Η Απαξίωση της Στρατιωτικής Ασφάλειας στο Κυπριακό

Του Φοίβου Κλόκκαρη *

Η πρόταση της Ελληνοκυπριακής πλευράς για το νέο σύστημα ασφάλειας, στα πλαίσια της λύσης του Κυπριακού, με παραμονή Τουρκικών στρατευμάτων για μια μεταβατική περίοδο, δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της στρατιωτικής ασφάλειας. Αυτό προφανώς οφείλεται και στο γεγονός, ότι η πλευρά μας δεν έχει στρατιωτικούς συμβούλους σε κανένα επίπεδο της διαπραγματευτικής διαδικασίας (ομάδα εργασίας για την ασφάλεια-διαπραγματευτής-πρόεδρος δημοκρατίας) και παρουσιάζεται σοβαρό κενό σε θέματα στρατιωτικής στρατηγικής και ασφάλειας. Δεν αξιοποιείται η γνώση και εμπειρογνωμοσύνη των στρατιωτικών του πλέον αρμόδιου φορέα, που είναι το YΠAM/ ΓΕΕΦ, ο οποίος τηρεί και τα δεδομένα των δραστηριοτήτων, της δύναμης, σύνθεσης, οργάνωσης και διάταξης επί του εδάφους, των στρατευμάτων κατοχής της Τουρκίας στη Κύπρο.

Ποιοι άραγε επεξεργάστηκαν την εισήγηση μας για την ασφάλεια και ιδιαίτερα την στρατιωτική πτυχή της, η οποία παρουσιάζει δύο επικίνδυνες αδυναμίες και συγκεκριμένα
(1) Την παραμονή του 25% των τουρκικών δυνάμεων κατοχής, δηλαδή περίπου 10.000 στρατιώτες (να υποθέσουμε μία μηχανοκίνητη μεραρχία;) συγκεντρωμένων σε ένα στρατόπεδο (υπάρχει τέτοιο στρατόπεδο στη Κύπρο;) μετά την εφαρμογή της λύσης για μεταβατική περίοδο απροσδιόριστου χρόνου

(2)Την στέρηση του δικαιώματος της Κύπρου να έχει ένοπλες δυνάμεις. Να στερηθεί ουσιαστικά το δικαίωμα της αυτοάμυνας και τη δυνατότητα να αντιμετωπίζει εξωτερικές απειλές. Να στερηθεί τη δυνατότητα να προστατεύει το έδαφος της, τον δεκαπλάσιο απο την έκταση της, θαλάσσιο χώρο της ΑΟΖ της με πλούσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων και το εκτεταμένο FIR της, μεγάλης στρατηγικής σημασίας στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, με 250.000 υπερπτήσεις ετησίως, που αποφέρουν μεγάλα οικονομικά οφέλη στη Κύπρο.

Οι συντάκτες της εισήγησης, είτε αγνοούν, είτε υποβαθμίζουν, είτε παραβλέπουν δύο εξαιρετικά σοβαρούς παράγοντες:
(1) Την Τουρκική επεκτατική στρατηγική έναντι των εδαφών που θεωρεί ως σφαίρα επιρροής της, όπως η Κύπρος, και τα οποία επιδιώκει να ελέγχει με ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ και ΕΠΟΙΚΙΣΜΟ, αλλά και την διαχρονική στάση της έναντι των συμφωνιών που υπογράφει. Τις θεωρεί ενδιάμεσους στόχους με σκοπό να τις παραβιάσει, αφού δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες, για να επιτύχει τους τελικούς στόχους της. Παραδείγματα οι συνθήκες/συμφωνίες Λωζάνης 1923, Ζυρίχης/Λονδίνου 1960, Κατάπαυσης πυρός 1974, Τρίτης Βιέννης 1975

(2) Το νέο γεωπολιτικό περιβάλλον, τις απειλές και κινδύνους που πηγάζουν από την ασταθή περιοχή της Μέσης Ανατολής και Ανατολικής Μεσογείου. Η επεκτατική πολιτική της Τουρκίας και οι συμβατικές και ασύμμετρες απειλές που πηγάζουν από τον περίγυρο μας, συνθέτουν τον πυρήνα των στρατιωτικών απειλών, που πρέπει να αποτελούν τη βάση σύνταξης του νέου συστήματος ασφάλειας της Κύπρου μετά τη λύση.

Η εισήγηση της πλευράς μας για το κεφάλαιο της ασφάλειας , αγνοεί τόσο την εξωτερική απειλή από Τουρκία, αφού προτείνει παραμονή τουρκικών στρατευμάτων μετά την εφαρμογή της λύσης, όσο και τις εξωτερικές απειλές από τον περίγυρο της Κύπρου, αφού στερεί το κράτος από το δικαίωμα να έχει ένοπλες δυνάμεις(στρατό, ναυτικό, αεροπορία).
Η εισήγηση της πλευράς μας επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση δικοινοτικών ταραχών, με αποφάσεις ενός Συμβουλίου Εκτάκτων Αναγκών (ΣΕΑ) που θα συγκροτηθεί και θα ενεργοποιεί σταδιακά τα νέα σώματα που προτείνεται να οργανωθούν, ήτοι την ομοσπονδιακή αστυνομία, την πολυεθνική αστυνομική δύναμη, το ομοσπονδιακό αμυντικό σώμα με ελαφρύ οπλισμό, και με τελευταίο μέτρο την προσφυγή στο ΣΑ/ΟΗΕ. Τα νέα σώματα δεν θα είναι στρατιωτικά και δεν θα έχουν δυνατότητα αντιμετώπισης εξωτερικών απειλών. Γεννάται και το ερώτημα, πώς θα λαμβάνει τις αποφάσεις το ΣΕΑ, στο οποίο θα υπάρχει ίση συμμετοχή μελών των δύο κοινοτήτων; Με κλήρωση;

Το πλέον όμως αδικαιολόγητο και εξωφρενικό, είναι ότι η πρόταση για παραμονή στη Κύπρο 10.000 Τούρκων στρατιωτών, για μεταβατική περίοδο απροσδιορίστου χρόνου μετά την έναρξη εφαρμογής της λύσης, δεν προέρχεται από τη Τουρκική πλευρά αλλά από τη δική μας. Αυτό καταδεικνύει έλλειψη κατανόησης του στρατιωτικού κινδύνου και εκμηδενίζει την διαπραγματευτική ικανότητα μας.
Να υπενθυμίσω ότι στη περίπτωση του σχεδίου Ανάν, οι Τούρκοι αρχικά επέμεναν σε παραμονή 10.000 στρατιωτών και τελικά συγκατάνευσαν σε 6.000. Η Τουρκία με βάση την συνθήκη Συμμαχίας θα έπρεπε να έχει στη Κύπρο 650 στρατιώτες με ελαφρύ οπλισμό και διατηρεί επί 42 χρόνια 43.000 άνδρες και βαρύ επιθετικό οπλισμό (300 άρματα, 200 πυροβόλα, 670 τεθωρακισμένα).
Η προσωρινή παραμονή Τουρκικών στρατευμάτων μετά τη λύση θα μετατραπεί σε μόνιμη. Δεν θα φύγουν ποτέ. Η Τουρκία γνωρίζει τον τρόπο. Έχει αναγάγει σε επιστήμη τη μέθοδο τής προβοκάτσιας για την προώθηση των σχεδίων της με διάφορες δράσεις, μεταξύ των οποίων δολιοφθορές σε τζαμιά και άλλους χώρους που έχουν μεγάλη σημειολογική αξία.

Είμαστε θύματα αυτής της Τουρκικής πρακτικής και δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία να την αγνοούμε. Θα έπρεπε η πρόταση μας για την ασφάλεια, να προβλέπει κατάργηση των συνθηκών Εγγυήσεως/Συμμαχίας και απομάκρυνση όλων των ξένων στρατευμάτων ΠΡΙΝ την έναρξη εφαρμογής της λύσης. Να επιστρατεύσουμε και το ψήφισμα 353/1974 του ΣΑ/ΟΗΕ, που αξιώνει (demands) άμεση απομάκρυνση των ξένων στρατευμάτων και παραμένει ανεκτέλεστο από το 1974, όπως και τόσα άλλα που το ακολούθησαν. Το θεωρούμε εκλιπών και δεν το μνημονεύουμε ποτέ ;

*αντιστράτηγος ε.α.