Απορρίμματα: Μια χρήσιμη σύγκριση

Του Τάσου Ι. Αβραντίνη

Το ζήτημα της ανάπτυξης και της παραγωγικότητας μιας οικονομίας είναι συγκλονιστικά απλό θέμα. Προϋποθέτει μέτρα οικονομικής πολιτικής χωρίς κανένα οικονομικό κόστος που απελευθερώνουν τις παραγωγικές δυνάμεις της οικονομίας από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του κράτους, όπως κατάργηση των γραφειοκρατικών αντικινήτρων, μείωση της πολυνομίας, απλοποιημένο -όσο δεν πάει άλλο- φορολογικό σύστημα, ιδιωτικοποιήσεις και μεταφορά των αρμοδιοτήτων του κράτους στον ιδιωτικό τομέα.

Η οικονομική ανάπτυξη δεν απαιτεί δαπάνη χρήματος, απαιτεί θάρρος και τόλμη να συγκρουστείς με όλα εκείνα τα πολυπλόκαμα πελατειακά και συντεχνιακά δίκτυα που αργά αλλά σταθερά έχουν οικοδομήσει οι παρασιτικές δυνάμεις του κρατισμού εδώ και δεκαετίες. Οι επενδύσεις δεν προηγούνται των παραπάνω μεταρρυθμίσεων αλλά αποτελούν την αναμενόμενη ακολουθία τους.

Πρέπει να λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη μας ωστόσο ότι καμμιά προτεινόμενη πολιτική μείωσης του κράτους δεν μπορεί να επικρατήσει ιδεολογικά πριν από την εφαρμογή της. Οι πολίτες συνειδητοποιούν την αποτυχία της κρατικής παρέμβασης μόνο όταν έχουμε τη δυνατότητα να συγκρίνουμε το αποτέλεσμα που παράγει αυτή με το αποτέλεσμα της ελεύθερης αγοράς.

Συνεπώς η υλοποίηση μιας τέτοιας μεταρρύθμισης που μετατοπίζει το κέντρο βάρους της οικονομίας από το κράτος στον ιδιωτικό τομέα και δίνει ευκαιρίες στους ανθρώπους να αυτενεργήσουν αυξάνοντας τον εθνικό πλούτο και την ελευθερία τους, οδηγεί στην κατά κράτος επικράτηση των φιλελεύθερων ιδεών.

Για το λόγο αυτό το εφαρμοσμένο παράδειγμα μιας ιδιωτικοποίησης είναι η καλύτερη συνηγορία υπέρ των αρχών της ελεύθερης αγοράς. Πάρτε για παράδειγμα, το θέμα της αποκομιδής, μεταφοράς και διαχείρισης των απορριμμάτων. Η Ρόδος είναι ένα διεθνώς φημισμένο ελληνικό νησί. Την καλοκαιρινή περίοδο προσελκύει εκατομμύρια τουρίστες απ΄όλο τον κόσμο. Το νησί της Ρόδου την φετινή τουριστική περίοδο προσέλκυσε περίπου 5.000.000 τουρίστες. Περίπου 1,2 εκ. περισσότερο από το συνολικό πληθυσμό του νομού Αττικής.

Το 2017 ο Δήμος Ρόδου αποφάσισε να ακολουθήσει το επιτυχημένο παράδειγμα άλλων πόλεων στο εξωτερικό και να αναθέσει την αρμοδιότητα της καθαριότητας στον ιδιωτικό τομέα. Με διεθνή διαγωνισμό ανέθεσε την αποκομιδή, μεταφορά και διαχείριση του 50% των απορριμμάτων του, των αποβλήτων συσκευασίας, τη σάρωση κ.λπ. σε ιδιωτική εταιρεία για μια τριετία έναντι συνολικού τιμήματος 12,6 εκ. (συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ).

Ένα χρόνο μετά η διαφορά στην εικόνα της καθαριότητας του νησιού είναι εμφανής δια γυμνού οφθαλμού τόσο για τους μονίμους κατοίκους όσο και τους επισκέπτες της Ρόδου. Το νησί είναι πεντακάθαρο και όλες οι εργασίες καθαριότητας εκτελούνται υποδειγματικά. Ας δούμε και την διόλου ασήμαντη οικονομική πλευρά του θέματος. Η Ρόδος παρήγαγε το 2017 περίπου 100.000 τόνους σκουπιδιών.

Οι Ρόδιοι πλήρωσαν για τη συλλογή, μεταφορά και διαχείριση στην ανάδοχο εταιρεία [4,2 εκ. € το τίμημα του πρώτου χρόνου της σύμβασης δια 50.000 τόνους απορριμμάτων (50%)=] 84 ευρώ ανά τόνο απορριμμάτων (67,74 χωρίς ΦΠΑ). Στην Αθήνα σε αντίθεση με τη Ρόδο η καθαριότητα δεν έχει ιδιωτικοποιηθεί. Το 2017 συλλέχθηκαν περίπου 300.000 τόνοι σκουπιδιών.

Τα ανταποδοτικά τέλη μόνο για την καθαριότητα κυμάνθηκαν σε 105 εκατ. €. Οι Αθηναίοι πλήρωσαν 350 ευρώ ανά τόνο απορριμμάτων ή με άλλες κουβέντες 266 ευρώ περισσότερα από τους Ρόδιους. Μερικές ακόμη «λεπτομέρειες» για την Αθήνα:

‒ Το δυναμικό της καθαριότητας που μισθοδοτείται από τα ανταποδοτικά τέλη που εισπράττει ο Δήμος Αθηναίων για το 2017 ανερχόταν σε 2.222 εργαζομένους (μόνιμους, ΙΔΑΧ, προσωπικό με δικαστική απόφαση και έκτακτο προσωπικό).

‒ Η μισθοδοσία των εργαζομένων της καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων (συμπεριλαμβανομένων των πάσης φύσεως ασφαλιστικών εισφορών και παροχών παραγωγικής διαδικασίας) ανήλθε το 2017 στο ποσό των 63,4 εκατ. ευρώ. Συνεπώς

- Το μικτό κόστος για το έτος 2017 ανά εργαζόμενο στον τομέα της καθαριότητας ανέρχεται σε (63,4 εκατ. ευρώ : 2222 =) 28.532 ευρώ ή σε 2.378 ευρώ το μήνα. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται η αμοιβή για υπερωρίες που πλήρωσε στους εργαζομένους του ο Δήμος αλλά όχι τα λειτουργικά κόστη που επιμερίζονται κανονικά σε κάθε υπάλληλο της καθαριότητας.

Το ζήτημα, όπως εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς από τους παραπάνω αμείλικτους αριθμούς, είναι οι δημοτικοί άρχοντες να συνειδητοποιήσουν επιτέλους ότι η δουλειά τους είναι να διοικούν σωστά και αποτελεσματικά το δήμο τους και όχι να κάνουν πράγματα, τα οποία μπορεί να κάνει καλύτερα και φθηνότερα για τους δημότες τους ο ιδιωτικός τομέας.

*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της Παρασκευής, 12 Οκτωβρίου.