΠΑΝΤΑ που μπορεί να χρειαστεί ένας Άγγλος ή ένας ξένος που ζει εδώ.

Στέφανος Λίβος, Λονδίνο
Πρόκειται για το μαγικό www.gov.uk και, για να σας δώσω ένα παράδειγμα του εκτενούς περιεχομένου του, αν κάποιος χρησιμοποιήσει ως όρο αναζήτησης το Greece μπορεί να βρει συνδέσμους με τίτλους όπως «Ταξιδιωτικές συμβουλές για την Ελλάδα», «Η ζωή στην Ελλάδα», «Υπηρεσίες εγγράφων στην Ελλάδα», «Εξάγωντας στην Ελλάδα», «Ελλάδα: φορολογικές συμφωνίες», «Υπηρεσίες βίζα», «Υποστήριξη Βρετανών υπηκόων που ζουν ή ταξιδεύουν στην Ελλάδα», «Ελλάδα: λίστα με δικηγόρους που μιλάνε Αγγλικά και μεταφραστές», πληροφορίες για έναν ιό BTV-4 και άλλες 29 (!) σελίδες με αποτελέσματα.

Πριν σας πω πόσο γρήγορα καταχώρησα σε αυτή τη σελίδα την επιχείρησή μου (θα την έλεγα startup, αλλά στην Ελλάδα έχουμε συνδέσει τη λέξη με κάτι αντίστοιχο του Αντίχριστου), να σας πω ότι νωρίτερα είχα φροντίσει να αγοράσω ένα domain με €10 και να το βάλω στον server που νοικιάζω ήδη για το stefivos.com. Στη συνέχεια, χρειάστηκαν περίπου 2-3 μέρες για να στήσω με το WordPress μια ιστοσελίδα (μη ανακοινώσιμη προς το παρόν) και λιγότερο από μισή ώρα για να δημιουργήσω έναν επαγγελματικό λογαριασμό με την Google για υπηρεσίες AdWords και Analytics.
Αφού λοιπόν είχα έτοιμη τη βιτρίνα της επιχείρησής μου, έπρεπε να φροντίσω για τη νομική της υπόσταση. Μπήκα λοιπόν στο www.gov.uk και μου πήρε περίπου 5 λεπτά για να ολοκληρώσω τη διαδικασία. Καλά διάβασες, 5 (πέντε) λεπτά. Το μόνο που χρειάστηκα ήταν ο αριθμός National Insurance (κάτι μεταξύ ΑΜΚΑ και ΑΦΜ), τα στοιχεία μου, η διεύθυνση όπου ζω τώρα, αυτή όπου ζούσα πριν και τα στοιχεία της εταιρείας (όνομα και διεύθυνση-ίδια με του σπιτιού μου). Για να είμαι σίγουρος ότι δεν υπάρχει κάποια άλλη επιχείρηση που να χρησιμοποιεί την ίδια επωνυμία, έκανα μια γρήγορη αναζήτηση στην αντίστοιχη βάση δεδομένων με όλες τις καταχωρημένες επιχειρήσεις στην Αγγλία. Αυτό μου πήρε περίπου 3 δευτερόλεπτα.
Όλα αυτά είναι διαδικασίες που ολοκληρώνεις στην ίδια ιστοσελίδα και με 10 κλικ το πολύ. Και το πιο σημαντικό: ΔΩΡΕΑΝ. Γιατί; Γιατί το αγγλικό κράτος θέλει να με βοηθήσει να δημιουργήσω, δε μου στέκεται εμπόδιο, σαν το ελληνικό κράτος, ζητώντας μου 150 χαρτιά για να κάνω έναρξη επαγγέλματος και να πληρώνω φόρους και εισφορές ανεξαρτήτως εισοδήματος.
Και εννοείται ότι το ότι στήνω μια επιχείρηση όντας ήδη εργαζόμενος κάπου δεν επηρεάζει το πού είμαι ασφαλισμένος. Αυτό είναι ήδη λυμένο. Είμαι ασφαλισμένος στο NHS, στο δωρεάν Εθνικό Σύστημα Υγείας που η συντηρητική κυβέρνηση θέλει τώρα να πετσοκόψει και να μοιράσει σε ιδιώτες.

Τι γίνεται από εδώ και πέρα όμως; Η ίδια ιστοσελίδα, λοιπόν, μου προσφέρει πληροφορίες τόσο για το πώς να ξεκινήσω όσο και για το πού να βρω χρηματοδότηση, αλλά και οδηγίες σχετικά με τη φορολόγηση της επιχείρησης, όπως και ένα απλό ηλεκτρονικό εργαλείο που μου λέει πόσο φόρο θα πληρώσω αναλόγως με τα λεφτά που θα βγάλω. Για παράδειγμα, αν πω ότι βγάζω £709 λίρες το μήνα, δηλαδή €1,000, ο ετήσιος (επαναλαμβάνω: ετήσιος) φόρος που θα κληθώ να πληρώσω είναι €98,31 (πόσο είναι στην Ελλάδα είπαμε;).
Αν δε η επιχείρησή μου πάει πολύ καλά και πω ότι βγάζω £3,500 το μήνα, δηλαδή €5,000, ο φόρος που θα πληρώσω θα είναι €13,619 με ετήσιο εισόδημα €59,186.
Και το κράτος ξέρει ότι θα τα πάρει αυτά τα λεφτά, γιατί έχει τέτοιους ελεγκτικούς μηχανισμούς που γνωρίζει ότι δεν θα μπορέσω να του ξεφύγω για πολύ καιρό, εκτός και αν είμαι πολυεθνική και απλά φοροαποφεύγω έχοντας εταιρεία στο London City. Στη δική μου περίπτωση όμως, δε θα υπήρχε και λόγος να προσπαθήσω να φοροδιαφύγω, αφού και με αυτά που μένουν μπορώ να ζήσω μια χαρά. Άλλωστε, πληρώνοντας το φόρο που σου αναλογεί εδώ, αισθάνεσαι ότι συνεισφέρεις στο σύνολο, γιατί το κράτος προσφέρει (ακόμα) δωρεάν κοινωνικές και διοικητικές υπηρεσίες.
Αντιθέτως, πληρώνοντας φόρους στην Ελλάδα, αισθάνεσαι ότι πληρώνεις έναν νταβατζή που θα σου ζητήσει να ξαναπληρώσεις για οτιδήποτε χρειαστείς.
Αν υπήρχε λοιπόν και στην Ελλάδα μια τέτοια σελίδα που να σου προσφέρει όλη τη νομοθεσία καθαρογραμμένη σε απλή γλώσσα και, κατ’ επέκταση, τη δυνατότητα να στήσεις μια νόμιμη επιχείρηση μέσα σε λίγα λεπτά, για την οποία θα πληρώνεις φόρο μόνο αναλογικά με το τι και αν κερδίζεις, θα υπήρχε κινητικότητα στην αγορά; Θα παράγονταν χρήμα; Θα δημιουργούνταν θέσεις εργασίας;

Για παράδειγμα, ένα καθαριστήριο θέλει να φτιάξει μια ιστοσελίδα όπου θα αναρτήσει τις υπηρεσίες του, τον τιμοκατάλογό του, τις προσφορές του, τις ώρες λειτουργίας κλπ.
Σενάριο Α: Το καθαριστήριο ψάχνει για εταιρείες web development και βρίσκει μόνο μικρές και μεγάλες εταιρείες που θέλουν να τον χρεώσουν περισσότερα από ότι μπορεί μια τόσο μικρή επιχείρηση να διαθέσει. Αποφασίζει να μην επενδύσει και είτε να μην φτιάξει ιστοσελίδα είτε να φτιάξει μια ιστοσελίδα σε μορφή blog, κάτι άκρως ερασιτεχνικό, ειδικά όταν στην ίδια περιοχή υπάρχει μια αλυσίδα καθαριστηρίων με ανταγωνιστικές υπηρεσίες και σούπερ ντούπερ ηλεκτρονική παρουσία. Αποτέλεσμα; Το καθαριστήριο χάνει, κάποιοι υποψήφιοι πελάτες χάνουν, γιατί ενδεχομένως δε θα το βρουν ή δε θα το εμπιστευθούν, και -το κυριότερο- το κράτος δεν εισπράττει τίποτα.
Σενάριο Β: Το καθαριστήριο βρίσκει το online portfolio ενός πιτσιρικά, ο οποίος έχει μια νόμιμη επιχείρηση και την τρέχει από το σπίτι του. Έχει μηδενικά λειτουργικά έξοδα αφού δεν συντηρεί γραφείο, υπαλλήλους κλπ, οπότε μπορεί να προσφέρει αξιοπρεπείς υπηρεσίες σε πολύ χαμηλότερο κόστος. Αποτέλεσμα; Το καθαριστήριο αποφασίζει να του αναθέσει τη δουλειά και καταλήγουν και οι δύο να έχουν κέρδος, όπως και το κράτος, που εισπράττει φόρο και από τους δύο.

Υποσημείωση: Μια εναλλακτική στο Σενάριο Α είναι αυτό που συμβαίνει σήμερα, δηλαδή το καθαριστήριο να βρει πάλι έναν πιτσιρικά ο οποίος θα του κάνει την ιστοσελίδα σε χαμηλό κόστος, αλλά θα πληρωθεί χωρίς να αποδώσει φόρο (αφού το κόστος για να δουλεύει ως ελεύθερος επαγγελματίας και να πληρώνει εισφορές είναι τεράστιο). Σε αυτή την περίπτωση πάλι το κράτος δεν εισπράττει τίποτα, με τη διαφορά ότι έχει εμμέσως αναγκάσει και τους δύο να παρανομήσουν.

Επιμύθιο: Για κάποιο λόγο, αυτά που το 2015 είναι δεδομένα στο εξωτερικό, στην Ελλάδα τα συζητάμε ακόμα ως πειραματικές συνθήκες. Οικονομολόγος δεν είμαι, αλλά πέντε βασικά πράγματα τα ξέρω. Και καταλαβαίνω ότι αν απλοποιήσεις τις διαδικασίες και δώσεις φορολογικά κίνητρα στους νέους επιχειρηματίες, είναι αναπόφευκτο να δημιουργηθεί κίνηση στην αγορά και να παραχθεί χρήμα και ανταγωνισμός.
Γιατί ένας ελεύθερος επιχειρηματίας που έχει ως βάση του το ίντερνετ μπορεί να πουλάει τις υπηρεσίες του τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας, αλλά να καταναλώνει και να πληρώνει φόρους στην Ελλάδα. Όταν όμως ξέρει ότι θα πρέπει να ματώσει για να είναι νόμιμος, τότε στη χειρότερη δε θα πληρώσει καθόλου και στην καλύτερη θα κάνει μια εικονική εταιρεία κάπου αλλού. Το σίγουρο είναι ότι ο ιδιώτης δε θα χάσει. Μόνο το κράτος θα χάσει, όπως χάνει εδώ και δεκαετίες την ώρα που άλλα κράτη παράγουν γνώση και χρήμα με τη δουλειά της δραστήριας νεολαίας.

*Ο Στέφανος Λίβος γεννήθηκε το 1984 στην Αθήνα, μεγάλωσε στην Ζάκυνθο και ζει στο Λονδίνο. Έχει σπουδάσει Ψυχολογία και ΜΜΕ στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, αλλά δουλεύει σαν Learning Coordinator στο εθνικό σύστημα υγείας της Αγγλίας. Τις ώρες που δεν εργάζεται, προσπαθεί να βρει χρόνο για γράψιμο μεταξύ κατσαρόλας, σκούπας και social media. Μεγαλύτερό του άγχος είναι ότι οι μέρες φεύγουν πολύ γρήγορα.

Fortune