Έρχεται διάταξη - ασπίδα προστασίας από τα τεκμήρια

Του Σπύρου Δημητρέλη

Ζήτημα χρόνου είναι να κατατεθεί στη Βουλή από το υπουργείο Οικονομικών διάταξη η οποία θα προστατεύσει εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους από την τσουχτερή φορολόγηση με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης. Η διάταξη θα προστατεύσει κυρίως τους φορολογούμενους που έχουν ελάχιστα πραγματικά εισοδήματα αλλά πιάνονται στα δίχτυα των τεκμηρίων και απειλούνται με μερικές εκατοντάδες ή και χιλιάδες ευρώ φόρο εισοδήματος.

Σύμφωνα με όσα προβλέπει η φορολογική νομοθεσία τα τεκμήρια διαβίωσης ενεργοποιούνται και "χρεώνουν” εικονικό εισόδημα σε έναν φορολογούμενο εφόσον έχει έστω και ένα ευρώ πραγματικό εισόδημα. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι φορολογούμενοι που έχουν πραγματικό εισόδημα μερικών λεπτών του ευρώ από τόκους καταθέσεων ή εισόδημα μερικών δεκάδων ευρώ από ένα μεροκάματο ή παροχή έκτακτης υπηρεσίας μέσω "τίτλου κτήσης" όπως λέγεται πλέον η "απόδειξη δαπάνης" που εκδίδει ο εργοδότης βρίσκονται να χρεώνονται με τεκμαρτό εισόδημα μερικών χιλιάδων ευρώ. Για παράδειγμα, για δαπάνες διαβίωσης ορίζεται ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα ύψους 3.000 ευρώ για τους άγαμους και 5.000 ευρώ για τους έγγαμους, ενώ έχει οριστεί, μεταξύ άλλων, ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα για κατοχή ΙΧ, ιδιοκατοικούμενη ή ενοικιαζόμενη κατοικία κ.ά.

Στις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος δηλώνει εισόδημα χαμηλότερο από το τεκμαρτό, τότε φορολογείται με βάση το τεκμαρτό εισόδημα και μάλιστα με την κλίμακα φορολόγησης του εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα, δηλαδή χωρίς αφορολόγητο όριο και με συντελεστή φορολόγησης 22% από το πρώτο ευρώ. Τα παραπάνω αποτελούν, όμως, τεράστιο πρόβλημα για όσους δεν έχουν πραγματικό εισόδημα ή έχουν ελάχιστο ή περιστασιακό εισόδημα.

Ας δούμε ένα παράδειγμα. Άγαμος φορολογούμενος που διαμένει σε ιδιόκτητη κατοικία είναι άνεργος και έχει πραγματικό ετήσιο εισόδημα 1 ευρώ τόκους καταθέσεων. Ο φορολογούμενος αν και είναι άνεργος και έχει ελάχιστο πραγματικό εισόδημα "χρεώνεται” από την εφορία με ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα 3.000 ευρώ λόγω της ελάχιστης αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης και άλλα 1.500 ευρώ λόγω της κατοικίας στην οποία διαμένει. Έτσι, παρά το γεγονός ότι το πραγματικό του ετήσιο εισόδημα είναι μόλις 1 ευρώ (το εισόδημα από τόκους) φορολογείται ως ελεύθερος επαγγελματίας για τεκμαρτό εισόδημα 4.500 ευρώ (άθροισμα τεκμαρτού εισοδήματος διαβίωσης και κατοικίας) και καλείται να πληρώσει φόρο ύψους 990 ευρώ.

Για να ακυρώσει αυτήν την αδικία το υπουργείο Οικονομικών θα φέρει τη διάταξη η οποία αναμένεται να ορίζει τα εξής:

- οι φορολογούμενοι, πλην όσων ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, που το πραγματικό τους ετήσιο εισόδημα είναι έως 6.000 ευρώ ή το τεκμαρτό τους εισόδημα είναι έως 9.500 ευρώ, θα φορολογούνται με βάση την κλίμακα φορολόγησης των μισθωτών, δηλαδή με αφορολόγητο όριο που, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του φορολογούμενου, φθάνει ακόμη και τα 9.545 ευρώ. Ο φορολογούμενος του παραδείγματος, όταν θα περάσει η σχετική διάταξη, θα γλιτώσει από τον φόρο εισοδήματος αφού το τεκμαρτό εισόδημα για το οποίο θα φορολογηθεί θα είναι 4.500 ευρώ, δηλαδή εντός του ορίου εισοδήματος που είναι αφορολόγητο.

Στη συγκεκριμένη διευκόλυνση, ωστόσο, υπάρχει μια παγίδα. Επειδή ο φορολογούμενος θα φορολογηθεί με την κλίμακα των μισθωτών θα πρέπει να δηλώσει στη φορολογική του δήλωση ελάχιστη αξία αποδείξεων ή δαπανών με πλαστικό χρήμα 10% του εισοδήματός του. Σε διαφορετική περίπτωση θα φορολογηθεί για την αξία των αποδείξεων ή δαπανών με πλαστικό χρήμα που του λείπουν με συντελεστή 22%.

Ο φορολογούμενος του παραπάνω παραδείγματος θα πρέπει, προκειμένου να γλιτώσει το "καπέλο” φόρου να δηλώσει ότι συγκέντρωσε αποδείξεις αξίας τουλάχιστον 450 ευρώ. Το ότι είναι άνεργος, εγγεγραμμένος στο μητρώο του ΟΑΕΔ, του δίνει τη δυνατότητα να συγκεντρώνει χάρτινες αποδείξεις διότι οι υπόλοιποι μισθωτοί και συνταξιούχοι θα πρέπει να δαπανούν την αντίστοιχη αξία (300 ευρώ) μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας. Αν δεν δηλώσει ότι συγκέντρωσε αποδείξεις τότε θα του χρεωθεί φόρος 22% επί των 450 ευρώ που είναι η ελάχιστη απαιτούμενη αξία αποδείξεων, δηλαδή θα του χρεωθεί φόρος 99 ευρώ.

πηγή: capital