Αγώνας δρόμου για τα πετρέλαια της Συρίας

Του Κώστα Ράπτη

Τα όπλα σίγησαν στη βορειοανατολική Συρία, αλλά το παιχνίδι είναι πιο περίπλοκο από ποτέ. Σε μία νέα μεταστροφή του, ο Ντόναλντ Τραμπ αποκαλύπτει ότι φιλοδοξεί να μεταχειριστεί για την κατάληψη των συριακών πετρελαιοπηγών τους Κούρδους της Συρίας και αυτοί, παρά τις ηχηρές καταγγελίες ότι "προδόθηκαν” από τον ένοικο του Λευκού Οίκου, δείχνουν να επιμένουν σε ένα "διπλό παιχνίδι”.

Σε ανάρτησή του στο Twitter o Αμερικανός πρόεδρος ανέφερε ότι "απόλαυσε” την συνομιλία του με τον στρατηγό Μαζλούμ Αμπντί. "Εκτιμώ όσα έχουν κάνει οι Κούρδοι. Ίσως είναι ώρα για τους Κούρδους να αρχίσουν να κατευθύνονται προς την περιοχή του πετρελαίου”, ανέφερε χαρακτηριστικά το tweet του Τραμπ.

Ο 52χρονος στρατηγός, γνωστός και ως Μαζλούμ Κομπάνι, υπήρξε ένοπλο στέλεχος του ΡΚΚ μέχρι το 2012 και μάλιστα θετός γιος του Αμπντουλάχ Οτζαλάν. Σήμερα είναι ο επικεφαλής των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, όπως ονομάστηκε το μέτωπο που συγκροτήθηκε με αμερικανική ενθάρρυνση και έχει ως κορμό του τους μαχητές του PYD, αδελφής οργάνωσης του ΡΚK στη Συρία.

Στον στρατηγό Μαζλούμ αναφέρθηκε ο Τραμπ, προτείνοντάς τον ως συνομιλητή της Τουρκίας, και στην πολυσυζητημένη αθυρόστομη επιστολή του προς τον Ερντογάν, η οποία κατά το προεδρικό μέγαρο της Άγκυρας κατέληξε στον κάλαθο των αχρήστων.

Έχει δε προσκληθεί ο επικεφαλής των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων και από το αμερικανικό Κογκρέσο, το οποίο ζητά την επίσπευση των διαδικασιών έκδοσης της βίζας του για τις ΗΠΑ. Η Τουρκία αντιδρά, εννοείται, έντονα στην κίνηση αυτή και συνολικά στην προοπτική αναβάθμισης ενός "τρομοκράτη” σε συνομιλητή της Ουάσιγκτον.

Είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς τι λαμβάνει χώρα στο εσωτερικό του PYD που φέρεται να διαπερνάται από διαιρέσεις. Σε κάθε περίπτωση, η στάση του είναι ολότελα αντιφατική, καθώς από τη μία απευθύνεται στη Δαμασκό για προστασία από την τουρκική εισβολή και ζητά την ανάπτυξη συριακών δυνάμεων στα σύνορα, από την άλλη αντιστέκεται στην πρόβλεψη της συμφωνίας Πούτιν-Ερντογάν για αναδίπλωση των δυνάμεών του (που ήταν το αντίτιμο για τον τερματισμό της τουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης), μέχρι να έρθει το μήνυμα από τη Μόσχα ότι θα μείνει απαθής αν τα συμφωνηθέντα δεν τηρηθούν και η Άγκυρα επαναλάβει τις εχθροπραξίες. Και ενώ μοναδικό πολιτικό στήριγμα του κουρδικού στοιχείου για την "επόμενη μέρα” της συριακής κρίσης είναι πλέον η Ρωσία και οι διαβουλεύσεις στρέφονται στην διατήρηση μιας ιδιαίτερης κουρδικής στρατιωτικής δομής ενσωματωμένης στις συριακές ένοπλες δυνάμεις, ο στρατηγός Μαζλούμ εμφανίζεται να συνομιλεί με τον Τραμπ για την διαιώνιση της εδαφικής διαίρεσης της Συρίας και την υφαρπαγή του πετρελαϊκού της πλούτου.

"Διασφαλίσαμε το πετρέλαιο” δήλωνε κάπως κρυπτικά ο Αμερικανός πρόεδρος από την πρώτη στιγμή που πέτυχε την συμφωνία με την Τουρκία για κατάπαυση του πυρός. Τώρα, μολονότι η συνάντηση Πούτιν-Ερντογάν στο Σότσι πέτυχε τη μονιμοποίηση της εκεχειρίας, ο ένοικος του Λευκού Οίκου επαίρεται ότι οι ΗΠΑ και μόνον αυτές πιστώνονται με το αποτέλεσμα και εξαίρει την κουρδο-αμερικανική σχέση. Ήδη το Newsweek σε δημοσίευμά του αναφέρει ότι παρά τις διακηρύξεις Τραμπ για αποχώρηση των Αμερικανών στρατιωτών από τη Συρία, έχουν δοθεί νεότερες οδηγίες για συγκέντρωση δυνάμεων στην περιοχή των πετρελαιοπηγών στην συριακή επαρχία της Ντέιρ Εζόρ.

Είναι προφανές ότι ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος για τη συριακή κρίση Τζέφρι Τζέφρις βρήκε και πάλι ευήκοον ους στο Οβάλ Γραφείο.

Στην πραγματικότητα, ο Τραμπ δείχνει να έχει από καιρό καταλήξει στην απόφαση να μεσιτεύσει σε μιαν ιδιόμορφη τουρκο-κουρδική συμφιλίωση, ώστε και η ενότητα του ΝΑΤΟ να μην πληγεί και τα σχέδια για διακοπή της εδαφικής συνέχειας Συρίας-Ιράκ να συνεχίσουν να εξυπηρετούνται. Άλλωστε ο ίδιος ο Ερντογάν, σε όχι πολύ μακρινούς καιρούς, στήριξε την πολιτική του επιτυχία στα ανοίγματα προς το ΡΚΚ, με το οποίο διεξήγαγε εμπιστευτικές συνομιλίες στο Όσλο ο επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Χακάν Φιντάν. Το αποτέλεσμα ήταν να προκύψει αναστολή της ένοπλης δράσης του ΡΚΚ το 2013, η οποία όμως κατέρρευσε (με πρωτοβουλία του τουρκικού κράτους) το 2015.

Ακόμη και στις δημοτικές εκλογές της Κωνσταντινούπολης ο έγκλειστος Οτσαλάν απηύθυνε έκκληση στους Κούρδους ψηφοφόρους να απέχουν, διευκολύνοντας έτσι τον κυβερνητικό υποψήφιο.

Ή απόσυρση των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων από την τουρκο-συριακή μεθόριο μπορεί να καταστήσει την Άγκυρα περισσότερο δεκτική στις ιδέες του Τραμπ – όμως έτσι θα διακυβευθεί η σχέση της με την Μόσχα, μεγάλο εγγυητή της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας. Επιπλέον, η μετακίνηση των Κούρδων μαχητών προς Νότον θα τους φέρει σε εδάφη αποκλειστικά αραβικής δημογραφικής σύνθεσης, με ορατό τον κίνδυνο της ανασυγκρότησης των τζιχαντιστών με τη βοήθεια του ντόπιου πληθυσμού.

Capital