Το νομικό καθεστώς των Ιμίων

Γράφει ο Λουκάς Λυμπερόπουλος

Επανειλημμένως η Τουρκία με αναφορές στο θέμα επισήμων, προεξάρχοντος, φυσικά, του Ερντογάν, και ανεπισήμων («γκρίζων λύκων» κ.λπ.), έχει δηλώσει ότι οι βραχονησίδες Ιμια ανήκουν σε αυτήν. Η θέση αυτή της Τουρκίας είναι λανθασμένη.

Το αληθές νομικό καθεστώς των Ιμίων, αλλά και των λοιπών, αμφισβητουμένων από αυτήν βραχονησίδων, έχει ως εξής: Με το άρθρο 15 της Συνθήκης της Λωζάννης: «Η Τουρκία παραιτείται, υπέρ της Ιταλίας, παντός δικαιώματος και τίτλου επί των νήσων Αστυπάλαιας, Ρόδου, Χάλκης, Καρπάθου, Κάσου, Τήλου, Νισύρου, Καλύμνου, Λέρου, Πάτμου, Λειψών, Σύμης και Κω, των κατεχομένων νυν υπό της Ιταλίας και των νησίδων των εξ αυτών εξαρτωμένων, ως και της νήσου Καστελλορίζου». Με το άρθρο 16 της ίδιας Συνθήκης: «Η Τουρκία δηλοί ότι παραιτείται παντός τίτλου και δικαιώματος πάσης φύσεως, επί των εδαφών ή εν σχέσει προς τα εδάφη άτινα κείνται πέραν των προβλεπομένων υπό της παρούσης Συνθήκης ορίων, ως και επί των νήσων...».

Ακολούθως, λόγω των υφισταμένων, μεταξύ των δύο χωρών αμφισβητήσεων ως προς τις νησίδες, το Πρωτόκολλο της 28.12.1932, που υπεγράφη μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας στην Αγκυρα, καθόρισε τα σύνορα των Δωδεκανήσων με την Τουρκία και χάραξε το θαλάσσιο όριο στο μέσον ακριβώς της αποστάσεως των νησίδων Κardak (Ιμια) και της νήσου Kato της Ανατολίας, όπως εμφαίνεται στο σημείο 30 της οροθετικής γραμμής Δωδεκανήσων -Τουρκίας, του χάρτη 6 του Πρωτοκόλλου.

Ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Τεβφίκ Ρουσδή Αράς, απηύθυνε επιστολή προς τον Ιταλό πρέσβη με την οποία, μεταξύ άλλων, έγραφε ότι: «Η συνθήκη την οποία υπογράψαμε, έχοντας έτσι ρυθμίσει κατ’ ευχήν την οροθέτηση των θαλασσίων συνόρων των νήσων και νησίδων του Αιγαίου, των οποίων υπήρξε μέχρι σήμερα αντικείμενον αμφισβητήσεως μεταξύ μας και έχοντας αποδεχθεί το γεγονός ότι ολόκληρη η απομένουσα θαλασσία ιταλοτουρκική μεθόριος δεν αποτελεί αντικείμενο καμίας διαφοράς οποιασδήποτε φύσεως μεταξύ των δύο μερών, έχω την τιμήν να απευθύνω την πρόταση να προχωρήσετε αμέσως στη διαγράμμιση αυτού του τμήματος των συνόρων».

Περαιτέρω, με τη Συνθήκη των Παρισίων της 10.2.1947, συμφωνήθηκε, μεταξύ των συμβαλλομένων χωρών, στις οποίες συμπεριλαμβάνονταν η Ελλάδα και η Ιταλία, με το άρθρο 14 αυτής ότι «Η Ιταλία εκχωρεί εις την Ελλάδα, εν πλήρει κυριαρχία τας νήσους της Δωδεκανήσου, τας κατωτέρω απαριθμουμένας, ήτοι: Αστυπάλαιαν, Ρόδον, Χάλκην, Κάρπαθον, Κάσον, Τήλον, Νίσυρον, Κάλυμνον, Λέρον, Πάτμον, Λιψόν, Σύμην, Κω και Καστελλόριζον, ως και τας παρακειμένας νησίδας».

Επομένως, στην Ελλάδα εκχωρήθηκαν και οι νησίδες Ιμια ή Λίμνια, οι οποίες είναι παρακείμενες της ελληνικής νήσου Καλύμνου και απέχουν 3,8 μίλια από το Μποντρούμ (Αλικαρνασσός), 5,5 μίλια από την Κάλυμνο και 2,5 μίλια από την ελληνική νησίδα Καλόλιμνος. Αλλωστε, με το άρθρο 12 της Συνθήκης της Λωζάννης, ορίστηκε ότι «αι νήσοι, αι κείμεναι εις μικροτέραν απόστασιν των τριών μιλίων της ασιατικής ακτής, παραμένουν υπό την τουρκικήν κυριαρχίαν».

Επομένως: Οι νησίδες Ιμια (Λίμνια) δεν είναι τουρκικές για έξι λόγους:
α) Τις είχε εκχωρήσει η Τουρκία στην Ιταλία με τη Συνθήκη των Παρισίων, ως εξαρτώμενες εκ της νήσου Καλύμνου,
β) είχε παραιτηθεί από «παν δικαίωμα» επ’ αυτών,
γ) είχε συμφωνηθεί με το Πρωτόκολλο της 28.12.1932 ότι ανήκουν στην Ιταλία,
δ) είχε δηλώσει ρητώς ο υπουργός Eξωτερικών της Τουρκίας Ρουσδή Αράς ότι δεν υπάρχει «καμία διαφορά οποιασδήποτε φύσεως, μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας ως προς τις νησίδες αυτές»,
ε) η Τουρκία είχε αποδεχθεί, με τη συμφωνία, ότι σε αυτήν υπάγονται οι νησίδες που είναι σε απόσταση μικρότερη των τριών μιλίων από την ακτή της Ανατολίας, και
στ) οι νησίδες Iμια απέχουν από την ακτή της Ανατολίας 3,8 μίλια και επομένως κείνται πέρα των τριών μιλίων από αυτήν.

Συμπέρασμα: Οι νησίδες Iμια ανήκουν στην Ελλάδα, για όλους τους πιο πάνω λόγους.

* Ο κ. Λουκάς Λυμπερόπουλος είναι επίτιμος αρεοπαγίτης, Δ.Ν.
Καθημερινή