Που το πάει ο Μακρόν με την Ελλάδα και την Τουρκία;

Είναι η Γαλλία η νέα δύναμη της Ευρώπης;

Του Αλέξανδρου Δρίβα

Ο ρους της ιστορίας φαίνεται πως χρησιμοποιεί τη μέθοδο της επιτάχυνσης κατά τα τελευταία έτη. Αναφορικά με την Ευρώπη, αποδεικνύεται πως η ιστορία κύκλους κάνει με διαφορετικά μέσα κάθε φορά.

Μετά την άρνηση του γαλλικού λαού να ψηφίσει το Ευρωσύνταγμα, η Ευρώπη πέρασε στη Συνθήκη της Λισαβόνας πιο πολύ ζημιωμένη παρά ολοκληρωμένη. Ακολούθησε η κρίση της Ευρωζώνης όπου απλώς, ήταν η αρχή για να ξηλωθεί το ευρωπαϊκό πουλόβερ.

Η προσφυγική κρίση ανέστειλε ουσιαστικά την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων και και η Ευρώπη βυθίστηκε σε εσωστρέφεια. Αν συνυπολογίσουμε την είσοδο της ισλαμικής τρομοκρατίας στην Ευρώπη, (κάτι που ξεχνάμε) η γερμανική εποχή στην Ε.Ε δεν μπορεί να αξιολογηθεί και ως πετυχημένη και κάθε έτος που περνά, η Γερμανία φαίνεται να μην μπορεί να είναι πια η χώρα που κουνά το δάχτυλο στην Ευρώπη.

Η Γαλλία ήταν για καιρό μια χώρα που ακολουθούσε τη Γερμανία, αντιμετωπίζοντας και εκείνη έναν δημοσιονομικό γολγοθά. Παρόλα αυτά, στο τέλος κερδίζει αυτός που πολεμά καλά, έλεγε -κατά τραγική ειρωνεία- ο Γερμανός Φον Κλάουζεβιτς. Το Brexit ήταν μια συνέπεια των πολλαπλών κρίσεων που αντιμετώπισε η Γηραιά Ήπειρος.

Άλλη μια ήταν η γερμανική αδυναμία να δώσει λύσεις στα ευρωπαϊκά προβλήματα. Δια στόματος Μακρόν, ακούστηκαν πρωτόγνωρα πράγματα κατά την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στο Παρίσι. Πράγματα που ίσως δεν έτυχαν της δέουσας προσοχής μας, λόγω της προτεραιότητας που έχουν -λογικά- τα όσα σχετίζονται με τα ελληνοτουρκικά.

Η Γαλλία επί εποχής Ζακ Σιράκ, είχε ειρωνικά πει πως ″η Μεγάλη Βρετανία το μόνο που έχει προσφέρει στην αγροτική πολιτική της Ε.Ε είναι η νόσος των τρελών αγελάδων″. Η Ελλάδα τότε, μαζί με τη Γαλλία και τις Μεσογειακές χώρες της Ε.Ε, διεκδικούσαν μεγαλύτερα πακέτα χρηματοδότησης εντός της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Η Ε.Ε ήταν βαθιά διχασμένη από τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα. Αυτό που κρατούσε την συνοχή της, ήταν ότι δεν είχε εμφανιστεί ακόμη μια κρίση.

Η Γαλλία αντιμετωπίζει τεράστια κοινωνικά προβλήματα που απειλούν τη συνοχή της σαν χώρα. Τα κίτρινα γιλέκα απέδειξαν ότι το φιτίλι της βόμβας της γερμανικής αποτυχίας στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης της Ε.Ε, άναψε στην Ελλάδα (ως χρηματοπιστωτική κρίση της Ευρωζώνης) και η βόμβα εξεράγη στην Γαλλία. Η γερμανική πίεση προς τη Γαλλία για να συμμορφωθεί με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εν πολλοίς υπαγορεύονταν από το Βερολίνο, ήταν πολύ ταπεινωτική για το Παρίσι που ακόμη και στην περίεργη περίοδο που διανύει, αποτελεί μια πυρηνική δύναμη, πυλώνα της Ε.Ε και χώρα με παγκόσμια συμφέροντα.

Ο Εμάνουελ Μακρόν επέλεξε τελικά να αλλάξει τους συσχετισμούς ισχύος στην Ευρώπη. Αυτή η προσπάθεια, ευνοεί όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και ολόκληρο τον Ευρωπαϊκό Νότο ο οποίος για τη Γερμανία ήταν το περίφημο PIGS και τελικά, η περιφέρεια των ″τεμπέληδων″ που όφειλε να μοιάσει στο Βερολίνο.

Ο Μακρόν πραγματικά στηρίζει την Ελλάδα και κάλεσε όλες τις μεσογειακές χώρες να συνεργαστούν μέσα από τις γαλλικές πρωτοβουλίες που σχεδιάζονται. Όχι μόνο τον νοιάζουν τα χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα αλλά (προσπαθώντας εν γένει να αναθεωρήσει την αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης υπέρ των γαλλικών συμφερόντων) η μεγάλη βόμβα, ήρθε όταν ανέφερε ξανά την ενίσχυση των πακέτων χρηματοδότησης για την Κοινή Αγροτική Πολιτική.

Για όσους γνωρίζουν το τι θέλει η Γερμανία να πετύχει οικονομικά, (μόνιμη ενίσχυση των εξαγωγών της, άρα ενίσχυση της βιομηχανίας και των νέων τεχνολογιών) οι γαλλικές θέσεις μοιάζουν με κόκκινα πανιά για το Βερολίνο.

Η έντονη καταδίκη της Γαλλίας για το ψευδομνημόνιο της Τουρκίας με την πλευρά Σάαρατζ στη Λιβύη, δεν έγινε για να την ακούσει μόνο η Τουρκία αλλά και η Γερμανία για την οποία η Γαλλία θεωρεί πως προσπαθεί να κερδίσει οφέλη στη Λιβύη, υπονομεύοντας τον γαλλικό ρόλο. Η αμυντική συνεργασία της Ελλάδας με τη Γαλλία και οι φήμες για τη συμμετοχή της Ελλάδας σε συμπαραγωγή οπλικών συστημάτων, θορυβεί επίσης τη Γερμανία η οποία είχε μάθει κατά τις δύο προηγούμενες δεκαετίες να κερδίζει, ακόμη και όταν έχανε.

Οι θέσεις που διατύπωσε ο Μακρόν κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεών του με τον Έλληνα πρωθυπουργό, αποτέλεσαν ούτε λίγο – ούτε πολύ, ένα μικρό και διακριτικό μανιφέστο για την διεκδίκηση της Γαλλίας του ρόλου της πρώτης ευρωπαϊκής δύναμης.

Η μείωση της γερμανικής επιρροής σε συνδυασμό με το Brexit, ανοίγουν ένα παράθυρο ευκαιρίας στη Γαλλία η οποία βέβαια, δεν μπορεί μόνη της να αναμορφώσει την Ε.Ε. Χρειάζεται συμμάχους σαν την Ελλάδα, την Ιταλία αλλά και χώρες εκτός Ε.Ε που διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στη Μεσόγειο. Εκτός αυτού, οι ΗΠΑ φαίνεται να εμπιστεύονται περισσότερο πλέον τη Γαλλία σαν ευρωπαϊκή δύναμη με την οποία μπορούν να συνεργαστούν καθώς έχουν συμπληρωματικά συμφέροντα στη Μεσόγειο.

Σε κάθε περίπτωση, η μετάβαση από την γερμανική τάξη πραγμάτων στην αντίστοιχη γαλλική, δε θα είναι εύκολη και οι συγκρούσεις μεταξύ χωρών που έχουν εντός της Ε.Ε διαφορετικά συμφέροντα από τις χώρες της Ε.Ε του Νότου, δε θα λείψουν.

* Ο Αλέξανδρος Δρίβας είναι Διεθνολόγος -Συντονιστής του Τομέα Ευρασίας & Νοτιοανατολικής Ευρώπης – Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων
HellasJournal