Οι εξελίξεις στο Κραν Μοντάνα και το πραγματικό πρόβλημα, οι σωρεία παραβιάσεων από την Τουρκία

Λουκής Γ. Λουκαΐδης*

Η συγκέντρωση στο νέο ελβετικό θέρετρο δημιουργεί πολλά ερωτήματα και οπωσδήποτε κάποια σύγχυση. Η συγκέντρωση υποτίθεται ότι έγινε για να λυθούν σοβαρές διεθνείς πτυχές του Κυπριακού ενόψει και της παρουσίας των «εγγυητριών» δυνάμεων. Οι πρώτες μέρες κύλησαν με κάποιες συναντήσεις και επαφές χωρίς συγκεκριμένα αποτελέσματα. Όσοι παρακολουθούσαν από τα Μ.Μ.Ε. και προσπαθούσαν να βγάλουν κάποιο νόημα, αρνητικό ή θετικό, παρόλη τη σχολαστική, για να μην πω αχρείαστη, ενημέρωση των ανταποκριτών των καναλιών της Κύπρου (ως εάν η λύση ήταν κοντά) ένα πράγμα έβγαινε σαν συμπέρασμα ή εντύπωση.
Ότι οι δυο πλευρές διατηρούσαν τις θέσεις τους. Οι δε Ελληνοκύπριοι περιτριγύριζαν το βουνό του ξενοδοχείου απελπισμένοι. Και επειδή δεν είχαν τίποτε σοβαρό να ανακοινώσουν μάς έλεγαν ότι είναι ευχαριστημένοι με τον καιρό! Βεβαίως η κατάσταση ήταν εκ προοιμίου καταδικασμένη λόγω προχειρότητας και έλλειψης σωστής οργάνωσης και συντονισμού, αφού δεν υπήρξε προηγουμένως η σωστή προεργασία για το μεγαλεπήβολο σχέδιο λύσεως του Κυπριακού στην Ελβετία. Και μας έλεγαν ότι ο ένας είδε τον άλλο, ο άλλος είδε έναν τρίτο και είχαν επαφές. Αρκετοί δε από την ομάδα του Προέδρου δεν αντιληφθήκαμε τι σχέση μπορούσαν να έχουν με τα θέματα της συγκέντρωσης, νοουμένου ότι ούτε ανάμιξη στο Κυπριακό είχαν στο παρελθόν, ούτε είχαν ειδικές γνώσεις επί των υπό συζήτηση θεμάτων. Δεν αναφέρω ονόματα, αφήνω τον αναγνώστη να θυμηθεί ποιους είδε στην τηλεόραση και να κρίνει ο ίδιος.
Τελοσπάντων, ας αφήσουμε τις εικόνες που αναφέραμε και ας επικεντρωθούμε στις εξελίξεις και τη γενικότερη παράσταση που συνεχίστηκε. Μια τέτοια «διεθνής» σύναξη αναμένεται να γίνεται στο τέρμα μιας διεθνούς διένεξης για να επισφραγίσει το αποτέλεσμά της. Μιας συμφωνίας ή ασυμφωνίας. Δεν προσφέρεται για να πηγαίνει ο ένας και να μιλά του άλλου στους διαδρόμους και στα συνεχή δείπνα. Με την πάροδο των ημερών αρχίσαμε να διερωτώμαστε κατά πόσο η κατεύθυνση των συμμετεχόντων των δύο πλευρών ήταν η λύση του Κυπριακού ή η επιτυχία για την απόδοση ευθύνης από τον ένα στον άλλο για το αδιέξοδο. Δεν θέλω να υποβαθμίσω την προσπάθεια και την πρωτοβουλία θα έλεγα του Προέδρου Αναστασιάδη για τη συνάντηση αυτή, που πρόβαλε κάπως στον διεθνή ορίζοντα το γεγονός της εκκρεμότητας του κυπριακού προβλήματος. Δεν ακούσαμε όμως τίποτε, όχι ως κατηγορία, αλλά ως θέμα του προβλήματος για τη συνεχιζόμενη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου από την Τουρκία. Όχι ως έκφραση αντιδικίας, αλλά ως ορισμένες σοβαρές συνέπειες της εκκρεμότητας του Κυπριακού. Πέρασε και η πρώτη βδομάδα και όσοι παρακολουθούσαμε τη συνάντηση, κρεμόμαστε τελικά από τα λόγια του Γενικού Γραμματέα, δηλαδή του μόνου παράγοντα με διεθνή υπόσταση που θα μπορούσε να δώσει κάποια προώθηση στα αιτήματά μας. Ο άνθρωπος είναι φανερό ότι διακρίνεται και έχει την αναγκαία προσωπικότητα. Χρειάζονται όμως πολύ περισσότερα για να ανοίξει το στόμα του ένας Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ και να πει πόσο κραυγαλέα είναι η εγκληματική συμπεριφορά της Τουρκίας στην Κύπρο και πόσο άδικη και αντίθετη είναι με τον χάρτη του ΟΗΕ. Χρειάζεται πίεση, χρειάζονται σύμμαχοι, χρειάζονται άλλες χώρες να μιλήσουν για μας. Αυτό όμως προϋποθέτει την προετοιμασία την οποία ανάφερα πιο πάνω. Αν από μια τέτοια προετοιμασία δεν κατορθώναμε να πάρουμε ενίσχυση, η συνάντηση ήταν καταδικασμένη σε αποτυχία. Και θα έπρεπε να αλλάξουμε στρατηγική. Μιλούσαμε εμείς και απαντούσε με θράσος η Τουρκία, τα ίδια και τα ίδια. Λόγω του αδιεξόδου είχαμε και προτάσεις του Προέδρου Αναστασιάδη που μας ξένισαν, διότι προέβαινε σε υποχωρήσεις για να δημιουργήσει θετική ανταπόκριση από πλευράς Τουρκίας. Από πού ξεκινήσαμε και πού φτάσαμε. Αρχίσαμε με απαίτηση να φύγουν οι εγγυήσεις ως προϋπόθεση για περαιτέρω συναντήσεις με τους Τούρκους και καταντήσαμε να τους χαϊδεύουμε με οπισθοχωρήσεις με την ψευδαίσθηση ότι με αυτό τον τρόπο θα σπάσουμε το αδιέξοδο υπέρ μας. Η Τουρκία ήρθε στην Κύπρο για να μείνει. Δεν φεύγει με φιλικές χειρονομίες και επικύψεις. Είμαστε οι αδύνατοι, αλλά δεν χρειάζεται να γινόμαστε και γελοίοι χωρίς μάλιστα αποτέλεσμα.
* Δικηγόρος, πρώην δικαστής του ΕΔΑΔ.
Φιλελεύθερος

Οι αξιωματικοί της Εθνικής Φρουράς κρούουν τον κώδωνα κινδύνου, μετά το Κραν Μοντανά

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο Σύνδεσμος των Αξιωματικών Κυπριακού Στρατού, με αφορμή το άδοξο τέλος στη Διάσκεψη για την Κύπρο στο Κραν Μοντάνα της Ελβετίας. Οι αξιωματικοί αναφέρονται στον ρόλο που έπρεπε να έχουν –κατά τη γνώμη τους– στο πλαίσιο της συζήτησης του κεφαλαίου της ασφάλειας, καθώς και στην ανάγκη να εισακουστούν επιτέλους οι φωνές και οι απόψεις για κάλυψη των σοβαρών κενών που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια στην Εθνική Φρουρά. Τονίζουν μάλιστα ότι είναι επιβεβλημένη η ανάγκη να εξοπλιστεί η Δύναμη με σύγχρονα μέσα για να αναβαθμιστεί η μαχητική ικανότητα της Εθνικής Φρουράς.
Σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος Αξιωματικών Κυπριακού Στρατού εκφράζει την «έντονη ανησυχία του αναφορικά με τις τελευταίες εξελίξεις στο εθνικό ζήτημα όπου οι Τούρκοι και οι Άγγλοι στρατιωτικοί συμμετείχαν στις συνομιλίες, προωθούσαν συγκεκριμένες θέσεις επ’ ωφελεία τους, σε αντίθεση με τη μη ουσιαστική εμπλοκή στρατιωτικών από δικής μας πλευράς».
Ο ΣΥΚΣ τονίζει ακόμη ότι «η ασφάλεια της πατρίδας μας διέπεται από κατ’ εξοχήν στρατιωτικά κεφάλαια, ανεξάρτητα από την όποια έκβαση των συνομιλιών, οι στρατηγικοί σχεδιασμοί των Τούρκων και των Άγγλων για την Κύπρο δεν διαφαίνεται ότι μεταβάλλονται και η Ιστορία, δυστυχώς για εμάς, επαναλαμβάνεται. Οι εγγυήσεις, η παρουσία στρατευμάτων, ο οπλισμός, οι ακτές, το έδαφος και οι απώλειες αφορούν καθηκόντως εμάς τους στρατιωτικούς, γιατί εμείς πρώτοι θα βρεθούμε αντιμέτωποι για την υπεράσπισή τους. Οι δε πιθανότητες πρόκλησης θερμού επεισοδίου από τον εχθρό κατά την επικείμενη χρονική περίοδο δεν αποκλείονται».
Οι αξιωματικοί απευθύνουν έκκληση «προς πολιτική-στρατιωτική ηγεσία, Εκκλησία, πολιτικές δυνάμεις και θεσμούς εξ αντικειμένου όπως λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη τις επισημάνσεις του στρατηγού Φοίβου Κλόκκαρη, όπως αναλύονται σε πρόσφατη ανοικτή επιστολή του, το περιεχόμενο της οποίας είναι αυτόδηλο και αρκούντως κατατοπιστικό». «Η βαθιά γνώση, το ήθος και η εν γένει πορεία τού ανδρός αποτελεί για τα στελέχη πρότυπο και πυξίδα, η άγνοια και ο παραγκωνισμός του στρατηγού, μας προβληματίζει ακόμη περισσότερο» σημειώνουν οι αξιωματικοί.
Στην ανακοίνωσή του ο ΣΥΚΣ επισημαίνει ότι από «στρατιωτικής απόψεως και μόνο, προσεγγίσεις όπως «δεν αναγκαιούν οι επενδύσεις για την Άμυνα» ή «δεν θα συρθούμε σε πολεμική σύρραξη γιατί εμείς υστερούμε έναντι του αντιπάλου» δεν μας βρίσκουν σύμφωνους, δεν συνάδουν με την αποστολή μας και εκφεύγουν των ιστορικών ευθυνών και παραδόσεών μας».
Καταλήγοντας, οι αξιωματικοί τονίζουν: «όσο υποχρεούνται οι στρατιωτικοί να παραμένουν αφοσιωμένοι στο στρατιωτικό τους έργο, άλλο τόσο οφείλουν οι πολιτικοί και τεχνοκράτες να περιορίζονται στο δικό τους, προς αποφυγή επανάληψης των λαθών του παρελθόντος».

Τα σοβαρά θέματα που ήγειρε ο στρατηγός Κλόκκαρης
Στις 29 Μαΐου 2017 ο «Φιλελεύθερος» δημοσιοποίησε το εκτενές άρθρο του αντιστράτηγου ε.α. και πρώην υπουργού Άμυνας Φοίβου Κλόκκαρη, στο οποίο παρέθετε τις απόψεις του για μια σειρά από αποφάσεις, οι οποίες θέτουν υπό απειλή την άμυνα της Κύπρου. Τα κυριότερα και πιο σημαντικά θέματα στα οποία αναφέρθηκε ο κ. Κλόκκαρης:
• Η θητεία των κληρωτών μειώθηκε απότομα από τους 24 στους 14 μήνες χωρίς να έχει μειωθεί η απειλή των τουρκικών δυνάμεων κατοχής και χωρίς η πρόσληψη Συμβασιούχων Οπλιτών να έχει καλύψει τις μεγάλες ανάγκες της ΕΦ σε προσωπικό.
• Η Εθνική Φρουρά προχώρησε σε βεβιασμένη αναδιοργάνωση, σε μια προσπάθεια να ακολουθηθούν πρότυπα ξένων στρατών, χωρίς να έχουν γίνει παράλληλα οι αναγκαίοι εξοπλισμοί και υποδομές.
• Τα κύρια οπλικά συστήματα της Εθνικής Φρουράς είναι μεγάλης ηλικίας και το εξοπλιστικό πρόγραμμά της καθηλώθηκε για μακρό χρονικό διάστημα. Στασιμότητα που προκάλεσε δυσαναπλήρωτο κενό, γιατί οι εξοπλισμοί δεν απαιτούν μόνο χρήματα, αλλά και μεγάλο χρόνο για την απόκτηση, την ένταξη και αξιοποίησή τους από την ΕΦ.
• Στον θαλάσσιο και εναέριο χώρο της Κύπρου, μεγάλης γεωπολιτικής αξίας, το πολεμικό ναυτικό και αεροπορία της ΕΦ βρίσκονται για πολλά χρόνια σε κατάσταση απαράδεκτης υποβάθμισης.
• Ο Πρόεδρος της ΚΔ θα πρέπει να αναθεωρήσει τάχιστα την οδηγία που έδωσε στη στρατιωτική παρέλαση της 1 Οκτωβρίου 2016, να μη δίδεται βάρος στους εξοπλισμούς της ΕΦ. Είναι μια αψυχολόγητη ενέργεια σε μια ημικατεχόμενη χώρα, όταν μάλιστα η Τουρκία εισβάλλει στην ΑΟΖ της ΚΔ και απειλεί απροκάλυπτα το πρόγραμμα γεωτρήσεών της. Η ΕΦ υλοποιεί τη δυνατότητα αυτοάμυνας του κράτους μας και πρέπει να βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο μαχητικής ικανότητας.
Νέαρχος Κυπριανού
Φιλελεύθερος