Η Τουρκία "τίναξε στον αέρα" τις συνομιλίες για το Κυπριακό

Ολοκληρώθηκε τα ξημερώματα της Παρασκευής το μαραθώνιο δείπνο εργασίας για το Κυπριακό, στο Κραν Μοντάνα της Ελβετίας χωρίς να υπάρξει συμφωνία. Η αδιάλλακτη στάση της Τουρκίας στο θέμα της παραμονής των τουρκικών στρατευμάτων και η άκαμπτη εμμονή της στη διατήρηση του παρεμβατικού δικαιώματος επέμβασης και των εγγυήσεων για τουλάχιστον 15 χρόνια μέχρι την επανεξέτασή τους ήταν από τους βασικούς λόγους που οδήγησαν τις διαπραγματεύσεις στο αδιέξοδο.

Ειδικότερα, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Antonio Guterres σε μια δραματική δήλωση του τα ξημερώματα της Παρασκευής κρατώντας ίσες αποστάσεις ευχήθηκε «ότι καλύτερο στους Κύπριους στον Βορρά και Νότο» ξεκαθαρίζοντας πως εδώ τελειώνει αυτή η προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού προβλήματος, χωρίς να δώσει το αναμενόμενο από πολλούς ραντεβού συνέχειας της διαδικασίας το φθινόπωρο. Σε παρόμοιο ύφος ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας ξεκαθάρισε πως αυτό ήταν το τέλος του δρόμου για τις συνομιλίες με βάση τις παραμέτρους του ΟΗΕ, επαναβεβαιώνοντας την θέση της χώρας του πως αυτό είναι το τέλος του δρόμου για αυτή τη διαδικασία τονίζοντας παράλληλα πως η ε/κ πλευρά «επέμεινε σε μηδέν στρατεύματα και μηδέν εγγυήσεις».

Από την πλευρά του, ο έλληνας ΥΠΕΞ, Νίκος Κοτζιάς ανέφερε ότι «δεν ήταν δυνατό να γίνουν αποδεκτά παρεμβατικά δικαιώματα Τουρκίας σε όλη τη Μεγαλόνησο. Το όνειρο και σχέδιο λύσης του Κυπριακού παραμένει ανοικτό» και εξέφρασε τη βούλησή της Ελλάδας να συνεχίσει να εργάζεται με όλες της τις δυνάμεις για την εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης ώστε η Κύπρος να γίνει ένα φυσιολογικό κράτος χωρίς εγγυήσεις και κηδεμόνες.

Σε αντίθεση με τον κ. Cavusoglu ο τ/κ ηγέτης κ. Akinci απέφυγε τις δηλώσεις επιφυλασσόμενος για να τοποθετηθεί αργότερα στην ημέρα. Πάντως αξίζει να σημειωθεί μια τοποθέτηση του κ. Cavusoglu πως «είναι σημαντικό να ενισχυθεί η σταθερότητα στο νησί και στην περιοχή και να συνεχίσουμε τις προσπάθειες για ένα συμβιβασμό με άλλες παραμέτρους.» Αναλυτές απέδωσαν το τελευταίο σκέλος της δήλωσης στις σκέψεις για το περίφημο «σχέδιο Β» της Άγκυρας σε περίπτωση ναυαγίου. Ήδη η τ/κ δεξιά τις πρώτες πρωινές ώρες επιχειρούσε να τοποθετήσει το θέμα στην πρώτη γραμμή της επόμενης μέρας.

Κατά τη διάρκεια της ημέρας είχε αφεθεί να διαφανεί ότι υπήρχαν ορισμένες συνθήκες ακόμα και για μια συνάντηση των πρωθυπουργών της Ελλάδας της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου στην Νέα Υόρκη την επόμενη εβδομάδα εφόσον η Τουρκία έδινε δεσμεύσεις ότι θα δεχόταν να εγκαταλείψει τα παρεμβατικά της δικαιώματα και τις εγγυήσεις. Αυτό στην πράξη δεν αποδείχτηκε καθώς μετά από έντονες ώρες συζητήσεων ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς σε στενή συνεργασία με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη και μετά από οδηγίες του Έλληνα πρωθυπουργού ζήτησε να έχει γραπτώς τις προτάσεις της Τουρκίας ως προς το μέλλον της Συνθήκης Εγγυήσεων και παρεμβατικών δικαιωμάτων.

Παρά την αντίθετη αίσθηση που είχε μέχρι τα ξημερώματα δημιουργηθεί, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, όταν ερωτήθηκε επίμονα από τον Ν. Κοτζιά, παραδέχτηκε ότι η Τουρκία δεν επρόκειτο να συναινέσει στην κατάργηση των παρεμβατικών δικαιωμάτων και των εγγυήσεων της χώρας του επί της Κυπριακής Δημοκρατίας, τονίζοντας ότι και τα δύο θα διατηρούνταν για τουλάχιστον 15 χρόνια, όταν θα μπορούσε να γίνει μια αναθεώρησή τους, θέση που απορρίφθηκε άμεσα από την Ελλάδα και την Κύπρο.

Συμφωνία δεν υπήρχε ούτε ως προς την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων, τις εδαφικές αναπροσαρμογές αλλά και ως προς την απαίτηση της Τουρκίας, οι Τούρκοι πολίτες να έχουν στην Κύπρο ισότιμη μεταχείριση με τους Έλληνες που είναι πολίτες κράτους-μέλους της ΕΕ.

Όπως μετέδωσε το mignatiou.com, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ επιχείρησε χθες το απόγευμα, κατά την έναρξη της διαδικασίας να διερευνίσει από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη το σημείο που η κυπριακή πλευρά είχε τις κόκκινες γραμμές της. Ο Κύπριος ηγέτης του εξήγησε ότι οι κόκκινες γραμμές ήταν οι προτάσεις που εμπεριστατωμένα είχε ο ίδιος υποβάλει για τα θέματα των εσωτερικών πτυχών διακυβέρνησης, περιουσιακό, εδαφικό και χάρτες, καθώς και το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας.

Ο κ. Guterres, στην αντίστοιχη συνομιλία του με την τουρκική αντιπροσωπεία διαπίστωσε ότι οι θέσεις του Cavusoglu και του Akinci ήταν οι ίδιες με αυτές της πρώτης μέρας, όπου δεν άφηναν περιθώρια για τα θέματα που αφορούν τις εγγυήσεις, την ασφάλεια και την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων. Όπως είπε ο ίδιος στη συνέχεια, τις απέρριψε μιας και δεν πρόσφεραν κάτι νεότερο στο τραπέζι του διαλόγου και των διαπραγματεύσεων.

Παράλληλα εμπεριστατωμένες προτάσεις και μηχανισμούς αξιόπιστους είχε υποβάλει και ο Έλληνας υπουργός Νίκος Κοτζιάς, τόσο σε ότι αφορά την ασφάλεια και τις εγγυήσεις, τα παρεμβατικά δικαιώματα και την αποχώρηση του κατοχικού στρατού. Από το πολύωρο δείπνο που διακόπηκε για να έχει μία κατ’ ιδία συνάντηση ο Γ.Γ. του ΟΗΕ με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον κατοχικό ηγέτη, ουδέν νεότερο προέκυψε με αποτέλεσμα η όλη διαδικασία που κράτησε εννέα ημέρες, στη διάρκεια των οποίων ελάχιστες ήταν οι παραγωγικές ώρες των διαπραγματεύσεων να κηρυχθεί άγονη.

Η Τουρκία δια του κ. Cavusoglu, ζητούσε επιμόνως τη διατήρηση των παρεμβατικών δικαιωμάτων, φτάνοντας στο σημείο σε μία αποστροφή του λόγου ο Τούρκος υπουργός να παραδεχθεί ότι αν χρειαζόταν θα ασκούσε η χώρα του εκ νέου τα παρεμβατικά της δικαιώματα.

Ν. Χριστοδουλίδης: Δυστυχώς δεν υπήρξε αποτέλεσμα λόγω της εμμονής της Τουρκίας

Την λύπη του εξέφρασε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης, ενημερώνοντας τους δημοσιογράφους, «Δυστυχώς» δήλωσε «δεν υπήρξε αποτέλεσμα από την παρούσα προσπάθεια λόγω της εμμονής της τουρκικής πλευράς για συνέχιση της συνθήκης των εγγυήσεων και των παρεμβατικών δικαιωμάτων της Τουρκίας, καθώς επίσης και της παραμονής των τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο. Πέρα από την ασφάλεια και τις εγγυήσεις οι τουρκικές θέσεις που εκφράστηκαν για το υπόλοιπο των κεφαλαίων όχι μόνο ξεφεύγουν από το πλαίσιο του ΓΓ αλλά ήταν τέτοιες που σε καμία των περιπτώσεων δεν μπορούσαν να γίνουν αποδεκτές».

Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, επισήμανε ο κ. Χριστοδουλίδης ότι «από την πρώτη μέρα της παρουσίας του στο Κραν Μοντάνα υπέβαλε συγκεκριμένες και περιεκτικές προτάσεις στη βάση και των ιδεών του ΓΓ έτσι ώστε αν γίνονταν αποδεκτές να ανοίξει ο δρόμος για μία συνολική λύση του Κυπριακού. Συγκεκριμένες γραπτές προτάσεις, οι οποίες αντιμετώπιζαν και τις ανησυχίες των Τουρκοκυπρίων χωρίς να παραγνωρίζουν τις ανησυχίες της ελληνικής κοινότητας».

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου εξήρε σε αυτό το σημείο την στάση της Ελλάδας, τονίζοντας ότι «συγκεκριμένες γραπτές προτάσεις για τις εγγυήσεις και την ασφάλεια υπέβαλε και η ελληνική κυβέρνηση η οποία κατά τη διάρκεια των συζητήσεων στο Κραν Μοντάνα παρουσιάστηκε με εποικοδομητική διάθεση και προσέγγιση για να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα».

«Μέσα σε αυτό το πλαίσιο» πρόσθεσε ότι «ο πρόεδρος της Δημοκρατίας επιθυμεί να εκφράσει την ικανοποίησή του για την άριστη συνεργασία τόσο με το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών που βρισκόταν στο Κραν Μοντανα όλες αυτές τις μέρες, όσο και τον Έλληνα πρωθυπουργό με τον οποίο ήταν σε συνεχή επαφή». «Το αποψινό αποτέλεσμα» επισήμανε ο κ. Χριστοδουλίδης «δεν είναι σε καμία απολύτως περίπτωση μια θετική εξέλιξη αλλά δεν είναι και το τέλος του δρόμου. Η απαράδεκτη παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να είναι το μέλλον της Κύπρου και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ενισχύσει τις προσπάθειες του έτσι ώστε να δημιουργηθούν εκείνες οι συνθήκες που θα μας επιτρέψουν να αισιοδοξούμε για τερματισμό της κατοχής και επανένωση της πατρίδας μας».

Τέλος σημείωσε ότι «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιθυμεί ταυτόχρονα να ευχαριστήσει τον ΓΓ πού με την παρουσία του και τον τρόπο προσέγγισης στα εκκρεμούντα θέματα απέδειξε ότι αντιλαμβάνεται τις αρχές που πρέπει να διέπουν μια συνολική λύση του Κυπριακού για ένα κράτος το οποίο είναι και θα συνεχίσει να είναι και μετά από μια ενδεχόμενη λύση κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

O ελληνοκυπριακός Τύπος για την κατάρρευση της διάσκεψης στην Ελβετία

Οι ολοήμερες χθεσινές διεργασίες στο πλαίσιο και στο περιθώριο της διάσκεψης για το Κυπριακό στο ελβετικό θέρετρο Κραν Μοντάνα, της οποίας η κατάρρευση ανακοινώθηκε γύρω στις 3 το πρωί ώρα Ελλάδος, αποτελούν το κύριο θέμα των σημερινών ελληνοκυπριακών εφημερίδων. Ωστόσο, μόνο η εφημερίδα «Πολίτης» έμεινε ανοιχτή μέχρι τις τρεις το πρωί και ανακοινώνει το αποτέλεσμα της διάσκεψης.

Οι πρωτοσέλιδοι τίτλοι των εφημερίδων είναι:

-«ΠΟΛΙΤΗΣ»: «Έληξε με ναυάγιο το Κραν Μοντάνα. Συμφωνούσαν μόνο σε μείωση στρατού με συμφωνημένο αριθμό. Η τουρκική πλευρά ήθελε εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα για 15 χρόνια».

-«ΑΛΗΘΕΙΑ»: «Κυπριακό ώρα μηδέν. Το δείπνο συνεχιζόταν και μετά τις 2 το πρωί».

- «Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ»: «Θρίλερ για στρατό και εγγυήσεις. Παρά τη χειρονομία Αναστασιάδη, ο Τσαβούσγλου δεν ανταπέδωσε».

-«ΧΑΡΑΥΓΗ»: «Μακρά νύχτα με σκληρή διαπραγμάτευση. Ο Guterres κινήθηκε στο πλαίσιο που χάραξε ο ίδιος».

Η αγγλόφωνη «Cyprus Mail» αναφέρεται στο πρωτοσέλιδο της στις εντατικές διαπραγματεύσεις που έγιναν στο Κραν Μοντάνα. Η εβδομαδίαια «Cyprus Weekly» αναφέρεται στο πρωτοσέλιδο της στις ολονύκτιες διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό.

Σύμφωνα με πληροφορίες του ΡΙΚ και των εφημερίδων, μετά τις τοποθετήσεις Μ. Cavusoglu, ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης ανακοίνωσε ότι η πρόταση, την οποία είχε υποβάλει και αφορούσε και τις εσωτερικές πτυχές του κυπριακού, αποσύρεται. Οι προτάσεις, επισημαίνεται, είχαν υποβληθεί ως πακέτο με την πρόταση για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών στο δείπνο εργασίας εμφανιζόταν έτοιμος να συζητήσει τα θέματα των εγγυήσεων, των επεμβατικών δικαιωμάτων και της αποχώρησης του τουρκικού στρατού. Διπλωματικές πηγές ανέφεραν μάλιστα ότι στο 90% του χρόνου, που αναλώθηκε, ο Mevlut Cavusoglu φάνηκε να δείχνει να έχει τη διάθεση συζήτησης αυτών των θεμάτων.

Ωστόσο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αρνείτο επίμονα να πει συγκεκριμένα την τοποθέτησή του και επέμενε να αναφέρει ότι, οτιδήποτε είχε να προτείνει η Τουρκία, το έκανε στην κατ'ιδίαν συνάντηση που είχε με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, προσθέτοντας ότι για να πει οτιδήποτε περισσότερο, θα πρέπει ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης να δώσει περισσότερα στα υπόλοιπα κεφάλαια.

Τόσο ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, όσο και ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης, καλούσαν συνεχώς τον Mevlut Cavusoglu να αναφέρει συγκεκριμένα την πρόταση της 'Αγκυρας για το θέμα των εγγυήσεων και των στρατευμάτων, ωστόσο ο Τούρκος υπουργός δεν τοποθετείτο συγκεκριμένα. Ο κύριος Guterres, σύμφωνα πάντα με τις δημοσιογραφικές πληροφορίες των απεσταλμένων των ελληνοκυπριακών μέσων ενημέρωσης, ανέφερε ότι η Τουρκία συμφωνεί να καταργηθούν τα επεμβατικά δικαιώματα και να αποσυρθεί στρατός από τη μέρα της λύσης.

Οι αναφορές Guterres προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του κυρίου Cavusoglu, ο οποίος είπε ότι δεν είναι αυτές οι θέσεις της Τουρκίας και ότι δεν ανέφερε κάτι τέτοιο στη συνάντηση που είχε μαζί του. Θέση της Τουρκίας, είπε, είναι να συνεχιστούν οι εγγυήσεις και τα επεμβατικά δικαιώματα και να γίνει αναθεώρηση σε 15 χρόνια. Μάλιστα, πηγές αναφέρουν πως ο κύριος Cavusoglu είπε χαρακτηριστικά: «Αν είστε καλά παιδιά, ίσως να υπάρξει αναθεώρηση σε 13 χρόνια». Για το θέμα του τουρκικού στρατού ο κύριος Cavusoglu ανέφερε ότι θέση της Τουρκίας είναι η παραμονή του σε συμφωνημένους αριθμούς.

Σύμφωνα με τους απεσταλμένους του ΡΙΚ δεν υπήρξε καμμιά απολύτως μετακίνηση της τουρκικής πλευράς στο θέμα των επεμβατικών δικαιωμάτων και της αποχώρησης του τουρκικού στρατού.

Σε ό,τι αφορά τα επεμβατικά δικαιώματα η θέση της τουρκικής πλευράς ήταν να υπάρξει αναθεώρηση ύστερα από 15 χρόνια, ενώ για το θέμα του τουρκικού στρατού αναφέρονται σε μείωση σε συμφωνημένα πλαίσια. Μετέδωσαν, επίσης, ότι στο εδαφικό η τουρκική πλευρά, φερόταν διατεθειμένη μόνο για επιστροφή μέρους της Μόρφου, ενώ αξίωσε πρωτογενές δίκαιο και ίση μεταχείριση Τούρκων και Ελλαδιτών πολιτών, μετά τη λύση. Επίσης, σύμφωνα με τους απεσταλμένους του ΡΙΚ η τουρκική πλευρά δεν έδωσε γραπτώς τις προτάσεις της.

ΑΠΕ-ΜΠΕ
Πηγή Liberal