Το οξυγόνο στην ατμόσφαιρα εμφανίστηκε απότομα και γρήγορα

Όταν το οξυγόνο άρχισε να κάνει δυναμικά αισθητή την παρουσία του στη Γη οι αναερόβιοι οργανισμοί εξωθήθηκαν σε εξαφάνιση και τη θέση τους κατέλαβαν μεγαλύτερες, πιο πολύπλοκες (και εν καιρώ πιο έξυπνες) αερόβιες μορφές ζωής, οι οποίες μπορούσαν να εκμεταλλευθούν το οξυγόνο.

Η Γη υπολογίζεται ότι δημιουργήθηκε πριν από περίπου 4,5 δισ. έτη και το οξυγόνο που σήμερα αποτελεί περίπου το 21% της ατμόσφαιρας για περίπου δύο δισ. έτη είχε ελάχιστη παρουσία στον πλανήτη. Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία το οξυγόνο άρχισε να συσσωρεύεται αισθητά στη γήινη ατμόσφαιρα πριν από περίπου 2,3 δισεκατομμύρια χρόνια, στη διάρκεια μιας περιόδου που έχει ονομαστεί «Το Γεγονός της Μεγάλης Οξείδωσης».

Το φαινόμενο αυτό αποτέλεσε τον καταλύτη για την εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη μας. Οι πρωτόγονες μικροβιακές μορφές ζωής που είχαν κάνει την εμφάνισή τους στον πλανήτη μας στήριζαν την ύπαρξή τους σε «αναερόβιες» χημικές διεργασίες. Όταν το οξυγόνο άρχισε να κάνει δυναμικά αισθητή την παρουσία του στη Γη οι αναερόβιοι οργανισμοί εξωθήθηκαν σε εξαφάνιση και τη θέση τους κατέλαβαν μεγαλύτερες, πιο πολύπλοκες (και εν καιρώ πιο έξυπνες) αερόβιες μορφές ζωής, οι οποίες μπορούσαν να εκμεταλλευθούν το οξυγόνο.

Η επιστημονική κοινότητα δεν έχει καταλήξει στο αν το γεγονός της οξείδωσης ήταν μια σχετικά αργή διαδικασία ή αν συνέβη με ταχύ ρυθμό. Μια δημοφιλής θεωρία αναφέρει ότι το γεγονός της μεγάλης οξείδωσης ήταν μια διαδικασία που διήρκεσε μερικά εκ. έτη. Ερευνητές του Τμήματος Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου Πρίνστον με μελέτη τους υποστηρίζουν ότι η αύξηση των επιπέδων του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα έγινε απότομα και γρήγορα.

Οι ερευνητές μελέτησαν κρυστάλλους αλατιού που ανέσυραν από ένα άνοιγμα βάθους περίπου δύο χλμ. το οποίο δημιουργήθηκε με γεώτρηση στις ακτές της λίμνης Ονέγκα της Ρωσίας. «Ήταν σαν να έριχνε κάποιος στην ατμόσφαιρα οξυγόνο με μια μάνικα. Δεν γνωρίζουμε ακόμη πώς συνέβη αυτό. Αν άλλαξε δραματικά ο κύκλος της παραγωγής και απελευθέρωσης οξυγόνου στην στεριά και τους ωκεανούς ή αν τα μικρόβια που υπήρχαν στην Γη αύξησαν σημαντικά τις ποσότητες του οξυγόνου που παρήγαγαν» δηλώνει η Clara Blättler,, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.

Θεόδωρος Λαΐνας

in.gr