Πειραματικό χάπι βελτίωσε τη μνήμη πειραματόζωων με άνοια

Καναδοί ερευνητές δοκίμασαν με επιτυχία σε ηλικιωμένα ποντίκια με συμπτώματα άνοιας ένα πειραματικό φάρμακο που βελτίωσε τη μνήμη τους και αύξησε τα εγκεφαλικά τους κύτταρα.

Τα αποτελέσματα αναφέρθηκαν σε επιστημονικό συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης για την Πρόοδο της Επιστήμης, στην Ουάσινγκτον. Το χάπι είναι ένα παράγωγο της βενζοδιαζεπίνης που δρα στους υποδοχείς του νευροδιαβιβαστή GABA στον εγκέφαλο.

Οι κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους αναμένεται να αρχίσουν μέσα στην επόμενη διετία, με στόχο -αν όλα πάνε εξίσου καλά όπως με τα πειραματόζωα- την ανάπτυξη ενός χαπιού που θα βοηθά τους ανθρώπους με Αλτσχάιμερ και άλλες μορφές άνοιας ή αυτούς που απλώς έχουν έκπτωση γνωστικών λειτουργιών λόγω ηλικίας.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια Ετιέν Σιμπίλ του Κέντρου Εθισμού και Ψυχικής Υγείας του Τορόντο, ανέφεραν ότι ένα τέτοιο χάπι θα μπορούσαν να το παίρνουν καθημερινά οι άνθρωποι άνω των 55 έως 60 ετών για να ενισχύουν τα εγκεφαλικά κύτταρά τους.

Τα τεστ στο εργαστήριο έδειξαν ότι τα γέρικα τρωκτικά που πήραν το φάρμακο είχαν πολύ καλύτερη μνήμη μέσα σε μισή μόνο ώρα από τη λήψη του και τα κατάφερναν σχεδόν τόσο καλά όσο τα νεαρά ποντίκια. Έπειτα από θεραπεία δύο μηνών, τα εγκεφαλικά κύτταρα τους, που προηγουμένως είχαν μειωθεί, πολλαπλασιάσθηκαν και πάλι.

Οι ερευνητές ανέφεραν ότι το χάπι (που δρα στους υποδοχείς του νευροδιαβιβαστή GABA στον εγκέφαλο) θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί επίσης σε ασθενείς με κατάθλιψη, σχιζοφρένεια ή άλλες ψυχικές διαταραχές, οι οποίοι επίσης εμφανίζουν έκπτωση γνωστικών λειτουργιών και μνήμης.

Τα πειράματα έδειξαν ότι η εν λόγω ουσία δεν «δουλεύει» στον εγκέφαλο των υγιών νεαρών ζώων, συνεπώς δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την περαιτέρω βελτίωση των γνωστικών και μνημονικών ικανοτήτων, αλλά μόνο για την αποκατάστασή τους.

O αιματοεγκεφαλικός φραγμός
Στο ίδιο επιστημονικό συνέδριο, μια ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ παρουσίασε μια δική της έρευνα, σύμφωνα με την οποία η έκπτωση της μνήμης μπορεί να οφείλεται και σε τοξικά μόρια που διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και διεισδύουν στον εγκέφαλο.

Η μελέτη με μαγνητικές τομογραφίες έδειξε ότι αυτός ο φραγμός γίνεται ολοένα και πιο διαπερατός με τη γήρανση. Έτσι, ενώ το 30% έως 40% των σαραντάρηδων εμφανίζει κάποιες διαρροές στο «σύνορο» που προστατεύει τον εγκέφαλό τους, το ποσοστό είναι αυξημένο στο 60% στους εξηντάρηδες. Επίσης, η απεικόνιση του εγκεφάλου αποκάλυψε ότι στα σημεία της «διαρροής» ο εγκέφαλος εμφανίζει φλεγμονή.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια Ντανιέλα Κάουφερ, που έκαναν σχετικά πειράματα σε ποντίκια, ανακάλυψαν μια χημική ουσία που σταματά τη ζημιά στον προστατευτικό φραγμό του εγκεφάλου, ώστε να μην εμφανίζει πια φλεγμονή. Η ουσία φαίνεται να αντιστρέφει τα σημάδια της γήρανσης στον εγκέφαλο των ζώων.